Science dergisi 2023 yılının çığır açan bilimsel buluşlarını seçti

Science dergisi 2023 yılının çığır açan bilimsel buluşlarını seçti ile benzer, 25 olumlu, 6 olumsuz, ve 10 önemli olmak üzere, toplam 38 olay izlendi.

ABD Japonya Belçika Avustralya Nature BBC İspanya İtalya Rusya Çin İngiltere Kanada Ukrayna NASA Fransa Danimarka Bilim İnsanları Oxford Üniversitesi İsrail Güney Kore Birleşmiş Milletler İsviçre Almanya Vietnam Sosyal Güvenlik Kurumu Yaratıcı dijital medya Pompei balıklar
ABD Japonya Belçika Avustralya Nature BBC İspanya İtalya Rusya Çin İngiltere Kanada Ukrayna NASA Fransa Danimarka Bilim İnsanları Oxford Üniversitesi İsrail Güney Kore Birleşmiş Milletler İsviçre

ABD'deki California Üniversitesi'nden araştırmacılar, kedilerin birbiriyle etkileşime girdiğinde 276 farklı yüz ifadesi kullandığını belirledi. Araştırmada, 53 British Shorthair cinsi yetişkin kedi, Ağustos 2021'den Haziran 2022'ye kadar takip edildi ve kediler arası 186 etkileşim kaydedildi. Araştırmacılar, kedilerin birbiriyle etkileşime girdiğinde ürettikleri yüz sinyallerini, yüz kaslarındaki hareketlerin sayısına ve türlerine bakarak inceledi. Ayrıca, araştırma, kedilerin insanlarla bazı ortak ifadelere sahip olduğunu ve bunları bizimle birlikte yaşadıkları 10 bin yıllık geçmişlerinden almış olabileceklerini buldu.
2 Kasım 2023

SGK, multipl skleroz (MS) hastalarının tedavisinde kullanılan ve altı ayda bir alınan ocrelizumab etken maddeli ilacı (Ocrevus) ayaktan tedavi gören hastalar için geri ödeme listesinden çıkardı. Hastanede yatan hastalara ilacın uygulanmasına devam edilecek. İlacın eczane fiyatı 57 bin lira 270 kuruş olup, kararın geri alınmasını bekleyen altı binden fazla MS hastası ve hekimleri change.org'da bir imza kampanyası başlattı. Prof. Dr. Cavit Boz, ilacın önemli bir tedavi olduğunu ve kararın düzeltilmesini beklediklerini ifade etti. Hastalar, ilacın pasife alınmasının tedavi süreçlerini olumsuz etkilediğini ve sağlık durumlarının kötüleşmesine yol açtığını belirtiyor.
8 Haziran 2023

İrlanda'da bulunan Southeast Teknik Üniversitesi, 'İçerik Üretimi ve Sosyal Medya' adlı yeni bir lisans bölümü açtı. Bu bölüm, 'influencer'lık üzerine yoğunlaşacak ve dijital pazarlama, medya çalışmaları, sosyal medya pazarlaması, sosyal medya girişimciliği, yaratıcı dijital medya, yaratıcı video, yazarlık, anlatım, sosyal psikoloji, halkla ilişkiler, gazetecilik ve kriz yönetimi gibi konuları içerecek. Bölüm, kasımda başvuru almaya başlayacak.
26 Eylül 2023

1990'ların ünlü süpermodeli Linda Evangelista, Sunday Times'a verdiği röportajda ilişkilere ilgi duymadığını ve yalnız kalmayı tercih ettiğini belirtti. Daha önce Fransız model Gérard Marie, aktör Kyle MacLachlan ve milyarder iş insanı François-Henri Pinault ile ilişkiler yaşayan Evangelista, şu anda bekar olduğunu ve kimseyle birlikte olmak istemediğini ifade etti. Ayrıca, CoolSculpting işlemi sonrası yaşadığı komplikasyonlar ve bu süreçteki mahremiyetini koruma çabası hakkında da konuştu. Evangelista, bu estetik işlem sonrasında yaşadığı olumsuz deneyimler nedeniyle şirkete karşı açtığı 50 milyon dolarlık davayı 2022'de açıklanmayan bir meblağla sonuçlandırdı.
26 Kasım 2023

Yeni bir araştırmaya göre, plank ve duvar squatı gibi izometrik egzersizler, tansiyonu düşürmek için oldukça etkili. Bu egzersizler, kasların hareket etmeden kasılmasını sağlar ve vücudu güçlendirir. Araştırmanın yazarlarından Dr. Jamie O’Driscoll, bu egzersizlerin kan akışını artırdığını ve tansiyonu düşürdüğünü belirtti. Bu hareketlerin yapılması ve doğru nefes alıp verilmesi tansiyon düşürme konusunda önemli.
27 Temmuz 2023

