Yeni bir araştırma, Covid-19 geçiren kişilerin kalp krizi, felç ve ölüm riskinin iki katına çıktığını ortaya koydu. Araştırma, 0 kan grubuna sahip kişilerin bu risklerden daha az etkilendiğini gösteriyor. Çalışma, Covid-19'un kardiyovasküler hastalıkları artırdığına dair kanıtlar sunarken, aşıların bu riski azaltıcı etkisine dikkat çekiyor. Uzmanlar, Covid-19'un bağışıklık sistemini aşırı uyararak kan pıhtılaşmasına ve damar tıkanıklıklarına yol açabileceğini belirtiyor.
13 Ekim 2024

Çin'in Pekin kentindeki Xuanwu Hastanesi'nde nörologlar, 19 yaşındaki bir erkek hastada Alzheimer hastalığına ait bulgular tespit etti. Hafıza kaybı ve beynin hipokampüs bölgesinde küçülme gibi belirtiler gösteren hasta, literatüre 'en genç Alzheimer vakası' olarak kaydedildi. Bu durum, Alzheimer hastalığının genellikle yaşlılıkla ilişkilendirilmesine karşı yeni bir bakış açısı sunuyor ve genç Alzheimer vakaları hakkında daha fazla veri toplanması gerektiğini ortaya koyuyor.
19 Şubat 2023

Harvard Tıp Fakültesi kardiyoloji uzmanı Dr. Ozan Ünlü'nün açıklamalarına göre, Covid-19 aşıları kalp yetmezliği, atardamar ve toplardamar pıhtıları, beyin kanamaları gibi ciddi sağlık sorunlarına karşı koruyucu etkiye sahip. İngiltere, İspanya ve Estonya'dan 20 milyon kişinin verilerinin analiz edildiği bir araştırma, aşıların hem akut hem de uzun vadeli komplikasyon risklerini azalttığını gösterdi. Araştırma, endüstri desteği olmadan gerçekleştirildi ve aşılanmış bireylerde ciddi sağlık sorunlarının riskinde önemli düşüşler saptandı. Ayrıca, Covid-19'un kalp ve damar sağlığı üzerindeki olumsuz etkilerine karşı aşıların koruyucu olduğu vurgulandı.
19 Mart 2024

AIDS, 1981'den bu yana dünya genelinde yayılan ve herkesi etkileyebilen bir pandemi olarak kalmaya devam ediyor. Antiretroviral tedavi ile 21 milyon hayat kurtarıldı ve tedavi HIV yayılımını önlemeye yardımcı oluyor. UNAIDS'in raporuna göre, dünya genelinde ve Türkiye'de HIV/AIDS vakaları ve bununla ilişkili ölümler devam ediyor. Türkiye'de HIV ile mücadelede tanı ve tedaviye erişimde ilerleme kaydedilmiş olsa da, damgalama ve ayrımcılık sorunları artıyor. Dezavantajlı topluluklar arasında HIV yayılımı sürüyor. Kırmızı Kurdele İstanbul ve Pozitif Yaşam Derneği, HIV testlerine erişimin kolaylaştırılması ve damgalamanın önlenmesi için çeşitli önerilerde bulunuyor.
1 Aralık 2023

1990'lı yıllardan bu yana kanser ölüm oranları, çeşitli önleme programları ve tedavi yöntemleri sayesinde düşüş göstermiş ve son 30 yılda %33'lük bir azalma yaşanmıştır. Ancak pandemi döneminde sağlık sistemine erişimde yaşanan zorluklar nedeniyle ileri evre kanser tanılarında artış beklenmektedir. Türkiye'de her yıl yaklaşık 200 bin kişi kanser teşhisi almaktadır ve en sık görülen kanser türleri arasında meme, tiroid, rahim ve akciğer kanserleri bulunmaktadır. Ayrıca, HPV aşısının rahim ağzı kanserini azalttığı ve Türkiye'de DSÖ'nün önerdiği kolorektal, meme ve rahim ağzı kanserleri için ücretsiz tarama programları bulunduğu belirtilmiştir.
4 Şubat 2023

