İzlandalı bilim insanları, İzlanda'nın güney batısındaki Grindavik kasabası yakınlarında bulunan bir yanardağ yarığında, kayıtlara geçen en hızlı magma akıntısını gözlemledi. 10 Kasım 2023 tarihinde yapılan gözlemlerde, magma akıntısının hızı saniyede 7 bin 400 metreküp olarak belirlendi. Bu hız, 2021, 2022 ve 2023'teki Fagradalsfjall bölgesindeki yanardağ patlamaları sırasında yapılan ölçümlerden yaklaşık 100 kat daha hızlı. Araştırmanın sonuçları Science dergisinde yayımlandı.
9 Şubat 2024

Brezilya Jeoloji Servisi, Amazon havzasındaki birçok nehirde su seviyelerinin devam eden kuraklık nedeniyle tarihin en düşük seviyesine indiğini bildirdi. Madeira Nehri'nin su seviyesi 3.32 metreden 48 cm’ye kadar geriledi. Kuraklığın nedenleri arasında küresel ısınma, El Nino hava olayı ve ormansızlaşma gösteriliyor. Bu durum, bölge sakinlerinin yaşamını ciddi şekilde etkiliyor ve Brezilya Başkanı Luiz Inacio Lula da Silva, 2030 yılına kadar ormansızlaşmayı tamamen durdurma sözü verdi.
19 Eylül 2024

Küresel ısınma nedeniyle sıcaklıkların rekor kırmaya devam etmesi üzerine, bilim insanları Güneş ile Dünya arasına yerleştirilecek bir şemsiye fikrini gündeme getirdi. Bu fikir, güneş ışığını kısmen engelleyerek Dünya'nın ısınmasını yavaşlatmayı amaçlıyor. Farklı araştırma grupları, uzayın derinliklerine toz saçılmasından uzay baloncuklarından oluşan bir kalkan yaratmaya kadar çeşitli yöntemler üzerinde çalışıyor. Ancak, bu projelerin gerçekleştirilmesi için aşılması gereken önemli teknik zorluklar bulunuyor, örneğin projenin ağırlığı ve maliyeti.
11 Şubat 2024

8 Nisan 2024'te Meksika, ABD ve Kanada'da nadir görülen bir tam güneş tutulması meydana gelecek. Bu olay, Türkiye'den izlenemeyecek ve Türkiye'de izlenebilecek bir sonraki önemli Güneş tutulması 2 Ağustos 2027'de gerçekleşecek. Bu tutulma, Güneş'in faaliyet döngüsünün zirvesinde meydana gelecek ve koronanın görünümü, güneşi çevreleyen aura, önceki tutulmalara göre farklı olacak. Güneş'in artan aktivitesi nedeniyle daha büyük bir korona gözlemlenebilecek.
23 Mart 2024

Paris'te 26 Temmuz - 1 Ağustos tarihleri arasında düzenlenecek olimpiyat oyunlarının rekor sıcaklıklarda oynanacağı tahmin ediliyor. Meteo France'ın raporuna göre yazın nem oranının normalin üzerinde olması bekleniyor ve bu durum sporcuların sağlığını ve performansını olumsuz etkileyebilir. Britanya Sürdürülebilir Spor Derneği'nin raporunda da sporcular aşırı sıcaklar nedeniyle oluşabilecek sağlık sorunlarına karşı uyarıldı. Fransa'da geçen yıl aşırı sıcaklar nedeniyle 5 binden fazla kişi hayatını kaybetmişti.
27 Haziran 2024

Belçika'da 1 Eylül'de termometrelerin 31,3 santigrat dereceyi göstermesiyle yeni bir sıcaklık rekoru kırıldı. Kraliyet Meteoroloji Enstitüsü (RMI) yetkilisi David Dehenauw, bu sıcaklığın 1906'da kaydedilen 29,2 santigrat derecelik bir önceki rekoru geçtiğini belirtti. Bu olay, Belçika'nın sonbahara yeni bir sıcaklık rekoruyla başladığını gösteriyor.
3 Eylül 2024

Apollo misyonlarıyla getirilen ay örneklerini inceleyen bilim insanları, Ay’ın ince atmosferinin nasıl oluştuğuna dair gizemi çözdüklerini açıkladılar. Araştırmalar, Ay atmosferinin yaklaşık yüzde 70’inin meteor çarpmaları sonucu buharlaşmadan, yüzde 30’unun ise güneş rüzgarı püskürmesinden kaynaklandığını gösteriyor. Bu bulgular, Ay’ın yüzeyi ve atmosferinin uzun zaman ölçeklerinde nasıl etkileşime girdiğine dair daha net bir resim sağlıyor ve uzay aşınma süreçlerine dair anlayışımızı geliştiriyor.
3 Ağustos 2024

