TÜBİTAK MAM Kutup Araştırmaları Enstitüsü tarafından yapılan ölçümler ve araştırmalar sonucunda, Antarktika'da son üç yıl içinde Türkiye büyüklüğünde bir buz kaybı olduğu tespit edildi. Bilim insanları, bu erimenin küresel iklim değişikliğiyle bağlantılı olduğunu ve atmosfere daha fazla su buharı salınmasıyla sera gazı konsantrasyonlarının artacağını belirtiyor. Bu durum, küresel iklim değişiminin hızlanmasına yol açacak. Araştırma, İHA ve uydu tabanlı ölçme yöntemleri kullanılarak yapıldı ve önemli miktarda erime gözlemlendi.
26 Şubat 2024

Gök bilimciler, Hawaii ve Şili'deki teleskoplar aracılığıyla Neptün ve Uranüs'ün yörüngelerinde daha önce bilinmeyen uyduları keşfetti. Neptün etrafında iki, Uranüs etrafında ise bir yeni uydu tespit edildi, bu keşiflerle Neptün'ün uydu sayısı 16'ya, Uranüs'ünki ise 28'e yükseldi. Washington'daki Carnegie Bilim Enstitüsünden gök bilimci Scott Sheppard, bu uyduların keşfiyle ilgili detayları paylaştı ve henüz keşfedilmemiş daha fazla küçük uydu olabileceğini belirtti.
24 Şubat 2024

Muğla'da yaralı olarak bulunan ve tedavi edildikten sonra uydu takip cihazı takılarak denize bırakılan caretta caretta türü deniz kaplumbağası 'Tuba' hakkında üç aydır sinyal alınamıyor. Tuba, 2019 yılında İztuzu Plajı'ndan denize bırakıldıktan sonra 24 bin 912 kilometre yol kat ederek İyon Denizi'ne ulaştı. Tuba'nın rotası 8 milyon kişi tarafından izlendi. DEKAMER Müdürü Yakup Kaska, Tuba'nın Türkiye'ye dönüşünü ve Dalyan'da yuva yapmasını beklediklerini belirtti.
25 Nisan 2024

Görüntüleme uzmanları, bilim insanları ve tarihçilerden oluşan bir ekip, Titanik enkazını şimdiye kadar yapılmış en ayrıntılı fotoğraf kaydını toplamak için yola çıktı. Bu keşif, geçen yılki OceanGate trajedisinden bu yana Titanik’e yapılan ilk ticari görev olma özelliğini taşıyor. Keşif gezisi, enkazdan bugüne kadar yaklaşık 5 bin 500 parça eşya çıkaran ABD’li bir şirket tarafından düzenleniyor ve iki robotik araç kullanılarak milyonlarca yüksek çözünürlüklü fotoğraf çekilecek. Ayrıca, OceanGate denizaltısında ölen beş kişiden biri olan Paul-Henri Nargeolet anısına deniz tabanına bir plaket bırakılacak.
13 Temmuz 2024

Araştırmacılar, fareler üzerinde yaptıkları deneylerle migren ağrılarını tetikleyen nörolojik olayları inceledi. Çalışma, beyin omurilik sıvısının içeriğindeki değişikliklerin kafatasındaki sinirlere giderek ağrı ve iltihap reseptörlerini harekete geçirdiğini ortaya koydu. Bu bulgular, migren ağrılarının nasıl ortaya çıktığı konusunda yeni bir anlayış sağlıyor. Araştırma sonuçları Science dergisinde yayımlandı.
5 Temmuz 2024

Bitlis'in Adilcevaz ilçesindeki Van Gölü'ne dalış yapan dalgıçlar, 34 metre 60 santimetre uzunluğunda ve 15 metre genişliğinde yeni bir mikrobiyalit keşfetti. Yukarı Deniz Derneği'nden dalgıçlar, mikrobiyalitlerin turizme kazandırılması için çalışmalar yürütüyor. Dernek başkanı Cumali Birol, bu keşfin Van Gölü'ndeki en büyük mikrobiyalit olduğunu belirtti ve dalışseverleri Van Gölü'ne davet etti.
16 Eylül 2024

Antarktika'daki Thwaites Buzulu'nun erimesi, 2100 yılına kadar deniz seviyesinin 65 santimetre yükselmesine neden olabilir. Thwaites Buzulu, yılda yaklaşık 50 milyar ton buz kaybediyor ve bu durum küresel deniz seviyesinin yüzde 4'ünün yükselmesinden sorumlu tutuluyor. TÜBİTAK Marmara Araştırma Merkezi başkanı Prof. Dr. Burcu Özsoy, buzulun erime hızının devam etmesi halinde ciddi sonuçlar doğurabileceğini belirtti. Bilim insanları, deniz seviyesinin yükselmesine karşı uyum politikaları öneriyor.
9 Haziran 2024

