Türkiye'nin kömür bağımlılığı ve 2050 sonrasına uzanan termik santral lisansları

Türkiye'nin kömür bağımlılığı ve 2050 sonrasına uzanan termik santral lisansları ile benzer, 30 olumlu, 21 olumsuz, ve 55 önemli olmak üzere, toplam 66 olay izlendi.

Rusya Ukrayna Almanya Avrupa Avrupa Birliği Polonya Paris Anlaşması ABD EMBER İtalya Alparslan Bayraktar Fransa AB Bakü Azerbaycan COP29 Fosil Yakıtların Ötesi Çin ExxonMobil Didem Eryar Ünlü Yunanistan Tayyip Erdoğan Britanya Japonya Avrupa İklim Eylem Ağı İsveç COP28 Nijerya İspanya
Rusya Ukrayna Almanya Avrupa Avrupa Birliği Polonya Paris Anlaşması ABD EMBER İtalya Alparslan Bayraktar Fransa AB Bakü Azerbaycan COP29 Fosil Yakıtların Ötesi Çin ExxonMobil Didem Eryar Ünlü Yunanistan Tayyip Erdoğan

Türkiye, 2023'ün ilk yarısında Almanya'nın ardından Avrupa'nın en büyük ikinci kömür tüketicisi olurken, Haziran ayında Almanya ve Polonya'yı geçerek en çok kömürden elektrik üreten ülke haline geldi. Türkiye'nin kömür yakıtlı elektrik üretiminden kaynaklanan emisyonlar da 44 milyon ton ile yılın en yüksek seviyesine ulaştı. Avrupa genelinde kömür kapasitesi azalırken, Türkiye'de artış gözlemlendi. Rusya'nın Ukrayna'yı işgali sonucu doğalgaz tedarikinde yaşanan sorunlar nedeniyle Türkiye kömür tüketimini artırmak zorunda kaldı. Türkiye, 2035 yılına kadar güneş ve rüzgar enerjisi kapasitesini artırma hedefine sahip.
19 Temmuz 2023

Uluslararası düşünce kuruluşu Ember'in raporuna göre, Türkiye 2022'de elektrik üretimi için kömür ithalatını iki katına çıkararak tüm zamanların en yüksek seviyesine ulaştı ve 5,3 milyar dolar harcadı. Türkiye'nin kömür ithalatında en büyük pay sahibi Rusya olurken, Türkiye aynı zamanda doğalgaz, petrol ve nükleer enerji alanında da Rusya'ya bağımlı durumda. İthal kömürle elektrik üretimi yerli kömüre göre yüzde 25 daha fazla. Rüzgar ve güneş enerjisi kapasitesindeki artışa rağmen, Türkiye güneş enerjisi potansiyelini tam olarak kullanmıyor. 2022'de doğalgazdan elektrik üretimi ise yüzde 35 oranında azaldı.
13 Mart 2023

Avrupa Birliği'nde mayıs ayında rüzgar ve güneş enerjisi kaynaklarından üretilen elektrik, fosil yakıtlarla üretilen elektriği geçti. Enerji alanında çalışan düşünce kuruluşu Ember'a göre, AB'de üretilen elektriğin üçte biri yenilenebilir kaynaklardan sağlandı ve fosil yakıtların payı yüzde 27'ye düştü. Kömürle enerji üretimi tarihin en düşük seviyesine indi ve bazı AB ülkeleri kömür kullanımını azaltma eğiliminde. İtalya, doğal gaz fiyatları düşük kalırsa 2024'te kömürle çalışan termik santralleri erken kapatacağını duyurdu.
8 Haziran 2023

Sürdürülebilir Ekonomi ve Finans Araştırmaları Derneği (SEFiA) ve Avrupa İklim Eylem Ağı (CAN Europe) tarafından hazırlanan bir rapor, Türkiye'de kömürden çıkışın işsizliğe yol açmayacağını, aksine yenilenebilir enerji sektörünün yeni istihdam kapıları açabileceğini belirtti. Rapor, Türkiye'nin 2053 net sıfır emisyon vizyonuna uyumlu bir elektrik sektörü dönüşümünün 2030'a kadar güneş enerjisinde 71 bin, rüzgar enerjisinde 141 bin ek istihdam yaratabileceğini ortaya koydu. Ayrıca, kömür ve linyit madenciliğinin GSYH içindeki payının yıllar içinde azalarak yüzde 0,08'e kadar düştüğü, sektördeki iş kazası sayısının ise arttığı belirtildi.
10 Ağustos 2023

