2024 yılının ilk dört ayında dolar kuru yüzde 10,01 artış gösterdi. Bu durum, Türk şirketlerinin döviz bazında borçlanmalarını artırmalarına neden oldu. Şişecam, Türkiye Kalkınma ve Yatırım Bankası, Tukaş ve Limak Doğu Anadolu Çimento gibi büyük şirketler, çeşitli yabancı kaynaklardan önemli miktarda döviz cinsinden finansman sağladılar. Merkez Bankası'nın anketine göre, yıl sonu dolar/TL beklentisi 40,0098 TL olarak öngörülüyor, bu da TL varlıkların cazibesini artırabilir ve yatırımları TL'ye yönlendirebilir.
2 Mayıs 2024

Merkez Bankası Başkanı Şahap Kavcıoğlu, 67 ildeki 740 sanayi ve turizm yatırımına toplam 111,47 milyar lira avans kredisi sağlandığını duyurdu. Krediler, iki yıl geri ödemesiz, 10 yıl vadeli ve yüzde 8,5 faiz oranıyla veriliyor. Uzmanlar, bu koşullarda verilen kredinin büyük bir servet transferi anlamına geldiğini belirtiyor. Krediler, ihracat ve ithal ikamesine odaklanıyor ve yılbaşından bu yana kullanımı hızlanmış durumda.
29 Mart 2023

Merkez Bankası'nın menkul kıymet istatistiklerine göre, yabancı yatırımcılar 31 Mart haftasında toplamda 60,9 milyon dolarlık hisse senedi ve 12,8 milyon dolarlık şirket borçlanma senetleri sattılar. Aynı dönemde 15,1 milyon dolarlık tahvil alımı gerçekleştirdiler. Bu satışlarla yabancı yatırımcıların hisse senedi satış serisi dört haftaya ulaştı ve yılbaşından bu yana net hisse senedi satışı 927 milyon dolara çıktı.
7 Nisan 2023

Esfender Korkmaz, Türkiye'nin cari açığı ve kısa vadeli dış borçlarının döviz ihtiyacını artırdığını belirtiyor. Özel sektörün döviz pozisyon açığının yüksek olduğunu ve dolar kurunun dünya genelinde düşmediğini vurguluyor. ABD'nin faiz politikalarının dolar endeksini etkilediğini, Türkiye'de ise TL enflasyonunun yüksek seyrettiğini ifade ediyor. Korkmaz, mevcut ekonomi yönetiminin günü kurtarmaya odaklı politikalarının ekonomik kırılganlığı artırdığını savunuyor.
29 Mayıs 2024

Türkiye’nin cari işlemler hesabı Nisan 2024'te 5 milyar 285 milyon dolar açık verdi. Yıllıklandırılmış cari açık ise 31 milyar 462 milyon dolar olarak kaydedildi. Merkez Bankası verilerine göre, dış ticaret açığı 7 milyar 649 milyon dolar olurken, altın ve enerji hariç cari işlemler hesabında 497 milyon dolarlık açık oluştu. Hizmetler dengesi kaynaklı girişler 3 milyar 110 milyon dolar, seyahat kaleminden kaynaklanan net gelirler ise 2 milyar 548 milyon dolar olarak gerçekleşti.
10 Haziran 2024

Merkez Bankası tarafından ihracata ve ithal ikamesine yönelik yatırım kararı almış firmalara tahsis edilen uzun vadeli yatırım taahhütlü avans kredilerinin 100 milyar liralık üst limitine ulaşıldı. Bu durum yeni kredi kullanımının durmasına neden oldu. Bankacılık kaynaklarına göre, son birkaç günde firmalar bu kredileri kullanamadı ve bir süre daha yeni kredi verilmeyeceği belirtildi. İhracat ve ithal ikamesine yönelik bu krediler, 10 yıllık vade ve yüzde 9 civarında faizle veriliyor ve geçen yılbaşından bu yana kullanımı hızlanmıştı. Turizm alanına verilen 50 milyar liralık kredi limitinin ise henüz dolmadığı ve kullanıma devam edildiği ifade edildi.
1 Mart 2023

