Türk Lirası mevduatlarının (32-91 gün) aldığı faiz ortalaması yüzde 30 seviyesini geçti, bu oran son olarak Ekim 2003'te görülmüştü. Cumhurbaşkanı Erdoğan'ın yeni ekonomi modeli ve Merkez Bankası'nın faiz indirimleri enflasyonun düşeceği ve TL'nin değer kazanacağı beklentisi yaratmıştı ancak ekonomistlerin uyarıları doğrultusunda enflasyon arttı ve TL değer kaybetti. Ekonomi yönetimi, TL'nin değer kaybını çeşitli yöntemlerle kontrol altında tutmaya çalışıyor. Ayrıca, kur korumalı mevduat hesaplarına olan ilgi artarken, bankalar TL mevduatını çekmek için faiz oranlarını yüksek tutuyor.
22 Mayıs 2023

Türkiye Merkez Bankası (MB), bankacılık sistemine daha fazla lira sağlamaktan ziyade, şimdi sistemden lira çekmeye başladı. Seçimlerden sonra döviz kurları serbest bırakıldı ve dolar/TL ile avro/TL kurları önemli ölçüde yükseldi. Yeni ekonomi yönetimi, döviz satma uygulamalarının sona ereceğini belirtti ve kamu bankalarının döviz satışını durdurduğu gözlemlendi. MB'nin döviz rezervi biriktirmesi ve menkul kıymet baskısının gevşetilmesi, TL likiditesinin artmasına ve TL mevduat faiz oranlarının düşmesine yol açtı.
19 Temmuz 2023

Merkez Bankası'nın Para Politikası Kurulu, faiz oranını 750 baz puan artırarak yüzde 25'e çıkardı. Ayrıca, bankacılık sektörüne TL dönüşlü KKM hesaplarından yüzde 50, döviz dönüşlü KKM hesaplarından ise yüzde 5 TL vadeli mevduata dönüşüm hedefi verildi. Bu hedefi tutturamayan bankalar menkul kıymet alımı ile karşı karşıya kalacak. Bankacılık sektörü kaynakları, TL mevduat faizlerinin yüzde 35-40 seviyelerine yükselmesini bekliyor.
28 Ağustos 2023

MIT'den Prof. Dr. Daron Acemoğlu, Türkiye Merkez Bankası'nın döviz ve altın rezervlerindeki ciddi düşüşe dikkat çekti. Son iki ayda rezervler 25 milyar dolar azaldı ve net rezervler 21 yıl sonra ilk kez negatif değere düştü. Acemoğlu, ekonomideki sorunların temelinde bu azalan rezervlerin yattığını ve mevcut şartlarda durumun sürdürülemez olduğunu ifade etti. Ayrıca, Kur Korumalı Mevduat (KKM) sisteminin bütçeye yük getirdiğini ve Türkiye'de paralel kurların oluştuğunu, bu durumun 1990'lara dönüş anlamına geldiğini belirtti.
27 Mayıs 2023

Türkiye Cumhuriyet Merkez Bankası (TCMB), bankalara gelen yeni fiziki döviz veya altın nedeniyle Türk Lirası mevduat oranının düşmesini engellemek amacıyla, 28 Mart 2023 tarihinden itibaren bu tür girişlerin TL mevduat oranı hesaplamalarında dikkate alınmamasına karar verdi. Bu düzenleme, deprem felaketi sonrasında yastık altındaki birikimlerin ekonomiye kazandırılmasını hızlandırmayı amaçlıyor. Ayrıca, bankaların menkul kıymet tesis oranları, mevduat ve kredilerdeki TL payına göre ayarlanacak ve gerçek kişilerin dönüşüm hesapları da bu hesaplamalarda dikkate alınacak.
29 Mart 2023

Türkiye'deki bankacılık sektöründe dolarizasyon oranı, yani kur korumalı mevduat ile yabancı para mevduatın toplam mevduata oranı yüzde 67,7'ye çıktı. Bu oran, yılbaşında yüzde 62 seviyesindeydi. Ekonomistler, getirisi dövize endeksli değiştiği için kur korumalı mevduatı da dolarizasyon oranı hesabına dahil ediyorlar. Bu yıl dolar, TL karşısında yüzde 44,13, avro ise yüzde 48,21 yükseliş yaşadı.
7 Ağustos 2023