Yeni Zelanda'nın Güney Adası açıklarında bulunan Bounty Çukuru'nda yapılan bir keşif gezisi sonucunda, 100'e yakın 'yeni veya yeni olduğu düşünülen' okyanus canlısı türü tespit edildi. Ulusal Atmosfer ve Su Enstitüsü (NIWA), Te Papa Tongarewa Müzesi ve Britanya ile Avustralya'dan gelen uzmanlardan oluşan 'Ocean Census' ekibi, şubatta bu bölgede yeni türler bulmak amacıyla bir keşif gezisine çıktı. 4 bin 800 metre derinlikteki Bounty Çukuru'ndan toplanan 1800 kadar örnek üzerinde yapılan incelemeler sonucunda, yeni türler keşfedildi. Bulunan türler arasında düzinelerce yumuşakça, üç balık, bir karides ve bir kafadan bacaklı bulunuyor.
11 Mart 2024

Bilim insanları, Mars'ın derinliklerinde sıvı su rezervleri keşfetti. NASA'nın Insight Lander aracı, Mars'ta dört yıl boyunca sismik titreşimleri kaydederek bu bulguları ortaya çıkardı. Araştırmalar, Mars kabuğunda yaklaşık 10 ila 20 km derinlikte su rezervleri olduğunu gösteriyor. Bu keşif, Mars'ta bir zamanlar yaşam olup olmadığına dair araştırmalara önemli bir katkı sağlayabilir.
13 Ağustos 2024

Bilim insanları, sismik dalgalar aracılığıyla Dünya'nın dış çekirdeğinde halka benzeri bir yapı keşfetti. Bu yapı, büyük depremlerin oluşturduğu sismik dalgaların analiz edilmesiyle tespit edildi ve 'donut' şeklinde bir yapıya benzetildi. Araştırma, dış çekirdeğin manyetik alanın oluşumunda kritik bir rol oynadığını ve bu bölgenin daha iyi anlaşılmasının önemli olduğunu vurguluyor. Çalışma, Science Advances dergisinde yayınlandı.
1 Eylül 2024

NASA'ya ait James Webb Uzay Teleskobu, Plüton’un en büyük uydusu Charon’un yüzeyinde karbondioksit izleri tespit etti. Araştırmacılar ayrıca yüzeyi su buzuyla kaplı uyduda hidrojen peroksit bileşiği izine de rastladı. Bu keşif, Charon'un yüzey bileşimi hakkında yeni bilgiler sunuyor ve daha önce bu gök cisminde rastlanmamış bileşiklerin varlığını ortaya koyuyor. Araştırma, Nature Communications dergisinde yayımlandı.
2 Ekim 2024

Ege Üniversitesi'nden Prof. Dr. Hasan Yıldırım ve doktora öğrencisi Tuğkan Özdöl, Denizli Babadağ'da yeni bir bitki türü keşfetti. Çan çiçeğigiller familyasına ait bu türe 'Zeybek Değneği' adı verildi. Türün sadece Babadağ sınırlarında yayılış gösterdiği ve popülasyonlarının keçi ve koyun sürüleri ile maden çalışmaları nedeniyle tahribata uğradığı tespit edildi. Türün korunması için acil eylem çalışmalarının başlatılması gerektiği vurgulandı.
7 Ağustos 2024

Amerika Birleşik Devletleri'nde bilim insanları, deniz yosunlarının değerli mineralleri depolayıp depolamadığını araştırıyor. Araştırma Projeleri Ajansı (ARPA-E), deniz yosunlarının platin, rodyum ve nadir toprak elementleri gibi önemli malzemeleri depolayabileceği potansiyelini incelemek için üç projeye 5 milyon dolar yatırım yaptı. Bu çalışmalar, deniz yosunlarının geleneksel ve derin deniz madenciliğine alternatif bir çözüm olabileceğini gösteriyor. Ancak, bu sürecin finansal olarak uygulanabilirliği ve çevresel etkileri hala belirsiz.
5 Mayıs 2024

