2023 Nobel Tıp Ödülü, Macar asıllı Katalin Kariko ve ABD'li Drew Weissman'a verildi. Bu ödül, Covid-19'a karşı etkili mRNA aşılarının geliştirilmesini sağlayan nükleosid baz modifikasyonlarına ilişkin keşiflerinden dolayı verildi. Nobel her yıl, insanlığa hizmet eden çalışmaları ödüllendiriyor.
2 Ekim 2023

Dünya Sağlık Örgütü (DSÖ), M çiçeği (mpox) virüsüne karşı ön yeterlilik alan ilk aşının 'MVA-BN' olduğunu duyurdu. Aşı, Danimarka merkezli ilaç şirketi Bavarian Nordic tarafından üretildi ve 18 yaşın üzerindeki kişilerde dört hafta arayla iki doz olarak uygulanabilecek. DSÖ, aşının bebekler, çocuklar, ergenler, hamileler ve bağışıklık sistemi zayıf kişilerde de kullanılabileceğini belirtti. DSÖ Genel Direktörü Tedros Adhanom Ghebreyesus, aşının Afrika'daki mevcut salgınlar ve gelecekteki salgınlar için önemli bir adım olduğunu vurguladı.
13 Eylül 2024

Türk Klinik Mikrobiyoloji ve İnfeksiyon Hastalıkları Derneği (KLİMİK) Erişkin Bağışıklama Çalışma Grubu Başkanı Prof. Dr. Esin Şenol, Türkiye'de erişkin aşılaması konusunda ciddi eksiklikler olduğunu belirtti. Şenol, 65 yaşın üzerindeki herkesin grip, zatürre ve hatta zona aşılarını yaptırmaları gerektiğini ifade etti. Türkiye'de aşılama trafiğinin 11 yaşından itibaren büyük bir kesintiye uğradığını ve bu durumun kabul edilemez olduğunu vurguladı. Ayrıca, Türkiye'nin erişkin aşılaması konusunda bir politikası olmadığını ve aşıyla önlenebilir hastalıklarla ilgili erişkinlerde henüz büyük bir başarı yakalanamadığını belirtti.
8 Eylül 2023

Britanya merkezli ilaç şirketi AstraZeneca, Covid-19 aşısının çok nadir durumlarda Trombositopeni Sendromlu Tromboz (TTS) gibi ciddi yan etkilere neden olabileceğini kabul etti. Bu durum, aşı olduktan sonra sağlık sorunları yaşayan kişilerin ve yakınlarını kaybettiğini düşünenlerin şirkete dava açmalarına yol açtı. İlk dava, aşı sonrası beyin hasarı yaşayan Jamie Scott tarafından açıldı. AstraZeneca, aşının güvenlik profilinin genel olarak kabul edilebilir olduğunu ve düzenleyicilerin aşının faydalarının yan etkilerden daha ağır bastığını belirtti.
2 Mayıs 2024

Türkiye'nin ilk robotik jiroskopik radyocerrahi cihazı, Hacettepe Üniversitesi Tıp Fakültesi Onkoloji Hastanesi'nde hizmete girdi. Prof. Dr. Gökhan Özyiğit, cihazın baş, boyun kanserleri ve beyin bölgesindeki hastalıkların yanı sıra bazı iyi huylu tümörlerin tedavisinde de kullanılacağını belirtti. Cihaz, genel anestezi gerektirmeden, hastaların bilinci açıkken tedavi imkanı sunuyor ve tedavi süresi hastalığın durumuna göre 20 dakika ile 1 saat arasında değişiyor. X ışınlarının yüksek enerjisi sayesinde, tümörlü hücreler hedef alınırken sağlıklı hücreler korunabiliyor.
20 Şubat 2024

Malatya'daki İnönü Üniversitesi Karaciğer Nakil Enstitüsü, dünyanın ilk yedili karaciğer çapraz naklini gerçekleştirdi. Prof. Dr. Sezai Yılmaz liderliğindeki ekip, yedi verici ve yedi alıcıyı aynı anda ameliyata aldı. Bu başarı, Boston College ekonomi profesörleri Tayfun Sönmez ve Utku Ünver'in geliştirdiği Banu Bedestenci Sönmez Karaciğer Nakil Sistemi ile mümkün oldu. Sistem, organların en etkin şekilde dağıtılmasını sağlıyor ve Türkiye'de organ nakillerinin büyük bir kısmı canlı vericilerle yapılıyor.
26 Temmuz 2024

Türkiye’de geçen yıl 41 bin kişiye akciğer kanseri tanısı konuldu ve bu hastaların büyük çoğunluğunu erkekler oluşturdu. Akciğer kanserinin en büyük nedenleri arasında sigara kullanımı ve hava kirliliği yer alıyor. Türk Toraks Derneği, sigara kullanımının akciğer kanseri vakalarının yüzde 85’inden fazlasından sorumlu olduğunu belirtti. Erken teşhisin tedavi başarısını artırdığı vurgulanırken, düzenli sağlık kontrolleri ve tarama testlerinin önemi de vurgulandı.
1 Ağustos 2024