Merkez Bankası, parasal aktarım mekanizmasını güçlendirmek, Türk lirası mevduat payını artırmak ve Kur Korumalı Mevduat'tan Türk lirası mevduata geçişi desteklemek amacıyla, belirli koşulları sağlayan mevduat bankalarının 1 aydan uzun vadeli Türk lirası mevduat ve Kur Korumalı Mevduat hesapları için tesis edilen zorunlu karşılıklara üç ayda bir faiz uygulama kararı aldı. Ayrıca, katılım bankalarının Türk lirası cinsinden tesis edilmesi gereken zorunlu karşılık tutarında indirim yapılacak.
5 Şubat 2024

Türkiye'de 32-91 günlük Türk Lirası mevduatların aldığı faiz oranı ortalama %28,10'a yükselerek 5 Aralık 2003'ten bu yana görülen en yüksek seviyeye ulaştı. Cumhurbaşkanı Erdoğan'ın yeni ekonomi modeli ve Merkez Bankası'nın faiz indirim politikası, enflasyonun düşeceği ve TL'nin değer kazanacağı beklentilerini karşılamadı. Uzmanların uyarılarına rağmen enflasyon yükseldi, TL değer kaybetti ve hükümet bankalara çeşitli kısıtlamalar getirdi. Seçim öncesi döviz talebinin artmasıyla TL, dolar ve avro karşısında değer kaybetti. Hükümet, TL'deki ani değer kaybını önlemek için kur korumalı mevduatta faiz tavanını kaldırdı.
31 Mart 2023

Merkez Bankası haftalık para ve banka istatistiklerini açıkladı. Buna göre, bankacılık sektörünün toplam mevduatı 17 Mayıs ile biten haftada 374 milyar 683 milyon 259 bin lira artışla 16 trilyon 486 milyar 498 milyon 877 bin liraya yükseldi. Aynı dönemde, 1-3 aylık mevduat faiz oranı yüzde 68,2'den yüzde 63,7'ye geriledi. Bu düşüş, mevduat faizlerinde hızlı bir gerileme olarak kaydedildi.
23 Mayıs 2024

Merkez Bankası'nın (MB) zorunlu karşılıklarla ilgili yeni uygulaması sonrasında, bankacılık sistemindeki likidite fazlası azaltıldı. 10 Kasım itibarıyla net fonlama 75,6 milyar lira artarak pozitife geçti. Ekim sonunda bu rakam 228,6 milyar lira likidite fazlası olarak kaydedilmişti. MB'nin kur korumalı mevduatlar ve yabancı para mevduatları için getirdiği zorunlu karşılık oranı artışı ve ilave TL karşılık uygulaması ile sistemden toplamda 350 milyar TL'nin çekilmesi hedefleniyor.
13 Kasım 2023

Merkez Bankası Para Politikası Kurulu, seçici kredi ve miktarsal sıkılaştırma adımlarını başlattı. Bu kapsamda, kur korumalı mevduatlara 'zorunlu karşılık' uygulaması getirildi. Bu uygulama ile Merkez Bankası, piyasada oluşan Türk Lirası likidite fazlasını sistemden çekmeyi hedefliyor. Kur korumalı hesaplara yüzde 15 oranında zorunlu karşılık tesis etme yükümlülüğü getirildi.
21 Temmuz 2023

Merkez Bankası, seçimler öncesinde faiz indirimine yönelik bir açıklama yaparken, bankaların mevduat faizlerinde artışa gitmesine yol açan 'üç ay' kuralını getirdi. Bu kural sonrasında bazı bankaların mevduat faiz oranları yüzde 30'u aştı. Vatandaşlar, ekonomi politikaları nedeniyle birikimlerini dövizde tutmayı sürdürürken, Merkez Bankası liralaşma stratejisi çerçevesinde döviz hesaplarının TL'ye dönüştürülmesi için bankaları teşvik ediyor. Ayrıca, Merkez Bankası ticari kredi maliyetlerini artıran uygulamalara son verilmesini istedi ve aksi takdirde düzenleme yapabileceğini belirtti.
20 Ocak 2023

Türkiye Cumhuriyet Merkez Bankası, Türk Lirası mevduatın vadesinin uzatılmasını teşvik etmek amacıyla üç aydan uzun vadeli TL mevduatlar için zorunlu karşılık oranlarını yüzde sıfır olarak ayarladığını duyurdu. Bu karar, liralaşma stratejisi çerçevesinde, vatandaşların ve bankaların döviz hesaplarını TL'ye çevirmelerini teşvik etmek için alındı. Ayrıca, yurt dışından sağlanan altı aydan uzun vadeli yabancı para yükümlülükler için de zorunlu karşılık oranları yıl sonuna kadar yüzde sıfır olarak uygulanacak. Değişiklikler 3 Şubat 2023 tesisinden itibaren geçerli olacak.
15 Ocak 2023

