İsrail'deki Negev Ben-Gurion Üniversitesi'nden bilim insanları, Japon balıklarının navigasyon sistemini incelemek için bir cihaz geliştirdi. Bu cihaz sayesinde balıkların yönlerini bulurken beyinlerindeki sinirsel aktivite izlendi. Araştırma sonucunda, Japon balıklarının memelilerden farklı olarak, tam konumları belirleyen özel nöronlar yerine, sınırlara veya engellere yaklaştıkça ateşlenen nöronlara dayalı bir navigasyon sistemi kullandıkları keşfedildi. Bu bulgular, balıkların çevresel değişikliklere adaptasyonunu anlamak için önemli olabilir.
27 Nisan 2023

Helmholtz Münih Araştırma Merkezi'nden Profesör Ali Ertürk ve ekibi, ölü bir fareyi şeffaf hale getirerek kanser tümörlerinin daha ilk aşamalarında tespit edilmesini sağlayacak bir yöntem geliştirdi. Bu teknik, şu anda sadece ölü fareler üzerinde uygulanabiliyor ve küçük tümörlerin tespitinde devrim niteliğinde bir ilerleme olarak değerlendiriliyor. Fareyi şeffaf hale getirmek için ölü hayvanın yağ ve pigmentleri kimyasal bir yöntemle ayrılıyor ve bu sayede organlar ve sinirler neredeyse görünmez hale geliyor. Araştırma Nature dergisinde yayınlandı ve Cancer Research tarafından büyük potansiyel taşıdığı yorumu yapıldı.
11 Temmuz 2023

Kosta Rika'da bir hayvanat bahçesinde yaşayan 18 yaşındaki bir Amerikan timsahı, diğer timsahlardan izole bir şekilde yaşarken kendi kendine hamile kalarak bir fetüs üretti. Bu olay, timsahlarda ilk kez gözlemlenen bir 'bakire doğum' (partenojenez) vakası olarak kaydedildi. Yumurtanın içindeki fetüs tamamen şekillenmiş olmasına rağmen ölü doğdu. Araştırmacılar, bu fenomenin timsahlar ve hatta dinozorlar gibi soyu tükenmiş canlılarda daha yaygın olabileceğini belirtiyor.
7 Haziran 2023

ABD'deki California Üniversitesi'nden araştırmacılar, kedilerin birbiriyle etkileşime girdiğinde 276 farklı yüz ifadesi kullandığını belirledi. Araştırmada, 53 British Shorthair cinsi yetişkin kedi, Ağustos 2021'den Haziran 2022'ye kadar takip edildi ve kediler arası 186 etkileşim kaydedildi. Araştırmacılar, kedilerin birbiriyle etkileşime girdiğinde ürettikleri yüz sinyallerini, yüz kaslarındaki hareketlerin sayısına ve türlerine bakarak inceledi. Ayrıca, araştırma, kedilerin insanlarla bazı ortak ifadelere sahip olduğunu ve bunları bizimle birlikte yaşadıkları 10 bin yıllık geçmişlerinden almış olabileceklerini buldu.
2 Kasım 2023

Bolivya'da, araştırmacı Heinz Arno Drawert tarafından, su dışında saatlerce yaşayabilen ve farklı bir nefes alma yöntemine sahip yeni bir balık türü keşfedildi. Bu balık, yaklaşık beş santimetre boyunda, yeşilimsi kurşuni renkte ve renkli desenlere sahip olup, ormanlardaki geçici su ekosistemlerinde yaşıyor. Yumurtaları kuraklığa dayanıklı olan bu tür, yaşam alanlarının büyük bir kısmının yok olduğu için koruma altına alınması gerektiğini vurgulayan Drawert, doğal yaşam alanlarının yüzde 60 ila 70'inin kaybedildiğini belirtiyor.
16 Temmuz 2023

Kaspersky, yapay zeka ile oluşturulan deepfake ses ve video dosyalarının kötü niyetli amaçlar için kullanımının arttığını belirtti. Siber suçluların bankacılık işlemleri ve yanlış bilgi yaymak gibi amaçlarla deepfake videoları kullandıklarını ve bir dakikalık deepfake videoların fiyatının 300 ila 20 bin dolar arasında değişebildiğini ifade etti. Kaspersky, siber güvenlik uygulamalarını gözden geçirme, çalışanları eğitme, nitelikli haber kaynaklarına başvurma ve şüpheci olma gibi korunma yöntemlerini önerdi.
9 Mayıs 2023