Lenacapavir adlı enjekte edilebilir HIV tedavisinin, enfeksiyona karşı neredeyse yüzde 100 etkili olduğu belirlendi. Güney Afrika ve Uganda'da yaklaşık 5 bin kişi üzerinde yapılan çalışmada, aşı olan kadınlarda enfeksiyon görülmedi. Amerikan ilaç üreticisi Gilead tarafından üretilen bu aşı, Amerika Birleşik Devletleri, Kanada, Avrupa ve diğer ülkelerde HIV tedavisi için onaylanmış durumda. Kadınlarda elde edilen sonuçlar New England Journal of Medicine’de yayınlandı ve Almanya’nın Münih kentinde düzenlenen bir AIDS konferansında tartışıldı.
25 Temmuz 2024

Türk Klinik Mikrobiyoloji ve İnfeksiyon Hastalıkları Derneği (KLİMİK) Yönetim Kurulu Üyesi Prof. Dr. Alpay Azap, yeni koronavirüs varyantları Eris ve XXB’den korunmak için risk grubundakilere maske takmayı önerdi. Azap, Covid-19'un henüz mevsimsel bir hastalığa dönüşmediğini, ancak önümüzdeki yıllarda bu durumun değişebileceğini belirtti. Ayrıca, risk grubundakilerin test yaptırmalarının önemini vurguladı ve antibiyotik kullanımının gereksiz olduğunu ifade etti. Üçüncü nesil mRNA aşısının Türkiye'ye henüz gelmediğini belirten Azap, risk grubunda olmayanların eski aşıyı olmalarına gerek olmadığını, ancak yüksek riskli gruptakilerin mRNA aşısını yaptırabileceklerini söyledi.
23 Eylül 2023

Ankara Üniversitesi Tıp Fakültesi'nden Prof. Dr. Yüksel Ürün, kanser hastalarının grip, zatürre ve Covid-19 gibi aşıları ihmal etmemeleri gerektiğini belirtti. Kanser tedavileri bağışıklık sistemini zayıflattığı için bu hastalar enfeksiyonlara karşı daha savunmasız hale geliyor. Aşılar, enfeksiyon kaynaklı ciddi sağlık sorunlarını önlemekte büyük rol oynuyor. Ürün, kanser tedavisinde enfeksiyonların tedavi sürecini aksatabileceğini ve ölümcül olabileceğini vurguladı.
2 Mayıs 2024

Türkiye’de geçtiğimiz yıl 41 bin kişiye akciğer kanseri tanısı konuldu. Bu vakaların büyük çoğunluğunu erkekler oluşturuyor. Akciğer kanserinin en büyük nedeni sigara ve tütün ürünleri olarak belirtiliyor. Ayrıca, hava kirliliği ve zararlı kimyasallara maruziyet de önemli risk faktörleri arasında yer alıyor. Erken teşhis ve düzenli sağlık kontrolleri, tedavi başarısını artırmada kritik öneme sahip.
1 Ağustos 2024

Türkiye'de kalp yetersizliği hastalarının durumunun kötüye gitmesinin yapay zeka kullanılarak öngörülmesi amacıyla PROHEART-AI Projesi hayata geçiriliyor. Proje, Marmara Üniversitesi Tıp Fakültesi öncülüğünde ve AstraZeneca Türkiye'nin desteğiyle yürütülecek. Proje kapsamında giyilebilir teknoloji ve yapay zeka algoritmaları kullanılarak hastaların durumları izlenecek ve erken müdahale imkanı sağlanacak. Projenin, Türkiye'deki kalp yetersizliği hastalarının tedavisine önemli katkılar sunması ve Türkiye'yi bu alanda bir merkez haline getirmesi hedefleniyor.
7 Haziran 2023

Boston Üniversitesi ekonomi profesörleri Tayfun Sönmez ve Utku Ünver, optimizasyon ve iktisadi tasarım prensiplerinden yararlanarak dünyanın ilk karaciğer çapraz nakil sistemini geliştirdi. Sistem, organın en efektif şekilde hastalara ulaştırılmasını sağlamak amacıyla tasarlandı. Sistem, ilk kez Malatya'daki İnönü Üniversitesi Turgut Özal Tıp Merkezi'nde kullanıldı ve dünyanın şimdiye kadarki en büyük karaciğer çapraz naklini gerçekleştirdi. Sönmez ve Ünver, ayrıca canlı vericiden alınan akciğerlerin de en doğru hastalara dağıtılmasının formülü ve bilgisayar yazılımını geliştirdi.
13 Ağustos 2023

