Türkiye'de akraba evliliği oranı %23.2 olup, bu durum nadir kalıtsal hastalıkların görülme sıklığını artırıyor. Ancak, yeni doğan bebeklerde sadece altı nadir hastalık için tarama yapılıyor, bu sayı Tayvan, Kanada, İtalya ve ABD gibi ülkelerde çok daha yüksek. Türkiye'de tahminen 5 milyondan fazla bireyin bir nadir hastalığı varken, nadir hastalıkların erken tanı ve tedavisi için yenidoğan tarama programlarının genişletilmesi gerekiyor. Ayrıca, nadir hastalıklardan etkilenen bireyler ve aileleri, sağlık harcamaları nedeniyle ekonomik zorluklarla karşı karşıya kalıyor.
3 Mart 2024

Türkiye İstatistik Kurumu'nun (TÜİK) 2018-2020 Hayat Tabloları verilerine göre, Türkiye'de doğuştan beklenen yaşam süresi 78,6 yıldan 78,3 yıla düştü. Kadınlar erkeklerden ortalama 5,5 yıl daha uzun yaşıyor. En yüksek yaşam süresine sahip il Gümüşhane olarak belirlenirken, en düşük yaşam süresi Kilis'te kaydedildi. İstanbul ve Ankara gibi büyük şehirlerde yaşam süresi Türkiye ortalamasının üzerinde.
26 Nisan 2023

Üroloji uzmanı Prof. Dr. Can Öbek, prostat kanseri riskine karşı erkeklerin 40 yaşında ilk PSA testini yaptırması gerektiğini ifade etti. Prostat kanserinin erkeklerde en sık rastlanan ikinci kanser olduğunu ve her yıl yaklaşık 1.5 milyon erkeğin prostat kanseri olduğunu öğrendiğini belirtti. Öbek, PSA testinin kullanıma girdiği yıllardan günümüze prostat kanserine bağlı ölümlerde yüzde 53 oranında azalma görüldüğünü ve bu azalmada en büyük katkının PSA testine bağlı erken tanıya ait olduğunu düşündüğünü ifade etti.
11 Eylül 2023

Finlandiya'da yapılan bir araştırma, 40 yaşından önce menopoza giren kadınların otoimmün hastalıklara yakalanma riskinin arttığını ortaya koydu. Araştırma, 20 bin kadının sağlık verilerini en az 12 yıl boyunca takip etti ve erken menopoza giren kadınların otoimmün hastalıklara 2,6 kat daha yatkın olduğunu belirledi. Araştırma sonuçları, Britanya'da Oxford Üniversitesi'nin Human Reproduction dergisinde yayınlandı. Uzmanlar, doktorların bu artan riskin farkında olması gerektiğini vurguladı.
26 Eylül 2024

Queensland ve Stirling üniversitelerinin yürüttüğü bir araştırma, flört aşamasında insanların kendilerine benzer yüz özelliklerine sahip kişileri daha çekici bulduğunu gösterdi. Araştırma için 682 katılımcı birbiriyle üç dakika etkileşimde bulundu ve sonrasında çekicilik ve kişilik özellikleri hakkında sorular yanıtlandı. Katılımcıların fotoğrafları çekilerek cevaplar değerlendirildi. Araştırma sonuçları, benzer yüz özelliklerine sahip kişilerin birbirlerini daha nazik bulduğunu da gösterdi.
11 Temmuz 2023

Türkiye İstatistik Kurumu'nun 'Hayat Tabloları, 2020-2022' istatistiklerine göre, Türkiye'deki doğuşta beklenen yaşam süresi toplamda 77,5 yıl olarak belirlendi. Bu süre erkekler için 74,8, kadınlar için ise 80,3 yıl. 15 yaşındaki kişilerin ortalama kalan yaşam süresi 63,5 yıl, 30 yaşındaki bir kişi için ortalama kalan yaşam süresi 48,9 yıl ve 50 yaşındaki bir kişinin kalan yaşam süresi ortalama 29,8 yıl olarak hesaplandı.
18 Eylül 2023

DailyMail gazetesinin derlediği hikayelere göre, eşlerin 'dırdırı' sayesinde birçok kişi ölümden döndü. Royal Surrey County Hastanesi'nde danışman üroloji cerrahı olan Profesör Christopher Eden, hastaların genellikle çok meşgul oldukları için semptomlarını en aza indirdiklerini ve onları doktora gitmeye ikna etme sorumluluğunun genellikle eşlere düştüğünü belirtti. Birçok örnekte, eşlerin ısrarı sayesinde erken teşhis konuldu ve hayatlar kurtarıldı.
16 Eylül 2023

