Stanford Üniversitesi'ndeki bir araştırma ekibi, binlerce orta yaş ve üstü kişide yaptıkları kan testleriyle, sağlıklı görünen 50 yaş ve üstü beş yetişkinden birinde en az bir organın diğerlerine göre daha hızlı yaşlandığını tespit etti. Araştırma, 11 ana organ ve doku üzerinde yoğunlaşarak, bu organlardan kaynaklanabilecek hastalıkları öngörmeye yardımcı olabilir. Araştırmacılar, bulguların daha geniş bir örnekleme ile teyit edilmesi durumunda, hızlı yaşlanan organlar için önleyici tedavilerin başlatılabileceğini belirtiyor.
7 Aralık 2023

Avustralya'da Sydney Üniversitesi tarafından yürütülen bir araştırma, 40 yaş üstü 29 bin 836 obez bireyin sağlık verilerinin sekiz yıl boyunca izlenmesi sonucunda, akşam saatlerinde yapılan orta ila şiddetli fiziksel aktivitelerin erken ölüm ve kalp-damar hastalıklarından ölüm riskini düşürdüğünü ortaya koydu. Araştırmada, giyilebilir cihazlar kullanılarak katılımcıların egzersiz zamanları sabah, öğleden sonra ve akşam olarak sınıflandırıldı. Ayrıca, akşam egzersizlerinin tip 2 diyabete karşı da en koruyucu egzersiz olduğu belirlendi.
15 Nisan 2024

ABD ve İngiltere'den elde edilen geniş çaplı genetik veriler, kahve tüketimiyle obezite ve madde bağımlılığına eğilim arasında istikrarlı ilişkiler olduğunu ortaya koydu. Ancak bu bulgular, kahve içen herkesin obez veya madde bağımlısı olacağı anlamına gelmiyor; daha çok kahve tüketimine olan eğilimin genetik faktörlerle ilişkili olduğunu gösteriyor. Ayrıca, anksiyete, depresyon ve bipolar bozukluk gibi psikiyatrik durumların da kahve tüketimiyle ilişkili olduğu bulundu. İki ülke arasındaki verilerde bazı uyumsuzluklar gözlemlendi, bu da çevresel faktörlerin ve kahve tüketim alışkanlıklarının farklılıklarından kaynaklanıyor olabilir.
23 Haziran 2024

İsveç'te askerlik yapan yaklaşık 60 bin erkeğin bilişsel yetenekleri ölçüldü ve sonrasında bu kişilerin gelirleri incelendi. Araştırma, yıllık 60 bin avro kazanca kadar zeka ile gelir arasında güçlü bir ilişki olduğunu, ancak gelir piramidinin tepesine çıkıldıkça bu ilişkinin zayıfladığını ortaya koydu. En zengin yüzde 1'lik kesimin bilişsel kapasitesi, yüzde 3'lük dilime giren erkeklerden daha düşük bulundu. Çalışmada, şans, aile geçmişi, motivasyon gibi diğer faktörlerin de gelir üzerinde etkili olduğu belirtildi.
22 Şubat 2023

Journal of the National Cancer Institute dergisinde yayınlanan dört çalışmanın analizi, ağız ve diş sağlığının baş boyun kanseri hastalarının sağ kalım süreleri üzerinde önemli bir etkiye sahip olduğunu ortaya koydu. İyi ağız ve diş sağlığına sahip hastaların, kötü ağız ve diş sağlığına sahip olanlara göre daha uzun yaşadığı belirlendi. Ayrıca, bu kanser türünün sosyo-ekonomik düzeyi düşük toplumlarda daha sık görüldüğü ve sağlık sistemlerinin çoğunlukla diş sağlığını kapsamadığı vurgulandı. Prof. Dr. Kıvanç Bektaş Kayhan, düzenli diş hekimi ziyaretlerinin ve ağız hijyeninin önemine dikkat çekti.
7 Kasım 2023

Türkiye’de geçen yıl 41 bin kişiye akciğer kanseri tanısı konuldu ve bu hastaların büyük çoğunluğunu erkekler oluşturdu. Akciğer kanserinin en büyük nedenleri arasında sigara kullanımı ve hava kirliliği yer alıyor. Türk Toraks Derneği, sigara kullanımının akciğer kanseri vakalarının yüzde 85’inden fazlasından sorumlu olduğunu belirtti. Erken teşhisin tedavi başarısını artırdığı vurgulanırken, düzenli sağlık kontrolleri ve tarama testlerinin önemi de vurgulandı.
1 Ağustos 2024

University College London'da (UCL) yürütülen yeni bir araştırmaya göre, 10 dakikalık bir MR taraması, erkeklerde prostat kanserinin tespitinde kullanılabilir. Araştırma, Prostat Spesifik Antijen (PSA) testine kıyasla MR taramalarının daha doğru sonuçlar verdiğini ortaya koydu. MR taramaları, PSA testiyle yakalanamayan ciddi kanserleri tespit etti. Araştırmanın baş sorumlusu ürolog profesörü Caroline Moore, MR'ın ciddi kanser vakalarını daha güvenilir bir şekilde erkenden tespit etme yöntemi sunabileceğine dair erken bir işaret sunduğunu belirtti.
22 Ağustos 2023

