Anayasa Mahkemesi, internet gazeteciliğinde sansüre yol açan kanun maddesini iptal etti

Anayasa Mahkemesi, internet gazeteciliğinde sansüre yol açan kanun maddesini iptal etti ile benzer, 19 olumlu, 28 olumsuz, ve 42 önemli olmak üzere, toplam 68 olay izlendi.

Anayasa Mahkemesi Can Atalay Yargıtay TİP Gezi Parkı Türkiye İşçi Partisi İstanbul 13’üncü Ağır Ceza Mahkemesi Anayasa Mahkemesi (AYM) CHP AKP HDP AYM Meclis Hatay Diken İstanbul Barosu MHP Erdoğan Resmi Gazete Avrupa İnsan Hakları Mahkemesi Yargıtay 3’üncü Ceza Dairesi TBMM Ankara Barosu Twitter Zühtü Arslan Yargıtay Başsavcısı Bekir Şahin Canan Coşkun Yaman Akdeniz
Anayasa Mahkemesi Can Atalay Yargıtay TİP Gezi Parkı Türkiye İşçi Partisi İstanbul 13’üncü Ağır Ceza Mahkemesi Anayasa Mahkemesi (AYM) CHP AKP HDP AYM Meclis Hatay Diken İstanbul Barosu MHP Erdoğan Resmi Gazete Avrupa İnsan Hakları Mahkemesi Yargıtay 3’üncü Ceza Dairesi TBMM

İfade Özgürlüğü Derneği'nin (İFÖD) raporu, Anayasa Mahkemesi'nin (AYM) kendi kararlarını uygulamayarak sansüre kapı araladığını belirtiyor. Rapor, AYM'nin ifade ve basın özgürlüğü ihlalleri karşısında etkisiz bir iç hukuk yolu mekanizmasına dönüştüğünü ve kontrolü tamamen sulh ceza hakimliklerine bıraktığını ifade ediyor. Rapor ayrıca, 2022 sonu itibariyle 712 bin 558 web sitesi, 150 bin URL adresi, 9 bin 800 Twitter hesabı, 55 bin 500 tweet, 16 bin 585 YouTube videosu, 12 bin 000 Facebook içeriği ve 11 bin 150 Instagram içeriğine erişim engeli getirildiğini belirtiyor.
24 Temmuz 2023

Bilgi Üniversitesi Hukuk Fakültesi öğretim üyesi Prof. Dr. Yaman Akdeniz, Anayasa Mahkemesi'nin internet sansürü aracı olarak kullanılan 8/A maddesiyle ilgili 'hak ihlali' kararının yeterli olmadığını, maddenin iptali için Türkiye Büyük Millet Meclisi'nin (TBMM) harekete geçmesi gerektiğini belirtti. AYM'nin 62 başvurucu için verdiği kararın, 8/A maddesi dayanak gösterilerek uygulanan erişim engellerinin kaldırılmasını içerdiği, ancak bu kararların uygulanmasında aksaklıklar yaşandığı ve 8/A maddesinin hala yürürlükte olduğu ifade edildi. Akdeniz, 8/A maddesinin yerel seçimler döneminde de sansür için kullanılacağına dikkat çekti.
12 Ocak 2024

Anayasa Mahkemesi (AYM), 'halkı yanıltıcı bilgiyi alenen yayma' suçuna hapis öngören 'sansür yasası' olarak adlandırılan 'dezenformasyonla mücadele yasası'nın iptali ve yürürlüğünün durdurulması istemini 8 Kasım'da görüşecek. AKP ve MHP'nin hazırladığı bu yasa, gazetecilik meslek örgütleri tarafından 'sansür yasası' olarak adlandırılmıştı. CHP, yasanın 29'uncu maddesinin iptali için AYM'ye başvurmuştu. AYM, başvurunun iptal istemini 8 Kasım'daki Genel Kurul gündeminde ele alacak.
2 Kasım 2023