Yeni bir araştırma, düzenli balık yağı takviyesi kullanımının sağlıklı bireylerde inme ve kalp hastalığı riskini artırabileceğini ortaya koydu. Britanya’daki Biobank biyomedikal veri tabanında 40 ile 69 yaş arasındaki 415 binden fazla kişinin sağlık verileri analiz edildi. Araştırma, kalp rahatsızlığı bulunmayan kişilerde balık yağı takviyesinin ritim bozukluğu ve inme riskini artırdığını gösterdi. Bu bulgular, balık yağı takviyesinin sadece kalp rahatsızlığı olan bireyler için faydalı olabileceğini işaret ediyor.
22 Mayıs 2024

Biyolog David Sinclair ve ekibi, yaşlanma sürecinin ileri ve geri götürülebilen bir süreç olduğunu deneylerle kanıtladı. Yapılan deneylerde yaşlı ve kör farelere görme yetisi geri kazandırıldı, beyin gençleştirilerek bilişsel beceriler artırıldı ve daha sağlıklı kas ve böbrek dokusu oluşturuldu. Ayrıca genç fareler üzerinde yapılan müdahalelerle yaşlanma süreci hızlandırıldı. Bu bulgular, yaşlanmanın DNA hasarından kaynaklandığına dair bilimsel inanca meydan okuyor ve yaşlanmanın bir bilgi kaybı olduğu teorisini öne sürüyor.
13 Ocak 2023

Türkiye'de yapılan bir araştırma, ülkedeki kalp yetersizliği hastalığının durumunu ortaya koydu. 2016-2022 yılları arasında 2 milyon 722 bin 151 kişi üzerinde yapılan çalışma, Türkiye'de her yüz kişiden ikisinin kalp yetmezliği hastası olduğunu ve hastalığın Avrupa ülkelerine kıyasla 8-10 yıl daha genç yaşta başladığını gösterdi. Araştırma, kalp yetersizliği sıklığının kadınlarda erkeklere göre daha yüksek olduğunu ve genç hastaların prevalansının endişe verici olduğunu belirtti. Ayrıca, düşük sosyoekonomik koşullarda yaşayan hastaların hayatta kalma oranının yüksek olduğu ve sağlık sigortası sisteminin (SGK) bu durumda kritik bir rol oynadığı tespit edildi.
9 Şubat 2024

Türkiye İstatistik Kurumu'nun (TÜİK) 2023 'İstatistiklerle Yaşlılar' çalışmasına göre, Türkiye'de 65 yaş ve üzeri nüfus son beş yılda yüzde 21,4 artarak 8 milyon 722 bin 806 kişiye ulaştı ve toplam nüfus içindeki oranı yüzde 10,2'ye çıktı. Yaşlı nüfusun cinsiyet dağılımında kadınlar yüzde 55,5 ile erkeklerden fazla. Nüfus projeksiyonları, yaşlı nüfus oranının 2080'de yüzde 25,6'ya ulaşacağını öngörüyor. Türkiye, yaşlı nüfus oranı bakımından dünya genelinde 184 ülke arasında 67. sırada yer alıyor.
27 Mart 2024

Türkiye İstatistik Kurumu'nun 2023 yılına ait 'İstatistiklerle Kadın' raporuna göre, Türkiye'de her dört kadından biri gece yalnız yürürken kendini güvensiz hissediyor. Kadınların iş gücüne katılım oranı erkeklere göre daha düşük olup, yükseköğretim mezunu kadınların iş gücüne katılım oranı yüzde 68,8 olarak belirlenmiştir. Ayrıca, kadınların erkeklerden daha az maaş aldığı ve üst düzey yönetici pozisyonlarında daha az temsil edildiği gözlemlenmiştir. Evlilik ve boşanma istatistikleri de raporda yer almakta olup, ortalama ilk evlenme yaşı kadınlarda 25,7, erkeklerde 28,3 olarak kaydedilmiştir.
6 Mart 2024

İsveç'te askerlik yapan yaklaşık 60 bin erkeğin bilişsel yetenekleri ölçüldü ve sonrasında bu kişilerin gelirleri incelendi. Araştırma, yıllık 60 bin avro kazanca kadar zeka ile gelir arasında güçlü bir ilişki olduğunu, ancak gelir piramidinin tepesine çıkıldıkça bu ilişkinin zayıfladığını ortaya koydu. En zengin yüzde 1'lik kesimin bilişsel kapasitesi, yüzde 3'lük dilime giren erkeklerden daha düşük bulundu. Çalışmada, şans, aile geçmişi, motivasyon gibi diğer faktörlerin de gelir üzerinde etkili olduğu belirtildi.
22 Şubat 2023

