Merkez Bankası'nın şirketlerin döviz alımlarına saat ve miktar kısıtlaması uyguladığı bildirildi

Merkez Bankası'nın şirketlerin döviz alımlarına saat ve miktar kısıtlaması uyguladığı bildirildi ile benzer, 12 olumlu, 39 olumsuz, ve 20 önemli olmak üzere, toplam 100 olay izlendi.

Merkez Bankası Bloomberg banka TL Reuters Dolar Döviz Mehmet Şimşek Resmi Gazete Şebnem Turhan İstanbul Barosu Tayyip Erdoğan menkul kıymet faiz KKM Türk lirası Bloomberg HT Ziraat Bankası Kapalıçarşı Bankacılık sektörü dolar/TL Bankalar Hakan Kara MB Ekonomi gazetesi Kerim Karakaya Gezi Parkı kamu bankaları ekonomi yönetimi
Merkez Bankası Bloomberg banka TL Reuters Dolar Döviz Mehmet Şimşek Resmi Gazete Şebnem Turhan İstanbul Barosu Tayyip Erdoğan menkul kıymet faiz KKM Türk lirası Bloomberg HT Ziraat Bankası Kapalıçarşı Bankacılık sektörü dolar/TL Bankalar

Bloomberg'in hesaplamalarına göre, Türkiye Merkez Bankası Aralık 2021'den itibaren döviz kurlarını dengelemek amacıyla piyasaya 128 milyar dolarlık bir müdahalede bulundu. Bu müdahaleler, Berat Albayrak'ın ekonomi yönetiminde olduğu dönemden itibaren devam ediyor. Muhalefet partileri, bu satışların nereye gittiğini sorguluyor. 2023 yılında müdahalelerin hız kazandığı ve Suudi Arabistan'dan alınan 5 milyar dolarlık destekle artabileceği belirtiliyor.
20 Mart 2023

Merkez Bankası, bankalara gönderdiği bir yazı ile 1 Haziran'dan itibaren açılacak veya yenilenecek kur korumalı mevduat hesaplarında önden prim ödemesine son verilmesini talep etti. Bu düzenleme, bankaların döviz hesaplarını TL'ye çevirme hedeflerine ulaşmaları ve döviz talebini kontrol altına almak amacıyla yapıldı. Bankalar, daha önce mevduat sahiplerini dövizden vazgeçirmek için bu hesaplara yüksek faizler teklif etmekteydi. Banka yöneticileri, bu ve benzeri konuları görüşmek üzere Merkez Bankası yetkilileriyle bir araya gelmişti.
1 Haziran 2023

Bloomberg'in hesaplarına göre, Türkiye Merkez Bankası'nın Aralık 2021'den Haziran 2023'e kadar döviz kurlarını sabit tutmak amacıyla yaptığı 'arka kapı' müdahalelerin toplam maliyeti 199 milyar dolara ulaştı. Bu müdahalelerin en yoğun yaşandığı dönem, seçim yarışının kızıştığı nisan ve mayıs ayları olup, bu dönemde 52 milyar dolarlık bir müdahale gerçekleşti. Muhalefet partileri, özellikle CHP, Merkez Bankası'nın döviz rezervlerinden satılan 128 milyar doların akıbetinin bilinmediğini iddia ediyor. Bloomberg ekonomisti Selva Baziki, bu müdahalelerin aylık ortalama 12 milyar dolar olduğunu belirtiyor.
13 Haziran 2023

Türkiye Cumhuriyet Merkez Bankası (TCMB), toplam kredi bakiyesi 50 milyon Türk Lirası ve üzerinde olan şirketler için Özet Döviz Pozisyon Raporlama yükümlülüğünü Ocak 2024'e kadar erteledi. Daha önce bu yükümlülük, 10 milyon TL ile 50 milyon TL arasındaki kredi bakiyesine sahip firmalar için Ocak 2024'e, 50 milyon TL ve üzeri firmalar için ise 30 Haziran 2023'e ertelenmişti. Yapılan değerlendirmeler sonucunda, 50 milyon TL ve üzeri kredi bakiyesine sahip tüm firmalar için raporlama süresi Ocak 2024'e uzatıldı.
3 Temmuz 2023

