Demet Erciyes, bayram sonrasında aşırı şeker tüketiminin sağlık üzerindeki olumsuz etkilerine dikkat çekiyor. Özellikle şeker bayramlarında artan şekerli gıda tüketiminin, diyabet başta olmak üzere kalp, hipertansiyon gibi kronik hastalıklar üzerindeki risklerini artırdığını belirtiyor. Glisemik indeksi yüksek gıdaların kan şekerini hızla yükselterek insülin direnci, obezite ve metabolik sendrom gibi sağlık sorunlarına yol açabileceğini vurguluyor.
15 Nisan 2024

Çinli araştırmacılar tarafından yapılan bir çalışma, haftada 2 litre veya daha fazla yapay tatlandırıcılı içecek tüketmenin atriyal fibrilasyon riskini yüzde 20 artırdığını gösterdi. Atriyal fibrilasyon, inme riskini artıran ve ciddi sağlık sorunlarına yol açabilen bir durum. Çalışma, şekerli içeceklerin riski yüzde 10, saf meyve sularının ise yüzde 8 oranında azalttığını buldu. Araştırma, sağlıklı alternatifler olarak şekersiz ürünlerin tercih edilmesi gerektiğini vurguluyor.
9 Mart 2024

Danimarka'daki Aarhus Üniversitesi'nden bilim insanları, Birleşik Krallık merkezli Biobank'teki genetik verileri inceleyerek sigara içmenin zihinsel hastalıklara neden olduğunu ve hastaneye yatma riskini yüzde 250 artırdığını belirtti. Araştırmada, sigara içenlerin genellikle 30'larından sonra zihinsel rahatsızlıklar nedeniyle hastanede tedavi gördükleri ve sigaranın özellikle depresyon ve bipolar bozukluğa yol açtığı tespit edildi. Ayrıca, sigarayla ilişkilendirilen genleri taşıyan ancak sigara içmeyen kişilerin, bu genleri taşıyan ve sigara içen kişilere kıyasla ruhsal bozuklukların ortaya çıkma olasılığının daha düşük olduğu gözlemlendi.
2 Eylül 2023

ABD ve İngiltere'den elde edilen geniş çaplı genetik veriler, kahve tüketimiyle obezite ve madde bağımlılığına eğilim arasında istikrarlı ilişkiler olduğunu ortaya koydu. Ancak bu bulgular, kahve içen herkesin obez veya madde bağımlısı olacağı anlamına gelmiyor; daha çok kahve tüketimine olan eğilimin genetik faktörlerle ilişkili olduğunu gösteriyor. Ayrıca, anksiyete, depresyon ve bipolar bozukluk gibi psikiyatrik durumların da kahve tüketimiyle ilişkili olduğu bulundu. İki ülke arasındaki verilerde bazı uyumsuzluklar gözlemlendi, bu da çevresel faktörlerin ve kahve tüketim alışkanlıklarının farklılıklarından kaynaklanıyor olabilir.
23 Haziran 2024

Colorado Boulder Üniversitesi'nde yapılan bir araştırma, yüksek yağlı diyetlerin bağırsak bakterilerini bozarak kaygıyı artırabileceğini ortaya koydu. Araştırma, ergen fareler üzerinde yapıldı ve yüksek yağlı diyetle beslenen farelerin bağırsak bakterilerinde önemli bir dengesizlik ve beyinlerinde kaygı ile ilişkili genlerin daha yüksek ekspresyonu gözlemlendi. Bu bulgular, diyet, bağırsak sağlığı ve zihinsel refah arasındaki karmaşık ilişkiyi vurguluyor.
21 Haziran 2024

Colorado Boulder Üniversitesi'nde yapılan bir araştırma, yüksek yağlı diyetlerin bağırsak bakterilerini bozarak kaygıyı artırabileceğini ortaya koydu. Araştırma, ergen fareler üzerinde yapıldı ve yüksek yağlı diyetle beslenen farelerin bağırsak bakterilerinde çeşitlilik kaybı ve kaygı ile ilişkili beyin bölgelerinde gen ekspresyonu artışı gözlemlendi. Bu bulgular, diyet, bağırsak sağlığı ve zihinsel refah arasındaki karmaşık ilişkiyi vurguluyor.
21 Haziran 2024

Bilimsel araştırmalar, gıda boyalarının çeşitli sağlık sorunlarına yol açabileceğini göstermektedir. Ankara Üniversitesi'nden Prof. Dr. Ufuk Tansel, özellikle çocuklar üzerinde yapılan araştırmalarda gıda boyalarının davranışsal ve bilişsel etkilerinin saptandığını belirtmiştir. Sentetik renklendiriciler ve tatlandırıcıların hiperaktif çocuklarda çeşitli sağlık sorunlarına neden olduğu gözlemlenmiştir. Tansel, tüketicilere aşırı yapay renkli ürünlerden kaçınmalarını önermektedir.
16 Mart 2024

