Türkiye'de kişi başı milli gelir artışı sıralamada gerilemeye yol açtı

Türkiye'de kişi başı milli gelir artışı sıralamada gerilemeye yol açtı ile benzer, 11 olumlu, 64 olumsuz, ve 58 önemli olmak üzere, toplam 100 olay izlendi.

Merkez Bankası TÜİK TL BİSAM Reuters Tayyip Erdoğan dolar/TL ABD Türk-İş Birleşik Metal-İş Sendikası Türkiye İşçi Sendikaları Konfederasyonu asgari ücret İktidar Dolar Rusya Devrimci İşçi Sendikaları Konfederasyonu Türkiye İstatistik Kurumu İstanbul Barosu Döviz Kurları Avro Enflasyon Erdoğan Mehmet Şimşek Ekonomi gazetesi MB
Merkez Bankası TÜİK TL BİSAM Reuters Tayyip Erdoğan dolar/TL ABD Türk-İş Birleşik Metal-İş Sendikası Türkiye İşçi Sendikaları Konfederasyonu asgari ücret İktidar Dolar Rusya Devrimci İşçi Sendikaları Konfederasyonu Türkiye İstatistik Kurumu İstanbul Barosu Döviz Kurları Avro Enflasyon Erdoğan

Merkez Bankası'nın politika faizini yüzde 15'e çıkarmasının ardından piyasa aktörlerinin bu artışı yeterli bulmaması sonucu döviz kurları yükseldi. Bu durum, 20 Haziran'da yüzde 34 zamla 11 bin 402 liraya yükseltilen asgari ücretin dolar karşılığının 482 dolardan 467 dolara düşmesine neden oldu. Dolar/TL kuru saat 17:00 itibariyle 24,32 seviyesine ulaştı.
22 Haziran 2023

Yurt içi yerleşiklerin yurt dışı portföy yatırımları 2023'ün ilk çeyreğinde 3,5 milyar dolar olarak kaydedildi ve bu miktar 2006'nın son çeyreğinden bu yana görülen en yüksek seviyeyi temsil ediyor. Geçen yılın aynı dönemine göre yüzde 52,3 ve önceki çeyreğe göre yüzde 26 artış gösteren bu yatırımların artmasında, Merkez Bankası'nın döviz çıkışını zorlaştırıcı politikaları ve TL'de değer kaybı endişesiyle döviz geliri elde etmek isteyen yurt içi yerleşiklerin etkili olduğu belirtiliyor. Ayrıca, döviz mevduatlarında azalmanın teşvik edilmesi ve kur korumalı mevduat dışında alternatiflerin kısıtlanması da hisse senedi ve tahvil yatırımlarına olan ilgiyi artırmış.
25 Mayıs 2023

Ocak ayında yapılan zammın ardından asgari ücretin dolar karşılığı 455 dolardan 433,5 dolara düştü. Bu düşüş, Türk Lirası'nın dolar karşısında değer kaybetmesi ve Merkez Bankası'nın beklenenin altında bir faiz artışı yapması sonucunda gerçekleşti. Yeni atanan ekonomi yönetiminin 'rasyonel' adımlar atacağı beklentisi piyasalar tarafından yeterli bulunmadı ve TL'deki değer kaybı devam etti. Bu durum, asgari ücretlilerin henüz zamlı maaşlarını almadan yaklaşık 48,5 dolar kaybetmelerine yol açtı.
17 Temmuz 2023

Birleşik Metal-İş Sendikası'nın haziran dönemi raporuna göre, Türkiye'de dört kişilik bir ailenin sağlıklı ve dengeli beslenebilmesi için gerekli asgari harcama tutarı olan açlık sınırı 10 bin 434 TL'ye, yoksulluk sınırı ise 36 bin 91 TL'ye yükseldi. Yoksulluk sınırı, eğitim, sağlık, barınma gibi temel ihtiyaçlar dahil edilerek hesaplanıyor. Ayrıca, asgari ücretin ilk açıklandığı zamandan bu yana TL'nin dolar karşısında değer kaybetmesi sonucu asgari ücretlilerin maaşlarında 48,5 dolarlık bir azalma yaşandı.
18 Temmuz 2023