Türkiye'de döviz talebinin artması ve TL'nin değer kaybetmesiyle kurlar yükseliyor ve bu durum Merkez Bankası'nın rezervlerindeki erimeyi hızlandırıyor. Cumhurbaşkanı Erdoğan, faiz indirimlerinin devam edeceğini belirtiyor ve iktidar, piyasada kontrol sağlamak için çeşitli düzenlemeler yapıyor. Merkez Bankası, seçim sonrası ilk haftada üç yeni düzenleme gerçekleştirdi. Ekonomistler ve piyasa oyuncuları, bankada döviz hesabı olan vatandaşların olumsuz gelişmelere hazırlıklı olmaları gerektiğini ifade ediyorlar. Prof. Öner Günçavdı, bu durumun adı konmamış bir sermaye kontrolü olduğunu ve Erdoğan'ın cumhurbaşkanlığını kazanması halinde Türkiye'nin kredi açığının büyüyeceğini, bu durumun vatandaşa vergi yoluyla kaynak yaratma yükümlülüğü getireceğini belirtiyor.
19 Mayıs 2023

Türkiye Cumhuriyet Merkez Bankası, bankaların döviz mevduatından Türk Lirası mevduatına geçişini teşvik etmek amacıyla menkul kıymet tesis oranını yüzde 5'ten yüzde 10'a çıkardı. 24 Şubat'tan itibaren uygulanacak yeni oranlarla, bankaların Türk Lirası mevduat hedeflerine ulaşmaları durumunda indirimli oranlar uygulanacak, hedefleri tutturamayanlar için ise daha yüksek oranlar geçerli olacak. Merkez Bankası, mevduatta liralaşma hedefini de yüzde 50'den yüzde 60'a yükseltti ve bir ödül-ceza sistemi getirdi. Bankaların son dönemde TL mevduat hedeflerini tutturabilmek için mevduat faizlerini artırdıkları ve bu durumun sektör işleyişini olumsuz etkilediği belirtiliyor.
7 Ocak 2023

Türkiye'de yaklaşan seçimler öncesinde döviz kurlarında hareketlilik gözlenirken, bankaların döviz alış ve satış fiyatları arasındaki fark da genişliyor. Merkez Bankası'nın 'arka kapı' satışlarıyla döviz kurlarını belirli bir seviyede tutma çabası, piyasada çift kur durumuna yol açıyor. Kapalıçarşı ve bankalar arasında dolar kuru farklılıkları yaşanırken, özellikle özel bankalarda alış ve satış fiyatları arasındaki makas daha da açılıyor.
19 Nisan 2023

Merkez Bankası'nın, döviz arzındaki sorunlar ve sıkı gözetim uygulamaları nedeniyle, günlük döviz ihtiyacını İstanbul Kapalıçarşı'dan karşıladığı bildirildi. Bankanın her gün demir sandıklarla 5 milyar TL getirerek 260 milyon dolar topladığı, bu durumun Kapalıçarşı'da döviz fiyatlarının piyasa üzerine çıkmasına neden olduğu ifade edildi. İşlemlerin dört-beş döviz bürosu aracılığıyla ve İçişleri Bakanlığı'na ait araçlarla gerçekleştirildiği, uzmanlar tarafından 'seçim sonrasına hazırlık' olarak nitelendirildiği aktarıldı.
10 Nisan 2023

Merkez Bankası, Menkul Kıymet Tesisi Hakkında Tebliğ’inde değişiklikler yaptı ve bu değişiklikler Resmi Gazete'de yayımlandı. Yeni düzenlemelerle Türk lirası mevduatların artması ve kur korumalı hesaplardan Türk lirası mevduata geçiş sağlanarak kur korumalı mevduatın azaltılması hedefleniyor. Bu kapsamda, Merkez Bankası'nca kur koruma desteği sağlanan hesaplardan Türk lirası hesaplara geçiş ve belli oranda kur korumalı hesapların yenilenmesinin hedeflenmesine, kur koruması bulunmayan Türk lirası payı seviyesinde artış hedefine geçildi.
20 Ağustos 2023