Yeni araştırmalar, Parkinson hastalarının yaklaşık yarısında minör halüsinasyonların görüldüğünü ve bu durumun genellikle gözden kaçtığını ya da yan etkilerle karıştırıldığını ortaya koyuyor. İsviçre ve İspanya'daki sinirbilimcilerin 75 hasta üzerinde yaptığı çalışma, erken dönemde minör halüsinasyon gözlemlenen Parkinson hastalarının, gözlemlenmeyenlere kıyasla beş yıl sonra daha hızlı ve şiddetli bilişsel gerileme yaşadığını gösteriyor. Araştırma, Parkinson hastalığının ortalama 60 yaşında başladığını ve %5-10 oranında 50 yaş altında da görülebildiğini belirtiyor.
4 Temmuz 2023

Dünyanın en ünlü fastfood zinciri McDonald’s, Big Mac başta olmak üzere hamburgerlerinin formülünde değişiklik yapacağını duyurdu. Yeni hamburgerlerin ekmekleri daha yumuşak, peynirleri mükemmel eriyen, köfteleri sulu ve karamelize tatlı olacak. Ayrıca Big Mac’in gizemli sosu daha keskin ve belirgin bir tada sahip olacak. Yeni hamburgerler şimdilik Avustralya, Kanada ve Belçika'da satışa sunulmuş olup, önümüzdeki yıl ABD'de ve sonrasında Türkiye'de de satılacak.
24 Nisan 2023

Meksika'nın düşük gelirli bir mahallesinde büyüyen ve otizmli olan Adhara Pérez Sánchez, okulda zorbalığa maruz kaldıktan sonra Yeteneklere Dikkat Merkezi'ne (CEDAT) gönderildi ve burada IQ'sunun 162 olduğu tespit edildi. Bu skor, Albert Einstein ve Stephen Hawking'in 160 IQ puanından daha yüksek. Adhara, ilkokulu beş, ortaokul ve liseyi altı yaşında tamamladı ve şu anda mühendislik alanında yüksek lisans yapıyor. Ayrıca Meksika Uzay Ajansı ile iş birliği yaparak genç kızların uzay araştırmalarına katılımını teşvik ediyor ve NASA'da astronot olmayı hedefliyor.
12 Mayıs 2023

Japonya'da Osaka Üniversitesi Hastanesi'nde yatan 1675 hastayla yapılan bir araştırma, diş fırçalama alışkanlıkları ile kalp hastalığı riski arasındaki ilişkiyi inceledi. Katılımcılar diş fırçalama sıklıklarına göre dört gruba ayrıldı. Araştırma sonuçlarına göre, günde iki kez ve sadece geceleri diş fırçalayanların kardiyovasküler hastalıklardan hayatta kalma oranları, hiç fırçalamayanlara göre daha yüksek bulundu. Sadece sabahları diş fırçalamanın ise yetersiz olduğu belirtildi. Araştırmanın sonuçları Nature dergisinde yayımlandı.
4 Temmuz 2023

Çalışma ve Sosyal Güvenlik Bakanı Prof. Dr. Vedat Işıkhan'ın sosyal medya hesabından yaptığı açıklamaya göre, 11'i yerli üretim olmak üzere toplam 13 yeni ilaç, Sosyal Güvenlik Kurumu'nun geri ödeme listesine alındı. Listeye eklenen ilaçlar arasında kanser, acil antihipertansif, antibiyotik, romatolojik hastalıklar, psikiyatri, astım, KOAH, antibakteriyel ve antiviral ilaçlar bulunmaktadır. Bakan Işıkhan, ilaçların hastalara şifa getirmesini temenni ettiğini ve vatandaşlara sağlıklı bir ömür dilediğini belirtti.
2 Şubat 2024

Dünya genelinde milyonlarca şeker hastası insülin iğneleri kullanmaktadır. Norveç ve Avustralyalı bilim insanlarının yürüttüğü ortak çalışma, insülin moleküllerini nanoteknoloji kullanarak çikolata tabletlerine yerleştirme potansiyelini göstermiştir. Bu yeni yöntem, insülin iğnelerine alternatif olarak kan şekerini ayarlamada kullanılabilir. Çalışmanın ilk sonuçları olumlu olup, gelecekte insülin iğnelerinin yerini alabilecek çikolata tadında tabletler veya kapsüllerin geliştirilmesi beklenmektedir.
3 Şubat 2024