Diyabet ve obezitenin birleşimine 'diyabezite' denilmekte ve bu durum dünya genelinde ve Türkiye'de ciddi bir halk sağlığı sorunu olarak kabul edilmektedir. Dünya genelinde 650 milyon, Türkiye'de ise yaklaşık 18 milyon obez birey bulunuyor. Uluslararası Diyabet Federasyonu'nun tahminlerine göre, dünya genelinde 382 milyon yetişkin diyabet hastası var ve bu sayının 2035 yılına kadar 592 milyona ulaşması bekleniyor. Türkiye'de ise 20-79 yaş arasında yaklaşık 7 milyon diyabet hastası olduğu ve bunların yarısının henüz tanı almadığı belirtiliyor. Obezite cerrahisi, tip 2 diyabet ve diğer bazı sağlık sorunlarının iyileşmesinde etkili olabiliyor.
2 Mayıs 2023

Lund Üniversitesi'ndeki bir ekip tarafından yönetilen araştırmada, yapay zekanın meme kanseri tarama görüntülerini iki radyologla benzer oranda doğru okuyabildiği belirlendi. Araştırmada, 80 binden fazla kadının tarama görüntüleri hem radyologlar hem de yapay zeka tarafından değerlendirildi. Yapay zeka ve radyologların yanlış tespit oranı yüzde 1,5 çıktı. Ancak yapay zekanın tarama programlarında kullanılıp kullanılamayacağını tam olarak belirlemek için daha fazla araştırmaya ihtiyaç olduğu belirtildi.
3 Ağustos 2023

Bilim insanları, aşırı şeker tüketiminin depresyon riskini artırdığını tespit etti. Britanya'da yapılan bir araştırmada, şekerli gıdalar tüketenlerin depresyona yakalanma riskinin, sağlıklı beslenenlere göre yüzde 31 daha yüksek olduğu belirlendi. Araştırma, işlenmiş şekerin sadece fiziksel sağlık değil, ruh sağlığı üzerinde de olumsuz etkileri olduğunu gösteriyor. Araştırmanın yürütücüsü Prof. Nophar Geifman, bu bulguların beslenme alışkanlıklarımızı gözden geçirmemiz gerektiğini vurguluyor.
14 Ekim 2024

Florida Üniversitesi Onkoloji Anabilim Dalı öğretim üyesi Dr. İlyas Şahin, güneşin UV ışınlarının deri kanseri gelişiminde açık bir risk faktörü olduğunu belirtti. Güneşin UV ışınları deri hücrelerinde mutasyonlara sebep olabildiğini ve bu nedenle çoğu deri kanserinin güneş ışınlarına maruziyetten kaynaklandığını ifade etti. Ayrıca, güneş kremlerinin deri kanseri riskini azalttığını gösteren çok sayıda çalışma olduğunu ve bu nedenle güneşe maruz kalınacak durumlarda güneş kremi kullanılmasını tavsiye etti.
23 Temmuz 2023

Granada Üniversitesi'nde yapılan bir araştırma, egzersiz zamanlamasının kan şekeri düzeyleri üzerinde önemli bir etkisi olabileceğini ortaya koydu. Araştırma, aşırı kilolu veya obezitesi olan 186 yetişkinin verilerini analiz ederek, akşam egzersizlerinin kan şekeri kontrolünde daha etkili olduğunu buldu. Özellikle akşamları egzersiz yapanların, gün ve gece boyunca kan şekeri seviyelerinde önemli iyileşmeler görüldü. Bu bulgular, kan şekeri sorunlarıyla mücadele edenler için akşam egzersizlerinin faydalı olabileceğini gösteriyor.
16 Haziran 2024

Journals of Gerontology dergisinde yayınlanan bir araştırmaya göre, 1946-1964 yılları arasında doğan 'baby boomer' kuşağı, İkinci Dünya Savaşı öncesinde doğanlara göre daha uzun yaşıyor ancak sağlık durumları daha kötü. Araştırma, Britanya, ABD ve Avrupa'da 50 yaş ve üzeri 100 binden fazla kişinin sağlık verilerini analiz etti. Baby boomer'ların obezite, tip 2 diyabet, kanser ve kalp hastalığı gibi kronik hastalıklara daha erken yakalandığı tespit edildi. Bu durum, sosyal bakım taleplerinin artmasına ve hükümet harcamaları üzerinde büyük etkilere yol açabilir.
7 Ekim 2024