Türkiye'de iktidarın liralaşma politikaları piyasalarda sıkışıklık yaratırken, faiz, döviz ve altın yeni rekor seviyelere ulaştı. Bankacılık Düzenleme ve Denetleme Kurumu verilerine göre, kur korumalı mevduat hesaplarındaki artış rekor bir seviyeye ulaştı. Bankalar, Merkez Bankası'nın belirlediği liralaşma hedeflerine ulaşmak için ödüllü efektif döviz kampanyaları başlattı ve yastık altı ile kasalardaki dövizi çekmeye çalışıyor. Ayrıca, daha önce yasaklanan ancak sonrasında gevşetilen KKM faizi artı prim uygulamasına geri dönüldü.
14 Nisan 2023

Merkez Bankası, seçimler öncesinde faiz indirimine yönelik bir açıklama yaparken, bankaların mevduat faizlerinde artışa gitmesine yol açan 'üç ay' kuralını getirdi. Bu kural sonrasında bazı bankaların mevduat faiz oranları yüzde 30'u aştı. Vatandaşlar, ekonomi politikaları nedeniyle birikimlerini dövizde tutmayı sürdürürken, Merkez Bankası liralaşma stratejisi çerçevesinde döviz hesaplarının TL'ye dönüştürülmesi için bankaları teşvik ediyor. Ayrıca, Merkez Bankası ticari kredi maliyetlerini artıran uygulamalara son verilmesini istedi ve aksi takdirde düzenleme yapabileceğini belirtti.
20 Ocak 2023

Türkiye'de seçimlerden sonra Merkez Bankası'nın döviz kurlarını baskılayıcı arka kapı satışları ve piyasa dışı düzenlemeler sona erdi. Seçim öncesi 20'nin altında olan dolar/TL kuru, seçimden bir hafta sonra 23'ü geçti ve Merkez Bankası'nın faiz kararı sonrasında 26'yı aştı. Avro/TL kuru da benzer bir yükseliş göstererek 28'i geçti. Bloomberg'e konuşan işlemciler, kamu bankalarının döviz satışını durdurduğunu ve böylece kurların serbest bırakıldığını ifade etti.
18 Temmuz 2023

Merkez Bankası, liralaşma stratejisi çerçevesinde, şirketlerin yurt dışından elde ettikleri dövizin Türk Lirası'na dönüşümünü teşvik etmek amacıyla bir destek paketi açıkladı. Bu destek paketi kapsamında, şirketlerin Merkez Bankası'na sattıkları döviz miktarının yüzde 2'si kadar dönüşüm desteği alacakları belirtildi. Bankalar da benzer bir taahhütte bulunarak destekten yararlanabilecek. Ancak taahhütler yerine getirilmezse, ilgili şirketlerin Merkez Bankası kaynaklı kredi kullanım talepleri bir yıl süreyle kabul edilmeyecek ve ihlal edilen süre için verilen destek geri alınacak.
26 Ocak 2023

Merkez Bankası, vadeli TL mevduata geçiş hedefini vadesi gelen gerçek kişi döviz dönüşüm hesapları için en az yüzde 10, TL kur korumalı mevduatlar için en az yüzde 50 olarak belirledi. Bankaların dönüşüm hesaplarında yüzde 95 yenileme ve TL’ye geçiş hedefine nasıl ulaşmasının beklendiği de açıklandı. Katılım bankalarının iş modellerindeki farklılıkların oluşturduğu zorluklar yapılan bu düzenlemede dikkate alındı. Merkez Bankası, deprem bölgesinde kullandırılan kredilere ilişkin tanımladığı muafiyetin süresini de 31 Ağustos 2023’ten 1 Ocak 2024’e uzattı.
28 Ağustos 2023