James Webb Uzay Teleskobu (JWST), 19 spiral galaksinin son derece ayrıntılı görüntülerini çekti. Oxford Üniversitesi'ndeki bilim insanları, bu görüntülerin şimdiye kadar elde edilmiş en keskin uzay görüntüleri olduğunu belirtiyor. JWST, iki yıl önce yörüngeye fırlatılmış ve uzak nesneleri görüntüleyebilmek için hassas aletlerle donatılmıştı. Görüntüler, galaksilerin yapısı ve evrimi, yıldız oluşumu gibi konularda bilgi eksikliklerini tamamlamada önemli bir rol oynayacak.
1 Şubat 2024

Bilim insanları, espresso yapımında kahve çekirdeklerine öğütme aşamasından önce birkaç damla su eklemenin, sürtünmeden kaynaklanan elektriklenmeyi azalttığını ve bu sayede kahve atığını azaltıp daha güçlü tat ve koku elde edilmesini sağladığını keşfetti. Matter dergisinde yayınlanan araştırmada, kahve çekirdeklerinin öğütülmesi sırasında oluşan elektriksel aktivitenin kahvenin tadı üzerindeki etkisine bakıldı. Araştırmacılar, farklı işlenme yöntemlerine sahip çeşitli kahve çekirdeklerini inceledi ve bu etkenlerin elektrik miktarını etkilemediğini gözlemledi.
10 Aralık 2023

Nebraska-Lincoln Üniversitesi'nden 21 yaşındaki bilgisayar mühendisliği öğrencisi Lufe Farritor, Herculaneum belgelerindeki bir kelimeyi çözen ilk insan oldu. Farritor, papirüslerdeki kömürleşmiş antik harfleri tespit eden bir yapay zeka programı geliştirdi ve 10 kadar harfi bulmayı başardı. Papirüs uzmanları, daha sonra, antik Yunanca'da imparatorluk rengi olarak kabul edilen, mor ve kızıl karışımı renk için kullanılan 'porfiro/πορφυρας' kelimesini bulmayı başardı.
23 Ekim 2023

BBC Kültür Servisi, çocuk kitaplarının önemine dikkat çekerek 'Dünyanın En İyi 100 Çocuk Kitabı' listesini hazırladı. Listede, Maurice Sendak'ın 'Vahşi Şeyler Ülkesinde' kitabı ilk sırada yer alıyor. Listede ayrıca 'Alice Harikalar Diyarında', 'Pippi Uzunçorap', 'Küçük Prens' gibi klasikler de bulunuyor. BBC, çocuk ve yetişkin kitapları arasındaki ayrımın yanı sıra, erken yaşlarda kaliteli eserlerle karşılaşmanın önemini vurguluyor.
24 Mayıs 2023

Amazon'un akıllı kapı zili girişimi Ring, kullanıcılarına 'dünya dışı varlık veya aktivite' görüntüleyebilme fırsatı sunuyor. Bu kapsamda düzenlenen yarışmada, Ring'in akıllı sensörlerle donatılmış kapı zili kameralarından dünya dışı varlık veya aktivite görüntüleyen kullanıcılar 1 milyon dolarlık ödül kazanacak. Yarışma, meteorolog ve astrobiyolog Jacob Haqq Misrad'ın juriliğinde düzenleniyor. Ayrıca, katılımcılar yaratıcılıklarını kullanarak kurgu bir video yaratabilirse küçük ödüller de kazanabilir.
9 Ekim 2023

ABD'nin Colorado eyaletinde Spencer Greiner isimli bir adam, balık tutarken ve çöp toplarken çamurun içinde eski bir dijital fotoğraf makinesi buldu. Makinenin hafıza kartı çalışıyor durumdaydı ve içindeki fotoğraflar sağlamdı. Greiner, Facebook üzerinden fotoğrafları paylaşarak sahibini aradı ve mesajı bir gün içinde Arizona'da yaşayan Coral Amayi'ye ulaştı. Amayi, 2010 yılında rafting yaparken makinesini Animas nehrine düşürmüştü.
30 Mart 2023

Dünyanın önde gelen lojistik firmalarından DHL Grup, Mehmet Nazif Günal'a ait MNG Kargo'yu satın almak için anlaşma imzaladı. MNG Kargo, 27 aktarma merkezi, 800'ü aşan şube ve yaklaşık 10 bin kişilik çalışana sahip. Satış anlaşmasıyla MNG Kargo, DHL Grup'un uluslararası lojistik uzmanlığından ve geniş küresel ağından faydalanacak ve DHL e-ticaret biriminin bir parçası olacak.
25 Temmuz 2023
İşaretlediklerim