Ekonomi yazarı Alaattin Aktaş, bankaların düşük faizli ve uzun vadeli tahvillerinin oluşturduğu sorun için Merkez Bankası'nın bir çözüm aradığını yazdı. Bu tahviller, bankaların mevduatlarının belli bir kısmını TL'de tutma zorunluluğunu yerine getiremeyenlere ceza olarak verilmişti. Faiz artışı durumunda bankaların büyük zararlarla karşılaşacağı ve bu nedenle tahvillerin tasfiyesi talep edildiği belirtiliyor. Merkez Bankası'nın bu konuda bir geri alım ihalesi düzenleyebileceği ve bankaların zararının bir kısmının böylece önlenebileceği ifade ediliyor.
20 Haziran 2023

Hazine ve Maliye Bakanlığı, Mayıs 2024'te Türkiye'nin merkezi yönetim bütçesinin 219 milyar 409 milyon lira fazla verdiğini açıkladı. Bütçe gelirleri, geçen yılın aynı ayına göre yüzde 83,3 artarak 1 trilyon 7 milyar 136 milyon liraya, bütçe giderleri ise yüzde 83 artışla 787 milyar 728 milyon liraya ulaştı. Ocak-Mayıs döneminde ise bütçe gelirleri yüzde 101 artarak 3 trilyon 240 milyar 147 milyon liraya çıkarken, bütçe giderleri yüzde 97,9 artarak 3 trilyon 712 milyar 50 milyon lira oldu. Bu dönemde merkezi yönetim bütçesi 471 milyar 903 milyon lira açık verdi.
20 Haziran 2024

Hazine ve Maliye Bakanlığı, ihale öncesi satışlarla birlikte toplam 19 milyar 718,1 milyon lira borçlandı. İlk ihalede dokuz ay vadeli kuponsuz hazine bonosunun yeniden ihracı yapıldı ve basit faiz yüzde 46,15, bileşik faiz 48,63 oldu. İkinci ihalede ise yedi yıl vadeli, 6 ayda bir kupon ödemeli, değişken faizli devlet tahvili yeniden ihraç edildi ve dönemsel faiz yüzde 23,38 olarak belirlendi. İki ihalede toplamda 19 milyar 718,1 milyon lira borçlanma gerçekleştirildi.
8 Temmuz 2024

Merkez Bankası, Mayıs 2024 itibarıyla özel sektörün yurt dışı kredi borcunun 2023 yıl sonuna göre 4,5 milyar dolar artarak 168,5 milyar dolara ulaştığını açıkladı. Uzun vadeli kredi borcu 2,4 milyar dolar artarak 157,3 milyar dolara, kısa vadeli kredi borcu ise 2,1 milyar dolar artışla 11,2 milyar dolara çıktı. Bankaların uzun vadeli borçlanmaları azalırken, tahvil ihracı şeklindeki borçlanmaları arttı. Finansal olmayan kuruluşların kredi borçlanmaları azalırken, tahvil stokları arttı.
17 Temmuz 2024

Türkiye'de yaşanan depremler sonrası borsada yaşanan sert düşüşler ve işlem iptallerinin ardından, Bireysel Emeklilik Sistemi'nde (BES) devlet katkısı fonlarında hisse senedi payı yüzde 10'dan yüzde 30'a çıkarıldı. Bu değişiklikle borsaya 10 milyar TL'ye varan, hatta 25 milyar TL'ye kadar çıkabilecek bir giriş öngörülüyor. Merkez Bankası, bu düzenlemeye uyum sağlamak amacıyla 15 Şubat'ta tahvil alımı yapacağını açıkladı.
15 Şubat 2023

Londra merkezli banka HSBC, Türkiye Merkez Bankası'nın politika faizini 250 baz puan artırarak yüzde 32,5'e çekmesini bekliyor. Bu tahmin doğru çıkarsa politika faizi yüzde 30'dan yüzde 32,5 çıkacak. HSBC'nin tahmini, Hazine ve Maliye Bakanı Mehmet Şimşek'in son dönemde para politikası duruşunun politika faizinin ima ettiğinden daha sıkı olduğu ve pozitif reel faize yaklaşıldığı mesajıyla uyumlu. Ancak, banka yılın son çeyreği için ek faiz artışı beklemiyor.
18 Ekim 2023