Türkiye'de son iki ayda döviz mevduatlarından 27,7 milyar dolar çıkış yaşandı. Ekonomistler ve bankacılar, bu paranın bir kısmının 'yastık altına' veya yurt dışına aktığına, kiralık kasa talebinin arttığına dikkat çekiyor. Merkez Bankası'nın bankalara uyguladığı baskı ve düşük faiz oranları, döviz hesaplarından çıkışı tetikleyen faktörler arasında gösteriliyor. Borsanın da volatil bir seyir izleyeceği ve yatırımcıların bu durumdan etkileneceği belirtiliyor. Ayrıca, seçim sonrası ekonomi politikalarının nasıl şekilleneceği konusunda farklı senaryolar tartışılıyor.
6 Ocak 2023

Türkiye'deki bankacılık sektöründe dolarizasyon oranı, yani kur korumalı mevduat ile yabancı para mevduatın toplam mevduata oranı yüzde 67,7'ye çıktı. Bu oran, yılbaşında yüzde 62 seviyesindeydi. Ekonomistler, getirisi dövize endeksli değiştiği için kur korumalı mevduatı da dolarizasyon oranı hesabına dahil ediyorlar. Bu yıl dolar, TL karşısında yüzde 44,13, avro ise yüzde 48,21 yükseliş yaşadı.
7 Ağustos 2023

Türkiye'de seçimlerin ardından döviz kurlarında yaşanan yükseliş, Türk Lirası'nın değer kaybetmesine ve dış borç yükünün artmasına neden oldu. Dolar kuru seçim sonrası yüzde 15,4 oranında artış gösterdi. Bu durum, Türkiye'nin dış borç stokunun 459 milyar dolar olduğu bir dönemde, dış borçlar cephesinde yaklaşık 1,4 trilyon liralık bir kur farkı yükü oluşturdu. Dünya gazetesinden Naki Bakır'ın hesaplamalarına göre, dolardaki her 1 kuruşluk artış, dış borç yükünü 4,6 milyar lira artırıyor.
9 Haziran 2023

Türk-İş Başkanı Ergün Atalay, Habertürk'te yaptığı açıklamada, asgari ücretin enflasyonun önüne geçilmeden rahatlatılamayacağını ifade etti. Asgari Ücret Belirleme Komisyonu'nun kararıyla net asgari ücretin yüzde 34 zamla 11 bin 402 lira olduğunu hatırlattı. Küçük işletmelerin maliyetlerinden bahseden Atalay, dolar bazında değil TL ile konuşulması gerektiğini ve enflasyonun arkasından koşmanın anlamsız olduğunu vurguladı. Ayrıca haksız kazanç ve kira artışlarının önüne geçilmesi gerektiğini söyledi.
21 Haziran 2023

28 Mayıs seçimlerinin ardından Türkiye'de asgari ücret dolar bazında değer kaybına uğradı. Seçimlerden önce 425 dolar olan asgari ücret, dolar/TL kuru 23 seviyesini aşmasıyla 369 dolara geriledi. İktidarın döviz kurlarını serbest bırakması ve Merkez Bankası'nın 'arka kapı' satışlarıyla dövizi baskı altında tutma çabaları, piyasada ikili bir fiyat oluşmasına neden oldu.
7 Haziran 2023

Türkiye'de hanehalkı gelirlerinin yüzde 70'e yakını gıda, konut ve ulaşım giderlerine ayrılıyor. Resmi verilere göre geçen sene enflasyon yüzde 85'in üzerine çıktı ve bağımsız sosyal bilimciler bu oranın daha yüksek olduğunu belirtiyor. TÜİK'in üç yıl sonra açıkladığı verilere göre, hanelerin gelirlerinden en çok pay ayırdığı harcamalar sırasıyla gıda, kira ve konut harcamaları, ulaştırma oldu. Eğitim, sağlık ve eğlence ve kültür harcamaları ise en düşük paya sahip.
9 Haziran 2023