Anayasa Mahkemesi, kamuoyunda 'sansür yasası' olarak bilinen ve 'halkı yanıltıcı bilgiyi alenen yayma' suçuna hapis cezası öngören yasanın 29'uncu maddesinin iptalini görüşmek üzere toplandı. Basın örgütleri, bu yasayı ve gazetecilere yönelik tutuklamaları protesto etmek için AYM önünde 'basın nöbeti' başlattı. 29'uncu maddeden dolayı tutuklanan gazeteci Tolga Şardan da nöbete katıldı ve AYM'nin vereceği kararın meslek ve toplum açısından önemine vurgu yaptı.
8 Kasım 2023

Ankara 21'inci İş Mahkemesi'nin talebi üzerine Anayasa Mahkemesi, gazetecilere kıdem tazminatı ödenmesi için gerekli olan 'meslekte en az beş yıl çalışmış olma şartı'nı düzenleyen 5953 Sayılı Kanun hükmünü iptal etti. Ayrıca, kıdem tazminatının altı aydan az sürelerin hesaplamada dikkate alınmamasını öngören kural da iptal edildi. İptal gerekçesinde, basın işçileri ile diğer işçiler arasında yaratılan farklılığın ve kıdem tazminatı hesaplamasında belirli sürelerin gözetilmemesinin eşitlik ilkesine aykırı olduğu vurgulandı.
14 Haziran 2023

Anayasa Mahkemesi (AYM), Türk Medeni Kanunu'nun 286'ncı maddesinin birinci fıkrasında yer alan ve sadece koca ile çocuğa soybağının reddi davası açma hakkını tanıyan, ancak anneye bu hakkı tanımayan hükmü Anayasa'ya aykırı buldu ve iptal etti. AYM, bu durumun hukuk devleti ve eşitlik ilkeleriyle bağdaşmadığını, anne tarafından soybağının reddi talebiyle yargı mercilerine başvurulamamasının hak arama özgürlüğünün ihlali olduğunu belirtti. İptal kararı dokuz ay sonra yürürlüğe girecek.
20 Ekim 2023

Anayasa Mahkemesi, CHP'nin, 14 Ekim'de Meclis'ten geçirilen ve 'sansür yasası' olarak adlandırılan dezenformasyonla mücadele yasasının 29'uncu maddesinin iptali için yaptığı başvuruyu oy çokluğuyla reddetti. Bu madde, halk arasında endişe, korku veya panik yaratmak amacıyla gerçeğe aykırı bilgi yayma suçunu düzenliyor ve bu suçu işleyenlere bir yıldan üç yıla kadar hapis cezası öngörüyor. Yasanın yürürlüğe girmesinin ardından bazı gazeteciler bu madde kapsamında tutuklandı veya soruşturmaya uğradı.
8 Kasım 2023

Anayasa Mahkemesi (AYM), avukatların dilekçelerinde kullandığı ifadeler nedeniyle uyarı cezası almasını 'ifade özgürlüğü hakkının ihlali' olarak nitelendirdi. İki avukat, müvekkillerinin polis tarafından dövüldüğünü iddia etmiş ve bu durumu raporlaştırmak istemişti. Ancak, muayeneyi yapan doktorun gerçeğe aykırı rapor hazırladığını iddia eden avukatlar, doktor hakkında şikayette bulunmuştu. Bu durum üzerine Eskişehir Barosu avukatlara uyarı cezası vermişti. AYM, avukatların ifade özgürlüğünün ihlal edildiğine karar verdi ve yeniden yargılama yapılması gerektiğini belirtti.
2 Kasım 2023

Anayasa Mahkemesi, Temel Hak ve Özgürlüklerin İhlaline Dair Emsal Kararlar sayfasını hizmete açtı. Bu sayfada, adil yargılanma, din ve vicdan özgürlüğü, eğitim, ifade özgürlüğü, kişi hürriyeti ve güvenliği, mülkiyet, toplantı ve gösteri yürüyüşü, özel hayatın korunması, örgütlenme özgürlüğü, seçme, seçilme ve siyasi faaliyette bulunma, maddi ve manevi varlığın korunması, kötü muamele yasağıyla yaşam haklarına ilişkin konu başlıkları yer alıyor. Daha önce AYM tarafından verilmiş emsal ihlal kararlarına bu sayfadan ulaşılabiliyor.
28 Temmuz 2023

