AYM, imar affındaki düzenlemeyi iptal etti ve kamu kurumlarını da sorumlu kıldı

AYM, imar affındaki düzenlemeyi iptal etti ve kamu kurumlarını da sorumlu kıldı ile benzer, 20 olumlu, 54 olumsuz, ve 74 önemli olmak üzere, toplam 100 olay izlendi.

Kahramanmaraş Hatay Murat Kurum Tayyip Erdoğan CHP Malatya İstanbul İstanbul Barosu Gaziantep Anayasa Mahkemesi TOKİ AKP Adıyaman Diken Diyarbakır Osmaniye AFAD Ekrem İmamoğlu Adana İnşaat Mühendisleri Odası ANKA İstanbul Büyükşehir Belediyesi Çevre Şehircilik ve İklim Değişikliği Bakanlığı Antakya Resmi Gazete Ayşegül Kasap Şanlıurfa Meclis
Kahramanmaraş Hatay Murat Kurum Tayyip Erdoğan CHP Malatya İstanbul İstanbul Barosu Gaziantep Anayasa Mahkemesi TOKİ AKP Adıyaman Diken Diyarbakır Osmaniye AFAD Ekrem İmamoğlu Adana İnşaat Mühendisleri Odası ANKA İstanbul Büyükşehir Belediyesi

2018 yılında çıkarılan imar barışı düzenlemesi, yapı kayıt belgesi alan binaların deprem dayanıklılığı konusunda maliklerini sorumlu tutuyor ve bu durum, 6 Şubat'taki büyük depremler sonrası tartışma konusu oldu. Uzmanlar, yıkılan binaların çoğunun bu belgeye sahip olduğunu ifade ediyor. Kanun, yapı kayıt belgesi verilen yapılar için yıkım kararlarını ve para cezalarını iptal ediyor, böylece belediye ve bakanlığın sorumluluğunu kaldırıyor. Depremler sonrasında müteahhitlere yönelik tutuklamalar yapılırken, yetkililer hakkında herhangi bir işlem yapılmadı.
23 Şubat 2023

Türkiye'de yaşanan depremler sonrası hükümetin imar barışı düzenlemeleri tartışma konusu oldu. 2017'de getirilen ve 2019'a kadar uzatılan düzenleme, ihtilaflı binalar için cüzi bir bedel karşılığında af sağlıyordu. Cumhurbaşkanı Erdoğan, deprem bölgelerindeki mitinglerde imar affını savunmuştu. Ancak iktidar, depremde yıkılan binaların kaçının imar affından yararlandığı veya kaçak yapıldığı konusunda bilgi vermekten kaçınıyor. Çevre, Şehircilik ve İklim Değişikliği Bakanı Murat Kurum, yıkılan binaların çoğunun yapı denetim hizmeti almamış olduğunu belirtti.
24 Şubat 2023

Çevre, Şehircilik ve İklim Değişikliği Bakanı Murat Kurum, deprem sonrası hasar gören binalardan eşya alımının, binaların durumuna göre 'Alınabilir' veya 'Alınamaz' raporu ile belirleneceğini açıkladı. Bakan Kurum, bu sürecin valilikler aracılığıyla yürütüleceğini ve ağır hasarlı binalardan eşya alınamayacağını belirtti. Vatandaşların konut bulamamaları durumunda eşyalarının güvenli bölgelere taşınacağını ve vatandaşların yeni ev tutmaları halinde taşınma sürecinin koordinasyonunun sağlanacağını ifade etti.
19 Şubat 2023

İstanbul Büyükşehir Belediyesi (İBB), Kahramanmaraş merkezli depremler sonrası İstanbul'da olası bir depreme karşı alınacak önlemleri artırıyor. İBB, riskli binaların yenilenmesi için 1 milyon liralık faizsiz kredi ve kira desteği sağlayacağını duyurdu. Yeni imar düzenlemesi kapsamında, ikiden fazla katı bulunan yapılarda bodrum katı zorunluluğu getirilmesi ve asma kat yapımının yasaklanması öngörülüyor. Ayrıca büyük parsellerde deprem konteyneri bulundurma zorunluluğu getirilecek.
13 Mart 2023

