İsveç'teki Aftonbladet gazetesi, H&M mağazalarında geri dönüşüm kutularına atılan giysilerin geri dönüşüme girmediğini, üçüncü dünya ülkelerine atılarak çevre felaketine yol açıldığını ortaya çıkardı. Araştırmada, giysilerin dünyanın dört bir yanına, tekstil ürünlerinin yakıldığı yerlere gönderildiği belirlendi. H&M her yıl müşterilerinden milyonlarca ikinci el giysi topluyor. Boğaziçi Üniversitesi İklim Değişikliği ve Politikaları Merkezi Müdürü ve Yeşil Gazete Yazarı Prof. Dr. Levent Kurnaz, H&M’in yürüttüğü kampanyanın yeşil badananın (yeşil aklama/greenwashing) da ötesinde dolandırıcılık olarak niteledi.
23 Haziran 2023

ABD'li girişimci Elon Musk'ın sahibi olduğu Neuralink firması, beyin çipleri üzerinde insan deneylerine başlamak için ABD Gıda ve İlaç İdaresi'nden (FDA) onay aldığını duyurdu. Bu onay, felç ve körlük gibi nörolojik rahatsızlıkları tedavi etmeyi ve engelli kişilerin hayat kalitesini artırmayı amaçlayan projenin önemli bir adımı olarak görülüyor. Daha önce primatlar üzerinde test edilen çipler, beyindeki sinyalleri başarıyla yorumlayıp cihazlara aktarabildi. Ancak uzmanlar, teknik ve güvenlik endişeleri nedeniyle ön çalışmaların dikkatli ve geniş kapsamlı yapılması gerektiği konusunda uyarıda bulunuyor.
26 Mayıs 2023

Araştırmacılar, 23 insan ve 47 köpek testisini inceledi ve tüm örneklerde mikroplastik buldu. İnsan testislerinde sperm sayıları ölçülemezken, köpek testislerinde daha fazla mikroplastik ile daha düşük sperm sayısı arasında bir bağlantı gözlendi. Mikroplastiklerin insan sağlığı üzerindeki etkileri henüz belirsiz olsa da, laboratuvar çalışmaları insan hücrelerine zarar verebileceğini öne sürüyor. New Mexico Üniversitesi’nden Prof. Şiaozjong Yu, bulgulara şaşırdığını belirtti.
23 Mayıs 2024

Bilim insanları, güneş ışığına maruz kalan plastik su şişelerinin toksik bileşikler saldığını tespit etti. Çin’in Jinan Üniversitesi'nden araştırmacılar, farklı ülkelerden temin edilen altı tür plastik su şişesini analiz etti ve kansere neden olabilen kimyasalların salındığını buldu. Bu durum, şişelenmiş suyun güvenliği konusunda endişeleri artırıyor ve tüketicilerin bu risklerin farkında olması gerektiği vurgulanıyor. Ancak, tek bir şişenin küçük kütlesi nedeniyle bu risklerin yönetilebilir olduğu belirtiliyor.
22 Haziran 2024

Sydney Üniversitesi araştırmacıları, günlük 4,5 dakikalık yoğun fiziksel aktivitenin bazı kanser türlerine yakalanma riskini yüzde 32’ye varan oranda azaltabileceğini ortaya koyan bir araştırma yaptı. Araştırmada, 22 binden fazla kişi yedi yıl boyunca gözlemlendi ve fiziksel aktiviteyle ilintili 13 kanser türü incelendi. Araştırmada, yoğun ev işi, hızlı yürüyüş ve merdiven çıkma gibi kısa süreli aktivitelerin kanser riskini azalttığı belirlendi.
31 Temmuz 2023

Gaziantep’te saç ekimi için özel bir hastaneye başvuran 46 yaşındaki Yasin Dibo, operasyon sonrası hayatını kaybetti. Olayla ilgili soruşturma başlatıldı ve cenazesi otopsinin ardından ailesine teslim edildi. Türkiye, saç ekimi turizminden büyük gelir beklerken, 2019 yılında 500 bin kişinin saç ekimi için Türkiye'ye geldiği ve 1.5 milyar dolar ciro elde edildiği belirtildi.
13 Haziran 2024

Danimarka'daki Aarhus Üniversitesi'nden bilim insanları, Birleşik Krallık merkezli Biobank'teki genetik verileri inceleyerek sigara içmenin zihinsel hastalıklara neden olduğunu ve hastaneye yatma riskini yüzde 250 artırdığını belirtti. Araştırmada, sigara içenlerin genellikle 30'larından sonra zihinsel rahatsızlıklar nedeniyle hastanede tedavi gördükleri ve sigaranın özellikle depresyon ve bipolar bozukluğa yol açtığı tespit edildi. Ayrıca, sigarayla ilişkilendirilen genleri taşıyan ancak sigara içmeyen kişilerin, bu genleri taşıyan ve sigara içen kişilere kıyasla ruhsal bozuklukların ortaya çıkma olasılığının daha düşük olduğu gözlemlendi.
2 Eylül 2023