Cumhurbaşkanı Yardımcısı Cevdet Yılmaz'ın açıklamalarına göre, Türkiye'de aralık ayında istihdam 32 milyon kişiyi aşarak rekor bir seviyeye ulaşmış ve işsizlik oranı Orta Vadeli Program'da öngörülen yüzde 10,1'in altında gerçekleşmiştir. Ancak, ekonomistlerin dikkat çektiği diğer göstergeler, özellikle atıl işgücü oranı, olumsuz bir tablo sergilemektedir. 2022 sonunda yüzde 21,4 olan atıl işgücü oranı, 2023 sonunda yüzde 24,7'ye yükselmiştir. Bu oran, yetersiz istihdamda olanlar, iş arayıp bulamayanlar ve potansiyel işgücünü içermektedir.
15 Şubat 2024

Devrimci İşçi Sendikaları Konfederasyonu'na (DİSK) bağlı Birleşik Metal-İş Sendikası'nın (BİSAM) verilerine göre, Türkiye'de açlık sınırı 15 bin lirayı aştı. Ocak dönemi raporuna göre, dört kişilik bir ailenin sağlıklı ve dengeli beslenebilmesi için gerekli asgari harcama tutarı 15 bin 33 lira, yoksulluk sınırı ise 51 bin 998 lira olarak belirlendi. Ayrıca, tek başına yaşayan bir kişi için gereken minimum tutar 23 bin 914 lira olarak hesaplandı. Bu durum, asgari ücretle (17 bin 2 lira) geçinmeye çalışan milyonlarca yurttaşı zorluyor.
15 Şubat 2024

Ekonomist Uğur Gürses, döviz kurlarındaki son artışın kur korumalı mevduat (KKM) maliyetini artıracağını ve en iyi senaryoda bile Türkiye'nin ekonomik yükünün en az 300 milyar TL artacağını ifade etti. Gürses, 26 Mayıs itibariyle 125 milyar dolarlık KKM stoku ve dolar/TL kuru 19,90 seviyesinden yola çıkarak, yüzde 17,5'lik bir kur artışı ve yüzde 35'lik bir faiz oranı varsayımıyla bu maliyet artışını hesapladı. Bu durum, önümüzdeki altı ay içinde hazinenin üstleneceği maliyetin 260 milyar TL olacağını gösteriyor.
9 Haziran 2023

Cumhurbaşkanı Tayyip Erdoğan, alınan ekonomik tedbirlerin olumlu sonuçlar vermeye başladığını ve enflasyonun düşüşe geçtiğini ifade etti. Türkiye İstatistik Kurumu'nun (TÜİK) kasım ayı verilerine göre yıllık enflasyon oranı %61,98 olarak açıklanırken, bağımsız akademisyenlerin oluşturduğu Enflasyon Araştırma Grubu (ENAG) yıllık enflasyonu %129,27 olarak hesapladı. Merkez Bankası ise yıl sonu enflasyon tahminini %58'den %65'e yükseltti. Erdoğan, işsizlik oranının düştüğünü ve istihdam edilen kişi sayısının arttığını da belirtti.
11 Aralık 2023

Türkiye İstatistik Kurumu (TÜİK) tarafından açıklanan verilere göre, Türkiye'de 2022 yılı yıllık enflasyon oranı %64,27 olarak belirlendi. Bu oran, memur ve emekli maaş zammında enflasyon farkını belirleyen ikinci altı aylık dönem için %15,4 oldu. SSK ve Bağ-Kur emeklileri, temmuz-aralık dönemindeki enflasyon oranında artış alacaklar. Memurlar ise toplu sözleşmeden kaynaklanan %7'lik zam ve enflasyon farkı ile birlikte toplamda %16,4 zam alacaklar. Cumhurbaşkanı Erdoğan, maaş artışlarını Türkiye'nin kazancını her kesime yansıtma kararlılığı çerçevesinde ele alacaklarını ifade etti.
3 Ocak 2023

