Türkiye Cumhuriyet Merkez Bankası (TCMB), Kur Korumalı Mevduat (KKM) sisteminden çıkışları desteklemek ve TL mevduatının cazibesini artırmak amacıyla yeni kararlar aldı. Yayımlanan tebliğe göre, bankalar döviz dönüşümlü KKM hesaplarına politika faizinin altında faiz verebilecek, ancak bu oran politika faizinin yüzde 85'inden düşük olamayacak. Gerçek kişilerin döviz mevduatlarını TL'ye çevirmeleri için tarih koşulunda değişiklik yapıldı ve kur farkı ödemelerinde banka ile TCMB arasında bir paylaşım modeli getirildi.
1 Aralık 2023

Suudi Arabistan Kalkınma Fonu tarafından Türkiye Merkez Bankası'na yatırılacağı duyurulan 5 milyar dolarlık mevduat, bankanın hesaplarına giriş yaptı. Bu gelişme, bankacılık kaynakları tarafından 13 Mart tarihli bilanço verilerinde görülebildi. Mevduat yatırılması konusunda anlaşma, Suudi Arabistan Turizm Bakanı ve Kalkınma Fonu Yönetim Kurulu Başkanı Ahmed Al Katip ile Merkez Bankası Başkanı Şahap Kavcıoğlu arasında ay başında imzalanmıştı. Cumhurbaşkanı Erdoğan, Körfez ülkelerinden gelen desteklerle ilgili olumlu açıklamalarda bulundu.
14 Mart 2023

Türkiye'de döviz dönüşümlü kur korumalı mevduat (KKM) hesaplarına uygulanan önden prim ödemesi uygulaması sonlandırıldı. Bu değişiklik sonrasında TL bazında KKM'de son iki ayın en yavaş artışı görülürken, dolar bazında ise bir gerileme kaydedildi. Merkez Bankası, bankalara KKM'de önden ödemeli prim uygulamasını sonlandırmalarını istemiş ve 1 Haziran'dan itibaren yeni açılacak veya yenilenecek KKM hesaplarında prim ödemelerinin vade sonunda yapılacağını belirtmişti.
8 Haziran 2023

Türk Lirası vadeli mevduat hesaplarına (32-91 gün) verilen yıllık faiz oranı yüzde 30,4 seviyesine geriledi. Bu, bir ayda 12 puanlık bir düşüş anlamına geliyor. Bu düşüş, Cumhurbaşkanı Tayyip Erdoğan'ın yeni ekonomi modeli ve Merkez Bankası'nın faiz indirme politikalarının bir sonucu olarak görülüyor. Ancak, bu politikaların uygulanması piyasa faizlerinin yükselmesine ve ekonomik krize yol açmıştı.
28 Temmuz 2023

Merkez Bankası'nın 2023 sonu itibarıyla net döviz pozisyonu -132 milyar dolar olarak hesaplandı, bu rakam 2013'te 50 milyar dolar seviyesindeydi. Eski Merkez Bankası baş ekonomisti Hakan Kara'nın hesaplamalarına göre, son altı ayda döviz pozisyonu 62 milyar dolar iyileşme gösterdi. Kara, bu iyileşme hızıyla devam edilirse, rezervlerin 2 yıl içinde normalleşebileceğini belirtti.
9 Ocak 2024

Türkiye Merkez Bankası, Mart 2023 ödemeler dengesi verilerini yayımladı. Buna göre, Türkiye'nin Mart ayı cari işlemler hesabı 4 milyar 484 milyon dolar açık verdi. 2023 yılının ilk üç ayında toplam cari açık 23 milyar 591 milyon dolar olurken, son 12 aylık cari açık 54,2 milyar dolar olarak gerçekleşti. Hükümetin 'yeni ekonomi modeli' çerçevesinde cari fazla hedeflenmesine rağmen, Türk Lirası'nın değer kaybı ve yüksek enflasyon oranları cari açık hedeflerinin tutturulamadığını gösteriyor.
11 Mayıs 2023

Türkiye Cumhuriyet Merkez Bankası (TCMB), bankalara gelen yeni fiziki döviz veya altın nedeniyle Türk Lirası mevduat oranının düşmesini engellemek amacıyla, 28 Mart 2023 tarihinden itibaren bu tür girişlerin TL mevduat oranı hesaplamalarında dikkate alınmamasına karar verdi. Bu düzenleme, deprem felaketi sonrasında yastık altındaki birikimlerin ekonomiye kazandırılmasını hızlandırmayı amaçlıyor. Ayrıca, bankaların menkul kıymet tesis oranları, mevduat ve kredilerdeki TL payına göre ayarlanacak ve gerçek kişilerin dönüşüm hesapları da bu hesaplamalarda dikkate alınacak.
29 Mart 2023