The Guardian’ın aktardığı araştırmaya göre, salgının başında Covid nedeniyle hastaneye kaldırılanlarda beyin sisi ve sağlık sorunları yıllarca sürebiliyor. Bilim insanları, Covid’in uzun dönemli etkilerini inceleyerek beyin sisi, yorgunluk ve ruh sağlığı sorunlarının devam edip etmediğini araştırdı. Katılımcıların birçoğu Covid’den iki-üç yıl sonra şiddetli depresyon, yorgunluk ve kaygı hissettiğini, dahası semptomların zamanla kötüleştiğini söyledi. Araştırma, Covid’in diğer solunum yolu enfeksiyonlarına kıyasla depresyon ve anksiyeteyle sıkı ilişkisini ortaya koyuyor.
2 Ağustos 2024

Çin'de 60 yaş ve üzeri 29 bin kişi üzerinde yapılan 10 yıllık bir araştırma, sağlıklı yaşam tarzı faktörlerinin Alzheimer risk geni taşıyan bireylerde dahi hafıza kaybını yavaşlattığını ortaya koydu. Araştırmada, sağlıklı beslenme, düzenli fiziksel egzersiz, aktif sosyal ilişkiler, aktif bilişsel aktivite, sigara içmeme ve alkol kullanmama gibi altı faktör incelendi. Araştırma sonuçları 'British Medical Journal' dergisinde yayınlandı.
28 Ocak 2023

Furniture at Work araştırmacıları tarafından yapılan bir çalışma, evden çalışmanın 70 yıl sonra insanların fiziksel görünümünde kalıcı değişikliklere neden olabileceğini öne sürüyor. Araştırmada, evden çalışan bir karakter olan 'Anna'nın, uygun olmayan çalışma koşulları nedeniyle sırtında kamburluk, gözlerinde şişlik ve ellerinde pençe şeklinde deformasyonlar oluşabileceği belirtiliyor. Ayrıca, hareketsiz yaşam tarzı ve yeterli temiz hava alamama durumları bağışıklık sistemi zayıflığı ve ruh sağlığı sorunlarına yol açabilir. Sağlık uzmanları, evden çalışanlara düzenli aralar vererek hareket etmelerini ve özel çalışma alanları oluşturmalarını öneriyor.
18 Haziran 2023

Yeni bir araştırma, katı toplumsal cinsiyet normlarının olduğu ortamlarda büyüyen ergenlik çağındaki erkek çocuklarının, erkekliklerinin tehdit altında olduğunu algıladıklarında agresif tepki verebildiklerini ortaya koydu. New York Üniversitesi'nde yapılan çalışmada, 200'den fazla ergen erkek çocuğu ve ebeveynlerinden biri değerlendirildi. Araştırma, erkeksi olma motivasyonları sosyal beklentiler tarafından baskı altına alınan erkek çocuklarının, cinsiyet kimlikleri tehditlerine yanıt olarak artan saldırganlık sergilediğini gösterdi. Bu durumun cinsiyetçilik, homofobi ve politik bağnazlık gibi olumsuz davranışlarla da ilişkili olduğu belirtildi.
20 Temmuz 2024

Londra'daki University College'tan bilim insanları tarafından yapılan bir araştırma, Viagra ve benzeri sertleşme ilaçlarını kullanan erkeklerde Alzheimer görülme oranının daha düşük olduğunu ortaya koydu. Araştırma, 260 binden fazla erkeğin reçete kayıtlarını inceleyerek, ilacı kullananlarda demans gelişme ihtimalinin yüzde 18 daha az olduğunu belirledi. Viagra'nın başlangıçta yüksek tansiyon ve kalp ilacı olarak tasarlandığı, ancak vücuttaki genel kan dolaşımını arttırdığı ve beyin hücrelerini koruyucu etkileri olduğu bilgisi paylaşıldı. Araştırmacılar, bulguların doğrulanması ve ilacın Alzheimer üzerindeki direkt etkisinin belirlenmesi için daha fazla çalışma yapılması gerektiğini vurguladı.
8 Şubat 2024

JAMA Neurology dergisinde yayınlanan bir araştırma, insan beyninin hacminin zamanla arttığını gösteriyor. Araştırma, 1930 ile 1970 yılları arasında doğan 3,226 katılımcının MR taramaları üzerinden beyin hacimlerindeki artışı belgelemiştir. Araştırmacılar, büyüyen beyin hacimlerinin demans riskinde düşüşe işaret edebileceğini öne sürüyorlar. Ancak, demans vakalarının artışı, sosyal ve çevresel faktörlerle ilişkilendirilerek, beyin büyüklüğündeki artışın demans üzerindeki etkileri konusunda çelişkiler ortaya koyuyor.
22 Nisan 2024

