Türkiye İstatistik Kurumu'nun (TÜİK) 2022 yaşam kalitesi modülüne göre, 15 yaş ve üstü kesimde canlı gösteri ve spor etkinliklerine katılmayanlar ve kültürel alanları gezmeyenlerin oranı yüzde 90'ın üstünde. Sinemaya gitmeyenlerin oranı ise yüzde 85,3. Ayrıca, son 12 ayda 15 yaş ve üzeri fertlerin yüzde 69'u hiç kitap okumadı. En çok kitap okuyan yaş grubu yüzde 50,9'la 15-24 yaş aralığı oldu.
24 Temmuz 2023

CHP Yoksulluk Dayanışma Ofisi Koordinatörü Hacer Foggo öncülüğünde hazırlanan 'Genç Yoksulluğu' raporu, Türkiye'deki üniversite öğrencilerinin yaşam koşullarını ve gelecek planlarını ortaya koydu. Rapora göre, yemek ücretleri ve konut fiyatlarındaki artışlar nedeniyle öğrencilerin yarısı düzgün beslenemiyor ve barınma hakkı elde edemiyor. Ayrıca, gençlerin yüzde 35,8'inin geliri 3 bin liranın altında ve yüzde 22,4'ü ne eğitimde ne istihdamda. Yurt dışına gitmek isteyen gençlerin oranı ise yüzde 42,9.
26 Eylül 2023

Belçikalı araştırmacılar, alkol kullanım bozukluğu olan kişilerin reddedilme duyarlılığını inceledi. Araştırmada, alkol kullanım bozukluğu teşhisi konmuş ve en az 10 gündür içmemiş 105 hasta ile 73 sağlıklı kişiden oluşan kontrol grubu 'reddedilme duyarlılığı anketi'ni yanıtladı. Anket sonuçları, alkol kullanım bozukluğu olan kişilerin sosyal etkileşimlerde reddedilme duyarlılığının ortalamanın üstünde olduğunu gösterdi. Araştırmanın sonuçları 'Journal of Psychiatric Research' dergisinde yayınlandı.
30 Ekim 2023

Harvard Üniversitesi tarafından yapılan bir araştırma, fiziksel işlerde çalışan 'mavi yakalı' erkeklerin sperm sayısının masa başı çalışan 'beyaz yakalı' erkeklere göre %50 daha fazla olduğunu ortaya koydu. Araştırma, 2005-2019 yılları arasında doğurganlık tedavisi görmek isteyen 377 erkekten alınan 950 sperm örneği üzerinde yapıldı. Fiziksel işlerde çalışan erkeklerin testosteron seviyelerinin de yüksek olduğu belirlendi. Araştırmanın genel nüfusa uygulanabilirliği konusunda bazı sınırlılıklar olduğu, ancak fiziksel aktivitenin erkek üreme sağlığını olumlu etkilediği vurgulandı.
1 Mart 2023

Dr. Nil Çetin, unutkanlığın sık yaşanmasının bir hastalık belirtisi olabileceğini belirtmiş ve bu durumu tetikleyebilecek sekiz faktörü sıralamıştır. Alkol ve sigara tüketimi, bazı ilaçların kullanımı, psikolojik durumlar, vitamin ve demir eksiklikleri, hormonal düzensizlikler, diyabet ve hipertansiyon gibi hastalıklar, uyku bozuklukları ve beyin yaşlanması bu faktörler arasında yer almaktadır. Ayrıca, bu durumlarla başa çıkabilmek için önerilerde bulunmuştur.
10 Aralık 2023

Developmental Cognitive Neuroscience dergisinde yayımlanan bir araştırma, bağırsak mikrobiyotasının insan sağlığı üzerindeki önemini vurguluyor. Araştırma, bağırsaklardaki iltihaba neden olan kötü bakterilerin oranıyla yaşlanma etkileri ve spor performansı arasında güçlü bir bağ olduğunu gösteriyor. Bağırsakların durumu iyiyse, saç beyazlaması, saç dökülmesi, deride görülen kırışıklıklar ve kronik rahatsızlıklar en asgari seviyede görülürken, bedenin zindelik durumu da belirli oranda korunuyor. Araştırmayı yapan takımın sorumlusu Zsolt Radak, probiyotiklerin önemini vurgulayarak, bu dost bakterilerin beslenmesi ve güçlendirilmesi için fermente ürünlerin tüketilmesini önerdi.
5 Eylül 2023

Harvard'dan psikolog Debbie Sorensen ve sinirbilimci Dr. Heidi Hanna, stresin bağımlılık yapıcı etkileri üzerine uyarılarda bulundu. Stresin, kortizol ve dopamin salgılayarak ödül merkezini harekete geçirdiği ve tekrarlanan davranışları teşvik ettiği belirtildi. Kronik stresin, uyuşturucu kadar bağımlılık yapabileceği ve yüksek hırslı kişilerin tükenmişlik ve kronik strese daha yatkın olduğu ifade edildi. Sorensen, stres bağımlılığının belirtileri olarak dinlenmekten kaçınma, sürekli telefon kontrolü ve her şeye 'evet' demeyi sıraladı.
8 Mayıs 2023