Almanya'da Isar 2, Neckarwestheim 2 ve Emsland nükleer santrallerinin reaktörleri devre dışı bırakılarak, ülkede nükleer enerji kullanımı sona erdi. Bu santraller, Almanya'nın enerji ihtiyacının yaklaşık %6'sını karşılıyordu. Nükleer santrallerin sökülme süreci ve radyoaktif atıkların depolanması konusunda henüz kesin çözümler bulunamamış durumda. Almanya'nın bu adımı, Fukuşima faciasının ardından nükleer enerjiye karşı artan eylemler ve Angela Merkel döneminde alınan kararlar sonucunda geldi. Türkiye ise nükleer enerji santrali inşa etmeye devam ediyor ve yenilenebilir enerji maliyetleri nükleer enerjiye göre daha düşük seviyelerde.
16 Nisan 2023

Mersin'de inşası devam eden Akkuyu Nükleer Güç Santrali'ne nükleer yakıtın getirilmesiyle tesis teknik olarak çalışır hale geldi ve nükleer santral statüsü kazandı. Tesisin açılışı, Cumhurbaşkanı Erdoğan'ın sağlık sorunları nedeniyle videokonferans yoluyla gerçekleştirildi. Enerji ve Tabii Kaynaklar Bakanı Fatih Dönmez, önümüzdeki yıl nükleer enerjiden elektrik üretmeye başlayacaklarını belirtti. Rusya Devlet Başkanı Vladimir Putin ise santralin Erdoğan'ın kişisel başarısı sayesinde Türkiye'nin 100. yılına yetiştiğini ifade etti.
27 Nisan 2023

Enerji sektöründe çeşitli düzenlemeler getiren bir kanun teklifi, ilgili komisyonda onaylandı. Teklif, IV. Grup madenler için UMREK raporlama zorunluluğunu sürdürürken, diğer gruplar için bu yükümlülüğü kaldırıyor. Yenilenebilir enerji üretim santrallerinin belirli alanlarda imar planı olmaksızın kurulmasına izin veriliyor. Doğal gazın sıvılaştırılması tanımı eklenerek, Türkiye'nin doğal gaz ticaret merkezi olma hedefine katkı sağlanması amaçlanıyor. Enerji verimliliği projeleri, bakanlık tarafından belirli bir oranda mali desteklenecek.
1 Şubat 2024

Eurostat'ın açıklamasına göre, 2022 yılında Avrupa Birliği'nden ihraç edilen 32 milyon ton atığın yüzde 39'u olan 12,4 milyon tonu Türkiye'ye gönderildi. Türkiye, geri dönüştürülebilir plastik atık ithalatında da birinci sırada yer aldı. AB'nin ihraç ettiği demirli metal atıklarının yüzde 60'ı ve kağıt atıklarının yüzde 15'i Türkiye'ye ihraç edildi. Hindistan ise kağıt atık ihracatında ilk sırayı aldı.
18 Ocak 2024

Türk Anesteziyoloji ve Reanimasyon Derneği (TARD), hastanelerin karbon emisyonlarını ve atıklarını azaltmayı hedefleyen 'Yeşil Ameliyathane Projesi'ni başlattı. Proje, ilaç ve enerji kullanımı, tedarik zinciri ve atıklar gibi alanlara odaklanıyor. Anestezik gazların çevresel etkilerini en aza indirecek seçimler yapılması ve çevreye zarar veren uygulamaların azaltılması hedefleniyor. Ayrıca, anestezik gazların geri dönüştürülmesi ve damar yoluyla verilen ilaçların kullanılması gibi çözümler de geliştiriliyor.
1 Kasım 2023

