Dünya genelinde ve Türkiye'de cinsel yolla bulaşan hastalıkların (CYBE) arttığı, günlük bir milyondan fazla insanın bu tür enfeksiyonlara yakalandığı belirtiliyor. Türkiye'de cinsel sağlık bilgilerine erişim kısıtlı ve önleyici yöntemler pahalı olduğu için bulaşma riski yüksek. CYBE'lerin ciddi sağlık sorunlarına yol açabileceği ve 15-45 yaş arasında daha sık görüldüğü ifade ediliyor. Gençlerin bu hastalıklardan korunma bilgisine ve sağlık hizmetlerine erişiminde eksiklikler olduğu, eğitim ve farkındalık yetersizliğinin hastalıkların yayılmasına zemin hazırladığı vurgulanıyor. Kondom kullanımının önemi ve gençlere yönelik cinsel sağlık eğitimi gerekliliği üzerinde duruluyor. Ayrıca, seks işçilerinin kondom erişiminde yaşadığı zorluklar ve bu durumun enfeksiyonların yayılmasına etkisi tartışılıyor.
2 Şubat 2023

Son üç yılda Türkiye’de kumar bağımlılığıyla ilgili başvuru sayısı 2,5 kat arttı. Bu artışta çevrimiçi kumarın etkisi büyük. Moodist Hastanesi Tıbbi Direktörü Prof. Dr. Kültegin Ögel, çevrimiçi kumarın bağımlılığı artırdığını ve ulaşılabilirliğin bağımlılığı tetiklediğini belirtti. Ayrıca, ergenlerin kumar bağımlılığı risklerinin farkında olmadıkları ve kumarın gençler arasında popüler bir aktivite haline geldiği vurgulandı.
11 Ağustos 2024

Dünya Bankası'nın raporuna göre, 2022'den bu yana dünya genelinde 400 milyon öğrenci iklim değişikliği nedeniyle eğitimden mahrum kaldı. Düşük gelirli ülkelerdeki çocuklar, daha zengin ülke çocuklarına göre her yıl ortalama 18 gün eğitim alamadı. Raporda, iklim değişikliğinin eğitim sistemleri üzerindeki olumsuz etkileri ve bu etkileri azaltmak için alınabilecek düşük maliyetli önlemler vurgulanıyor. Ayrıca, öğrencilerin iklim krizi konusunda bilgi ve beceri eksikliği yaşadığı belirtiliyor.
5 Eylül 2024

The Lancet'de yayınlanan bir meta analiz, kumarın küresel bir sorun haline geldiğini gösterdi. 68 ülke ve bölgeden toplanan veriler, yetişkinlerin yüzde 46,2'sinin ve ergenlerin yüzde 17,9'unun son 12 ayda kumar oynadığını ortaya koydu. Çevrimiçi kumarın yaygınlaşması, kumar bağımlılığını artıran önemli bir faktör olarak öne çıkıyor. Araştırma, kumarın halk sağlığı sorunu olarak kabul edilmesi gerektiğini ve hükümetlerin bu konuda daha sıkı düzenlemeler yapması gerektiğini vurguluyor.
10 Ağustos 2024

Bilim insanları, uykusuzluk çeken kişilerin yaklaşık 10 yıl sonra felç geçirme riskinin arttığını tespit etti. Michigan Üniversitesi Sosyal Araştırmalar Enstitüsü'nün yaptığı araştırma, 2002'den 2020'ye kadar felç geçirmemiş kişileri inceledi. Araştırma, şiddetli uykusuzluk şikayeti olanlarda felç riskinin daha yüksek olduğunu ve bu riskin diyabet, hipertansiyon gibi diğer sağlık sorunlarıyla birleştiğinde daha da arttığını gösterdi. Ayrıca, 50 yaş altı uykusuzluk sorunu yaşayan kişilerde felç riskinin 50 yaş üstüne göre daha fazla olduğu belirlendi.
8 Haziran 2023

Sağlık Bakanı Fahrettin Koca, uyuz vakalarında endişeye sebep olabilecek bir artış olmadığını, ancak kısmi bir artış tespit ettiklerini belirtti. Uyuz hastalığı, bulaşıcı bir cilt rahatsızlığı olup, son yıllarda Türkiye'de görülme oranı artmıştır. Bakan Koca, Türkiye genelinde uyuz vakalarında prevalansın geçen yıla göre yaklaşık yüzde 7 oranında arttığını, deprem bölgesinde ise bu artışın yaklaşık yüzde 13 oranında olduğunu ifade etti.
1 Kasım 2023