Amerika Birleşik Devletleri Gıda ve İlaç Dairesi (FDA), AstraZeneca tarafından üretilen ve evde kullanılabilen burun spreyi grip aşısı FluMist'i onayladı. Bu aşı, çevrimiçi eczaneler aracılığıyla Amerikalıların kullanımına sunulacak ve 18 yaşından büyük herkes tarafından hem kendine hem de başkasına uygulanabilecek. FDA yetkilisi Peter Marks, bu yeni seçeneğin bireyler ve aileler için aşıya erişimi kolaylaştıracağını belirtti. Dünya Sağlık Örgütü'ne göre mevsimsel grip her yıl yaklaşık bir milyar kişiyi enfekte ediyor ve 650 bine kadar ölüme yol açıyor.
23 Eylül 2024

Sağlık Bakanı Fahrettin Koca'nın HPV aşısını ulusal aşı programına dahil etme sözü hala yerine getirilmiş değil. Türkiye'de rahim ağzı kanseri sıklığı 100 bin kadında 4,8 ve ölüm oranı 100 bin kadında 2,2. HPV aşıları 132 ülkede onaylı ve 87 ülkenin ulusal bağışıklama programında yer alıyor. Ancak Türkiye'de HPV aşısına hala ücretsiz ulaşılamıyor. Bakan Koca, 25 Kasım 2022'de yerli üretim HPV kitinin kullanıma alınacağını ve HPV aşısının uygulanmasında bir çekinceleri olmadığını belirtmişti. Ancak o günden bu yana somut bir ilerleme sağlanamadı.
18 Ekim 2023

Britanya'da, mitokondriyal hastalıkları önlemek amacıyla geliştirilen Mitokondriyal Donasyon Tedavisi (MDT) kullanılarak üç kişinin DNA'sını taşıyan bir bebek dünyaya getirildi. Bu teknik, Newcastle'da geliştirildi ve 2015'te yasal düzenlemelerle uygulanmasının önü açıldı. İlk uygulama 2016'da ABD'de gerçekleşti ve Britanya'da 20 Nisan 2023 itibarıyla beşten az doğum bu teknikle yapıldı. Tekniğin başarılı olması durumunda Britanya'da her yıl yaklaşık 150 doğumda kullanılması mümkün olabilir.
11 Mayıs 2023

Dünya Sağlık Örgütü'nün belirlediği 'Bir Hayat! Bir Karaciğer!' temasıyla kutlanan Dünya Hepatit Günü'nde, hepatit B ve C hastalıklarına dikkat çekiliyor. Türk Karaciğer Vakfı Başkanı Prof. Dr. Yılmaz Çakaloğlu, hepatit B ve C hastalıklarının tanısının kolay olduğunu ve tedavisinin mümkün olduğunu belirtti. Hepatit B için koruyucu, etkili ve güvenilir aşılar bulunurken, hepatit C tedavisi de ağızdan alınan ilaçlarla virüsü yok eden kalıcı tedavi (kür) ile mümkün. Çakaloğlu, erişkinlerin mutlaka hepatit B ve C testlerini yaptırmaları gerektiğini vurguladı.
30 Temmuz 2023

Türk Tabipleri Birliği, kızamık hastalığının yayılmasının önüne geçmek için bir dizi önlem sıraladı. TTB Pandemi Çalışma Grubu üyesi Dr. Esin Şenol, 2023'ün ilk dört ayında kızamık ön tanısıyla 2005 kişinin incelendiğini ve 1440 tanının doğrulandığını belirtti. Aşısız ve eksik aşılı olguların çoğunlukta olduğu vurgulandı. Basın toplantısında, aşı kampanyalarının hızlandırılması, sağlık çalışanlarının bağışıklanması, toplumun bilgilendirilmesi ve sığınmacı-göçmen nüfusa yönelik koruyucu hizmetlerin artırılması gibi önlemler önerildi.
16 Haziran 2023

Sağlık Bakanlığı, Türkiye'de her yıl yaklaşık 27 bin kadına meme kanseri teşhisi konduğunu açıkladı. Bakanlık, meme kanserinde erken teşhisin tedavi başarısını ve sağ kalım süresini artırdığını vurguladı. Türkiye Kanser Kontrol Programı kapsamında, tarama stratejileri ve bilinçlendirme çalışmaları yürütülüyor. Meme kanseri farkındalık ayı olan Ekim ayında, kadınların risk faktörleri, belirtiler ve tanı yöntemleri hakkında bilgilendirilmesi önem taşıyor.
30 Eylül 2024

Britanya, hem epizodik hem de kronik migrenin önlenmesinde kullanılacak ağızdan alınan ilk ilacı uygulamaya hazırlanıyor. BBC Türkçe'nin haberine göre, bu yeni tedavi yöntemi yaklaşık 170 bin kişiye umut olacak. Migren, dünya genelinde her yedi kişiden birini etkileyen, şiddetli baş ağrılarıyla karakterize edilen bir hastalık. Yeni ilaç, diğer tedavilere yanıt alamayanlar veya iğne tedavisi uygulanamayan hastalar için önerilecek.
11 Nisan 2024
İşaretlediklerim