Libya Temyiz Mahkemesi, Türkiye ve Trablus hükümeti arasında petrol ve gaz arama çalışmalarına ilişkin imzalanan enerji anlaşmasını askıya aldı. Anlaşma, Akdeniz'de Türkiye ve Trablus yönetiminin hak iddia ettiği, ancak Mısır ve Yunanistan'ın da hak iddia ettiği sularda petrol ve gaz çıkarma faaliyetlerini kapsıyordu. Anlaşmanın askıya alınması, Mısır ve Yunanistan'ın tepkileri ve Libya içindeki siyasi çekişmelerin arka planında gerçekleşti. Trablus Temyiz Mahkemesi karar hakkında detay vermezken, Ulusal Birlik Hükümeti'nin itiraz hakkı bulunuyor.
10 Ocak 2023

Ember'in raporuna göre, 2024'ün ilk dört ayında Türkiye, Avrupa'da kömürden elektrik üretiminde birinci sıraya yükseldi. Bu dönemde Türkiye'nin kömür yakıtlı santrallerinden kaynaklanan toplam karbondioksit emisyonu 36 milyon metrik tonun üzerine çıktı. Almanya ve Polonya'nın kömür kullanımını azaltması, Türkiye'nin bu alandaki yükselişinin ana nedeni olarak gösteriliyor. Aynı dönemde Almanya ve Polonya'nın kömür yakıtlı üretimi önemli ölçüde azalırken, Türkiye'nin kömür yakıtlı üretimi 2019'un ilk dört ayına göre yaklaşık yüzde 6 arttı.
21 Mayıs 2024

Küresel enerji üretiminin büyük bir kısmını oluşturan fosil yakıtlar, özellikle kömür, sera gazı emisyonlarının yüksek oranlarından sorumlu tutuluyor. Ember enerji analisti Bahadır Sercan Gümüş'e göre, kömürlü termik santrallerin kapatılması iklim değişikliği üzerinde olumlu etkiler yaratabilir. 2023 yılında dünya genelinde kömür kapasitesi net olarak artış göstermiş, özellikle Çin'deki yeni santraller bu artışın büyük bir kısmını oluşturmuş. Gümüş, kömürlü santrallerden kaynaklanan zararlı emisyonların ve partiküllerin çevresel sağlık üzerindeki etkilerini de detaylandırmıştır.
29 Nisan 2024

COP29 İklim Zirvesi, Azerbaycan'ın başkenti Bakü'de başladı ve Türkiye'nin kömürden kademeli çıkış kararı alması gerektiği vurgulandı. Aralarında Greenpeace ve TEMA'nın da bulunduğu sivil toplum kuruluşları, Türkiye'nin kömürlü termik santrallerden çıkış yaparak yenilenebilir enerji kaynaklarına yönelmesi gerektiğini belirtti. Türkiye'nin 2035 yılı için belirlediği 120 GW güneş ve rüzgar enerjisi kapasite hedefi, kömürden çıkışla birlikte iklim hedeflerine ulaşmada önemli bir adım olarak değerlendiriliyor. Bu adım, Türkiye'nin uluslararası yatırım ve desteklere ulaşmasını da kolaylaştırabilir.
11 Kasım 2024

Ember tarafından yayınlanan Küresel Elektrik Görünümü Raporu'na göre, Türkiye elektrik üretiminin yüzde 42'sini yenilenebilir enerji kaynaklarından sağlamaktadır. Bu oran, küresel ortalamanın üzerindedir ve Türkiye'nin 2030 yılına kadar bu oranı yüzde 47'ye çıkarma hedefi bulunmaktadır. Raporda, Türkiye'nin özellikle hidroelektrik enerjisi kullanımının kuraklık gibi doğal koşullardan etkilenebileceği ve bu nedenle çatı ve yüzer güneş enerjisi gibi diğer yenilenebilir enerji kaynaklarının potansiyelinden faydalanılması gerektiği vurgulanmaktadır.
8 Mayıs 2024