Oxford Üniversitesi'nde yapılan yeni bir araştırma, doğru yaşam tarzı stratejileri ile genetik eğilimi yüksek olan bireylerin bile Alzheimer'a yakalanma riskini önemli ölçüde azaltabileceğini ortaya koyuyor. Özellikle 50'li yaşlardan sonra vegan ağırlıklı beslenme, minimal işlenmiş gıdalar, kompleks karbonhidratlar, sağlıklı yağlar ve düzenli egzersiz gibi faktörlerin Alzheimer'la mücadelede etkili olduğu belirtiliyor. Ayrıca, derin uyku fazlarının düzenliliği ve yoğunluğunun da bunama ile mücadelede önemli olduğu vurgulanıyor.
1 Temmuz 2024

Türkiye Endokrinoloji ve Metabolizma Derneği Başkanı Prof. Dr. Mustafa Cesur, obezite ilaçlarının doktor kontrolünde ve uygun kişilerde kullanılması gerektiğini belirtti. Obezite, dünya genelinde ve Türkiye'de ciddi bir halk sağlığı sorunu olarak kabul ediliyor. Cesur, obezite tedavisinde ilaçların yanı sıra beslenme düzeni ve fiziksel aktivitenin de önemli olduğunu vurgulayarak, ilaçların tek başına yeterli olmadığını ifade etti. Ayrıca, ilaçların yan etkileri ve kontrolsüz kullanımının tehlikelerine dikkat çekti.
11 Mayıs 2024

Yeni bir araştırmaya göre, bisiklet kullananların erken ölüm riski araba kullanan veya trene binenlere göre yarı yarıya azalıyor. Ancak, bisiklet kullananların kazaya karışıp hastanelik olma ihtimalleri iki kat fazla. Araştırma, 16-74 yaş aralığındaki 82 bini aşkın Britanyalıyı 18 yıl boyunca izleyerek bu sonuçlara ulaştı. Bisikletle işe gitmenin kanserden ölme riskini yüzde 51, kalp hastalığı nedeniyle hastaneye yatma riskini yüzde 24 ve ruhsal sağlık sorunları nedeniyle ilaç reçete edilme riskini yüzde 20 oranında azalttığı tespit edildi.
21 Temmuz 2024

Genetik mutasyonlar ebeveynden çocuğa geçerek kansere yol açabiliyor. Teksas Üniversitesi MD Anderson Kanser Merkezi'nden Prof. Dr. Banu Arun, meme kanseri tanısı alan hastaların genetik test yaptırması gerektiğini belirtti. Genetik testler, kanser riskini belirlemede ve tedavi planlamasında önemli rol oynuyor. Türkiye'de de yapılabilen bu testler, kişiye özgü tarama fırsatı sunuyor ve erken tanı ile koruyucu önlemler alınmasını sağlıyor.
10 Eylül 2024

Son yapılan araştırmalar, meme kanserinin özellikle 20 ile 49 yaş arasındaki kadınlarda artış gösterdiğini ve bu kanser türünün giderek daha genç yaşlarda görüldüğünü ortaya koyuyor. ABD'de yapılan bir çalışma, 2000'den 2019'a kadar meme kanseri görülme sıklığının yılda yüzde 0,79 oranında arttığını ve özellikle 2016'dan sonra bu artışın daha da belirginleştiğini gösteriyor. Risk faktörleri arasında genetik mutasyonlar, ailede meme kanseri öyküsü, ilk doğumu 30 yaşından sonra yapmak, az sayıda çocuk doğurmak, emzirmemek, hareketsiz yaşam, alkol ve sigara kullanımı gibi etmenler bulunuyor. Erken teşhis için 40 yaşından itibaren mamografi ve riskli gruplarda meme ultrasonu öneriliyor.
20 Şubat 2024

Türk Tabipleri Birliği, rahim ağzı ve kolon kanseri taramalarında kullanılan kitlerin tanı değerleri ve kullanım zorlukları hakkında endişelerini ifade etti. Ocak-Mart döneminde negatif sonuç alan kişilerin yeniden çağrılması ve sonuçlarda uyumsuzluklar olduğu belirtildi. Mamografi okumalarının süresinin uzadığı ve tek merkezde okunma uygulamasının değişebileceği, sağlık kayıt sistemlerinin birbirini görmemesi gibi sorunlar sıralandı. Ayrıca, 6 Şubat ve 20 Şubat depremlerinden sonra kanser tarama hizmetlerinin etkilenen bölgelerde neredeyse durduğu ifade edildi.
24 Nisan 2023

Toronto Üniversitesi'nden araştırmacılar, yaşları 60 ve üstü 7 bin 600 kişinin yaşlanma bulgularını inceledi. Araştırma, evli erkeklerin bekar erkeklere kıyasla iki kat daha iyi yaşlandığını tespit etti. Buna karşılık, bekar kadınların evli ve boşanmış kadınlardan daha sağlıklı yaşlandığı ortaya çıktı. Araştırma, çiftlerin birbirini sağlıklı davranışları benimsemeye teşvik edebileceğini öne sürüyor.
23 Ağustos 2024
İşaretlediklerim