Türkiye'de 2023 yılının ilk beş ayında görülen kızamık vaka sayısı 2 bin 51 oldu. Sağlık Bakanlığı'nın kamuoyuyla paylaşmadığı ancak Dünya Sağlık Örgütü'ne bildirdiği rakamlara göre, vaka sayısı sürekli artıyor. Prof. Dr. Muzaffer Eskiocak, Türkiye'de kızamık salgını yaşandığını ve bunun aşısız ve eksik aşılıların salgını olduğunu belirtti. Pandemi ve deprem nedeniyle aşılama oranlarında düşüş yaşandığı ve bu durumun kızamık vakalarındaki artışa zemin hazırladığı ifade edildi.
20 Temmuz 2023

IMF-Dünya Bankası Bahar dönemi toplantısında sunulan Dünya Ekonomik Görünüm Raporu, 2030 yılına kadar küresel ekonominin yıllık ortalama %2.8 büyüyeceğini öngörüyor, bu oran tarihsel ortalamaların altında. Raporda, teknolojik atılımların ve iyi yönetimin toplam faktör verimliliğine yeterince katkı sağlayamadığı belirtiliyor. 2024 ve 2025 yılları için küresel ve bölgesel büyüme oranları ile enflasyon tahminleri de raporda yer alıyor. Özellikle Türkiye için büyüme ve enflasyon tahminleri dikkat çekici.
23 Nisan 2024

ABD'li Genel Cerrah Vivek Murthy, 1997 ile 2012 arasında doğan Z kuşağının, çoğu kişinin orta yaşa kadar yaşamadığı zorlukları sosyal medya yüzünden yaşadığını belirtti. 2024 Dünya Mutluluk Raporu'na göre, ABD'deki gençler dünya genelinde mutsuluk sıralamasında düşük bir konumda yer alıyor. Wellbeing Araştırma Merkezi direktörü Jan-Emmanuel De Neve, özellikle Kuzey Amerika ve Batı Avrupa'da gençlerin mutluluğunda ciddi düşüşler olduğunu ve bu durumun acil politika eylemleri gerektirdiğini ifade etti.
6 Mayıs 2024

Dünya Sağlık Örgütü (DSÖ), hipertansiyon ve etkisine ilişkin ilk raporunu yayımladı. Rapora göre, hipertansiyon dünya genelinde her üç yetişkinden birinde görülüyor ve bu hastalığa sahip her beş kişiden dördü yeterince tedavi edilmiyor. Hipertansiyonla yaşayan kişi sayısı, 1990-2019 yılları arasında ikiye katlanarak 650 milyondan 1,3 milyara çıktı. Ülkeler hipertansiyonla mücadelenin kapsamını genişlettiği takdirde 2023-2050 arasında 76 milyon ölümün önlenebileceği belirtiliyor.
19 Eylül 2023

ABD'deki Pittsburgh Üniversitesi'nde yapılan bir araştırmada, yapay zeka modelleri kulak enfeksiyonlarını yüzde 93 doğrulukla akut orta kulak iltihabından ayırt edebildi. Bu oran, doktorların hastalığı teşhis etme oranından daha yüksek. Araştırma, 2018 ile 2023 arasında 635 çocuğun kulak zarlarının çekildiği 1151 video üzerinde gerçekleştirildi. Araştırmacılar, bu teknolojinin yanlış teşhisleri azaltarak gereksiz antibiyotik kullanımını önleyebileceğini belirtiyor.
6 Mart 2024

Columbia Üniversitesi tarafından gerçekleştirilen ve JAMA Network Open dergisinde yayımlanan yeni bir araştırma, 1948'den bu yana üç nesil üzerinden toplanan 14,106 katılımcının verilerini analiz ederek, daha yüksek eğitim seviyesine sahip bireylerin daha yavaş yaşlandığını ortaya koydu. Araştırmacılar, katılımcıların her iki yıllık ek eğitim görmeleri durumunda yaşlanma hızlarının yüzde 2 ila 3 oranında yavaşlayabileceğini ve bu durumun ölüm riskini yaklaşık yüzde 7 oranında azaltabileceğini tespit etti. Araştırma, eğitim seviyesi ile yaşlanma ve ölüm riski arasındaki ilişkiyi detaylı bir şekilde inceliyor.
4 Mart 2024

ABD Michigan Üniversitesi tarafından yapılan bir araştırma, Z kuşağının psikolojisinin çevre kirliliği ve iklim krizi gibi faktörler nedeniyle bozulduğunu gösteriyor. Araştırmaya göre, sosyal medyanın yaygınlaşmasıyla birlikte gençler arasında depresyon ve umutsuzluk duyguları artmış. Psikolog Dr. Jean Twenge, sosyal medya ve ekran süresinin gençlerin ruh sağlığı üzerindeki olumsuz etkilerine dikkat çekiyor. Ayrıca, akıllı telefonların yaygınlaşmasıyla gençlerin sosyal etkileşimleri ve geleneksel gençlik aktivitelerine katılım oranları düşmüş.
22 Haziran 2023