Türkiye, iklim kriziyle mücadele kapsamında 2024-2030 dönemini kapsayan yeni bir eylem planı açıkladı. Birleşmiş Milletler Kalkınma Programı tarafından desteklenen plan, fosil yakıtların azaltılmasına yönelik somut adımlar içermiyor ve özellikle kömür santrallarının kapatılması ya da sayısının azaltılması konusunda herhangi bir taahhüt bulunmuyor. Plan, yenilenebilir enerji ve nükleer enerjinin kapasitesinin artırılmasını öngörüyor ve karbon yakalama teknolojilerine odaklanıyor. Ancak, bu teknolojilerin maliyeti ve etkinliği konusundaki endişeler nedeniyle, Türkiye'nin fosil yakıtlardan vazgeçmeye yönelik net bir planının olmadığı eleştiriliyor.
31 Mart 2024

Türkiye, COP29'da 2053 yılına kadar net sıfır emisyon hedefini açıkladı. Çevre, Şehircilik ve İklim Değişikliği Bakanı Murat Kurum, yenilenebilir enerji payını yüzde 50'ye, nükleer enerjiyi ise yüzde 30'a çıkarmayı planladıklarını belirtti. Ayrıca, sanayi ve ulaşım sektörlerinde emisyon azaltım hedefleri ve tarımda organik uygulamaların yaygınlaştırılması gibi stratejiler açıklandı. Ancak, kömür tüketimine dair bir strateji belirlenmemesi eleştirilere neden oldu.
15 Kasım 2024

Cumhurbaşkanı Erdoğan, Bakü'de düzenlenen Dünya Liderleri İklim Zirvesi'nde Türkiye'nin 2053 yılı için net sıfır emisyon hedeflerini açıkladı. Erdoğan, yenilenebilir enerji, enerji verimliliği ve nükleer enerjinin bu hedefler için temel öncelikler olduğunu belirtti. Türkiye'nin yenilenebilir enerji payının yüzde 59'a çıktığını ve 2035 yılına kadar rüzgar ve güneş enerjisi kapasitesini artırmayı planladıklarını ifade etti. Ayrıca, 2050 yılına kadar nükleer enerji kapasitesini 20 bin megavata çıkarmayı hedeflediklerini söyledi.
12 Kasım 2024

Climate Analytics ve NewClimate Institute tarafından yayınlanan analiz, Türkiye'nin rüzgar ve güneş enerjisi üretiminde yavaşlama yaşadığını ortaya koyuyor. Türkiye, 2023 yılında Avrupa’nın en büyük ikinci kömür yakıtlı elektrik üreticisi haline geldi ve rüzgar enerjisi üretimi ilk kez düştü. Rapor, Türkiye'nin elektrik talebinin artması beklenen önümüzdeki yıllarda yenilenebilir enerji kaynaklarının kurulumunu teşvik etmesi gerektiğini vurguluyor. Türkiye’nin elektrik sistemini yenilenebilir enerji kaynaklarıyla çalışan bir sisteme dönüştürmek için daha fazla adım atılması gerektiği belirtiliyor.
24 Eylül 2024

Türkiye, 2030'a kadar sera gazı emisyonlarını %41 azaltmayı ve 2053'te sıfır karbon üretmeyi hedefliyor. Ancak, bugüne kadar atılan adımlar bu hedeflere ulaşmak için yetersiz görünüyor. Türkiye'nin sera gazı emisyonları 2021'de 1990'a göre %157 artarak 564 milyon tona yükseldi. Uzmanlar, Türkiye'nin yenilenebilir enerjiye geçiş yaparak bu fırsatı kaçırmaması gerektiğini vurguluyor.
15 Mayıs 2024

Türkiye, Azerbaycan'ın başkenti Bakü'de düzenlenen Dünya İklim Zirvesi'nde, nükleer enerji kapasitesini 2050 yılına kadar üç katına çıkarmayı hedefleyen bir deklarasyonu imzaladı. Cumhurbaşkanı Erdoğan, 2053 net sıfır emisyon hedefleri doğrultusunda yenilenebilir enerji, enerji verimliliği ve nükleer enerjinin temel öncelikler olduğunu belirtti. Türkiye'nin yanı sıra El Salvador, Kazakistan, Kenya, Kosova ve Nijerya da bu deklarasyona katıldı. Bu adım, Türkiye'nin enerji politikalarında nükleer enerjinin önemini artırma çabalarının bir parçası olarak değerlendiriliyor.
14 Kasım 2024
İşaretlediklerim