Türkiye Obezite Araştırma Derneği, obeziteli bireylerin toplum ve aile içinde damgalanmasının birçok soruna yol açtığını belirtiyor. Kilo önyargısı ve ayrımcılığı, sosyal ilişkiler, eğitim, iş hayatı ve sağlık hizmetlerini olumsuz etkiliyor. Obeziteli bireyler, damgalanma ve önyargılar nedeniyle depresyon, anksiyete gibi psikolojik sorunlar yaşayabiliyor ve tedavilerini bırakabiliyorlar. Sağlık sektörü ve hekimler de bu önyargılardan etkileniyor, uygun sağlık hizmeti sunmada yetersiz kalıyorlar.
9 Mart 2024

Uppsala Üniversitesi'nde gerçekleştirilen bir araştırma, sağlıksız yiyeceklerin derin uyku kalitesini düşürdüğünü gösterdi. Araştırmada 15 sağlıklı, normal kilolu genç erkek katılımcıya rastgele sırayla sağlıklı ve sağlıksız diyetler uygulandı. Sağlıksız diyet uygulayan katılımcıların derin uyku kalitesi, sağlıklı diyet uygulayanlara göre daha düşük çıktı. Araştırma sonuçlarına göre, abur cubur tüketimi uyku süresini etkilemese de yavaş dalga aktivitesini azaltarak derin uykunun onarıcı özelliğini bozuyor.
1 Haziran 2023

Yeni bir araştırma, düzenli balık yağı takviyesi kullanımının sağlıklı bireylerde inme ve kalp hastalığı riskini artırabileceğini ortaya koydu. Britanya’daki Biobank biyomedikal veri tabanında 40 ile 69 yaş arasındaki 415 binden fazla kişinin sağlık verileri analiz edildi. Araştırma, kalp rahatsızlığı bulunmayan kişilerde balık yağı takviyesinin ritim bozukluğu ve inme riskini artırdığını gösterdi. Bu bulgular, balık yağı takviyesinin sadece kalp rahatsızlığı olan bireyler için faydalı olabileceğini işaret ediyor.
22 Mayıs 2024

Fransa'da yapılan bir araştırma, kafein tüketiminin demans ve Alzheimer hastalığının ilerleme riskini azaltabileceğini ortaya koydu. 2010-2015 yılları arasında hafif bilişsel bozukluk veya Alzheimer teşhisi almış 263 kişinin verileri incelendi. Araştırma, düşük kafein tüketiminin hafif bilişsel gerileme riskini artırdığını ve beta-amiloid protein birikimiyle ilişkili olduğunu buldu. Ancak, kafein tüketiminin Alzheimer semptomları üzerindeki etkilerini tam olarak anlamak için daha fazla araştırmaya ihtiyaç olduğu belirtildi.
15 Ekim 2024

Son araştırmalar, uyku ile depresyon arasındaki ilişkinin karşılıklı olduğunu gösteriyor. Yeni bir araştırma, sürekli az uyumanın depresif belirtilerin öncüsü olabileceğini ortaya koydu. Araştırmada, beş saat ya da daha az uyuyan kişilerde depresif belirtilerin görülme olasılığının 2,5 kat daha fazla olduğu bulundu. Ancak, depresif belirtileri bulunan kişilerde kısa uykunun görülme olasılığı sadece üçte bir oranında daha fazla olduğu belirtildi.
22 Ekim 2023

Türk Böbrek Vakfı Genel Başkanı Timur Erk, böbrek sağlığını koruma ve şeker, tuz, obezite gibi sağlık sorunlarına dikkat çekmek için projeler geliştiriyor. Türkiye'de her 6-7 kişiden biri erken evre böbrek hastası ve yaklaşık 70 bin kişi diyalizle yaşamını sürdürüyor. Erk, özellikle çocuklarda şeker tüketiminin azaltılması gerektiğini vurguluyor. TBV, gıda ambalajlarında tuz ve şeker miktarlarını gösteren 'Trafik Işıkları' projesini geliştirdi ancak uygulamaya geçirilmesi çeşitli engellerle karşılaştı. Erk, projenin hayata geçirilmemesi durumunda Beştepe'de açlık grevine gireceğini belirtiyor.
15 Temmuz 2023

Aşırı sıcak hava dalgaları, ruh sağlığını olumsuz etkileyerek konsantrasyon bozukluğu, yorgunluk, saldırganlık ve antisosyal davranışlarda artışa neden oluyor. Su ve tuz kaybı, özellikle bipolar ve şizofreni gibi psikiyatrik hastalıkları olan bireylerde semptomları şiddetlendiriyor. Psikiyatri uzmanı Prof. Dr. Arif Verimli, sıcak havaların depresyon belirtilerini artırabileceğini ve ciddi su ve tuz kaybının beyin işleyişini bozabileceğini belirtiyor. Aşırı sıcaklarda korunma önlemleri alınması gerektiği vurgulanıyor.
21 Temmuz 2024