Merkez Bankası verilerine göre, bireysel TL cinsi kredi kartı harcamaları, 16 Şubat itibariyle geçen yılın aynı ayına göre yüzde 147,2 artarak 1 trilyon 228 milyar 905 milyon 126 bin liraya ulaştı. Taksitli ve taksitsiz kredi kartı harcamalarında da sırasıyla yüzde 114,8 ve yüzde 181,9 oranında artışlar görüldü. Bu artışlar, kredi kartı faizlerine Kasım 2023'ten bu yana yapılan politika faizi artışının yansıtılmamasına rağmen gerçekleşti.
26 Şubat 2024

Son birkaç haftada, yabancı yatırımcıların Türk hisse senetleri ve devlet iç borçlanma senetlerine olan ilgisi artış gösterdi. Merkez Bankası verilerine göre, hisse senetlerinde beş haftalık bir çıkışın ardından son iki haftada yüklü alımlar yaşandı. Devlet iç borçlanma senetlerinde de benzer bir durum gözlemlendi. Yabancı yatırımcılar, Mart ayının ikinci yarısında hisse senetlerine net olarak 695 milyon dolar, devlet iç borçlanma senetlerine ise 112 milyon dolar yatırım yaptı.
5 Nisan 2024

Türkiye'deki bankacılık sektöründe dolarizasyon oranı, yani kur korumalı mevduat ile yabancı para mevduatın toplam mevduata oranı yüzde 67,7'ye çıktı. Bu oran, yılbaşında yüzde 62 seviyesindeydi. Ekonomistler, getirisi dövize endeksli değiştiği için kur korumalı mevduatı da dolarizasyon oranı hesabına dahil ediyorlar. Bu yıl dolar, TL karşısında yüzde 44,13, avro ise yüzde 48,21 yükseliş yaşadı.
7 Ağustos 2023

Merkez Bankası, 21 Aralık 2022'de bankalara yurtdışına döviz transferi işlemlerinde eksik bilgi ve belge raporlamaları durumunda cezai bir ek ücret uygulanacağını bildirmişti. Belirlenen yükümlülükleri yerine getirmeyen bankalara toplamda 1 milyar TL'ye yakın ek ücret uygulandı. Bu uygulamada en yüksek ek ücret olan 240 milyon TL Akbank'a kesildi.
24 Şubat 2023

Türkiye Cumhuriyet Merkez Bankası (TCMB), toplam kredi bakiyesi 50 milyon Türk Lirası ve üzerinde olan şirketler için Özet Döviz Pozisyon Raporlama yükümlülüğünü Ocak 2024'e kadar erteledi. Daha önce bu yükümlülük, 10 milyon TL ile 50 milyon TL arasındaki kredi bakiyesine sahip firmalar için Ocak 2024'e, 50 milyon TL ve üzeri firmalar için ise 30 Haziran 2023'e ertelenmişti. Yapılan değerlendirmeler sonucunda, 50 milyon TL ve üzeri kredi bakiyesine sahip tüm firmalar için raporlama süresi Ocak 2024'e uzatıldı.
3 Temmuz 2023

Merkez Bankası'nın yayımladığı ödemeler dengesi istatistiklerine göre, temmuz ayında cari işlemler hesabı 5 milyar 466 milyon dolar açık verdi. Piyasa beklentisi 4,45 milyar dolar açık verileceği yönündeydi. Altın ve enerji hariç cari işlemler hesabı 717 milyon dolar fazla verdi. Ödemeler dengesi tanımlı dış ticaret açığı ise 10 milyar 477 milyon dolar olarak gerçekleşti.
11 Eylül 2023

Türkiye'de bankalar, 2022 yılında enflasyona endeksli tahviller sayesinde rekor düzeyde kar elde etmiş ve sektörün toplam karı bir önceki yıla göre yüzde 366 artarak 433,46 milyar TL'ye ulaşmıştı. Ancak 2023'ün ilk çeyreğinde, bankacılık sektörünün net karının geçen yılın aynı dönemine göre yüzde 50 civarında artmasına rağmen, 2022'nin son çeyreğine kıyasla en az yüzde 40 azalması öngörülüyor. Kar düşüşünün nedenleri arasında enflasyon endeksli kağıtların getirisindeki beklenen düşüş, kredi-mevduat getiri makasındaki bozulma ve faaliyet giderlerindeki artış yer alıyor.
20 Nisan 2023

