Woods Hole Oşinografi Enstitüsü uzmanları, okyanusun derinliklerine dalmanın uzay keşiflerine göre daha zor ve maliyetli olduğunu ifade etti. İnsanlık, okyanus yüzeyini binlerce yıldır keşfetmesine rağmen deniz tabanının sadece yüzde 20'sini haritalayabildi. Derin deniz keşiflerinin sınırlı olmasının nedenleri arasında yüksek basınç, karanlık ve soğuk koşullar yer alıyor. Derin okyanus çukurları 11 bin metre derinliğe kadar ulaşabiliyor ve bu bölgelerdeki yaşam, güneş ışığı yerine hidrotermal sızıntılardan elde edilen kimyasal enerjiyle sürdürülüyor.
22 Haziran 2023

NASA'nın James Webb Uzay Teleskobu ve Chandra X-ışını Gözlemevi verilerini inceleyen bilim insanları, büyük patlamadan 1,5 milyar yıl sonra bir galaksinin merkezinde süper kütleli bir kara delik keşfetti. LID-568 adı verilen bu kara delik, teorik limitin 40 katından fazla madde tüketiyor. Keşif, süper kütleli kara deliklerin evrenin ilk dönemlerinde nasıl oluştuğuna dair önemli ipuçları sunuyor. Ayrıca, bu kara deliğin çevresinde yüksek parlaklık ve güçlü gaz çıkışları gözlemlendi.
5 Kasım 2024

NASA'ya ait James Webb Uzay Teleskobu, Plüton’un en büyük uydusu Charon’un yüzeyinde karbondioksit izleri tespit etti. Araştırmacılar ayrıca yüzeyi su buzuyla kaplı uyduda hidrojen peroksit bileşiği izine de rastladı. Bu keşif, Charon'un yüzey bileşimi hakkında yeni bilgiler sunuyor ve daha önce bu gök cisminde rastlanmamış bileşiklerin varlığını ortaya koyuyor. Araştırma, Nature Communications dergisinde yayımlandı.
2 Ekim 2024

Bilim insanları, Aralık 2022'de Kuzey Kutup göklerinde görülen nadir bir 'kutup yağmuru aurora' olayının gizemini çözdü. Bu aurora, genellikle çıplak gözle görülmeyen ve düşük güneş rüzgarı seviyeleri sayesinde gözlemlenebilen bir uzay havası türüdür. Araştırmacılar, bu auroranın doğrudan güneşten gelen supratermal elektronlar tarafından üretildiğini ve 28 saat boyunca gözlemlenebildiğini belirtti. Bu keşif, kutup ışıklarının kökenlerini anlamada önemli bir adım olarak değerlendiriliyor.
23 Haziran 2024

Yaklaşık 5 bin kilometre derinlikte bulunan Dünya'nın iç çekirdeği, sismik ölçümlere göre artık yüzeyden daha yavaş dönüyor. Nature Geoscience dergisinde yayınlanan araştırmaya göre, iç çekirdek 1970'lerin başında gezegenin geri kalanından biraz daha hızlı dönmeye başlamış, ancak 2009 yılı civarında yavaşlamış. Araştırmacılar, iç çekirdeğin dönüş hızındaki bu değişimin, Dünya'nın kendi ekseni etrafında dönmesi için geçen süredeki küçük değişimlerle uyumlu olduğunu belirtiyorlar. Diğer uzmanlar ise bulgular konusunda temkinli yaklaşıyor ve Dünya'nın merkeziyle ilgili gizemlerin devam ettiğini vurguluyorlar.
26 Ocak 2023

Bilim insanları, 66 milyon yıl önce dinozorları yok eden devasa asteroitin yanı sıra, aynı dönemde daha küçük bir asteroidin de Dünya'ya çarptığını keşfetti. Bu ikinci asteroit, Batı Afrika kıyılarında denize çarparak Nadir Krateri'ni oluşturdu. Araştırmacılar, bu çarpmanın büyük bir tsunamiye ve depreme neden olduğunu düşünüyor. İki asteroitin neden birbirine yakın zamanlarda Dünya'ya çarptığı ise henüz bilinmiyor.
4 Ekim 2024

NASA'nın Mars'taki Perseverance keşif aracı, mini helikopter Ingenuity'nin 39. uçuşu için hazırlanırken çekilmiş bir fotoğrafını paylaştı. Ingenuity, 11 Ocak'ta yaklaşık 79 saniyede 140 metreyi kapsayan uçuşunu tamamladı ve şimdiye kadar Mars'ta toplam 7 bin 830 metre uçarak 64 dakikadan fazla havada kaldı. Perseverance, 18 Şubat 2021'de Mars'a iniş yapmış ve Ingenuity, 19 Nisan 2021'de başka bir gezegende uçurulan ilk hava aracı olmuştu.
14 Ocak 2023