Anayasa Mahkemesi (AYM), Gezi Davası'nda aldığı hapis cezası onanan Türkiye İşçi Partisi Hatay Milletvekili Can Atalay'ın 'hak ihlali' başvurusunu Genel Kurul'a sevk etti. Can Atalay'ın avukatı Deniz Özen, AYM 2'nci bölümünün yerleşik içtihatlar gereği doğrudan ihlal kararı verebileceğini belirtti. AYM'nin bir takvim açıklayacağı ve bu takvim kapsamında genel kurulun bir karar vereceği belirtildi.
5 Ekim 2023

Turkcell'e 'pedofili destekçisi' ve 'sansürcü' dediği için manevi tazminat cezasına çarptırılan bir kişi, Anayasa Mahkemesi'nde (AYM) açtığı davayı kazandı. AYM, kişinin Turkcell hakkında yaptığı eleştirileri ifade özgürlüğü kapsamında değerlendirdi ve mahkeme kararıyla ifade özgürlüğüne müdahale edildiğine hükmetti. Turkcell, daha önce Ensar Vakfı'na sponsor olduğu için eleştirilmiş ve bu eleştirilere karşı toplam 1107 tweete erişim engeli getirtmişti. AYM, başvurucuya 18 bin lira manevi tazminat ödenmesine karar verdi ve kararın yeniden yargılamak üzere ilgili mahkemeye gönderilmesini istedi.
30 Kasım 2023

Türkiye Barolar Birliği (TBB), Anayasa Mahkemesi (AYM) üyelerini hedef gösteren haberler yaptıkları iddiasıyla A Haber ve Yeni Şafak Gazetesi hakkında suç duyurusunda bulundu. TBB, bu haberlerin Türk Ceza Kanunu ve Terörle Mücadele Kanunu'na aykırı olduğunu belirtti. AYM'nin Gezi Parkı davasında hüküm giyen Can Atalay'ın bireysel başvurusu üzerine verdiği karar sonrası yaşanan süreçte, Yargıtay'ın AYM üyeleri hakkında suç duyurusunda bulunma kararı alması ve Cumhurbaşkanı Erdoğan'ın Yargıtay'ı desteklemesi medya tarafından da tartışma konusu olmuştu.
13 Kasım 2023

Adıyaman'da kaymakama yönelik eleştirel haberler yazan Gerger Fırat gazetesinin muhabiri Özgür Boğatekin, 'iftira' suçlamasıyla 12 ay 15 gün hapis cezasına çarptırıldı. Yargıtay kararı onayladıktan sonra Boğatekin, Anayasa Mahkemesi'ne (AYM) bireysel başvuruda bulundu. AYM, Boğatekin'in ifade ve basın özgürlüğü haklarının ihlal edildiğine karar vererek 30 bin lira manevi tazminat ödenmesine hükmetti ve dosyayı yeniden yargılama için yerel mahkemeye gönderdi.
7 Aralık 2023

Anayasa Mahkemesi, Türk Ceza Kanunu'nun 220. maddesinin 6. fıkrasında düzenlenen 'örgüt üyesi olmamakla birlikte örgüt adına suç işleme' suçunu düzenleyen hükmü iptal etti. Patnos ve İstanbul Ağır Ceza Mahkemeleri, bu kuralın Anayasa'ya aykırı olduğunu belirterek iptalini talep etmişti. AYM, kuralın belirli ve öngörülebilir olmadığını, temel haklara keyfi müdahaleye yol açabileceğini ve kanunilik şartını taşımadığını ifade ederek iptal kararı verdi. Kararın 4 ay sonra yürürlüğe girmesi kararlaştırıldı.
8 Aralık 2023

