Britanya'da geliştirilen yeni bir kan testi, meme kanserinin nüksetmeden önce yıllar önce geri dönüp dönmeyeceğini tespit edebiliyor. Bu test, tümör DNA'sının izlerini tespit ederek hangi hastaların kanserlerinin geri döneceğini yüzde 100 doğrulukla belirliyor. Araştırma, Londra Kanser Araştırmaları Enstitüsü'nden bir ekip tarafından 78 hasta üzerinde yapıldı ve sonuçlar Amerikan Klinik Onkoloji Derneği konferansında sunuldu. Testin, tedavinin daha erken başlamasına ve hayatta kalma oranlarının iyileştirilmesine katkı sağlaması bekleniyor.
4 Haziran 2024

Van'ın Çatak ilçesindeki Kaniya Bekan Nekropolü'nde yürütülen arkeolojik kazılarda, 3 bin 200 yıl öncesine ait olduğu değerlendirilen iskeletlerin kafataslarında beyin ameliyatı izleri tespit edildi. Yaklaşık 400 insan iskeletinden 30'unda görülen bu izler, antik çağlarda kullanılan dört farklı cerrahi tekniği gösteriyor. Van Yüzüncü Yıl Üniversitesi'nden Doç. Dr. Hakan Yılmaz'ın açıklamalarına göre, ameliyat edilen bireylerin yüzde 60'ı iyileşmiş, bu da dönemin cerrahi başarısını ortaya koyuyor.
27 Kasım 2023

Macaristan'da yılda 35 bin kadının katıldığı meme kanseri tarama testlerinde yapay zeka kullanılarak kanserin belirtileri çok erken aşamada tespit edilebiliyor. Yapay zeka, büyük bir veri setiyle eğitilerek meme dokusundaki çok küçük değişiklikleri bile kanser gelişmeden neredeyse dört yıl önce saptayabiliyor. Bu yöntemle, mamografiler yapay zeka tarafından inceleniyor ve riskli dokular hakkında daha fazla veri üretiliyor.
28 Mart 2023

Türk bilim insanı Dr. Canan Dağdeviren, meme kanserini erken tespit etmek için giyilebilir bir ultrason cihazı tasarladı. Bu cihaz, sütyenin kuplarına yerleştirilebilen parçalarla dokudaki küçük değişiklikleri yakalayıp kanseri erkenden teşhis edebilir. Cihazın evde kullanımı kolaydır ve bir akıllı telefon boyutunda taşınabilir bir görüntüleme cihazı üzerinde çalışmalar devam etmektedir.
31 Temmuz 2023

Malatya'daki Arslantepe Höyüğü'nde yapılan kazılarda, milattan önce 4 bin 200-4 bin 400 yıllarına ait 2 metrelik bir fırın bulundu. Kazı Başkanı Prof. Dr. Francesca Balossi Restelli, fırının yemek pişirmek için kullanıldığını ve büyük olasılıkla birden fazla aile tarafından paylaşıldığını belirtti. Ayrıca, kazılarda Ortaçağ ve Orta Tunç Çağı'na ait çeşitli objeler ve mühürler de bulundu. Kazı alanındaki saray bölümünü korumak için yeni bir çatı yapılacak ve ziyaretçi yolları yenilenecek.
15 Ağustos 2024

Journal of the National Cancer Institute dergisinde yayınlanan dört çalışmanın analizi, ağız ve diş sağlığının baş boyun kanseri hastalarının sağ kalım süreleri üzerinde önemli bir etkiye sahip olduğunu ortaya koydu. İyi ağız ve diş sağlığına sahip hastaların, kötü ağız ve diş sağlığına sahip olanlara göre daha uzun yaşadığı belirlendi. Ayrıca, bu kanser türünün sosyo-ekonomik düzeyi düşük toplumlarda daha sık görüldüğü ve sağlık sistemlerinin çoğunlukla diş sağlığını kapsamadığı vurgulandı. Prof. Dr. Kıvanç Bektaş Kayhan, düzenli diş hekimi ziyaretlerinin ve ağız hijyeninin önemine dikkat çekti.
7 Kasım 2023

Bir araştırmaya göre, yapay zeka, nadir görülen kanser türlerinden retroperitoneal sarkomun agresiflik derecesini belirlemekte, mevcut yöntemlere göre iki kat daha başarılı. Araştırma, yapay zekanın çıplak gözle görülemeyen detayları tanımlayarak yüzde 82 oranında doğru sonuçlar verdiğini, laboratuvar analizlerinde ise başarı oranının yüzde 44 olduğunu gösterdi. Araştırmacılar, bu teknoloji sayesinde tedavinin iyileştirilebileceğini ve her yıl binlerce kişinin yararlanabileceğini belirtti.
1 Kasım 2023