Nazmi Şahin, Kahramanmaraş merkezli depremler sonrasında yapılan hasar tespit çalışmalarında 61 bin 722 binanın acil yıkılması kararının çıktığını ve yapı denetiminden geçemeyen binaların imar barışı kapsamında iskan belgesi aldığını ifade etti. Şahin, Adana ve Gaziantep şehir merkezlerinde denetimli binaların yıkılmadığını, Malatya'da ise yıkılan 1300 binadan sadece ikisinin denetimli olduğunu belirtti. Ayrıca, deprem yönetmeliğinin güncellenmesi gerektiğini ve imar barışının teknik inceleme yapılmadan iskan verilmesine yol açtığını eleştirdi.
17 Şubat 2023

Adalet Bakanı Bekir Bozdağ, 'imar affı' benzeri uygulamaların engellenmesi için anayasal düzenleme talep etti. Ancak 2018'de torba yasa ile geçen 'imar affı' maddelerini savunmuş ve anayasaya uygun bulduğunu belirtmişti. Meclis tutanaklarına göre, CHP, HDP ve MHP milletvekilleri yasaya karşı çıkarken, AKP milletvekilleri desteklemişti. 2018'de kabul edilen 'imar affı', kaçak ve ihtilaflı yapılar için düzenleme getirmiş, ancak uzmanlar bu uygulamanın deprem riskini artıracağı konusunda uyarılarda bulunmuştu. İktidar, 'imar affı'ndan yararlanan veya kaçak yapılan binalar hakkında bilgi vermekten kaçınıyor.
26 Şubat 2023

Adalet Bakanı Bekir Bozdağ'ın daha önce imar affı konusunda çelişkili açıklamalar yaptığı belirtilirken, şimdi Adalet Bakanlığı'nın imar affını anayasal düzeyde engellemek için bir taslak üzerinde çalıştığı bildirildi. Anayasanın 169. maddesine ek yapılması ve Türk Ceza Kanunu'na deprem ve salgın dönemlerinde fahiş fiyat artışlarına hapis ve para cezası getiren bir madde eklenmesi planlanıyor.
27 Şubat 2023

Çevre, Şehircilik ve İklim Değişikliği Bakanı Mehmet Özhaseki, imar affı olmayacağını ifade etti. Özhaseki, bu beklentiyle iş yapanların başlarına bela alabileceğini ve kaçak yapıların kesinlikle yıkılacağını belirtti. İktidarın son imar affı düzenlemesini 2018'de getirdiği ve bu uygulamanın dört defa uzatılarak 2019'a kadar sürdüğü belirtildi. Ancak bu uygulamanın olası depremlerde can ve mal kaybını artıracağına dair uyarılar yapılmıştı.
26 Ağustos 2023

Türkiye Barolar Birliği, Kahramanmaraş merkezli depremde yıkılan binaların yapımında sorumlu olan müteahhitler ve diğer görevliler hakkında suç duyurusunda bulundu. Ayrıca, binaların projelerine onay veren ve denetimleri yeterince yapmayan idari görevliler hakkında da suç duyurusu yapıldı. Her ilin başsavcılığına bu konuda dilekçe verildi.
10 Şubat 2023

Barış Terkoğlu'nun yazısında, 1999 depreminde yıkılan binaların müteahhidi Veli Göçer'in yargılanmasına karşın, binaların yapımına izin veren ve denetim görevini yerine getirmeyen belediye başkanlarının yargı önüne çıkarılmaması ele alınıyor. Terkoğlu, deprem öncesi imar usulsüzlükleri nedeniyle yargılanan ancak depremle ilgili suçlamalardan muaf tutulan belediye başkanı Ahmet Yaşar Birinci örneğini vererek, deprem sorumluluğunun sadece müteahhitlere yüklenmemesi gerektiğini vurguluyor. Yazı, depremle ilgili yargı süreçlerinin eksikliklerine dikkat çekiyor.
5 Şubat 2024