Dünya Sağlık Örgütü'nün yeni araştırmasına göre, dünya çapında ergenlik dönemi ila 20 yaş arasındaki her dört kadından biri flört şiddetine maruz kalıyor. Türkiye'de de benzer bir tablo mevcut ve bu durum artan kadın cinayetleri ve cezasızlık kültürüyle ilişkilendiriliyor. COVID-19 pandemi döneminde partner/flört şiddetinin artması 'gölge pandemi' olarak tanımlanmıştı. Araştırma, yoksul ülkelerde kadınların flört şiddetine uğrama oranının daha yüksek olduğunu ortaya koyuyor.
18 Ağustos 2024

Nature dergisinde yayımlanan bir araştırmaya göre, yüksek yağlı besinlerle beslenen erkek farelerin sperminde bazı RNA türlerinin seviyeleri yükseldi ve bu farelerin yavrularında glukoz intoleransı gibi metabolik sorunlar gözlendi. Epidemiyolojik analizler, kilolu erkeklerin oğullarında da benzer sorunların ortaya çıktığını gösterdi. Utah Üniversitesi'nden araştırmacı Qi Chen, sağlıklı spermler için sağlıklı beslenmenin önemini vurguladı ve sağlıksız beslenmenin hem babanın hem de çocuğunun hayatını etkilediğini belirtti.
9 Haziran 2024

Senex: Yaşlanma Çalışmaları Derneği'nin raporuna göre, Aralık ayında Türkiye genelinde 165 yaşlı şiddet, istismar, ihmal, hak ihlali ve ayrımcılığa maruz kaldı. Dernek başkanı Doç. Dr. Özgür Arun, yaş ayrımcılığının Türkiye'de arttığını belirtti. Rapor, medyaya yansıyan haberlerin analizine dayanıyor ve yaşlılara yönelik ihlallerin önlenmesi için farkındalık oluşturmayı amaçlıyor. Araştırmalar, yaşlılara yönelik şiddet ve ihlallerin yaygın olduğunu ve çoğunlukla yoksul yaşlıları etkilediğini gösteriyor.
30 Ocak 2023

Yeni bir araştırmaya göre, bisiklet kullananların erken ölüm riski araba kullanan veya trene binenlere göre yarı yarıya azalıyor. Ancak, bisiklet kullananların kazaya karışıp hastanelik olma ihtimalleri iki kat fazla. Araştırma, 16-74 yaş aralığındaki 82 bini aşkın Britanyalıyı 18 yıl boyunca izleyerek bu sonuçlara ulaştı. Bisikletle işe gitmenin kanserden ölme riskini yüzde 51, kalp hastalığı nedeniyle hastaneye yatma riskini yüzde 24 ve ruhsal sağlık sorunları nedeniyle ilaç reçete edilme riskini yüzde 20 oranında azalttığı tespit edildi.
21 Temmuz 2024

Sidney Üniversitesi tarafından yapılan bir araştırmaya göre, eşcinsel erkekler şirketlerdeki üst düzey pozisyonlarda yer bulmakta zorlanıyor ve bu durum eşcinsel erkeklerin kendileri tarafından da destekleniyor. Araştırmada, katılımcılara erkeksi ve kadınsı tavırları olan eşcinsel erkek oyuncuların videoları izletildi ve hangi oyuncunun daha çok beğenileceği ve lider olarak düşünüleceği soruldu. Sonuçlar, katılımcıların, eşcinsel erkekler de dahil, erkeksi tavırlı oyuncuyu tercih ettiğini gösterdi. Araştırma, eşcinsel erkeklerin kadınsı tavırlı eşcinsel erkeklere karşı önyargılı olduğunu ve işyerinde 'cam tavan' engelinin varlığını ortaya koydu.
31 Ocak 2023

Sağlıklı beslenme ve düzenli egzersizle birlikte kişilik özelliklerinin de uzun ve mutlu bir yaşam üzerinde etkili olduğu tartışılıyor. 'İkigai: Uzun ve mutlu bir yaşamın Japon sırrı' kitabı ve 2012 tarihli bir araştırma, 100 yaşına yakın insanların olumlu tutum ve yüksek duygusal farkındalık gibi benzer kişilik özelliklerine sahip olduğunu vurguluyor. Araştırmacılar bu özelliklerin uzun ömre katkıda bulunup bulunmadığını anlamak için daha fazla çalışma yapılması gerektiğini belirtiyor.
4 Haziran 2023

Columbia Üniversitesi'nden bir araştırma ekibi, 60 yaş ve üstü 3 bin beş yüzden fazla gönüllü üzerinde multivitaminlerin hafıza ve düşünme becerileri üzerindeki etkisini inceledi. Katılımcılar rastgele iki gruba ayrılarak birine multivitamin diğerine plasebo verildi. Üç yıl süren çalışmada, multivitamin alan grup anında hatırlama testinde plasebo grubuna göre daha iyi sonuçlar elde etti. Özellikle kardiyovasküler hastalık öyküsü olan katılımcılarda multivitamin kullanımının bilişsel puanları iyileştirdiği gözlendi.
17 Haziran 2023
İşaretlediklerim