Boeing'in iki NASA astronotunu taşıyan Starliner mekiğinin Dünya'ya dönüşü ikinci kez ertelendi ve dönüş tarihi en erken 22 Haziran olarak belirlendi. Starliner uzay aracının gemide çeşitli arızalar bulunmasından dolayı yerinden çıkamadığı bildirildi. Astronotlar Butch Wilmore ve Suni Williams, Uluslararası Uzay İstasyonu'nda mekiğin itiş takımlarını ve kapak operasyonlarını test edecek ve acil durum kapsülünü hazırlayacak. Konuya ilişkin detaylar 18 Haziran'da düzenlenecek basın toplantısında verilecek.
16 Haziran 2024

Dünyanın en büyük buz dağı olarak bilinen A23a, Antarktika kıyı şeridinden koparak Weddell Denizi'nde karaya oturduktan 30 yıl sonra harekete geçti. Ancak, devasa bir girdaba yakalanarak aylardır saat yönünün tersine dönüyor. Uzmanlar, buzdağının bu girdaptan yıllarca çıkamayabileceğini ve bu durumun erimesini geciktireceğini belirtiyor. A23a'nın yüz ölçümü yaklaşık 4 bin kilometrekare ve kalınlığı yaklaşık 400 metre.
4 Ağustos 2024

10 Avrupa Birliği (AB) ülkesi, 2035 yılına kadar elektrik sistemlerinden fosil yakıtları çıkarma konusunda anlaşmaya vardı. Bu ülkeler, AB'nin elektrik üretim kapasitesinin yüzde 60'tan fazlasını temsil ediyor. Ancak, bazı ülkelerin taahhütleri, fosil yakıtların elektrik sektöründen çıkarılması konusunda yeterince açık olmadığı veya yanlış elektrik üretim teknolojilerine güvendikleri için eleştiriliyor. Uluslararası Enerji Ajansı, Avrupa'nın Paris Anlaşması hedeflerine ulaşabilmesi için 2035'e kadar elektrik sektörlerini karbonsuzlaştırması gerektiğini belirtiyor.
7 Mart 2024

Avrupa Uzay Ajansı'na (ESA) ait Jupiter Icy Moons Explorer (JUICE) uzay aracı, Jüpiter'e yolculuğu sırasında Ay ve Dünya'nın yanından geçerek tarihi bir geçiş yapacak. Bu geçiş, yerçekimi desteği kullanarak uzay aracının rotasını düzeltmek için yapılacak. ESA, bu manevranın küçük bir hata ile uzay aracını rotadan çıkarabileceğini belirtiyor. JUICE, 2031'de Jüpiter'e ulaşmak için Dünya ve Venüs'ün yerçekiminden yararlanarak enerji kazanacak.
18 Ağustos 2024

10 Avrupa Birliği (AB) ülkesi, 2035 yılına kadar elektrik sistemlerini fosil yakıtlardan arındırma taahhüdünde bulundu. Bu ülkeler, AB'nin elektrik üretim kapasitesinin yüzde 60'tan fazlasını temsil ediyor. Avusturya, Danimarka, Litvanya, Lüksemburg, Belçika, Fransa, Almanya, Yunanistan, İtalya ve Hollanda'nın verdiği taahhütler, bazı eksiklikler içerse de, fosilsiz elektrik üretimi hedefine yönelik önemli bir adım olarak değerlendiriliyor. Uluslararası Enerji Ajansı, Avrupa'nın Paris Anlaşması hedeflerine ulaşabilmesi için 2035'e kadar elektrik sektörlerini karbonsuzlaştırması gerektiğini belirtiyor.
7 Mart 2024

2020 yılında fırlatılan Solar Orbiter uzay aracı, Güneş'e olan yakın yolculuğunda önemli gözlemler yapmaya devam ediyor. Araç, Güneş'in dış atmosferinin neden yüzeyinden daha sıcak olduğunu araştırırken, Güneş'in kutuplarından ve güneş rüzgarından ilk detaylı görüntüleri sağladı. Yeni yayınlanan videoda, Güneş'in manyetik alan çizgilerini takip eden gaz yapısı ve Dünya büyüklüğünde bir püskürme ile koronal yağmur görülebiliyor. Bu gözlemler, Güneş'in yapısını ve davranışlarını daha iyi anlamamıza yardımcı oluyor.
12 Mayıs 2024

