Şanlıurfa'nın kuzeydoğusundaki Göbeklitepe'de, 12 bin yıllık bir güneş takvimi keşfedildi. Edinburg Üniversitesi'nden araştırmacılar tarafından bulunan bu takvim, dünyanın en eski takvimi olarak kabul ediliyor ve her biri bir günü temsil eden 365 'V' sembolü içeriyor. Takvim, bir kuyruklu yıldız çarpmasının medeniyetin doğuşunu tetiklediğini belgeleyebilir. Araştırmacılar ayrıca 27 gün süren bir meteor yağmurunu tasvir eden bir sütun da keşfettiler.
8 Ağustos 2024

Saatte 93 bin kilometre hızla ilerleyen 2011 UL21 adlı asteroit, son 125 yılda Dünya’ya en fazla yaklaşan gök cismi olacak. Gökbilimciler, asteroitin dünyaya çarpmayacağını düşünüyor. Dağ büyüklüğündeki asteroitin geçişi internetten ya da iyi bir teleskopla takip edilebilecek ve Youtube’taki canlı yayın 27 Haziran 23.00’da başlayacak. Avrupa Uzay Ajansı, çarpışma olasılığının sıfır olduğunu fakat 2011 UL21’in Dünya’ya çarpması halinde kitlesel yıkıma yol açacağını belirtti.
26 Haziran 2024

NASA'nın James Webb ve Hubble uzay teleskopları, birbirine yakın geçen IC 2163 ve NGC 2207 adlı iki sarmal galaksiyi görüntüledi. Bu galaksiler, kütle çekimi etkisiyle birbirine yaklaşarak ilginç yapılar oluşturdu. Görüntüler, galaksilerin kütle çekimi etkisiyle oluşan kollarını ve yeni yıldız oluşumlarını ortaya koyuyor. Ayrıca, bu galaksilerde son yıllarda yedi süpernova meydana geldiği tespit edildi.
3 Kasım 2024

Bu sonbaharda, NASA'nın ATLAS sistemi tarafından tespit edilen 2024 PT5 adlı küçük bir asteroit, Dünya'nın çekim gücüne yakalanarak geçici bir süre için mini Ay haline gelecek. Bu asteroit, Arjuna Asteroit Kuşağı'ndan geliyor ve Dünya'nın yörüngesinde birkaç ay kalacak. Ancak, bu mini Ay çıplak gözle görülemeyecek kadar küçük ve sönük olacak. Bilim insanları, bu tür olayların daha önce de yaşandığını ve 2024 PT5'in 2055 yılında yeniden Dünya yörüngesine döneceğini belirtiyor.
26 Eylül 2024

James Webb Uzay Teleskobu (JWST), Perseus Moleküler Bulutu'nda herhangi bir yıldıza bağlı olmayan altı başıboş gezegen keşfetti. Bu gezegenler, Dünya'ya yaklaşık 960 ışık yılı uzaklıktaki NGC 1333 bulutsusunda bulundu ve Jüpiter'den daha büyük oldukları tespit edildi. Araştırma, yıldız ve gezegen oluşum süreçlerini anlamak için önemli bilgiler sunuyor. Ayrıca, bu keşifler bir yıldıza bağlı olmadan da gezegen oluşumunun mümkün olduğunu gösteriyor.
28 Ağustos 2024

2023 yılında fırlatılan Euclid Teleskobu, evrenin şimdiye kadarki en büyük 3D haritasının yüzde 1'ini tamamladı. Avrupa Uzay Ajansı ve NASA iş birliğiyle gerçekleştirilen bu proje, evrenin gelişimini anlamayı ve karanlık madde ile karanlık enerji gibi gizemli fenomenleri ortaya çıkarmayı amaçlıyor. Teleskop, 14 milyon galaksi ve Samanyolu'ndaki milyonlarca yıldızı kaydetti. Tam haritanın oluşturulması için altı yıl boyunca gözlem yapılacak ve gökyüzünün üçte biri taranacak.
16 Ekim 2024

World Wildlife Fund (WWF) tarafından organize edilen 'Dünya Saati' etkinliği, artan doğa kayıpları ve iklim krizine dikkat çekmek amacıyla dünya genelinde bir saatliğine ışıkların söndürülmesini içeriyor. Etkinlik, her ülkenin yerel saatiyle 20.30-21.30 arasında gerçekleştiriliyor. Yeni Zelanda ve Avustralya'da başlayan etkinlik, Ankara Çankaya'daki Atakule gibi simge yapıların ışıklarının kapatılmasıyla Türkiye'de de destek buldu. Bu hareket, 2007'den bu yana her yıl mart ayının son cumartesi günü düzenleniyor.
23 Mart 2024