Türkiye'de tüketici kredilerindeki hızlı artışa paralel olarak banka ve kredi kartı harcamaları da yükselerek dört haftalık ortalamada 100 milyar liranın üzerine çıktı. Yıllık artış yüzde 150'yi bulurken, bireysel kredi kartı borcu stoku da yüzde 123,78 oranında arttı. Uzmanlar, Merkez Bankası'nın faiz indirimleri ve kredi kartlarına getirilen faiz sınırının borçlanmayı cazip hale getirdiğini, ancak faiz politikasında bir değişiklik olması durumunda hanehalkı borçluluğunun ve iç talebe etkisinin ağır olabileceğini belirtiyor.
31 Ocak 2023

Merkez Bankası'nın haftalık menkul kıymet istatistiklerine göre, yabancı yatırımcılar geçen hafta net olarak 74,7 milyon dolar değerinde hisse senedi sattılar. Aynı dönemde, 13,3 milyon dolarlık devlet iç borçlanma senedi (DİBS) ve 8,4 milyon dolarlık şirket borçlanma senedi satın aldılar. Yılbaşından bu yana yabancı yatırımcıların net hisse senedi satışı 1 milyar doları geçti. DİBS stoku azalırken, şirket borçlanma senedi stokları artış gösterdi.
14 Nisan 2023

Türkiye Merkez Bankası, Mart 2023 ödemeler dengesi verilerini yayımladı. Buna göre, Türkiye'nin Mart ayı cari işlemler hesabı 4 milyar 484 milyon dolar açık verdi. 2023 yılının ilk üç ayında toplam cari açık 23 milyar 591 milyon dolar olurken, son 12 aylık cari açık 54,2 milyar dolar olarak gerçekleşti. Hükümetin 'yeni ekonomi modeli' çerçevesinde cari fazla hedeflenmesine rağmen, Türk Lirası'nın değer kaybı ve yüksek enflasyon oranları cari açık hedeflerinin tutturulamadığını gösteriyor.
11 Mayıs 2023

Türkiye Cumhuriyet Merkez Bankası, bankaların zorunlu karşılık yükümlülükleri dışında yurt içinde tutacakları yabancı para cinsinden hesaplara yüzde 4,5 faiz ödeme kararı aldı. Daha önce bankalar, yurt dışında tuttukları dövizler için yüzde 4,3 oranında LIBOR faizi almaktaydılar. Bu yeni düzenlemeyle, bankaların yurt dışında bulunan fazla dövizlerini yurt içine getirmeleri durumunda, zorunlu karşılık tutarının üzerindeki meblağlara yüzde 4,5 faiz verilecek ve bu faiz Türk Lirası cinsinden ödenecek.
20 Ocak 2023

Merkez Bankası'nın politika faizini mart ayında yüzde 45'ten yüzde 50'ye çıkarması, döviz talebini azalttı ve mevduat faizlerinin yükselmesine yol açtı. Üç aya kadar vadeli mevduatların yıllık bileşik faizi yüzde 65'e ulaştı. Ayrıca, döviz hesaplarının fiziki döviz talebine dönüşmesini önlemek için kur korumalı mevduat (KKM) kullanımı genişletildi. Yabancı yatırımcılar mart ayının ikinci yarısında Türkiye'ye net 703 milyon dolarlık sermaye girişi sağladı.
15 Nisan 2024

Ekonomi yazarı Servet Yıldırım'ın analizine göre, Türkiye'de bankacılık sektörünün kredi, mevduat ve aktiflerin gayrisafi yurt içi hasılaya (GSYH) oranı 2022'de son on yılın en düşük seviyelerine indi. 2003'ten 2021'e kadar sürekli artan bu oranlar, 2022'de sert bir düşüş yaşayarak neredeyse 2010 seviyelerine geri döndü. Sektörün nominal değer olarak büyümesine rağmen, oransal olarak eski seviyelerine dönmesi dikkat çekiyor.
16 Mart 2023

Merkez Bankası'nın yayımladığı haftalık para ve banka istatistiklerine göre, 23 Haziran ile biten haftada bankacılık sektöründeki toplam mevduat 39 milyar 736 milyon lira azalarak 11 trilyon 620 milyar liraya düştü. TL cinsinden mevduat yüzde 2,8 artarken, yabancı para cinsinden mevduat yüzde 4,4 azaldı. Yurt içi yerleşiklerin döviz mevduatları ise 7 milyar 467 milyon dolar azalış gösterdi.
5 Temmuz 2023
İşaretlediklerim