Geniş çaplı bir araştırma, çocukların yemek seçme alışkanlıklarının ebeveynlik tarzından ziyade genetik etkenlerden kaynaklandığını ortaya koydu. Çocuk Psikolojisi ve Psikiyatri Dergisi'nde yayınlanan çalışmada, tek ve çift yumurta ikizlerinin beslenme alışkanlıkları karşılaştırıldı ve genetik faktörlerin etkisi belirlendi. Araştırma, yemek seçmenin 16 aylıkken yüzde 60 oranında genetik etkenlere bağlı olduğunu ve bu oranın 3 ile 13 yaş arasında yüzde 74'e yükseldiğini gösterdi.
28 Eylül 2024

CHP Yalova Milletvekili Tahsin Becan, Türkiye'de son 20 yılda 15 yaşından küçük 1673 çocuğun intihar ettiğini açıkladı. Ekonomik krizin derinleştiği son iki yılda 15 yaş ve altı çocuk intiharları yüzde 40 arttı. Becan, intihar eden çocukların yüzde 53'ünün kız olduğunu ve bu durumun dikkate alınması gerektiğini belirtti. Ayrıca, intihar eden her 33 kişiden birinin 15 yaşından küçük olduğunu ve bu durumun çocukların maruz kaldığı olumsuz etkilerin, stresin, baskının, travmaların veya psikososyal sorunların arttığını gösterdiğini ifade etti.
23 Temmuz 2023

Türkiye'de bir zamanlar genç nüfusa sahip olmanın bir özelliği olarak kabul edilen durum, doğurganlık oranındaki düşüşle değişmek üzere. 2022 yılında 15-44 yaş arası kadın başına düşen canlı doğum oranı 1.61'e düşmüş ve 2023'te bu oranın daha da azalması bekleniyor. Bu düşüşün ana sebepleri arasında ekonomik koşullar ve gelecek kaygısı gösteriliyor. İnsanlar, maddi zorluklar ve kaliteli eğitim gibi konularda endişe duydukları için daha az çocuk sahibi olmayı tercih ediyorlar.
8 Şubat 2024

Avustralya'daki Flinders Üniversitesi'nden bir araştırma ekibi, gece boyunca parlak ışığa maruz kalmanın ve gündüz yeterince gün ışığı almamanın erken ölüm riskini artırabileceğini belirtti. Araştırma, Britanya'da 88 bin 905 kişinin ışık sensörlerinden elde edilen verileri analiz ederek, gece yüksek ışığa maruz kalmanın ölüm riskini yüzde 21 ila yüzde 34 arasında artırdığını, gündüz yüksek ışığa maruz kalmanın ise bu riski yüzde 17 ila yüzde 34 oranında azalttığını ortaya koydu. Araştırmacılar, sirkadiyen ritmin bozulmasının diyabet, obezite ve kardiyovasküler hastalıklar gibi sağlık sorunlarına yol açabileceğini vurguladı.
18 Kasım 2024

Washington Üniversitesi Sağlık Ölçümleri ve Değerlendirme Enstitüsü tarafından yürütülen uluslararası bir araştırma, Covid-19 salgınının 2019 ile 2021 yılları arasında dünya genelinde beklenen yaşam süresini 1,5 yılı aşkın süreyle azalttığını ortaya koydu. Araştırmacı Dr. Austin E. Schumacher, salgının yetişkinler üzerinde derin etkiler bıraktığını ve ülkelerin yüzde 84'ünde beklenen yaşam süresinin azaldığını belirtti. Bu durum, yeni patojenlerin potansiyel yıkıcı etkilerini gözler önüne seriyor.
13 Mart 2024

Hacettepe Üniversitesi Nüfus Etütleri Enstitüsü'nden Prof. Dr. Mehmet Ali Eryurt, Türkiye nüfusunun 2070'lerde 70 milyonun, 2100'de ise 50 milyonun altına düşmesinin beklendiğini açıkladı. Türkiye'nin doğum oranı 1,51 çocuğa düşmüş durumda ve bu oran 2014'ten beri düzenli olarak azalmaktadır. Eryurt, Türkiye'nin 90 milyona bile ulaşamayacağını ve nüfusun 2040'larda yaklaşık 88 milyona ulaştıktan sonra azalmaya başlayacağını belirtti.
10 Temmuz 2024

Yarı İletken Endüstrisi Derneği (SIA), 2023'te yüzde 8,2 azalarak 526,8 milyar dolara gerileyen küresel çip satışlarının, 2024'te yüzde 13,1 artışla toparlanacağını öngörüyor. 2023'te Avrupa, yıllık bazda büyüme kaydeden tek pazar olarak öne çıkarken, diğer tüm bölgesel pazarlarda satışlar düşüş gösterdi. Çin, Asya-Pasifik, Amerika ve Japonya'da satışlar sırasıyla yüzde 14, yüzde 10,1, yüzde 5,2 ve yüzde 3,1 oranında azaldı.
5 Şubat 2024
İşaretlediklerim