Türkiye Cumhuriyet Merkez Bankası (TCMB), bankalara gelen yeni fiziki döviz veya altın nedeniyle Türk Lirası mevduat oranının düşmesini engellemek amacıyla, 28 Mart 2023 tarihinden itibaren bu tür girişlerin TL mevduat oranı hesaplamalarında dikkate alınmamasına karar verdi. Bu düzenleme, deprem felaketi sonrasında yastık altındaki birikimlerin ekonomiye kazandırılmasını hızlandırmayı amaçlıyor. Ayrıca, bankaların menkul kıymet tesis oranları, mevduat ve kredilerdeki TL payına göre ayarlanacak ve gerçek kişilerin dönüşüm hesapları da bu hesaplamalarda dikkate alınacak.
29 Mart 2023

Türkiye Cumhuriyet Merkez Bankası (TCMB), dövizden dönüşümlü kur korumalı mevduat (KKM) işlemlerinde bankaların uyguladığı marj farkı nedeniyle oluşan zararları karşılıyordu. Ancak yeni bir düzenleme ile bu marj farkının yüzde 1'i geçemeyeceği belirlendi. Daha önce bankalar, kendi belirledikleri yüksek döviz satış kurları üzerinden TCMB'den ödeme alabiliyorlardı. Uzmanlar, bankaların bu sistemden kazanç sağladığını ifade ediyordu.
5 Haziran 2023

Türkiye Cumhuriyet Merkez Bankası (TCMB), müşteri bazında belirli bir limitin üzerinde olan kredi kartlarıyla yapılan nakit çekim ve kuyum harcamalarının kredi türüne göre yüzde 30 oranında menkul kıymet tesisine tabi olmasına karar verdi. Bu değişiklik 16 Mayıs'tan itibaren geçerli olacak. Ayrıca, TL dönüşüm hedefinin hesaplanmasında fiziki altın karşılığı açılan hesaplar da dahil edilecek ve yabancı para mevduat/katılım fonunda yurt dışı bankalar mevduatı/katılım fonu hariç tutulacak.
16 Mayıs 2023

Türkiye'de yeni ekonomi yönetimi ile döviz kurları serbest bırakıldı ve Merkez Bankası faizi yüzde 15'e çıkardı. Ancak bu artış doların yükselmesine engel olamadı ve dolar/TL kuru 25,46 seviyesine ulaşarak rekor kırdı. Hürriyet yazarı Hande Fırat, Cumhurbaşkanı Erdoğan ve ekonomi yönetiminin çeşitli ülkelerle anlaşmalar yaparak Türkiye'ye döviz girişi sağlamaya çalışacağını yazdı. Bu çerçevede, Birleşik Arap Emirlikleri'ne yapılan ziyaret ve İngiltere ile artan yatırım potansiyeli öne çıkan detaylar arasında.
23 Haziran 2023

Merkez Bankası, 16 Mayıs'ta yaptığı değişiklikle ihtiyaç kredilerinde menkul kıymet zorunluluğu getirdi. Bu düzenleme, belirli bir limitin üzerindeki kredi kartlarından yapılan nakit çekim ve kuyum harcamalarını da kapsıyor. Bankacılık kaynaklarına göre, bu zorunluluk nedeniyle çoğu banka pazartesi gününden itibaren kredi kartlarından nakit avans çekimini kapattı. Bu hamlenin amacı, hanehalkının altın talebini ve talep enflasyonunu kısıtlamak.
18 Mayıs 2023

Bloomberg'e göre, Türkiye Merkez Bankası, şubat ayında yapılan düzenlemeler sonrasında artan iç talebi karşılamak için altın rezervlerinden satış yapmaya başladı. 3 Mart-21 Nisan arasında 72 ton altın satıldı. Ayrıca, Darphane'nin altın üretimi geçen yılın aynı dönemine göre %408 arttı. Bu gelişmeler, 6 Şubat'taki depremler sonrası hükümetin altın ithalatını azaltma adımları ve Merkez Bankası'nın döviz talebini düşürme çabaları çerçevesinde gerçekleşti.
28 Nisan 2023
İşaretlediklerim