Çinli özel şirket Space Pioneer'e ait Tianlong-3 roketi, bir test sırasında yanlışlıkla fırlatıldı ve Gongyi şehri yakınlarındaki tepelere düştü. Roketin yapısal bir arıza nedeniyle fırlatma rampasından ayrıldığı ve yere çakılarak alevler içinde kaldığı belirtildi. Olayda can kaybı yaşanmadığı ve yangının söndürüldüğü bildirildi. Bu tür kazalar Çin'de nadir görülmekte olup, roketin planlanmamış bir uçuş gerçekleştirmesi dikkat çekti.
1 Temmuz 2024

NASA'nın şimdiye kadarki en büyük uzay aracı olan Europa Clipper, Jüpiter'in Europa uydusunu incelemek üzere Florida'dan fırlatıldı. SpaceX tarafından Falcon Heavy roketiyle fırlatılan araç, 2030 yılında Jüpiter'e ulaşacak. Europa'nın buzlu yüzeyinin altında yaşam koşullarını araştıracak olan uzay aracı, Dünya dışı yaşam potansiyeline dair yeni veriler elde etmeyi amaçlıyor. Bu misyon, daha önce Galileo uzay aracının bulgularını genişletmeyi ve yeni keşifler yapmayı hedefliyor.
14 Ekim 2024

Avustralya’daki Monash Üniversitesi’nde yapılan araştırmaya göre, Dünya’nın yaklaşık 466 milyon yıl önce Satürn’deki gibi bir halka sistemine sahip olmuş olabileceği keşfedildi. Araştırma, büyük bir asteroidin gelgit kuvveti nedeniyle parçalanarak gezegenin etrafında bir halka sistemi oluşturduğunu öne sürüyor. Bu halkanın güneş ışığını engelleyerek küresel soğumaya yol açmış olabileceği belirtiliyor. Çalışma, Dünya dışı olayların gezegenimizin iklimini nasıl etkileyebileceğine dair yeni bir anlayış sunuyor.
16 Eylül 2024

James Webb Uzay Teleskobu'ndan alınan verilerle yapılan araştırmada, HD 189733 b gezegeninin atmosferinde hidrojen sülfür tespit edildi. Bu gaz, gezegenin atmosferine çürük yumurta kokusu veriyor. Araştırma, Johns Hopkins Üniversitesi'nden Dr. Guangwei Fu liderliğinde gerçekleştirildi ve Nature dergisinde yayınlandı. Hidrojen sülfürün tespiti, gezegenlerin oluşumu hakkında yeni bilgiler sunabilir.
9 Temmuz 2024

Japon araştırmacılar, dünyanın ilk ahşap uydusu LignoSat'ı uzaya fırlattı. Bu uydu, Ay ve Mars keşiflerinde kereste kullanımının erken bir denemesi olarak tasarlandı. Ahşap malzemenin uzayda dayanıklılığını test etmek amacıyla geliştirilen uydu, altı ay boyunca yörüngede kalacak. Araştırmacılar, ahşap uyduların çevresel etkileri en aza indirebileceğini ve gelecekte metal uyduların yerini alabileceğini öne sürüyor.
6 Kasım 2024

Maya uygarlığı, MS 250 civarında zirveye ulaşmış ancak MS 900 civarında büyük şehirlerinin neredeyse tamamı terk edilmişti. Illinois Üniversitesi'nden Profesör Lisa Lucero, Mayaların tamamen yok olmadığını, sadece siyasi sistemlerinin çöktüğünü belirtiyor. NASA'nın araştırmaları ve Jared Diamond'ın çalışmaları, kuraklığın ve ormansızlaşmanın Maya uygarlığının çöküşünde önemli rol oynadığını gösteriyor. Ormansızlaşma sonucu artan sıcaklıklar ve azalan yağışlar, mahsüllerin kalitesizleşmesine ve sosyal karışıklıklara yol açarak uygarlığın sonunu getirdi.
19 Nisan 2024

Çin'deki bilim insanları, yaklaşık 930 bin yıl önce başlayan ve 120 bin yıl süren bir popülasyon krizinin, küresel nüfusu 1280 üreyebilen bireye düşürdüğünü belirtti. Bu dönemde, buzul döngülerinin daha uzun ve yoğun hale geldiği, Afrika'da uzun süreli kuraklık yaşandığı belirtildi. Araştırma, günümüz insanlarından elde edilen genetik örneklere dayanarak eski nüfus dinamiklerini yeniden inşa etmeye olanak sağlıyor. Araştırmacılar, popülasyon krizinin başında insanın ilk atalarının yaklaşık yüzde 98,7'sinin yok olduğunu ve daha sonra modern insanın ortak atasının ortaya çıktığını savunuyor.
6 Eylül 2023