Türkiye'de bir zamanlar genç nüfusa sahip olmanın bir özelliği olarak kabul edilen durum, doğurganlık oranındaki düşüşle değişmek üzere. 2022 yılında 15-44 yaş arası kadın başına düşen canlı doğum oranı 1.61'e düşmüş ve 2023'te bu oranın daha da azalması bekleniyor. Bu düşüşün ana sebepleri arasında ekonomik koşullar ve gelecek kaygısı gösteriliyor. İnsanlar, maddi zorluklar ve kaliteli eğitim gibi konularda endişe duydukları için daha az çocuk sahibi olmayı tercih ediyorlar.
8 Şubat 2024

Dalhousie Üniversitesi'ndeki araştırmacılar, köpeklerin insanların nefeslerini koklayarak travma sonrası stres bozukluğunu (TSSB) tespit edebileceğini gösteren bir çalışma yürüttü. Araştırma, köpeklerin vücut salgılarındaki uçucu organik bileşenleri (VOC'leri) tanıyarak TSSB semptomlarını algılayabildiklerini ortaya koydu. İki köpek, Ivy ve Callie, bu kokuları yüksek doğruluk oranlarıyla tanıyarak farklı duygusal durumları ayırt etti. Araştırmacılar, bu bulgunun hizmet köpeklerinin eğitimi ve erken dönem TSSB semptomlarının tespiti için önemli olduğunu vurguluyor.
30 Mart 2024

Avrupa İstatistik Ofisi'nin (Eurostat) 2022 verilerine göre, Avrupa Birliği ülkelerinde gençler ortalama 26,4 yaşında ailelerinden ayrılarak kendi evlerini kuruyor. Kadınlar ortalama 25,4 yaşında, erkekler ise 27,3 yaşında ailelerinden ayrılıyor. Gençlerin en erken yaşta evden ayrıldığı ülke Finlandiya olurken, en geç ayrılanlar Hırvatistan'da yaşayan gençler oldu.
4 Eylül 2023

Covid-19 öncesinde başlayan ve pandemi döneminde artan uyuz vakaları, dünya çapında bir epidemi haline gelmiş durumda. Uzmanlar, uyuz parazitinin tedaviye direnç göstermesi ve bu direncin nedenlerini tartışıyor. Göçler ve yanlış ilaç kullanımı gibi faktörlerin etkisi sorgulanıyor. Uyuz, gençlerde daha yaygın görülüyor ve tedavi için kullanılan İnvermektin adlı ilacın karaborsada satıldığı ve yüksek maliyetlere ulaştığı belirtiliyor. Uyuzun teşhisi genellikle muayene ile yapılıyor ve kaşıntının karakteri önemli bir teşhis unsuru olarak öne çıkıyor. Tedavi sonrası kaşıntının devam etmesi bazen psikolojik sebeplere bağlanıyor.
5 Şubat 2023

Türkiye'de 2016'dan bu yana kalıcı hale gelen yaz saati uygulaması, enerji tasarrufu ve gün ışığından daha fazla yararlanma amacıyla devam ediyor. Ancak, özellikle sabahları karanlıkta yola çıkan öğrenciler bu durumdan memnun değil. Yaz saati uygulamasına adaptasyon için öneriler arasında her gün aynı saatte kalkmak, gün ışığından faydalanmak ve fiziksel aktivite yapmak yer alıyor. Bu öneriler, vücudun sirkadiyen ritmini düzenlemeye ve sabahları daha rahat uyanmaya yardımcı olabilir.
16 Mart 2024

Senex: Yaşlanma Çalışmaları Derneği'nin raporuna göre, Haziran ayında Türkiye genelinde 136 yaşlı şiddet, istismar, ihmal, hak ihlali ve ayrımcılığa maruz kaldı. Bu vakaların en çok yaşandığı şehir İstanbul oldu. Vakaların %49'u ölümle sonuçlandı ve bu ölümlerin 22'si şüpheli olarak sınıflandırıldı. Rapor, yaşlılara yönelik ayrımcılığın Türkiye'de giderek yaygınlaştığını belirtti.
31 Temmuz 2023