Solar Orbiter uzay aracı, Güneş’in şimdiye kadarki en yüksek çözünürlüklü görüntülerini çekti. Bu görüntüler, Güneş lekeleri ve iyonize gazların hareketlerini net bir şekilde gösteriyor ve heliofizikçilere Güneş’i daha iyi anlama fırsatı sunuyor. ESA ve NASA'nın ortak misyonu olan Solar Orbiter, Güneş’in manyetik alanlarının kaynağını ve Güneş rüzgarlarını tetikleyen unsurları anlamaya yardımcı olacak. Yeni görüntüler, Güneş’in farklı katmanlarının karmaşıklığını ve manyetik alanların yoğunlaştığı bölgeleri de gözler önüne seriyor.
21 Kasım 2024

Samanyolu Galaksisi'nin merkezinde bulunan süper kütleli kara delik Sagittarius A*'nın net bir fotoğrafı, Olay Ufku Teleskobu (EHT) tarafından paylaşıldı. Bu fotoğraf, bilim insanlarının Mayıs 2022'de ilk kez görselini elde ettiği Sagittarius A*'nın polarize ışıkta görüntülenen ilk görseli olarak kaydedildi. Görsel, kara deliğin etrafındaki manyetik alanların da gözlemlenmesini sağlıyor. Kara delik, Güneş'ten 6,5 milyar kat daha ağır ve Samanyolu Galaksisi'ne 54,8 milyon ışık yılı uzaklıkta yer alıyor.
27 Mart 2024

NASA'nın James Webb Uzay Teleskobu ve Chandra X-ışını Gözlemevi verilerini inceleyen bilim insanları, büyük patlamadan 1,5 milyar yıl sonra bir galaksinin merkezinde süper kütleli bir kara delik keşfetti. LID-568 adı verilen bu kara delik, teorik limitin 40 katından fazla madde tüketiyor. Keşif, süper kütleli kara deliklerin evrenin ilk dönemlerinde nasıl oluştuğuna dair önemli ipuçları sunuyor. Ayrıca, bu kara deliğin çevresinde yüksek parlaklık ve güçlü gaz çıkışları gözlemlendi.
5 Kasım 2024

Türkiye’nin başta başkent Ankara olmak üzere İstanbul, Gaziantep, Samsun ve Bingöl gibi birçok ilinde Süper Ay gözlemi yapıldı. Süper Ay, Ay’ın yörüngesinin Dünya’ya en yakın noktasında bulunması nedeniyle gökyüzünde normalden daha büyük ve parlak görünmesiyle oluşuyor. Bu doğa olayı, Ay’ın yörüngesinin Güneş ve Dünya ile doğru sıralamaya ulaşması sonucu meydana geliyor.
19 Ağustos 2024

Gökbilimciler, Samanyolu Galaksisi'nde Dünya'dan yaklaşık 8 bin ışık yılı uzaklıkta bulunan V404 Cygni adlı sistemde ilk kez bir üçlü kara delik sistemi keşfetti. Massachusetts Institute of Technology'den Kevin Burdge ve ekibi, daha önce bilinen bu X-ray ikilisinin aslında üçlü bir yıldız sisteminin merkezinde yer aldığını ortaya çıkardı. Bu keşif, kara deliklerin evrimi ve oluşum süreçleri hakkında yeni sorular doğuruyor ve mevcut teorileri sorgulamamıza neden oluyor.
27 Ekim 2024

NASA’nın Parker Güneş Sondası, saatte 635 bin 266 kilometre hıza ulaşarak en hızlı insan yapımı nesne olarak kayda geçti. 2018'de fırlatılan sonda, Güneş’in dış tabakasını gözlemlemek amacıyla kullanılıyor. Parker, Venüs’ün yörüngesiyle hizalanarak gezegenin yer çekimiyle hız kazanıyor ve Güneş’e 6,12 milyon kilometreye kadar yaklaşmayı hedefliyor. Sonda, 2 bin 500 dereceye kadar sıcaklığa dayanabilen karbon kompozit kalkanla korunuyor.
12 Temmuz 2024