Kahramanmaraş merkezli depremlerde yıkılan yeni binalar, Türkiye'deki yapı güvenliği ve deprem yönetmeliklerinin etkinliğini sorgulatıyor. 2018'de güncellenen yönetmeliklere göre deprem bölgesindeki binaların yüksek kaliteli beton ve çelik çubuklarla güçlendirilmesi gerekiyor. Ancak, depremde yıkılan binaların yönetmeliğe uygun olmadığı düşünülüyor. 1999 depreminden sonra sıkılaştırılan inşaat yönetmelikleri, uygulamada yetersiz kalmış ve geçmişte hasar görmüş binaların güçlendirilmesi de yetersiz bulunmuş. Türkiye'de daha önce uygulanan imar affı nedeniyle güvenlik sertifikası olmayan binaların cezadan muaf tutulduğu ve bu durumun deprem riskini artırdığı belirtiliyor.
11 Şubat 2023

Millet İttifakı, Kahramanmaraş depreminin ardından vatandaşların zararlarının giderilmesi amacıyla 58 maddelik bir kanun teklifi hazırlayarak TBMM Başkanlığı'na sundu. Teklif, deprem maliyetinin 100-150 milyar dolar arasında olacağını öngörüyor ve vatandaşların mali yükümlülüklerini hafifletecek, konut ve iş yeri kayıplarını gidermek, tarım ve hayvancılık destekleri sağlamak gibi bir dizi önlemi içeriyor. Ayrıca, depremde zarar gören vatandaşlara bedelsiz konut yapılması, kira yardımı, borçların silinmesi ve üniversite öğrencilerine burs ile barınma hakkı verilmesi gibi maddeler de teklifte yer alıyor.
4 Nisan 2023

Japon deprem uzmanı Yoshinori Morivaki, bina maliyetlerini sadece yüzde 2,5 artıran sismik izolatörlerin depremde yıkımı önleyebileceğini ifade etti. Türkiye'deki imar barışını eleştiren Morivaki, Japonya'da böyle bir uygulamanın olmadığını ve af kavramının sadece hapishanelerde geçerli olduğunu söyledi. Ayrıca, Türkiye'de yapı denetim sisteminde ciddi sıkıntılar olduğunu ve bazı binaların sadece imza atılarak denetlendiğini belirtti. Morivaki, Hatay Fayı ve Bingöl Fayı'nın henüz kırılmadığını ve Marmara Bölgesi için de büyük bir deprem riski olduğunu ifade etti.
14 Şubat 2023

Kahramanmaraş merkezli çifte deprem sonrasında Osmaniye Barosu, acil yıktırılacak listesindeki binaların yıkımını durdurma kararı aldı. Bu kararla, hasarlı binalarda ve enkazda delil tespiti yapılmadan herhangi bir işlem yapılamayacak. Daha önce Türkiye Barolar Birliği, deprem bölgesinde delil karartılmasına karşı hukuki destek vereceğini açıklamıştı. Osmaniye'de alınan karar, delil karartma riskini ortadan kaldırmayı amaçlıyor.
21 Şubat 2023

Hatay Belediye Başkanı Lütfü Savaş, Kahramanmaraş merkezli depremler sonrasında en çok can kaybının yaşandığı Hatay'daki yıkımlarla ilgili olarak imar affını eleştirdi. TV 5 yayınında konuşan Savaş, binaların statik hesaplarına uygun olmayan ek katlar nedeniyle yapıların zarar gördüğünü ve af politikalarının bu durumu teşvik ettiğini belirtti. Ayrıca, belediyelerin, müteahhitlerin ve denetim firmalarının daha katı kurallarla hareket etmesi gerektiğini ve belediyesinin suçlu bulunması halinde yargılanması gerektiğini söyledi.
15 Şubat 2023