Uluslararası Çalışma Örgütü (ILO), Kahramanmaraş depremleri nedeniyle Türkiye'de 658 bin kişinin işsiz kaldığını ve 150 binden fazla iş yerinin kullanılamaz hale geldiğini açıkladı. Bu durumun çalışanlar için ayda ortalama 230 dolarlık gelir kaybına ve toplamda ayda yaklaşık 150 milyon dolarlık net gelir azalmasına yol açtığı tahmin ediliyor. Ayrıca Suriye'de depremler nedeniyle 170 bin kişinin işini kaybettiği ve bu durumun yaklaşık 725 bin kişiyi etkilediği belirtiliyor. Türkiye ekonomisi üzerindeki toplam yükün ise yaklaşık 104 milyar dolar olduğu ifade ediliyor.
28 Mart 2023

2022-23 yıllarında Türkiye'de yıllık ortalama %5 civarında gerçekleşen ekonomik büyüme, istihdam artışını yıllık ortalama %4,2 oranında sınırlı tuttu. Bu durum, ekonomik büyümenin istihdam yaratma kapasitesinin sınırlı olduğunu gösterdi ve 2023 yılsonunda atıl işgücü oranının %25'e ulaşmasına neden oldu. Türkiye, OECD genelinde en yüksek ikinci ekonomik büyüme oranına ve en düşük ikinci istihdam oranına sahip oldu. Ayrıca, en yüksek enflasyon oranına sahip ülke olarak kaydedildi. İşgücü piyasasındaki yapısal sorunlar ve beklenen konjonktürel sorunlar, ekonomik büyümenin yavaşlamasıyla birlikte işsizliğin artmasına yol açabilir.
16 Şubat 2024

Birleşik Kamu İş Konfederasyonu'nun verilerine göre Türkiye'de açlık sınırı 19 bin 926 liraya, yoksulluk sınırı ise 59 bin 353 liraya yükseldi. Dört kişilik bir ailenin sağlıklı ve dengeli beslenebilmesi için gerekli asgari harcama tutarı açlık sınırı olarak kabul ediliyor. Yoksulluk sınırı ise eğitim, sağlık, barınma, eğlence, ısınma ve ulaşım gibi giderleri kapsıyor. Bu koşullarda 17 bin 2 lira asgari ücretle geçinmeye çalışan milyonlar her geçen gün daha da zorlanıyor.
27 Mayıs 2024

Birleşik Kamu-İş Konfederasyonu'nun Şubat ayı raporuna göre, Türkiye'de dört kişilik bir ailenin açlık sınırı 10 bin 259 lira, yoksulluk sınırı ise 28 bin 563 lira olarak belirlendi. Bu rakamlar, Türkiye'deki asgari ücretin 8 bin 500 lira olduğu bir dönemde, ekonomik krizin derinleştiği ve asgari ücretle geçinmeye çalışan vatandaşların zorlandığı bir zamana denk geliyor. Raporda, gıda ve gıda dışı harcamaların yanı sıra, belirli ürünler için yapılması gereken harcamaların da arttığı belirtiliyor.
25 Şubat 2023

Türkiye Büyük Millet Meclisi (TBMM) Genel Kurulu, emekli maaşlarının en düşüğünün 7 bin 500 liraya yükseltilmesi, bayram ikramiyelerinin 2 bin liraya çıkarılması ve geçici işçilere kadro verilmesi gibi düzenlemeleri içeren bir teklifi onayladı. Ayrıca, muharip gazilerin aylıklarındaki farklılıkların giderilmesi ve asgari ücretin net tutarında aylık ödenmesi de teklif kapsamında yer alıyor. Bu düzenlemeler, Türkiye'de devam eden fiyat artışları ve yükselen gıda enflasyonu bağlamında, hükümetin ekonomi politikaları eleştirileri arasında gerçekleşti ve yaklaşan seçimler öncesinde halkın taleplerine yanıt olarak değerlendiriliyor.
30 Mart 2023
İşaretlediklerim