Küresel ısınma nedeniyle sıcaklıkların rekor kırmaya devam etmesi üzerine, bilim insanları Güneş ile Dünya arasına yerleştirilecek bir şemsiye fikrini gündeme getirdi. Bu fikir, güneş ışığını kısmen engelleyerek Dünya'nın ısınmasını yavaşlatmayı amaçlıyor. Farklı araştırma grupları, uzayın derinliklerine toz saçılmasından uzay baloncuklarından oluşan bir kalkan yaratmaya kadar çeşitli yöntemler üzerinde çalışıyor. Ancak, bu projelerin gerçekleştirilmesi için aşılması gereken önemli teknik zorluklar bulunuyor, örneğin projenin ağırlığı ve maliyeti.
11 Şubat 2024

James Webb Uzay Teleskobu'ndan alınan veriler, süper kütleli kara deliklerin galaksilerde yıldız oluşumu için gerekli olan gazı yok ederek galaksileri 'öldürdüğünü' ortaya çıkardı. Cambridge Üniversitesi'nden uluslararası bir ekip, Webb Teleskobu ile 'büyük patlama'dan iki milyar yıl sonrasında oluşan bir galaksiyi inceledi ve bu galaksinin merkezindeki kara deliğin, galaksiden yüksek hızda gaz fırlatarak yeni yıldız oluşumunu durdurduğunu keşfetti. Bu bulgu, kara deliklerin galaksilerde yıldız oluşumunu nasıl durdurduğunu anlamada önemli bir adım olarak değerlendiriliyor.
17 Eylül 2024

Bilim insanları, Aralık 2022'de Kuzey Kutup göklerinde görülen nadir bir 'kutup yağmuru aurora' olayının gizemini çözdü. Bu aurora, genellikle çıplak gözle görülmeyen ve düşük güneş rüzgarı seviyeleri sayesinde gözlemlenebilen bir uzay havası türüdür. Araştırmacılar, bu auroranın doğrudan güneşten gelen supratermal elektronlar tarafından üretildiğini ve 28 saat boyunca gözlemlenebildiğini belirtti. Bu keşif, kutup ışıklarının kökenlerini anlamada önemli bir adım olarak değerlendiriliyor.
23 Haziran 2024

19 Mart 2024 Salı günü, Kuzey Yarımküre'de bahar ekinoksu yaşandı, bu da her iki yarım kürenin eşit miktarda güneş ışığı aldığı anlamına geliyor. Ekinoks, Dünya'nın Güneş etrafındaki yörüngesindeki belirli bir noktada, ekseni ile yörüngesinin aynı hizaya gelmesiyle meydana gelir. Bu durum, gece ve gündüz sürelerinin neredeyse eşit olmasına neden olur. Ayrıca, makalede gündönümleri ve meteorolojik ile astronomik mevsimler arasındaki farklara da değinilmiştir.
19 Mart 2024

NASA'nın James Webb Uzay Teleskobu, erken evren dönemine ait iki büyük kara deliğin birleştiğini ortaya çıkardı. Bu kara deliklerden biri Güneş'ten 50 milyon kat daha büyükken, diğeri ona yakın büyüklükte. Birleşmenin, Büyük Patlama'dan 740 milyon yıl sonra gerçekleştiği tespit edildi. Bu bulgu, bilinen en eski tarihli kara delik birleşmesi olarak kaydedildi.
17 Mayıs 2024

19 Ağustos 2024'te Türkiye saatiyle 04:36'da Süper Mavi Ay en yüksek noktasına ulaştı. Süper Ay, Ay'ın Dünya'ya normalden daha yakın olduğu zamanlarda meydana gelir ve Ay'ı normalden daha büyük gösterir. Mavi Ay ise bir mevsimde dört dolunay olduğunda veya aynı ay içinde iki dolunay olduğunda gerçekleşir. Bu nadir doğa olayı üç gece boyunca gözlemlenebilecek ve bir sonraki Süper Mavi Ay Ocak 2037'de görülecek.
19 Ağustos 2024

NASA, 47 yıldır görev yapan Voyager 2 uzay aracının enerji tasarrufu sağlamak amacıyla 'Plazma Bilimi' deneyini durdurma kararı aldı. Dünya'dan yaklaşık 20,9 milyar kilometre uzakta bulunan Voyager 2, Güneş rüzgarlarını gözlemleyen bu deneyin kapatılması için 26 Eylül'de bir emir gönderdi ve sinyalin araca ulaşması 19 saat sürdü. NASA, Voyager 2'nin enerji kaynaklarının tükenmeye yaklaşmasına rağmen, aracın en az bir bilimsel cihazla 2030'lara kadar çalışmaya devam edeceğini öngörüyor. Voyager 2, heliosferin ötesinde, yıldızlararası uzayda görev yaparak eşsiz veriler topluyor.
3 Ekim 2024
İşaretlediklerim