İsveç'teki Lund Üniversitesinde yapılan bir araştırma, dövme yaptıran kişilerin lenf kanserine yakalanma riskinin yüzde 21 daha fazla olduğunu ortaya koydu. Araştırma, 2007-2017 yılları arasında lenf kanseri tanısı konulan 20 ila 60 yaşlarındaki 11 bin 905 kişinin verilerini inceledi. Araştırmacılar, dövme mürekkebinde bulunan kanserojen kimyasalların vücuda girdiğini ve iltihaplanmayı tetikleyerek kanser riskini artırdığını belirtti. Araştırmanın sonuçları 'Science Direct' adlı internet sitesinde yayımlandı.
29 Mayıs 2024

Britanya'da binlerce kanser hastası, kişiye özel aşılarla yeni bir tedavi türünün denemelerine başlayacak. Bu denemeler, mRNA teknolojisini kullanarak kanser hücrelerini tanıyıp yok etmeyi ve hastalığın tekrarlama riskini azaltmayı amaçlıyor. İlk hasta olan 55 yaşındaki Elliot Pfebve, bağırsak kanserine karşı kişiye özgü bir aşıyla tedavi ediliyor. Denemeler, 2027'ye kadar sürecek ve aşıların geleneksel kemoterapiye göre daha az yan etki yaratması bekleniyor.
31 Mayıs 2024

Araştırmacılar, Sibirya'nın Yakutistan bölgesinde en az 35 bin yıl önce ölmüş bir kılıç dişli kedi yavrusunun mumya kalıntılarını buldu. Bu keşif, 'Homotherium latidens' türüne ait kedinin fiziksel özelliklerini inceleme fırsatı sundu. Kalıntılar, kılıç dişli kedilerin buzul çağı koşullarına iyi adapte olduğunu ve Asya'da Geç Pleistosen döneminde de var olduklarını gösteriyor. Keşif, bu türün tarihsel yayılımını anlamada önemli bir adım olarak değerlendiriliyor.
18 Kasım 2024

Guardian gazetesi yazarı Hilary Osborne, meme kanseri teşhisi konduktan sonra yaşadıklarını ve öğrendiklerini anlattı. Meme kanserinin çeşitli türleri olduğunu, herkese aynı tedavinin uygulanmadığını, kemoterapinin menopozu erkene çekebileceğini ve erken tanının hayat kurtardığını belirtti. Ayrıca, kemoterapinin saç dökülmesine neden olabileceğini, ancak tüm saçların dökülmeyebileceğini ve burun kıllarının da dökülebileceğini ifade etti. Osborne, mastektomi sonrası bile dikkatli olunması gerektiğini ve BRCA genlerinin meme kanseri riskini artırdığını vurguladı.
30 Eylül 2023

Paleontologlar, İspanya'nın Tenerife adasında 700 bin yıl öncesine ait, mükemmel biçimde korunmuş bir kertenkele iskeleti keşfetti. Buluntu, soyu tükenmiş dev kertenkele türü 'Gallotia goliath' olabilir. Keşif, Kanarya Adaları'nın tarih öncesi yaban hayatına ve paleoekolojisine dair değerli bilgiler sağlıyor. Gelecekteki araştırmalar, fosilin anatomik özelliklerinin ayrıntılı incelenmesine odaklanarak bölgedeki biyolojik çeşitlilik ve çevresel değişiklikler hakkında daha geniş çalışmalara katkıda bulunacak.
3 Temmuz 2024

Almanya'da yapılan bir araştırma, Florida Marangoz karıncalarının kendi türünden bir başka karıncanın hayatını kurtarmak için bacak ampütasyonu yaptığını belgeledi. Bu, hayvanlar aleminde bir türün üyesinin bir başkasının hayatını kurtarmak için bir vücut parçasını kestiği ilk örnek olarak kaydedildi. Ayrıca, bazı karınca türlerinin diğer kolonilerin larvalarını kaçırıp köleleştirdiği ve bu köle karıncaları kendi kolonilerinde bakım görevleri için kullandığı gözlemlendi. Bu tür davranışlar, karıncaların topluluk odaklı ve karmaşık sosyal yapılarının bir göstergesi olarak değerlendiriliyor.
17 Eylül 2024