Sahte ilaç kullanımı dünya genelinde artan bir sorun haline gelirken, Türkiye de bu durumdan etkileniyor. Özellikle kilo vermek isteyenler ve diyabet hastaları sahte ilaçların hedefi oluyor. Sahte ilaçlar, toksik kimyasallar ve yanlış etken maddeler içerebiliyor, bu da ciddi sağlık risklerine yol açıyor. Türkiye'de sahte ilaç vakalarında artış gözlemlenirken, uzmanlar ilaçların sadece eczanelerden ve doktor kontrolünde alınması gerektiğini vurguluyor.
5 Kasım 2024

ABD merkezli bir araştırma, düşük kaliteli uykunun beyin yaşlanmasını hızlandırabileceğini ortaya koydu. 15 yıl süren çalışmada, sağlıksız uyku alışkanlıklarına sahip kişilerin beyin yaşlarının daha ileri olduğu belirlendi. Araştırma, uyku sorunlarının erken yaşlarda ele alınmasının beyin sağlığını korumada önemli olduğunu vurguluyor. Ancak, araştırmacılar bu bulguların doğrudan bir nedensellik göstermediğini, sadece bir ilişki olduğunu belirtiyor.
24 Ekim 2024

Bilim insanları, 10 dakikalık bir beyin taraması ile demansı, gözle görülür semptomlar ortaya çıkmadan yıllar önce tespit edebilecek bir yöntem geliştirdi. Londra Queen Mary Üniversitesi'nden Prof. Charles Marshall liderliğindeki araştırma, fonksiyonel MRI (fMRI) taramaları kullanarak beynin varsayılan mod ağındaki (DMN) değişiklikleri inceledi. Yapay zeka algoritmaları ile riskli kişileri teşhisten dokuz yıl öncesine kadar yüzde 80 doğrulukla tespit edebilen model geliştirildi. Araştırma sonuçları Nature Mental Health dergisinde yayınlandı ve daha fazla araştırma yapılması gerektiği belirtildi.
8 Haziran 2024

Yeni bir araştırma, düzenli balık yağı takviyesi kullanımının sağlıklı bireylerde inme ve kalp hastalığı riskini artırabileceğini ortaya koydu. Britanya’daki Biobank biyomedikal veri tabanında 40 ile 69 yaş arasındaki 415 binden fazla kişinin sağlık verileri analiz edildi. Araştırma, kalp rahatsızlığı bulunmayan kişilerde balık yağı takviyesinin ritim bozukluğu ve inme riskini artırdığını gösterdi. Bu bulgular, balık yağı takviyesinin sadece kalp rahatsızlığı olan bireyler için faydalı olabileceğini işaret ediyor.
22 Mayıs 2024

Kardiyolog Prof. Dr. Nevrez Koylan, depremlerin akut stres yaratarak damar sertliği plaklarını yırtıp kalp krizlerine yol açabileceğini belirtiyor. Deprem sonrası kalp krizi sıklığında %35'e varan artışlar ve ritim bozukluklarında 6-9 kat artış gözlemleniyor. Kronik stresin de kalp krizi ve inme riskini artırabileceği, hipertansiyona neden olabileceği ifade ediliyor. Hayatta Kal Derneği, kalp krizi belirtileri ve yapılması gerekenler hakkında bilgilendirici bir kamu spotu hazırladı.
15 Mart 2023

Küresel bir araştırmaya göre, ilaçlara dirençli bakteriler 2050 yılına kadar 39 milyon insanın ölümüne neden olabilir. Araştırma, 1990 ile 2021 yılları arasındaki ilaç direncine bağlı ölüm verilerini analiz etti ve özellikle yaşlı nüfusun tehdit altında olduğunu belirtti. Çalışma, AMR'ye bağlı ölümlerin %80 oranında arttığını ve 2050'de bu oranın %146'ya yükseleceğini öngörüyor. En fazla ölümün Güney Asya, Doğu Asya ve Sahraaltı Afrika'da olacağı tahmin ediliyor.
17 Eylül 2024

