Britanya'da yapılan bir araştırma, arıların sosyal öğrenme yoluyla sorun çözme becerileri kazandığını ortaya koydu. Londra Queen Mary Üniversitesi'nden uzmanlar, bir grup arıyı şeker ödüllü bir kutuyu açmayı öğretti ve bu arılar bilgilerini kolonilerindeki diğer arılara aktardı. İzleyici arılar, alternatif yöntemleri keşfetmelerine rağmen, eğitilen arıların kullandığı yöntemi yüzde 98 oranında tercih etti. Araştırma, arıların davranışlarının sosyal olarak öğrenildiğini ve bu davranışların gruplar arasında yayılabileceğini gösterdi.
9 Mart 2023

Covid-19 öncesinde başlayan ve pandemi döneminde artan uyuz vakaları, dünya çapında bir epidemi haline gelmiş durumda. Uzmanlar, uyuz parazitinin tedaviye direnç göstermesi ve bu direncin nedenlerini tartışıyor. Göçler ve yanlış ilaç kullanımı gibi faktörlerin etkisi sorgulanıyor. Uyuz, gençlerde daha yaygın görülüyor ve tedavi için kullanılan İnvermektin adlı ilacın karaborsada satıldığı ve yüksek maliyetlere ulaştığı belirtiliyor. Uyuzun teşhisi genellikle muayene ile yapılıyor ve kaşıntının karakteri önemli bir teşhis unsuru olarak öne çıkıyor. Tedavi sonrası kaşıntının devam etmesi bazen psikolojik sebeplere bağlanıyor.
5 Şubat 2023

Sydney Üniversitesi araştırmacıları, günlük 4,5 dakikalık yoğun fiziksel aktivitenin bazı kanser türlerine yakalanma riskini yüzde 32’ye varan oranda azaltabileceğini ortaya koyan bir araştırma yaptı. Araştırmada, 22 binden fazla kişi yedi yıl boyunca gözlemlendi ve fiziksel aktiviteyle ilintili 13 kanser türü incelendi. Araştırmada, yoğun ev işi, hızlı yürüyüş ve merdiven çıkma gibi kısa süreli aktivitelerin kanser riskini azalttığı belirlendi.
31 Temmuz 2023

2019 Dünya Bilim İnsanları İklim Acil Durum Uyarısı'nı güncelleyen 15 binden fazla bilim insanı, Dünya'daki yaşamın 'kuşatma altında olduğunu' ve bu konuda 'keşfedilmemiş bir alan'a girildiğini belirtti. Raporda, son dönemde kırılan çok sayıda sıcaklık rekorunun gezegenin 'yaşamsal belirtilerine yönelik ciddi tehditler' oluşturduğu ifade edildi. Ayrıca, Covid-19 kapanmalarının kaldırılmasının ardından fosil yakıt kullanımının hızla arttığına dikkat çekildi. Bilim insanları, ekonomik büyüme fikri ile ekolojik hedefler arasındaki çatışmanın en büyük zorluklardan biri olduğunu belirtti.
25 Ekim 2023

Kandilli Rasathanesi Bölgesel Deprem Tsunami İzleme ve Değerlendirme Merkezi Müdürü Prof. Doğan Kalafat, 6 Şubat'tan bu yana kaydedilen 11 bin 20 artçı sarsıntının bir yıl içinde azalarak biteceğini belirtti. Vatandaşların hasarlı binalardan uzak durmalarının önemine dikkat çekti. Ayrıca, Marmara'da beklenen büyük depremle ilgili olarak, 2030 yılına kadar %64, 2050 yılına kadar %75 ve 2090 yılına kadar %95 olasılıkla 7,2 büyüklüğünde bir deprem beklendiğini ifade etti.
1 Mart 2023

İstanbul'daki barajlardaki doluluk oranları, düşük yağışlar ve artan su tüketimi nedeniyle endişe verici şekilde azalmaya devam ediyor. İstanbul Su ve Kanalizasyon İdaresi'nin verilerine göre, barajlardaki doluluk oranı yüzde 22,36 olarak ölçüldü. Bu oran, son dokuz yılın aynı dönemine göre barajlardaki en düşük su seviyesi olarak kaydedildi.
12 Ekim 2023

Japonya'nın Hokkaido bölgesinde, bozayı yavrularının yüzde 80'i somon kıtlığı nedeniyle öldü. Uzmanlar, somon kıtlığının ana nedenini iklim krizi kaynaklı artan deniz sıcaklıkları olarak belirledi. Pembe somon, bölgedeki yaklaşık 500 bozayı için önemli bir besin kaynağıdır. Hokkaido Üniversitesi'ndeki araştırmacılar, küresel ısınmanın mevcut hızıyla devam etmesi halinde ada çevresindeki deniz suyu sıcaklığının 1980’lerdeki seviyelere kıyasla 2090’larda 10°C’ye kadar artacağı konusunda uyarıda bulundu.
28 Eylül 2023