Amerikan Gıda ve İlaç İdaresi (FDA), akıllı saatler ve yüzüklerin kandaki glikoz miktarını ölçebildiği iddiasıyla pazarlanmasına karşı bir uyarı yayınladı. FDA, bu tür cihazlara herhangi bir izin, onay veya hak vermediğini belirtti ve tüketicilerin, hastaların ve bakıcıların şeker takibi için bu cihazlardan uzak durmalarını tavsiye etti. Teknoloji şirketleri, deri altına geçmeden glikoz seviyesini tespit edebilecek teknolojiler üzerinde çalışmalarını sürdürüyor, ancak henüz bu özelliği kendi başına sunabilen bir giyilebilir teknoloji bulunmuyor.
23 Şubat 2024

Harvard'dan psikolog Debbie Sorensen ve sinirbilimci Dr. Heidi Hanna, stresin bağımlılık yapıcı etkileri üzerine uyarılarda bulundu. Stresin, kortizol ve dopamin salgılayarak ödül merkezini harekete geçirdiği ve tekrarlanan davranışları teşvik ettiği belirtildi. Kronik stresin, uyuşturucu kadar bağımlılık yapabileceği ve yüksek hırslı kişilerin tükenmişlik ve kronik strese daha yatkın olduğu ifade edildi. Sorensen, stres bağımlılığının belirtileri olarak dinlenmekten kaçınma, sürekli telefon kontrolü ve her şeye 'evet' demeyi sıraladı.
8 Mayıs 2023

Yapılan bir araştırmada, bağırsak mikrofaunasındaki bakterilerin genleri sayesinde yüksek ürik asit seviyelerinin düşürülebileceği ve bu durumun damar sertleşmesi ile gut hastalığıyla mücadelede kullanılabileceği ortaya çıktı. Araştırma, bin kişinin damar tıkanıklığı ve ürik asit seviyeleri ile bağırsak mikrobiyal faunasını inceledi. Fareler üzerinde yapılan deneylerde, ürik asit tüketen bakterilerin genlerinin aktarılmasıyla ürik asit seviyeleri ve damar tıkanıklığı üzerinde etkiler gözlemlendi. Araştırmanın yazarlarından Prof. Federico Rey, bu keşfin yeni tedaviler geliştirilmesine yardımcı olabileceğini belirtti.
12 Haziran 2023

Dünya Sağlık Örgütü (DSÖ), yapay tatlandırıcı aspartamı 'kanserojen olma ihtimali bulunan maddeler' listesine dahil etti. Aspartam, 1965'te keşfedilmiş ve şekerden 200 kat daha tatlı bir madde olarak dünya genelinde yaklaşık 6 bin üründe kullanılmaktadır. DSÖ'nün araştırmalarında aspartamın insanlarda kansere neden olabileceğine dair 'sınırlı kanıtlar' bulunmuş, ancak günlük 40 miligram/kilo tüketim miktarı hala geçerli olarak kabul edilmektedir. DSÖ, ürünlerin raflardan kaldırılması veya tüketimin tamamen durdurulması çağrısında bulunmazken, ölçülü kullanımı önermektedir.
15 Temmuz 2023

Developmental Cognitive Neuroscience dergisinde yayımlanan bir araştırma, bağırsak mikrobiyotasının insan sağlığı üzerindeki önemini vurguluyor. Araştırma, bağırsaklardaki iltihaba neden olan kötü bakterilerin oranıyla yaşlanma etkileri ve spor performansı arasında güçlü bir bağ olduğunu gösteriyor. Bağırsakların durumu iyiyse, saç beyazlaması, saç dökülmesi, deride görülen kırışıklıklar ve kronik rahatsızlıklar en asgari seviyede görülürken, bedenin zindelik durumu da belirli oranda korunuyor. Araştırmayı yapan takımın sorumlusu Zsolt Radak, probiyotiklerin önemini vurgulayarak, bu dost bakterilerin beslenmesi ve güçlendirilmesi için fermente ürünlerin tüketilmesini önerdi.
5 Eylül 2023

Nature dergisinde yayımlanan bir araştırmaya göre, yüksek yağlı besinlerle beslenen erkek farelerin sperminde bazı RNA türlerinin seviyeleri yükseldi ve bu farelerin yavrularında glukoz intoleransı gibi metabolik sorunlar gözlendi. Epidemiyolojik analizler, kilolu erkeklerin oğullarında da benzer sorunların ortaya çıktığını gösterdi. Utah Üniversitesi'nden araştırmacı Qi Chen, sağlıklı spermler için sağlıklı beslenmenin önemini vurguladı ve sağlıksız beslenmenin hem babanın hem de çocuğunun hayatını etkilediğini belirtti.
9 Haziran 2024
İşaretlediklerim