Çin'in Guangdong eyaletindeki bir hayvanat bahçesinde, Nisan-Temmuz 2024 arasında yapılan kazılarda 150'ye yakın tarihi mezar keşfedildi. Bu mezarlar, Han, Kin, Güney Hanedanları, Tang, Ming ve Çing Hanedanları dönemlerine ait olup, 2 bin 100 yılı aşkın bir tarihi kapsıyor. Ayrıca, Çin Cumhuriyeti dönemine ait 48 mezar taşı da bulundu. Keşifler, dönemin inşaat teknolojileri ve sosyal organizasyonu hakkında önemli bilgiler sunuyor.
4 Eylül 2024

California Üniversitesi ve NASA'nın ortaklaşa yürüttüğü bir çalışma, Grönland'daki Petermann Buzulu'nun gelgit hareketleri nedeniyle beklenenden daha hızlı eridiğini ve deniz seviyesindeki yükselme oranını hızlandırdığını gösterdi. Uydu radar verileriyle yapılan analizler, buzulun kara ile bağlantısının koparak okyanusta yüzmeye başladığını ve gelgit döngüleri sırasında önemli ölçüde yer değiştirdiğini ortaya çıkardı. Çalışmanın baş yazarı Enrico Ciraci, bu durumun deniz seviyesinin yükselmesini hızlandırabilecek yeni bir erime etkisini gösterdiğini belirtti. Çalışmanın ortak yazarı Eric Rignot, bu bulguların deniz seviyesindeki yükselme projeksiyonlarını yüzde 200'e kadar artırabileceğini ifade etti.
10 Mayıs 2023

İsviçre'deki Rhone Buzulu'nun 15 yıl içinde hızla eridiği, İngiliz bir çiftin sosyal medyada paylaştığı fotoğraflarla gözler önüne serildi. Helen ve Duncan Porter çifti, 2009 ve 2024 yıllarında aynı noktada çekilmiş fotoğrafları karşılaştırarak buzulların dramatik şekilde küçüldüğünü gösterdi. Bilim insanları, Rhone Buzulu'nun 2080 yılına kadar tamamen yok olabileceğini öngörüyor. Bu durum, insan kaynaklı iklim değişikliğinin ciddi sonuçlarını bir kez daha ortaya koyuyor.
9 Ağustos 2024

ABD Ulusal Havacılık ve Uzay Ajansı (NASA) ve diğer gökbilimciler, Dünya'dan 3,8 milyar ışık yılı uzaklıkta bulunan SDSS J1531 galaksi kümesinde, kaydedilen en güçlü kara delik patlamalarından birini tespit etti. Patlama, bir galaksinin merkezindeki süper kütleli kara delikten kaynaklandı ve sonucunda devasa bir boşluk oluştu. Harvard-Smithsonian Astrofizik Merkezi'nden Osase Omoruyi, daha fazla gözlemle durumu kesinleştireceklerini ve boşluğun kökenine dair daha fazla bilgi edinmeyi umduklarını belirtti. Araştırma bulguları, The Astrophysical Journal dergisinde yayınlandı.
22 Şubat 2024

NASA'nın James Webb Uzay Teleskobu, 120 ışık yılı uzaklıktaki bir gezegende dimetil sülfit (DMS) adı verilen bir molekül tespit etmiş olabileceğini belirtti. DMS molekülü, Dünya'da yalnızca canlılar tarafından üretiliyor. Ancak tespitin yeterince güçlü olmadığı ve molekülün varlığını doğrulamak için daha fazla veriye ihtiyaç duyulduğu vurgulanıyor. Ayrıca, gezegenin atmosferinde metan gazı ve karbondioksit tespit edildi, bu da gezegenin su okyanusuna sahip olabileceği anlamına gelebilir.
12 Eylül 2023

Bursa'da sabah saatlerinde mercek bulutu görüldü. Meteoroloji Genel Müdürlüğü, mercek bulutlarının engebelerden kaynaklanan rüzgar dalgalanmaları sonucu oluştuğunu ve genellikle engebenin kuytu tarafında aşağı doğru hareketli türbülansın bir göstergesi olduğunu belirtiyor. Bu tür bulutlar, UFO'ya benzer şekilleriyle dikkat çekiyor ve fön rüzgarlarının etkili olduğu coğrafi alanlarda sıkça rastlanabiliyor.
19 Ocak 2023
İşaretlediklerim