Türkiye Cumhuriyet Merkez Bankası (TCMB), bankalara gönderdiği bir yazı ile enflasyona endeksli kıymetler için teminat havuzunda uygulanan iskonto oranını yüzde 60'tan yüzde 70'e çıkardığını duyurdu. Bu değişiklik, TCMB'nin 'liralaşma stratejisi' kapsamında ve piyasa işlemleri teminat havuzunda TL cinsi varlıkları desteklemek amacıyla yapıldı. Yeni düzenleme 9 Ocak'tan itibaren geçerli olacak.
5 Ocak 2023

Dolar/TL kuru 19 seviyesini geçmesinin ardından, ekonomi yönetimi tarafından ticari kurumsal müşterilerin günlük döviz alım limiti 5 milyon dolardan 2,5 milyon dolara indirildi. Ayrıca, yurt dışı para transferlerine 'sözlü' uyarı ile yüzde 5 komisyon uygulaması getirildi. Bu değişiklikler, döviz kuru üzerindeki baskıyı azaltmayı ve piyasayı dengelemeyi amaçlıyor.
20 Mart 2023

Türkiye Cumhuriyet Merkez Bankası, bankaların döviz mevduatından Türk Lirası mevduatına geçişini teşvik etmek amacıyla menkul kıymet tesis oranını yüzde 5'ten yüzde 10'a çıkardı. 24 Şubat'tan itibaren uygulanacak yeni oranlarla, bankaların Türk Lirası mevduat hedeflerine ulaşmaları durumunda indirimli oranlar uygulanacak, hedefleri tutturamayanlar için ise daha yüksek oranlar geçerli olacak. Merkez Bankası, mevduatta liralaşma hedefini de yüzde 50'den yüzde 60'a yükseltti ve bir ödül-ceza sistemi getirdi. Bankaların son dönemde TL mevduat hedeflerini tutturabilmek için mevduat faizlerini artırdıkları ve bu durumun sektör işleyişini olumsuz etkilediği belirtiliyor.
7 Ocak 2023

Merkez Bankası, bankalara gönderdiği bir yazı ile 1 Haziran'dan itibaren açılacak veya yenilenecek kur korumalı mevduat hesaplarında önden prim ödemesine son verilmesini talep etti. Bu düzenleme, bankaların döviz hesaplarını TL'ye çevirme hedeflerine ulaşmaları ve döviz talebini kontrol altına almak amacıyla yapıldı. Bankalar, daha önce mevduat sahiplerini dövizden vazgeçirmek için bu hesaplara yüksek faizler teklif etmekteydi. Banka yöneticileri, bu ve benzeri konuları görüşmek üzere Merkez Bankası yetkilileriyle bir araya gelmişti.
1 Haziran 2023

Merkez Bankası'nın yayımladığı haftalık para ve banka istatistiklerine göre, bankacılık sektöründeki toplam mevduat miktarı artış gösterdi ve mevduat faiz oranları yüzde 49,3'e yükseldi. TL cinsinden mevduat azalırken, yabancı para cinsinden mevduat hafif bir artış gösterdi. Ayrıca, ticari kredi faizleri yüzde 52,8 ile 21 yılın en yüksek seviyesine, bireysel kredi faizleri ise yüzde 61,3 seviyesine çıktı.
7 Aralık 2023

Merkez Bankası'nın açıkladığı verilere göre, 26 Mayıs-2 Haziran tarihleri arasında hem Türk Lirası hem de döviz mevduatlarında azalma yaşandı. Bu durum, seçim öncesi dönemde TL'nin değer kaybını önlemek için yapılan döviz satışları ve piyasa dışı düzenlemeler sonucu rezerv kayıplarının arttığı bir döneme denk geliyor. Net rezervlerin ekside seyretmesi, sermaye kontrolüne varabilecek önlemlerin gelebileceği yorumlarını beraberinde getiriyor. Ekonomist Tunç Şatıroğlu'nun da dikkat çektiği bu mevduat azalışı, piyasalarda endişe yaratıyor.
8 Haziran 2023

Bankacılık sektörü, seçim sonrası ekonomi yönetiminin değişmesine rağmen piyasalarda beklenen olumlu değişikliklerin yaşanmadığını ifade ediyor. Merkez Bankası'nın faiz kararı ve diğer düzenlemelerdeki yavaş geri çekilme, sektörde hayal kırıklığına neden olmuş. Sektör kaynakları, TL mevduat faizlerinde gevşeme olmasına rağmen, kur korumalı mevduatın baskısının devam ettiğini ve krediye erişimde sıkıntıların sürdüğünü belirtiyor.
10 Temmuz 2023
İşaretlediklerim