Merkez Bankası'nın politika faiz artırımı, sadeleşme ve miktarsal sıkılaştırma adımları sonucunda ticari kredi faizleri yükseldi. 2 Haziran haftasında yüzde 14,23 olan ticari kredi faizi, sınırın kaldırılmasıyla birlikte yüzde 37,8'e çıktı. Kamu bankaları taksitli ticari kredi faizini TLREF artı 10 puana yükseltirken, özel bankalarda bu oran yüzde 32-38 arasında değişiyor. Ancak yükselen faizler, bankacılık sektörünün kredi arzı iştahını artırmadı.
14 Ağustos 2023

Merkez Bankası, Türk Lirasını (TL) güçlendirmek ve bankacılık sistemini TL'yi cazip kılacak şekilde dönüştürmek için yeni adımlar attı. Bu adımlar arasında, TL mevduatını desteklemek ve kur korumalı hesaplardan (KKM) standart TL mevduata geçişi özendirmek bulunuyor. Ayrıca, TL'ye geçiş ve yenilemeyle TL payı hesaplamalarında revizyona gidildi ve ihracat, yatırım ve KOBİ kredilerinde fatura muafiyet sınırı 250 bin TL'ye yükseltildi.
18 Eylül 2023

Merkez Bankası, bankaların bilançolarındaki Türk Lirası ağırlığı yükümlülüğünü yüzde 60'tan yüzde 57'ye indirdi. Ayrıca, yükümlülüğünü yerine getiremeyen bankalar için menkul kıymet tesisi oranı yüzde 10'dan yüzde 5'e çekildi. Bu düzenlemeler, yeni ekonomi yönetiminin göreve gelmesi ve 'liralaşma' adı altında yapılan düzenlemelerin akıbetinin merak edilmesiyle birlikte geldi.
25 Haziran 2023

Prof. Dr. Hakan Kara, KKM'nin toplam mevduatının 120 milyar dolara ulaştığını ve temmuz ayından sonra her hafta 8-10 milyar dolarlık bir geri dönüş olacağını belirtti. KKM'nin, TL'nin değer kaybını yavaşlatmak için Aralık 2021'de başlatıldığını ve iktidarın döviz talebini dizginlemek için çeşitli düzenlemeler yaptığını ifade etti. Kara, KKM'nin bir saadet zinciri gibi olduğunu ve devletin bu yükü ne kadar taşıyabileceğinin belirsiz olduğunu, sistemin sonuna yaklaşıldığını ve kontrollü bir şekilde etkisiz hale getirilmesi gerektiğini vurguladı.
21 Mayıs 2023

Merkez Bankası verilerine göre, 26 Mayıs haftasında Türk Lirası vadeli mevduat hesaplarındaki üç aylık faiz oranları yüzde 33,88 iken, 2 Haziran haftasında yüzde 37,39'a yükseldi. 9 Haziran haftasında ise bu oran yüzde 39,42'ye ulaştı. Bankacılık kaynaklarına göre geçen hafta bazı bankaların TL mevduat hesaplarına uyguladığı faiz oranları yüzde 47'ye kadar çıktı.
16 Haziran 2023

Türkiye hükümeti, 14 Mayıs'taki seçimler öncesinde kredi kullanımını teşvik etmek amacıyla kamu bankaları Ziraat Bankası, VakıfBank ve Halkbank'ın sermayesini toplamda 5,5 milyar dolar (105 milyar lira) artırmayı planlıyor. Bu miktar, ilk duyurulan plandan yüzde 75 daha fazla. Sermaye artışını Türkiye Varlık Fonu (TVF) sağlayacak ve TVF'nin yönetim kurulu başkanı Cumhurbaşkanı Tayyip Erdoğan. Kamu bankaları, son yıllarda ekonomiyi desteklemek için ucuz finansman ve Kredi Garanti Fonu kredileri sağlarken, bu durum sermaye ihtiyacını da artırmıştı.
21 Mart 2023