Yeni bir araştırmaya göre, Alzheimer hastalığını teşhis etmek için geliştirilen basit bir kan testi yaklaşık yüzde 90 doğruluk oranına sahip. Bu test, Alzheimer hastalarının kanındaki 'p-tau217' ve 'amiloid beta' proteinlerini ölçerek hızlı ve ucuz bir teşhis sağlıyor. Araştırmacılar, bu testin klinik kontrollerden daha doğru sonuç verdiğini belirtiyor. Ancak, sinirbilimci Cliff Abraham, bu gelişmenin büyük bir devrim olmadığını ifade ediyor.
29 Temmuz 2024

Danimarka'daki Aarhus Üniversitesi'nden araştırmacılar, 2017 yerel seçimlerinde yarışan siyasetçilerin fotoğraflarını analiz ederek, yüz ifadeleri ve mimikler aracılığıyla siyasi görüşleri yüzde 61 doğrulukla tahmin edebilen bir yapay zeka sistemi geliştirdi. Microsoft'un yüz ifadesi tanıma teknolojisi kullanılarak yapılan çalışma, 'Scientific Reports' dergisinde yayımlandı. Araştırma, yapay zekanın derin öğrenme yöntemleri kullanarak insan davranışlarını taklit edebildiğini gösteriyor. Makalede ayrıca yapay zekanın olumlu ve olumsuz potansiyellerine değinilerek, farklı toplumlardaki kullanım senaryolarına işaret ediliyor.
21 Haziran 2023

Elon Musk'ın kurucusu olduğu nöroteknoloji firması Neuralink, ilk kez bir insanın kafatasına yerleştirdikleri çipin beyinden ayrılmaya başladığını duyurdu. Nolan Arbaugh adlı kullanıcının beyin dokusuna yerleştirilen çipin bağlantı kabloları geri çekilmiş, bu da işlemci ve pilin sinirlerden aldığı veri miktarını azaltmış. Şirket, bu durumun Arbaugh'un sağlığı için tehlike oluşturmadığını ve çipin işlevselliğini artırmak için çalışmaların devam ettiğini belirtti. Arbaugh, çip sayesinde felçli elleri ve ayaklarına rağmen düşünerek satranç oynayabilmişti.
10 Mayıs 2024

Anadolu Ajansı, Kahramanmaraş depremleri sonrası dünyanın farklı ülkelerinden 11 deprem uzmanının görüşlerini içeren bir infografik yayınladı. Indiana Üniversitesi'nden Tuğrulcan Elmas, Türk medyasının uzmanlarla röportajlarını depremin büyüklüğünü vurgulamak için kullandığını ve yönetmelik ihlallerini göz ardı ettiğini belirtti. Cornell Üniversitesi'nden Dr. Judith Hubbard, AA'nın kendi sözlerini yanıltıcı bir anlatı için çarpıttığını ifade etti. Ayrıca, İspanyol sismolog Jordi Diaz'ın sözlerinin de AA tarafından yanlış aktarıldığı ortaya çıktı.
13 Şubat 2023

Çin'deki Hava Kuvvetleri Tıp Üniversitesi, Tsinghua Üniversitesi ve SenseTime'dan araştırmacılar, kanserin patolojik görüntülerini detaylı okuyabilen bir yapay zeka modeli geliştirdi. 'PathOrchestra' adı verilen bu model, 20'den fazla organı analiz edebiliyor ve 50'ye yakın kanser vakasında yüzde 95'i aşan bir doğruluk oranına ulaştı. Model, pan-kanser sınıflandırması, lezyon tanımı ve biyobelirteç değerlendirmesi gibi çeşitli analizler yapabiliyor.
17 Temmuz 2024

Sağlık Bakanlığı, güneş ışınlarının neden olabileceği cilt kanserlerine karşı uyarıda bulundu. Bakanlık yetkilileri, cilt kanserlerinin bazal hücreli karsinom, skuamöz hücreli karsinom ve melanom olmak üzere üç ana türde görüldüğünü belirtti. Cilt kanserlerinden korunmak için güneşe maruz kalma süresinin azaltılması, güneş koruyucu kremler kullanılması ve cildin düzenli olarak kontrol edilmesi gerektiği vurgulandı.
28 Haziran 2024

2019 Dünya Bilim İnsanları İklim Acil Durum Uyarısı'nı güncelleyen 15 binden fazla bilim insanı, Dünya'daki yaşamın 'kuşatma altında olduğunu' ve bu konuda 'keşfedilmemiş bir alan'a girildiğini belirtti. Raporda, son dönemde kırılan çok sayıda sıcaklık rekorunun gezegenin 'yaşamsal belirtilerine yönelik ciddi tehditler' oluşturduğu ifade edildi. Ayrıca, Covid-19 kapanmalarının kaldırılmasının ardından fosil yakıt kullanımının hızla arttığına dikkat çekildi. Bilim insanları, ekonomik büyüme fikri ile ekolojik hedefler arasındaki çatışmanın en büyük zorluklardan biri olduğunu belirtti.
25 Ekim 2023
İşaretlediklerim