Türkiye HIV/AIDS Platformu, Türkiye'de HIV tanısındaki yetersizlik ve gecikmeyi eleştirdi ve bu durumun önemli bir sorun olduğunu belirtti. Türkiye'de HIV ile yaşayan kişi sayısının son 20 yılda yüzde 400 arttığı, gerçek HIV pozitif birey sayısının ise 65 bin ile 70 bin arasında olduğu tahmin ediliyor. Platform, HIV riski yüksek grupların tespiti ve test yaptırmalarının teşvik edilmesi gerektiğini vurguladı. Ulusal HIV/AIDS Kongresi 2022 sonuç bildirgesinde, HIV tanısını artırmak için 'kendin yap' testlerin kullanılması, temas öncesi profilaksi ilaçlarının yaygınlaştırılması ve kondom kullanımının teşvik edilmesi gibi öneriler yer aldı.
10 Ocak 2023

Columbia Üniversitesi tarafından gerçekleştirilen ve JAMA Network Open dergisinde yayımlanan yeni bir araştırma, 1948'den bu yana üç nesil üzerinden toplanan 14,106 katılımcının verilerini analiz ederek, daha yüksek eğitim seviyesine sahip bireylerin daha yavaş yaşlandığını ortaya koydu. Araştırmacılar, katılımcıların her iki yıllık ek eğitim görmeleri durumunda yaşlanma hızlarının yüzde 2 ila 3 oranında yavaşlayabileceğini ve bu durumun ölüm riskini yaklaşık yüzde 7 oranında azaltabileceğini tespit etti. Araştırma, eğitim seviyesi ile yaşlanma ve ölüm riski arasındaki ilişkiyi detaylı bir şekilde inceliyor.
4 Mart 2024

Trakya Üniversitesi Tıp Fakültesi Kardiyoloji Ana Bilim Dalı Başkanı Prof. Dr. Servet Altay, mikroplastiklerin inme ve kalp krizi riskini arttırdığını açıkladı. Altay, mikroplastiklerin besinler, solunum ve cilt teması yoluyla insan vücuduna girdiğini ve şah damarı tıkanıklığı yaşayan hastalar üzerinde yapılan bir araştırmada mikroplastiklerin etkisinin ortaya konduğunu belirtti. New England Journal of Medicine’da yayımlanan bir araştırmaya göre, şah damarında mikroplastik bulunan hastaların, bulunmayanlara göre dört buçuk kat daha fazla inme, kalp krizi ve ölüm yaşadığı tespit edildi. Altay, plastik materyallerden uzak durulması ve çevreyi koruma bilincinin önemine vurgu yaptı.
12 Eylül 2024

Dünya Sağlık Örgütü ve NCD Risk Faktörü İşbirliği'nden bilim insanları, 1990'dan 2022'ye kadar diyabet hastalarının sayısının iki katına çıkarak dünya genelinde 800 milyonu aştığını belirtti. Araştırma, diyabet oranlarının düşük ve orta gelirli ülkelerde daha fazla arttığını ve diyabet vakalarının büyük bir kısmının Hindistan, Çin ve ABD gibi ülkelerde yoğunlaştığını ortaya koydu. Tip-2 diyabetin, obezite, kötü beslenme ve egzersiz eksikliği gibi faktörlerle ilişkili olduğu ve bu durumun özellikle sağlık altyapısının zayıf olduğu ülkelerde ciddi halk sağlığı sorunlarına yol açtığı vurgulandı.
14 Kasım 2024