Bozburun Yarımadası'nda Helenistik Dönem'e ait Kaletepe Yazıtı keşfedildi. Yazıt, Anadolu'nun farklı kentlerinden gelen sekiz kişinin finansal katkılarını listeliyor ve Bozburun'un antik dönemde aktif bir ticaret merkezi olduğunu kanıtlıyor. Çanakkale Onsekiz Mart Üniversitesi'nden Dr. Volkan Demirciler ve ekibi tarafından bulunan yazıt, bölgenin arkeolojik ve sosyo-ekonomik geçmişine dair önemli bilgiler sunuyor. Bu keşif, Türkiye'nin kültürel miras çalışmaları açısından büyük bir öneme sahip.
23 Temmuz 2024

Çin, Ay'da bir araştırma üssü inşa etmeyi test etmek amacıyla simüle edilmiş Ay toprağından yapılmış tuğlaları uzaya gönderecek. Bu tuğlaların aşırı koşullara dayanıklılıkları incelenecek. Wuhan'daki Huazhong Bilim ve Teknoloji Üniversitesi'nden Ding Lieyun, tuğlaların önümüzdeki ay Tianzhou-8 kargo uzay aracıyla Tiangong istasyonundan uzaya gönderileceğini belirtti. Çin, 2035'e kadar Ay'ın güney kutbu yakınlarında Uluslararası Ay Araştırma İstasyonu kurmayı hedefliyor.
9 Eylül 2024

Türk bilim insanı Özden Baltekin’in de yer aldığı ekip, Britanya’da 8 milyon sterlinlik prestijli Longitude Ödülü’nü kazandı. İsveç’te geliştirilen antimikrobiyal direnç testi, idrar yolu enfeksiyonlarında enfeksiyonun bakteri kaynaklı olup olmadığını tespit ediyor ve doğru antibiyotik tedavisini belirliyor. Bu test, geleneksel yöntemlere göre çok daha hızlı sonuç vererek gereksiz antibiyotik kullanımını önlüyor. Test, Avrupa’da piyasaya sürüldü ve Türkiye’ye getirilmesi için çalışmalar başlatıldı.
21 Haziran 2024

Konya'nın Beyşehir ilçesinde Prof. Dr. Ersen Aydın Yağmur, yeni bir akrep türü keşfetti ve bu türe eşinin adını vererek Euscorpius gulhanimae olarak adlandırdı. Bu keşif, Türkiye'deki bilinen akrep türü sayısını 49'a çıkardı. Yeni tür, açık sarı, kırmızımsı ve kahverengi renkler taşıyor ve zehri insan sağlığı açısından tehlike oluşturmuyor. Keşif, ABD'de yayımlanan Euscorpius dergisinde bilim dünyasına duyuruldu.
9 Ekim 2024

Aydın'ın Efeler ilçesindeki Tralleis Antik Kenti'nde kazı çalışmaları yeniden başladı. Aydın Adnan Menderes Üniversitesi Rektörü Prof. Dr. Bülent Kent, kazıların üniversite bünyesinde devam edeceğini ve bu çalışmaların bilim dünyasına ve ülkenin kültürel zenginliğine önemli katkılar sağlayacağını belirtti. Kazı Başkanı Prof. Dr. Murat Çekilmez, Tralleis'i bir an önce ziyaretçilere açmayı hedeflediklerini söyledi. Tralleis, tarihte ilk notalı müziğin yazıldığı yer olarak biliniyor.
8 Temmuz 2024

Bilim insanları, Mars ile Jüpiter arasındaki cüce gezegen Ceres'te yaşam barındırabilecek organik maddeler keşfetti. Ceres'in yüzeyinin altında tuzlu su okyanusları ve organik kimyasalların bulunduğu alanlar tespit edildi. Araştırma, bu organik bileşiklerin Ernutet Krateri çevresinde nispeten kısa süre önce yüzeye çıkmış olabileceğini gösterdi. İtalya Ulusal Astrofizik Enstitüsü'nden Prof. Dr. Maria Cristina De Sanctis başkanlığındaki ekip, bu bulguların Ceres'in yaşam barındırma potansiyelini artırdığını belirtti.
26 Eylül 2024

Apollo misyonlarıyla getirilen ay örneklerini inceleyen bilim insanları, Ay’ın ince atmosferinin nasıl oluştuğuna dair gizemi çözdüklerini açıkladılar. Araştırmalar, Ay atmosferinin yaklaşık yüzde 70’inin meteor çarpmaları sonucu buharlaşmadan, yüzde 30’unun ise güneş rüzgarı püskürmesinden kaynaklandığını gösteriyor. Bu bulgular, Ay’ın yüzeyi ve atmosferinin uzun zaman ölçeklerinde nasıl etkileşime girdiğine dair daha net bir resim sağlıyor ve uzay aşınma süreçlerine dair anlayışımızı geliştiriyor.
3 Ağustos 2024
İşaretlediklerim