Earth Commission tarafından yapılan ve Nature dergisinde yayımlanan araştırmada, insan faaliyetlerinin gezegenin güvenliğini ve adaletini tehlikeye attığı belirtildi. Sekiz ekolojik göstergeden yedisinde tehlikeli sınırların aşıldığı, küresel sıcaklık artışının güvenli sınır olan 1 dereceyi geçtiği ve yüzey suyu akışında güvensiz seviyelerin görüldüğü tespit edildi. Ayrıca, gezegenin yalnızca yüzde 45 ila 50'sinin bozulmamış ekosistemlere sahip olduğu ve nitrojen ile fosfor kullanımındaki eşitsizliklerin tehlikeli boyutlara ulaştığı bulgularına ulaşıldı.
31 Mayıs 2023

Tarım ve Orman Bakanı Vahit Kirişci, 6 Şubat'ta meydana gelen ve 10 şehri etkileyen depremler sonrasında, Türkiye'deki baraj ve göletlerin durumunu değerlendirdi. Bakan Kirişci, 110 baraj ve 30 göletten 90'dan fazlasının incelendiğini ve Sultansuyu Barajı'nın suyunun boşaltılmaya başlandığını açıkladı. Ayrıca, bazı baraj ve göletlerde minör sızıntılar olduğunu ancak bunların önemli olmadığını ifade etti.
8 Şubat 2023

Maya uygarlığı, MS 250 civarında zirveye ulaşmış ancak MS 900 civarında büyük şehirlerinin neredeyse tamamı terk edilmişti. Illinois Üniversitesi'nden Profesör Lisa Lucero, Mayaların tamamen yok olmadığını, sadece siyasi sistemlerinin çöktüğünü belirtiyor. NASA'nın araştırmaları ve Jared Diamond'ın çalışmaları, kuraklığın ve ormansızlaşmanın Maya uygarlığının çöküşünde önemli rol oynadığını gösteriyor. Ormansızlaşma sonucu artan sıcaklıklar ve azalan yağışlar, mahsüllerin kalitesizleşmesine ve sosyal karışıklıklara yol açarak uygarlığın sonunu getirdi.
19 Nisan 2024

Greenpeace Akdeniz, Hatay'ın Samandağ ve Defne ilçelerinde gerçekleştirdiği partikül madde ölçümlerinde, Dünya Sağlık Örgütü'nün belirlediği limitlerin 5.2 kat üstünde hava kirliliği saptadı. Deprem sonrası enkaz kaldırma işlemleri sırasında oluşan toz bulutları, sağlık için ciddi riskler oluşturuyor. Ölçümler, özellikle akşam saatlerinde ve çadır bölgelerinde hava kirliliğinin arttığını gösteriyor. Hava kirliliği, çocuklar, yaşlılar ve hamileler için daha büyük risk taşıyor ve kronik hastalıkların alevlenmesine yol açabiliyor.
15 Mart 2023

Biyolog David Sinclair ve ekibi, yaşlanma sürecinin ileri ve geri götürülebilen bir süreç olduğunu deneylerle kanıtladı. Yapılan deneylerde yaşlı ve kör farelere görme yetisi geri kazandırıldı, beyin gençleştirilerek bilişsel beceriler artırıldı ve daha sağlıklı kas ve böbrek dokusu oluşturuldu. Ayrıca genç fareler üzerinde yapılan müdahalelerle yaşlanma süreci hızlandırıldı. Bu bulgular, yaşlanmanın DNA hasarından kaynaklandığına dair bilimsel inanca meydan okuyor ve yaşlanmanın bir bilgi kaybı olduğu teorisini öne sürüyor.
13 Ocak 2023

Uluslararası Kanser Araştırmaları Ajansı'na göre, obezite 13'ten fazla kanser türünün oluşumunda etkili bir faktör. Batı tarzı diyetlerin yüksek yağ ve hayvansal protein içeriği, düşük lif içeriği ile obeziteye zemin hazırladığı ve kanser riskini artırdığı belirtiliyor. Prof. Dr. Mustafa Özdoğan, obezitenin sigaradan sonra kansere neden olan en büyük çevresel faktör olduğunu ve gelecekte birincil kanser etkeni olabileceğini ifade ediyor. Ayrıca, sağlıklı beslenme ve egzersizle kilo vermenin kanser riskini azalttığı, Akdeniz diyetinin kanserden korunmada etkili olduğu ve vitamin/mineral takviyelerinin kontrolsüz kullanımının önerilmediği vurgulanıyor.
13 Mayıs 2023

Kars'ın Sarıkamış ilçesinde kış mevsiminin sona ermesi ve hava sıcaklıklarının artmasıyla karlar eridi. Bu durum, meraların çiçekler, kelebekler ve göçmen kuşlarla renklenmesine yol açtı. Besiciler, yaklaşık beş ay boyunca ahırlarda kalan hayvanlarını meralara çıkararak otlatmaya başladı. Besici Orhan Aydın, hayvanları meraya çıkartmanın kendilerini mutlu ettiğini ve hayvanların içeride kalmasının zararlı olduğunu belirtti.
16 Nisan 2023