Adalet Bakanı Bekir Bozdağ, geçmişte uygulanan ve Cumhurbaşkanı Erdoğan'ın seçim kampanyalarında da dile getirdiği imar affı düzenlemelerinin tekrarlanmaması için anayasal bir engel oluşturulması gerektiğini ifade etti. Bozdağ, bu tür düzenlemelerin deprem riskini artırarak can ve mal kaybına yol açabileceğini belirtti ve ilgili cezaların artırılması gerektiğini savundu. Ayrıca, CHP'nin geçmişteki 'imar affı' teklifine bazı milletvekillerinin 'kabul' oyu verdiğini ve bu konuda anayasal değişiklik yapılmasının önemine değindi.
26 Şubat 2023

Türkiye Bina Deprem Yönetmeliği'ne göre yüksek 'bina önem katsayısı'na sahip kamu binalarının depremde hasar görmesi veya yıkılması ihmali göstermektedir. Türkiye'nin büyük bir kısmı deprem bölgesinde yer almakta ve son depremlerde bazı hastaneler yıkılmış veya ağır hasar görmüştür. TMMOB İnşaat Mühendisleri Odası Genel Sekreteri, yıkılan binalarla ilgili kesin yargılarda bulunmanın erken olduğunu belirtmiştir. Türk Tabipler Birliği, sağlık kurumlarının uygun yapılmadığını ve kriz masası kurduğunu açıklamıştır.
6 Şubat 2023

Resmi Gazete'de yayımlanan 'Planlı Alanlar İmar Yönetmeliğinde Değişiklik Yapılmasına Dair Yönetmelik' ile imar düzenlemelerinde değişiklikler yapıldı. Anadolu Yakası İnşaat Müteahhitleri Derneği, bu değişikliklerin kentsel dönüşüm sürecini durdurabileceğini ve yapıların statik açıdan tercih edilmeyen şekillerde inşa edilmesine, plan ergonomisinin, mimari estetiğin ve mülkiyet paylaşımının zarar görmesine yol açabileceğini ifade etti. Dernek, önceliğin riskli yapı stoğunun yenilenmesi olması gerektiğini savunurken, iktidarın İstanbul'da 'rezerv alanlarda' yeni konutlar inşa edilerek riskli bölgelerdeki vatandaşların taşınacağını açıkladığı belirtildi.
13 Mayıs 2023

6 Şubat'ta yaşanan depremler sonucu 10 şehirde en az 41 bin 20 kişi hayatını kaybetti. Çevre, Şehircilik ve İklim Değişikliği Bakanı Murat Kurum, deprem bölgesindeki yeni konutların zemin artı üç-dört katı geçmeyeceğini ve sağlam zeminlerde inşa edileceğini açıkladı. Bakanlık, 927 bin binanın incelemesini tamamladı ve 118 bin binanın yıkık veya acil yıkılacak durumda olduğunu belirtti. İnşaat Mühendisleri Odası, binaların hasar seviyelerini ağır, orta ve az hasarlı olarak sınıflandırdı.
20 Şubat 2023

Kahramanmaraş merkezli depremler sonrasında, HDP tarafından imar aflarının yıkıcı sonuçlarının araştırılması için verilen önerge, TBMM'de AKP ve MHP milletvekillerinin oylarıyla reddedildi. HDP Eş Genel Başkan Yardımcısı Tülay Hatımoğulları, imar affının depremdeki yıkımın önemli nedenlerinden biri olduğunu belirtti ve yapı denetimi konusunda adımlar atılması gerektiğini vurguladı. CHP ve İYİ Parti milletvekilleri de imar aflarının yıkıcı sonuçlarına dikkat çekti.
4 Nisan 2023
İşaretlediklerim