Kahramanmaraş merkezli büyük depremler sonrası, bulaşıcı hastalıkların yayılma riski arttı. DSÖ, üçüncü seviye acil durum ilan etti ve bölgede su ve kanalizasyon sistemlerindeki zararlar nedeniyle enfeksiyon riskinin arttığına dikkat çekti. Halk sağlığı uzmanları, özellikle bebek ve çocukların enfeksiyonlardan korunması için temiz su, sanitasyon ve güvenli barınma gibi temel ihtiyaçların karşılanması gerektiğini vurguluyor. Ayrıca, bölgede aşı oranlarının düşük olması nedeniyle kızamık gibi aşıyla önlenebilir hastalıkların yayılma riski bulunuyor. Sağlık uzmanları, cenaze ve hayvan leşlerinin hızla gömülmesi, temel çevre sağlığı hizmetlerinin sağlanması ve risk gruplarının bölgeden tahliye edilmesi gerektiğini belirtiyor.
13 Şubat 2023

Columbia Üniversitesi'nden bir araştırma ekibi, 60 yaş ve üstü 3 bin beş yüzden fazla gönüllü üzerinde multivitaminlerin hafıza ve düşünme becerileri üzerindeki etkisini inceledi. Katılımcılar rastgele iki gruba ayrılarak birine multivitamin diğerine plasebo verildi. Üç yıl süren çalışmada, multivitamin alan grup anında hatırlama testinde plasebo grubuna göre daha iyi sonuçlar elde etti. Özellikle kardiyovasküler hastalık öyküsü olan katılımcılarda multivitamin kullanımının bilişsel puanları iyileştirdiği gözlendi.
17 Haziran 2023

Türkiye'de obezite ve diyabet sıklığının artmasıyla birlikte karaciğer yağlanması da yaygınlaşmaktadır. Her üç kişiden birinde karaciğer yağlanması görülüyor ve çocuklar ile ergenlerde de bu durum artış gösteriyor. Alkol dışı yağlı karaciğer hastalığı (NAFLD) ve alkol dışı karaciğer yağlanması ve iltihabı (NASH) en sık rastlanan karaciğer hastalıkları haline gelmiştir. NAFLD ve NASH, siroz ve karaciğer kanserine yol açabiliyor. Obezite ve tip 2 diyabet, karaciğer yağlanmasının en sık ve önemli sebepleri arasında yer alıyor. Sağlıklı beslenme, düzenli egzersiz ve kahve tüketimi gibi önlemler, karaciğer hastalıklarının önlenmesinde etkili olabilir.
21 Haziran 2023

Antibiyotiklere karşı gelişen direnç, her yıl 700 bin insanın ölümüne yol açıyor ve 2050 yılında bu sayının 10 milyona ulaşması bekleniyor. Türkiye, antibiyotik direnci ve kullanımında OECD ülkeleri arasında yüksek oranlara sahip. Uzmanlar, antibiyotik direncini sessiz ve sinsi bir pandemi olarak nitelendiriyor ve bu durumun sağlık sistemlerine yıllık 29 milyar dolar maliyeti olduğunu belirtiyor. Antibiyotiklerin yanlış veya gereksiz kullanımı, dozaj talimatlarına uyulmaması, tarım ve hayvancılıkta kullanımı ve kötü hijyen uygulamaları direncin artmasına neden oluyor. Yeni antibiyotik geliştirme süreci maliyetli ve zor olduğu için, mevcut antibiyotiklerin etkin kullanımı ve dirençle mücadelede uluslararası işbirliği gerekiyor.
18 Kasım 2023

Japonya'daki Tohoku Üniversitesi'nden araştırmacılar, diş kaybı ve diş eti hastalıklarının beyinde düşünce ve hafızayı kontrol eden hipokampus bölgesi üzerindeki etkilerini inceledi. 55 yaş ve üzeri bireyler üzerinde yapılan araştırmada, ağızdaki diş sayısının azalması ve diş eti hastalıklarının artmasıyla hipokampusun sol lobunun küçüldüğü gözlendi. Araştırma sonuçları 'Neurology' dergisinde yayınlandı.
6 Temmuz 2023
İşaretlediklerim