Belçika'nın KU Leuven Üniversitesi'nden araştırmacılar, 'Afrika turkuaz killifish' türü balıklar üzerinde deney yaparak, beyinlerindeki yaşlanmayı durdurabildi. Araştırmacılar, kanser tedavisinde kullanılan 'Dasatinib' ve alerjiler için reçete edilen 'Quercetin' isimli ilaçları balıklara bir hafta boyunca uyguladı. Araştırmacı Jolien van Houcke, süreç sonunda yaşlı balıkların beyin hücrelerinde yenilenme tespit ettiklerini duyurdu.
9 Ağustos 2023

ABD'de bir mahkeme, Roundup bitki ilacının bir kullanıcıda kansere yol açtığı iddiasıyla üretici firma Monsanto ve ana şirketi Bayer'e 2,25 milyar dolar tazminat ödemesine karar verdi. Kullanıcı John McKivison, ürünü yirmi yıl kullandıktan sonra Hodgkin dışı lenfoma teşhisi aldı ve şirkete dava açtı. Bayer, karara itiraz edeceğini ve tazminat miktarının azaltılmasını sağlamak istediğini belirtti. Glifosat içeren Roundup'ın kanserojen olup olmadığı konusunda farklı kurumlar arasında görüş ayrılıkları bulunuyor.
1 Şubat 2024

Sağlıklı beslenme ve düzenli egzersizle birlikte kişilik özelliklerinin de uzun ve mutlu bir yaşam üzerinde etkili olduğu tartışılıyor. 'İkigai: Uzun ve mutlu bir yaşamın Japon sırrı' kitabı ve 2012 tarihli bir araştırma, 100 yaşına yakın insanların olumlu tutum ve yüksek duygusal farkındalık gibi benzer kişilik özelliklerine sahip olduğunu vurguluyor. Araştırmacılar bu özelliklerin uzun ömre katkıda bulunup bulunmadığını anlamak için daha fazla çalışma yapılması gerektiğini belirtiyor.
4 Haziran 2023

Tayvan merkezli mikroçip üretim sektörü lideri TSMC, Japonya'da ikinci bir çip imalat tesisi kuracağını duyurdu. TSMC CEO'su C. C. Wei, müşteri talepleri ve Japon hükümetinin destekleriyle alınan bu kararı basın toplantısında açıkladı. Şirket, küresel çip piyasasının bu yıl yüzde 4 oranında daralmasını beklerken, ileri teknolojisi sayesinde gelir seviyesini korumayı hedefliyor. Japon hükümeti, TSMC'nin Kumamoto'da devam eden ve 8,6 milyar dolar değerindeki fabrika yatırımına finansal destek sağlayacağını belirtti.
13 Ocak 2023

Avrupa'daki 74 mutfakta yapılan bir araştırma, mutfaklarda bulunan bakterilerin çoğunun zararsız olduğunu ortaya koydu. Araştırma sonuçları Applied and Environmental Microbiology dergisinde yayımlandı. Hastalık yapan patojenlerin genellikle kontamine yiyeceklerle mutfağa geldiği belirlendi. Araştırma, mutfak hijyeni ve tasarımının hastalıkları önlemede yardımcı olabileceğini gösteriyor.
15 Temmuz 2023

Oda sıcaklığında ve basıncında çalıştığı iddia edilen süper iletken LK-99, bilim dünyasında tartışma konusu oldu. LK-99, bakırla aşılanmış, kurşun, oksijen ve fosfordan yapılmış çok kristalli bir malzeme. Ancak, bu iddiaların doğruluğu konusunda bilim dünyasında şüpheler bulunuyor. İlk olarak yayımlanan iki ön baskı arasında tutarsızlıklar olduğu ve gerekli testlerin yapılmadığı belirtiliyor. LK-99'un oda sıcaklığında çalışan bir süper iletken olması durumunda, bu, süper iletkenlerin kullanımını kolaylaştırabilir.
7 Ağustos 2023

Bilim insanları, espresso yapımında kahve çekirdeklerine öğütme aşamasından önce birkaç damla su eklemenin, sürtünmeden kaynaklanan elektriklenmeyi azalttığını ve bu sayede kahve atığını azaltıp daha güçlü tat ve koku elde edilmesini sağladığını keşfetti. Matter dergisinde yayınlanan araştırmada, kahve çekirdeklerinin öğütülmesi sırasında oluşan elektriksel aktivitenin kahvenin tadı üzerindeki etkisine bakıldı. Araştırmacılar, farklı işlenme yöntemlerine sahip çeşitli kahve çekirdeklerini inceledi ve bu etkenlerin elektrik miktarını etkilemediğini gözlemledi.
10 Aralık 2023