ABD'nin Alaska eyaletinde bir petrol sahasından kurtarılan ve sürekli temas kurarak tedavi edilen bir aylık yavru mors hayatını kaybetti. Yavru mors, Alaska'nın kuzeyindeki Beaufort Denizi'nden 6 kilometre içeride bulunmuş ve acil tedavi için yaban hayatı merkezine götürülmüştü. Hayvanın tedavisine 1 Ağustos'ta başlanmış, ancak bir dizi sağlık sorunu nedeniyle hayatını kaybetmiştir.
14 Ağustos 2023

Şanlıurfa'nın Siverek ilçesinde köpeği tarafından ısırılan mimar Lütfü Seray, kuduz şüphesiyle tedavi görmesine rağmen hayatını kaybetti. Türkiye'de yılda yaklaşık 250 bin kuduz riskli temas bildirimi yapılıyor ve ortalama 1-4 arası kuduz vakası görülüyor. Sağlık Bakanlığı verilerine göre, kuduz hayvanların %90.17'si evcil hayvanlar ve en sık köpeklerden kaynaklanıyor. Prof. Dr. Esin Davutoğlu Şenol, kuduzun bir sistem sorunu olduğunu ve 'tek sağlık' yaklaşımıyla çevre, hayvan ve insan sağlığına yönelik önlemler alınarak kontrol altına alınabileceğini belirtiyor. Ayrıca, kuduz aşısının her yıl tekrarlanması gerektiğini ve sağlık sistemlerindeki aşı tedarik sıkıntılarına dikkat çekiyor.
13 Temmuz 2023

İstanbul'da yaşanan kuraklık ve su kaynaklarındaki azalma nedeniyle İSKİ Genel Müdür Yardımcısı Begüm Çelikdelen, su kesintisi planlanmadığını ancak su tasarrufuna şiddetle davet ettiklerini belirtti. İstanbul'un su ihtiyacı çeşitli barajlar ve nehirlerden karşılanıyor ve Melen Barajı'nın tamamlanamaması nedeniyle su stresi yaşanıyor. İSKİ, su havzalarında kaçak yapılaşmayla mücadele ediyor ve depreme dayanıklı altyapı çalışmaları yürütüyor. Ayrıca, yağmur bombası gibi çevreyi kirletebilecek yöntemler yerine, yağmur suyunu barajlarda biriktirme ve yeşil alan sulamaları için arıtılmış atık sular kullanma gibi çevre dostu yöntemler öneriliyor.
9 Nisan 2023

Yerbilimci Prof. Dr. Naci Görür, Marmara Denizi'nde iki aktif fay kolu olan Adalar ve Kumburgaz fay kollarının kırılması durumunda 7,2 ile 7,6 büyüklüğünde bir deprem beklendiğini açıkladı. Adalar fay kolu 45 kilometre uzunluğunda olup tamamen kırıldığında 6'lar mertebesinde, Kumburgaz fay kolu ise 65 kilometre uzunluğunda olup kırıldığında minimum 7,2 büyüklüğünde deprem üretebilir. İki fayın birlikte kırılması durumunda ise 7,6 büyüklüğüne ulaşabileceği belirtiliyor.
10 Mart 2023

ABD'de yapılan bir ankette, Amerikalıların üçte ikisi İsrail'e destek verirken, Z kuşağı bu desteğin Ortadoğu'yu daha tehlikeli hale getireceğini düşünüyor. Ankete katılanların yüzde 70'i gelişmeleri yakından takip ediyor ve yüzde 65'i ABD'nin İsrail'i açık bir şekilde desteklemesi gerektiğini belirtiyor. Ancak, 45 yaşın altındakilerin yalnızca yüzde 48'i ve Z kuşağından katılımcıların yüzde 48'i ABD'nin İsrail'i desteklemesini savunuyor. Ankete katılanların yüzde 53'ü ABD'nin İsrail'e desteğinin Ortadoğu'yu daha güvenli bir yer haline getirdiğini söylerken, yüzde 41'i tam tersi görüşü savundu.
15 Ekim 2023

Gökçeada'da bulunan Türkiye'nin tek su altı deniz parkı Yıldızkoy'da yapılan bir araştırmada mikroplastik partikülleri tespit edildi. İstanbul Üniversitesi öğretim üyeleri Prof. Dr. Murat Belivermiş ve Prof. Dr. Önder Kılıç'ın yürüttüğü çalışmada, 1 litre deniz suyunda yaklaşık üç-dört adet, kıyı kumunda ise kilogram başına yaklaşık 500 mikroplastik bulunduğu belirlendi. Araştırma sonuçları, Yıldızkoy'un yüzey suyundaki mikroplastik konsantrasyonunun dünya genelindeki bazı deniz koruma alanlarına kıyasla daha yüksek olduğunu gösteriyor. Mikroplastiklerin deniz canlıları üzerinde olumsuz etkileri olduğu ve insan sağlığına zarar verebileceği vurgulanıyor.
4 Aralık 2023
İşaretlediklerim