Bilim insanları, 'Dune' serisinden esinlenerek idrarı içme suyuna dönüştürebilen bir uzay giysisi geliştirmektedir. Bu giysi, astronotların uzay yürüyüşü sürelerini artırmayı hedefliyor ve NASA'nın 2026'da Ay'ın güney kutbuna mürettebat indirecek Artemis III programında kullanılacak. Yeni giysi, mevcut yöntemlerden daha hijyenik ve verimli olup, idrarı beş dakikada içme suyuna dönüştürebiliyor.
12 Temmuz 2024

NASA’nın Parker Güneş Sondası, saatte 635 bin 266 kilometre hıza ulaşarak en hızlı insan yapımı nesne olarak kayda geçti. 2018'de fırlatılan sonda, Güneş’in dış tabakasını gözlemlemek amacıyla kullanılıyor. Parker, Venüs’ün yörüngesiyle hizalanarak gezegenin yer çekimiyle hız kazanıyor ve Güneş’e 6,12 milyon kilometreye kadar yaklaşmayı hedefliyor. Sonda, 2 bin 500 dereceye kadar sıcaklığa dayanabilen karbon kompozit kalkanla korunuyor.
12 Temmuz 2024

Gökbilimciler, Hubble Uzay Teleskobu aracılığıyla Dünya’ya şimdiye kadar bilinen en yakın kara deliği keşfetti. Samanyolu galaksisindeki Omega Centauri yıldız kümesinde bulunan bu kara delik, yaklaşık 8 bin 200 güneş kütlesinde. Bu keşif, orta büyüklükteki kara deliklerin yıldız kütleli ve süper kütleli kara delikler arasındaki bağlantıyı anlamada yeni sorular getireceğini ortaya koyuyor. Daha önce Dünya’ya en yakın kara delik olarak bilinen Gaia BH1, 1560 ışık yılı uzaklıkta ve Güneş’ten on kat daha fazla kütleye sahipti.
11 Temmuz 2024

Samanyolu Galaksisi'nin merkezinde bulunan süper kütleli kara delik Sagittarius A*'nın net bir fotoğrafı, Olay Ufku Teleskobu (EHT) tarafından paylaşıldı. Bu fotoğraf, bilim insanlarının Mayıs 2022'de ilk kez görselini elde ettiği Sagittarius A*'nın polarize ışıkta görüntülenen ilk görseli olarak kaydedildi. Görsel, kara deliğin etrafındaki manyetik alanların da gözlemlenmesini sağlıyor. Kara delik, Güneş'ten 6,5 milyar kat daha ağır ve Samanyolu Galaksisi'ne 54,8 milyon ışık yılı uzaklıkta yer alıyor.
27 Mart 2024

James Webb Uzay Teleskobu'ndan alınan verilerle yapılan araştırmada, HD 189733 b gezegeninin atmosferinde hidrojen sülfür tespit edildi. Bu gaz, gezegenin atmosferine çürük yumurta kokusu veriyor. Araştırma, Johns Hopkins Üniversitesi'nden Dr. Guangwei Fu liderliğinde gerçekleştirildi ve Nature dergisinde yayınlandı. Hidrojen sülfürün tespiti, gezegenlerin oluşumu hakkında yeni bilgiler sunabilir.
9 Temmuz 2024

Avustralya ve Şili'den bilim insanları, Şili'nin Atacama Çölü'nde bulunan teleskoplar yardımıyla 'J0529-4351' isimli, Güneş'ten 500 trilyon kat daha parlak bir kuasar keşfetti. Bu kuasar, Dünya'dan 12 milyar ışık yılı uzaklıkta bulunuyor ve merkezindeki kara deliğin kütlesi Güneş'in 17 ila 19 milyar katı olarak tespit edildi. Araştırma sonuçları Nature Astronomy dergisinde yayımlandı.
19 Şubat 2024

Avustralya’daki Monash Üniversitesi’nde yapılan araştırmaya göre, Dünya’nın yaklaşık 466 milyon yıl önce Satürn’deki gibi bir halka sistemine sahip olmuş olabileceği keşfedildi. Araştırma, büyük bir asteroidin gelgit kuvveti nedeniyle parçalanarak gezegenin etrafında bir halka sistemi oluşturduğunu öne sürüyor. Bu halkanın güneş ışığını engelleyerek küresel soğumaya yol açmış olabileceği belirtiliyor. Çalışma, Dünya dışı olayların gezegenimizin iklimini nasıl etkileyebileceğine dair yeni bir anlayış sunuyor.
16 Eylül 2024
İşaretlediklerim