Helmholtz Münih Araştırma Merkezi'nden Profesör Ali Ertürk ve ekibi, ölü bir fareyi şeffaf hale getirerek kanser tümörlerinin daha ilk aşamalarında tespit edilmesini sağlayacak bir yöntem geliştirdi. Bu teknik, şu anda sadece ölü fareler üzerinde uygulanabiliyor ve küçük tümörlerin tespitinde devrim niteliğinde bir ilerleme olarak değerlendiriliyor. Fareyi şeffaf hale getirmek için ölü hayvanın yağ ve pigmentleri kimyasal bir yöntemle ayrılıyor ve bu sayede organlar ve sinirler neredeyse görünmez hale geliyor. Araştırma Nature dergisinde yayınlandı ve Cancer Research tarafından büyük potansiyel taşıdığı yorumu yapıldı.
11 Temmuz 2023

1990'lı yıllardan bu yana kanser ölüm oranları, çeşitli önleme programları ve tedavi yöntemleri sayesinde düşüş göstermiş ve son 30 yılda %33'lük bir azalma yaşanmıştır. Ancak pandemi döneminde sağlık sistemine erişimde yaşanan zorluklar nedeniyle ileri evre kanser tanılarında artış beklenmektedir. Türkiye'de her yıl yaklaşık 200 bin kişi kanser teşhisi almaktadır ve en sık görülen kanser türleri arasında meme, tiroid, rahim ve akciğer kanserleri bulunmaktadır. Ayrıca, HPV aşısının rahim ağzı kanserini azalttığı ve Türkiye'de DSÖ'nün önerdiği kolorektal, meme ve rahim ağzı kanserleri için ücretsiz tarama programları bulunduğu belirtilmiştir.
4 Şubat 2023

Galler Prensesi Kate Middleton, kanser tedavisi gördüğünü bir video mesaj aracılığıyla duyurdu. Uzun süredir devam eden spekülasyonlara son veren Middleton, kanserin erken teşhis edildiğini ancak bu durumun kendisi için büyük bir şok olduğunu belirtti. 42 yaşındaki Middleton, haberi aldıktan sonra zorlu bir dönem geçirdiğini ve Ocak ayında yapılan bir karın ameliyatı sırasında kanser teşhisi konulduğunu açıkladı.
22 Mart 2024

İsveç'te Lund Üniversitesi tarafından 4,1 milyon kişi üzerinde 40 yıl süren bir araştırma, kanser vakalarının yüzde 40'ının aşırı kiloyla ilişkili olduğunu gösterdi. Araştırmada 32 kanser türü obeziteyle ilişkilendirildi, bu sayı daha önce 13 olarak biliniyordu. Vücut kitle endeksindeki her beş puanlık artış, kansere yakalanma riskini erkeklerde %24, kadınlarda %12 artırıyor. Araştırma sonuçları, obezitenin kanser üzerindeki etkisinin daha önce düşünülenden daha büyük olabileceğini gösteriyor.
12 Mayıs 2024

İspanya'da, 50 bin yıldan daha eski olduğu belirlenen Neandertal kalıntıları tespit edildi. Katalonya Arkeoloji Müzesi'nde düzenlenen basın toplantısında, bu kalıntıların 54 parça olduğu ve büyük olasılıkla bir yetişkin kadın, 11-12 yaşlarında bir genç ve 7-8 yaşlarında bir çocuğa ait oldukları belirtildi. Bu kalıntılar, İber Yarımadası'nda şimdiye kadar bulunan Neandertal kalıntıları arasında en önemlilerinden biri olarak gösteriliyor ve Neandertal insanların Avrupa coğrafyasındaki dağılımı hakkında da bilgi veriyor.
19 Eylül 2023

Belçika'da yaşayan 56 yaşındaki Demet Kaplan, Afyonkarahisar'ın Emirdağ ilçesinde bir klinikte diş tedavisi gördü. Tedavi sırasında birbirine yapışık olan iki implant dişinden düşerek soluk borusuna kaçtı ve nefes almasını zorlaştırdı. Kaplan, ilk müdahalenin ardından başka bir hastaneye sevk edildi ve implantlar akciğer girişinden başarıyla çıkarıldı.
22 Ağustos 2023

Adıyaman'ın Kahta ilçesinde, Kozağaç köyü Göllük mezrasında devam eden Kahta-Sincik yol yapım çalışmaları sırasında bir iş makinesiyle yapılan kazıda beş insan iskeleti bulundu. Müze Müdürlüğü ekiplerinin incelemesi sonucunda, iskeletlerin oda mezarda yer aldığı ve Roma dönemine ait 1600 yıllık olduğu değerlendirildi.
6 Ocak 2023
İşaretlediklerim