Türkiye'de ekonomi yönetimi, TL'nin değer kaybını sınırlamak için çeşitli önlemler alıyor. Bu önlemlerden biri olarak, şirketler için faiz üst sınırı olmayan yeni bir kur korumalı mevduat (KKM) ürünü devreye alındı ve bireysel KKM hesaplarında da faiz üst sınırı kaldırıldı. Daha önce bankalar, Merkez Bankası'nın belirlediği politika faizinin en fazla 3 puan üstünde faiz verebiliyordu. Yeni düzenlemelerle birlikte KKM hesaplarının getirisinin artması ve bireysel TL mevduat faizlerinin yüzde 20 civarına yükselmesi bekleniyor.
31 Mart 2023

Merkez Bankası, bankalara gönderdiği bir yazı ile 1 Haziran'dan itibaren açılacak veya yenilenecek kur korumalı mevduat hesaplarında önden prim ödemesine son verilmesini talep etti. Bu düzenleme, bankaların döviz hesaplarını TL'ye çevirme hedeflerine ulaşmaları ve döviz talebini kontrol altına almak amacıyla yapıldı. Bankalar, daha önce mevduat sahiplerini dövizden vazgeçirmek için bu hesaplara yüksek faizler teklif etmekteydi. Banka yöneticileri, bu ve benzeri konuları görüşmek üzere Merkez Bankası yetkilileriyle bir araya gelmişti.
1 Haziran 2023

Türkiye Bankalar Birliği'nin (TBB) açıklamasına göre, Ekim ayında karşılıksız çek tutarı 8,1 milyar liraya yükselerek rekor bir artış gösterdi. Bu artışla birlikte, bankalara ibraz edilen toplam çek tutarına oranla karşılıksız çek oranı %1,39'a ulaştı, bu oran 2021 Haziran'dan bu yana görülen en yüksek seviye. Ayrıca, bankalara ibraz edilen toplam çek tutarı da 583,3 milyar lira ile tarihi bir zirveye ulaştı.
20 Kasım 2023

Merkez Bankası, tüzel kişilerin dövizden Türk lirası mevduata geçişte sağlanacak desteğin şartlarında değişiklik yaptı. Resmi Gazete'de yayımlanan değişiklikle, döviz tevdiat veya döviz cinsinden katılım fonu hesaplarının açılma tarihi şartı 31 Aralık 2022'ye kadar uzatıldı. Yurt içi yerleşik gerçek ve tüzel kişilerin döviz hesapları, talep etmeleri halinde dönüşüm kuru üzerinden Türk lirasına çevrilebilecek. Bu tebliğ, döviz hesaplarının TL mevduat ve katılım hesaplarına dönüşümünde sağlanacak desteğin detaylarını düzenliyor.
10 Ocak 2023

Merkez Bankası, 2024 yılı için açıklanan yüzde 49 oranındaki asgari ücret artışının ocak ayında enflasyonu yükselteceğini ifade etti. Banka, 21 Aralık'ta gerçekleştirdiği Para Politikası Kurulu toplantısının özetinde bu durumu paylaştı ve enflasyonun şubat ayı ve sonrasında yavaşlayarak yılın ilk yarısında düşüş eğilimine gireceğini öngördü. Ayrıca, Merkez Bankası'nın faiz oranını yüzde 42,5 seviyesine çıkardığı bilgisi de verildi.
28 Aralık 2023

Merkez Bankası, döviz yükümlülüğü olan yurt içi yerleşik şirketler için kur korumalı mevduat (KKM) hesaplarının vade süresini üç aydan bir aya indirdi. Resmi Gazete'de yayımlanan tebliğe göre, bu şirketler artık daha kısa vadeli KKM hesapları açabilecek. Daha önce bu tür hesaplar için minimum üç ay vade şartı bulunuyordu. KKM'nin cazibesinin döviz kurunun sabit seyretmesi nedeniyle azaldığı belirtiliyor.
30 Mart 2023

Türkiye Merkez Bankası'nın Ocak 2023 ödemeler dengesi verilerine göre, Türkiye'nin dış ticaret açığı 12,43 milyar dolar olarak kaydedildi ve resmi rezervler 9,34 milyar dolar azaldı. Hükümetin 'yeni ekonomi modeli' ile cari işlemlerde fazla vermeyi hedeflemesine rağmen, Türk Lirası'nın değer kaybı ve yüksek enflasyon oranları bu hedefin gerçekleşmesini engelledi. Cumhurbaşkanı Erdoğan'ın faiz indirimi politikası ve TL'nin dolar karşısında değer kaybı, ekonomik hedeflerin tutturulamamasına yol açtı.
13 Mart 2023
İşaretlediklerim