Yargıtay, Anayasa Mahkemesi'nin (AYM) Can Atalay hakkında verdiği hak ihlali kararını kabul etmeyerek, AYM'nin yetkisini yok saydığını ilan etti. Ayrıca, hak ihlali yönünde oy kullanan AYM üyeleri hakkında suç duyurusunda bulunulmasına karar verdi. Bu durum, Türkiye'de yargı bağımsızlığı ve anayasal düzen konularında ciddi bir gerilim yarattı ve yargı organları arasındaki ilişkilerde yeni bir aşamaya işaret etti. Murat Sevinç, bu kararın Türkiye'de anayasal düzenin ve AYM'nin varlığını sorgulayan bir adım olduğunu belirtiyor.
8 Kasım 2023

Anayasa Mahkemesi (AYM), TİP Milletvekili Can Atalay'ın tahliyesine hükmetmiş, ancak Yargıtay AYM'nin kararına uymayarak farklı bir karar vermişti. Atalay'ın avukatları durumu AYM'ye taşıdı ve AYM, Yargıtay'ın kararını hukuk dışı olarak nitelendirdi. AYM, kararlarının bağlayıcı olduğunu ve Anayasa'nın ilgili maddelerine aykırı hareket edildiğini belirtti. Ayrıca, Anayasa ve kanunların, AYM kararlarının bağlayıcılığını tartışma yetkisi vermediğini ve kamu makamlarının bu kararları yerine getirme yükümlülüğü altında olduğunu vurguladı.
26 Aralık 2023

Anayasa Mahkemesi (AYM), Avrupa İnsan Hakları Mahkemesi'nin (AİHM) Selahattin Demirtaş hakkında verdiği ihlal kararını görüşmek üzere gündemine aldı. Ancak bir üyenin dosyaya hazırlanamadığını belirtmesi üzerine görüşme ileri bir tarihe ertelendi. AYM, Demirtaş'ın 'tutuklama tedbirinin hukuki olmaması, soruşturma dosyasına erişimin kısıtlanması ve tutukluluğa ilişkin kararların etkili itiraz güvencesi içermeyen, bağımsız ve tarafsız hâkim ilkelerine aykırı olan sulh ceza hâkimliklerince verilmesi nedenleriyle kişi hürriyeti ve güvenliği hakkının ihlal edildiği' iddiasını ele alacaktı.
26 Temmuz 2023

HDP Eş Genel Başkanı Mithat Sancar, partinin Anayasa Mahkemesi'ne (AYM) kapatma davasının seçimler sonrasına ertelenmesi ve tüm yargı işlemlerinin seçimlere kadar durdurulması talebiyle yeni bir başvuru yaptığını duyurdu. AYM daha önce Yargıtay Başsavcısı Bekir Şahin'in talebi üzerine HDP'nin Hazine yardımının kesilmesi ve hesaplara bloke konulması kararını oy çokluğuyla almıştı. HDP, bu kararın hukuka aykırı olduğunu ve AYM'nin varlık nedenine aykırı olduğunu savunarak itiraz hakkını kullanacağını belirtti.
16 Ocak 2023

Yargıtay 3. Ceza Dairesi, milletvekili Can Atalay için tahliye kararı veren Anayasa Mahkemesi (AYM) üyeleri hakkında suç duyurusunda bulunma kararı aldı. AYM, Atalay'ın 'seçilme ve siyasi faaliyette bulunma' ve 'kişi hürriyeti ve güvenliği' haklarının ihlal edildiğine hükmetmiş ve tahliyesine karar vermişti. Yargıtay, AYM üyelerinin yetkilerini aştığını iddia ederek suç duyurusunda bulunacak. Bu durum, Ankara'da anayasal bir krize işaret ediyor.
8 Kasım 2023

Anayasa Mahkemesi, Halkların Demokratik Partisi'nin (HDP) kapatma davasının seçimlerden sonra görülmesi yönündeki talebini reddetti. Karar, mahkeme tarafından oybirliği ile alındı ve HDP'nin 14 Mart'ta savunma yapması için çağrıldı. Yargıtay Başsavcısı Bekir Şahin tarafından 7 Haziran 2021'de yapılan başvuru sonucunda, AYM Genel Kurulu 21 Haziran 2021'de iddianameyi kabul etmişti. MHP Genel Başkanı Devlet Bahçeli de HDP'nin kapatılması gerektiğini belirten açıklamalarda bulunmuştu.
26 Ocak 2023
İşaretlediklerim