Dünya genelinde milyonlarca şeker hastası insülin iğneleri kullanmaktadır. Norveç ve Avustralyalı bilim insanlarının yürüttüğü ortak çalışma, insülin moleküllerini nanoteknoloji kullanarak çikolata tabletlerine yerleştirme potansiyelini göstermiştir. Bu yeni yöntem, insülin iğnelerine alternatif olarak kan şekerini ayarlamada kullanılabilir. Çalışmanın ilk sonuçları olumlu olup, gelecekte insülin iğnelerinin yerini alabilecek çikolata tadında tabletler veya kapsüllerin geliştirilmesi beklenmektedir.
3 Şubat 2024

Japonya'da son zamanlarda artan ayı saldırıları sonucunda altı kişi hayatını kaybetti ve 200'den fazla kişi yaralandı. Bu sorunu çözmek amacıyla Toyama vilayetinde yapay zekalı bir uyarı sistemi kullanılmaya başlanacak. Sistem, kameralar aracılığıyla ayıların hareketlerini izleyerek yerel yetkililere, polise ve avcılara anında uyarılar gönderecek. Eğer sistem başarılı olursa, ayı popülasyonunun yoğun olduğu diğer bölgelerde de uygulanacak.
30 Nisan 2024

University College London'da yapılan bir araştırma, virüslerin insanlardan hayvanlara bulaşma oranının, hayvanlardan insanlara bulaşma oranından daha yüksek olduğunu gösterdi. Araştırmacılar, yaklaşık 12 milyon sekans içeren küresel bir veri tabanını kullanarak, virüslerin türler arası hareketini inceledi ve vakaların yüzde 64'ünde insanların hayvanları enfekte ettiğini buldu. Bu bulgular, özellikle Covid-19 salgını sırasında popüler olan hayvanlardan insanlara virüs bulaşma tezini tersine çeviriyor ve insanların hayvanlara virüs yayma kapasitesinin, hayvanların insanlara virüs bulaştırma kapasitesinden daha fazla olduğunu gösteriyor.
25 Mart 2024

University College London'da yapılan bir araştırma, virüslerin yayılımıyla ilgili genel kabul gören tezi tersine çevirdi. Araştırmacılar, 12 milyon sekans içeren küresel bir veri tabanını kullanarak, virüslerin türler arası geçişini inceledi. Bulgulara göre, insan ve hayvan arasında virüs bulaşma vakalarının %64'ünde virüslerin insanlardan hayvanlara geçtiği tespit edildi. Bu durum, özellikle nesli tükenmekte olan türler için büyük bir tehdit oluşturuyor.
25 Mart 2024

Northwestern Üniversitesi araştırmacıları, spina bifida, felç ve çeşitli mesane hastalıkları olan insanlar için mesanenin doluluk oranını haber verecek bir implant tasarladı. Bu implant, mesanenin dış çeperine takılarak, doluluk oranını Bluetooth aracılığıyla bir akıllı telefon uygulamasına aktaracak. İmplant, idrar kaçırma sorunlarını önlemekle kalmayıp, sürekli enfeksiyonlar ve böbrek hasarı gibi ek organ hasarlarının önüne geçmeyi amaçlıyor. Cihaz, küçük hayvanlar ve primatlarda yapılan testlerde başarılı sonuçlar gösterdi.
28 Mart 2024

Kanada'nın Toronto şehrinde bulunan Toronto Music Garden'da yaban arıları çiçeklerden polen toplarken görüntülendi. Bu olay, bahçenin biyolojik çeşitliliğini ve ekosistem sağlığını vurguluyor. Yaban arıları, polen toplama faaliyetleriyle bitkilerin tozlaşmasına katkıda bulunarak bahçenin ekolojik dengesini koruyor.
21 Haziran 2024

Dalhousie Üniversitesi'ndeki araştırmacılar, köpeklerin insanların nefeslerini koklayarak travma sonrası stres bozukluğunu (TSSB) tespit edebileceğini gösteren bir çalışma yürüttü. Araştırma, köpeklerin vücut salgılarındaki uçucu organik bileşenleri (VOC'leri) tanıyarak TSSB semptomlarını algılayabildiklerini ortaya koydu. İki köpek, Ivy ve Callie, bu kokuları yüksek doğruluk oranlarıyla tanıyarak farklı duygusal durumları ayırt etti. Araştırmacılar, bu bulgunun hizmet köpeklerinin eğitimi ve erken dönem TSSB semptomlarının tespiti için önemli olduğunu vurguluyor.
30 Mart 2024
İşaretlediklerim