Danimarka'daki Aarhus Üniversitesi'nden bilim insanları, Birleşik Krallık merkezli Biobank'teki genetik verileri inceleyerek sigara içmenin zihinsel hastalıklara neden olduğunu ve hastaneye yatma riskini yüzde 250 artırdığını belirtti. Araştırmada, sigara içenlerin genellikle 30'larından sonra zihinsel rahatsızlıklar nedeniyle hastanede tedavi gördükleri ve sigaranın özellikle depresyon ve bipolar bozukluğa yol açtığı tespit edildi. Ayrıca, sigarayla ilişkilendirilen genleri taşıyan ancak sigara içmeyen kişilerin, bu genleri taşıyan ve sigara içen kişilere kıyasla ruhsal bozuklukların ortaya çıkma olasılığının daha düşük olduğu gözlemlendi.
2 Eylül 2023

CHP Yalova Milletvekili Tahsin Becan, Türkiye'de son 20 yılda 15 yaşından küçük 1673 çocuğun intihar ettiğini açıkladı. Ekonomik krizin derinleştiği son iki yılda 15 yaş ve altı çocuk intiharları yüzde 40 arttı. Becan, intihar eden çocukların yüzde 53'ünün kız olduğunu ve bu durumun dikkate alınması gerektiğini belirtti. Ayrıca, intihar eden her 33 kişiden birinin 15 yaşından küçük olduğunu ve bu durumun çocukların maruz kaldığı olumsuz etkilerin, stresin, baskının, travmaların veya psikososyal sorunların arttığını gösterdiğini ifade etti.
23 Temmuz 2023

Furniture at Work araştırmacıları tarafından yapılan bir çalışma, evden çalışmanın 70 yıl sonra insanların fiziksel görünümünde kalıcı değişikliklere neden olabileceğini öne sürüyor. Araştırmada, evden çalışan bir karakter olan 'Anna'nın, uygun olmayan çalışma koşulları nedeniyle sırtında kamburluk, gözlerinde şişlik ve ellerinde pençe şeklinde deformasyonlar oluşabileceği belirtiliyor. Ayrıca, hareketsiz yaşam tarzı ve yeterli temiz hava alamama durumları bağışıklık sistemi zayıflığı ve ruh sağlığı sorunlarına yol açabilir. Sağlık uzmanları, evden çalışanlara düzenli aralar vererek hareket etmelerini ve özel çalışma alanları oluşturmalarını öneriyor.
18 Haziran 2023

ÖSYM Başkanı Bayram Ali Ersoy, YKS'ye başvuran en genç adayın 15, en yaşlı adayın 89 yaşında olduğunu belirtti. Sınava toplam 3 milyon 527 bin 466 adayın başvurduğunu ve sınavın 228 sınav merkezinde uygulanacağını ifade etti. Adayların okul türlerine göre dağılımı ve diğer istatistiksel bilgileri paylaştı. Geçen yılki sınava 3 milyon 243 bin 334 aday başvurmuştu.
12 Haziran 2023

Birmingham Üniversitesi'nden bilim insanları, yaşlı meşe ağaçlarının karbondioksit emme kapasitesini araştırdı. Yedi yıl süren çalışmada, 180 yaşındaki ağaçların bile yüksek karbondioksit seviyelerine maruz kaldıklarında gövdelerini genişleterek daha fazla karbondioksit hapsettiği gözlemlendi. Bu bulgu, yaşlı ağaçların iklim değişikliğiyle mücadelede kritik bir rol oynadığını ortaya koydu.
13 Ağustos 2024

Avustralya'daki araştırmacılar, Parkinson hastalığını fiziksel belirtiler görülmeden yıllar önce teşhis etme yöntemi geliştirdi. Melbourne'daki Florey Enstitüsü ve Austin Health'deki araştırmacılar, hastalara beyindeki bir proteine (VMAT2) bağlanmak üzere tasarlanmış sentetik bir bileşik (18F-AV-133) enjekte ederek Parkinson hastalığının belirtilerini tespit etmenin mümkün olduğunu gösterdi. Araştırmacılar, Parkinson hastalığı olan 26 hasta, 12 kişilik bir kontrol grubu ve Parkinson hastalığının önemli göstergelerinden REM uykusu davranış bozukluğu bulunan 11 kişi üzerinde çalıştı.
11 Ekim 2023

Psikoloji alanında yapılan yeni bir araştırma, ahlaki kaygılar nedeniyle insanların daha az affedici olabileceğini ve kendi değerlerine aykırı davranışlar sergileyen insanları hızla reddedebileceğini gösteriyor. Araştırmada, katılımcılara ahlaki ikilemlerle karşı karşıya kalan insanlar hakkında bir dizi senaryo sunuldu ve katılımcıların kendi manevi değerleri hakkında da bilgi sahibi olundu. Araştırma sonuçları, ahlaki durumların genellikle esneklik gerektirdiğini ve zaman zaman kendi ahlaki eğilimlerimize aykırı hareket eden insanlara karşı daha bağışlayıcı olmanın ahlakla daha uyumlu olabileceğini gösteriyor.
10 Ağustos 2023
İşaretlediklerim