Merkez Bankası, vadeli TL mevduata geçiş hedefini vadesi gelen gerçek kişi döviz dönüşüm hesapları için en az yüzde 10, TL kur korumalı mevduatlar için en az yüzde 50 olarak belirledi. Bankaların dönüşüm hesaplarında yüzde 95 yenileme ve TL’ye geçiş hedefine nasıl ulaşmasının beklendiği de açıklandı. Katılım bankalarının iş modellerindeki farklılıkların oluşturduğu zorluklar yapılan bu düzenlemede dikkate alındı. Merkez Bankası, deprem bölgesinde kullandırılan kredilere ilişkin tanımladığı muafiyetin süresini de 31 Ağustos 2023’ten 1 Ocak 2024’e uzattı.
28 Ağustos 2023

Uluslararası kredi derecelendirme kuruluşu Fitch, Türkiye'nin kredi notunu 'B' olarak teyit etti ve not görünümünü 'negatif'ten 'durağan'a çıkardı. Fitch, bu değişikliği 'kısa vadeli makro-finansal istikrar risklerini azaltan ve ödemeler dengesi baskılarını hafiften daha geleneksel ve tutarlı bir politika karışımına dönüş' olarak açıkladı. Ancak, Merkez Bankası'nın politika faizini 2023 sonuna kadar yüzde 35'e çıkaracağı ve 2024'te de bu seviyede kalacağı belirtilirken, para politikası sıkılaştırmasının gelecekteki hızı ve süresi konusunda 'yüksek belirsizlikler' olduğuna dikkat çekildi.
9 Eylül 2023

Bloomberg HT tarafından düzenlenen ankete göre, katılan 27 kurumun medyan beklentisi, Türkiye Merkez Bankası'nın kasım ayında faizi 250 baz puan artırarak yüzde 37,5 seviyesine çıkarması yönünde. Yıl sonu için medyan faiz beklentisi yüzde 40 olarak belirlendi. Türkiye'de ekonomi politikalarının 'normalleştirilmesi' ve faiz artırımı beklenirken, geçmişteki artışlar ekonomistler tarafından yetersiz bulunmuştu. Türkiye'nin döviz ihtiyacı devam ederken, yetkililer Batı yatırımlarını çekmek için çeşitli girişimlerde bulunuyor.
20 Kasım 2023

2024-2026 dönemine ilişkin Orta Vadeli Program'da (OVP) büyüme hedefleri düşürülürken, enflasyon ve dolar/TL hedefleri yükseltildi. 2024 yılı büyüme hedefi yüzde 4 olarak belirlendi. 2023 yılı enflasyon hedefi yüzde 65, 2024 yılına ilişkin hedef yüzde 33 olarak belirlendi. 2023 yılı bütçesinde 6 trilyon 562 milyar liralık gider, 4 trilyon 929 milyar liralık gelire karşılık bütçe açığı 1 trilyon 633 milyar lira olarak tahmin edildi. 2024 yılı ortalama dolar tahmini ise 36,78 lira olarak hesaplandı.
6 Eylül 2023

Türkiye Cumhuriyet Merkez Bankası (TCMB), kendi bünyesinde tutulan yabancı para serbest karşılıklarına ödenen faizi yüzde 4,50'den yüzde 4,75'e yükseltti. Bu karar, ABD Merkez Bankası'nın (Fed) politika faizini 25 baz puan artırarak 4,75-5,00 aralığına çıkarmasının ardından geldi. Faiz ödemeleri, Türk Lirası cinsinden ve ihbarlı döviz mevduat hesap bakiyelerinin fazla tesis edilen kısmına yapılıyor.
12 Mayıs 2023

Hazine ve Maliye Bakanı Mehmet Şimşek, Dünya Bankası ile yenilenebilir enerji ve su verimliliği konularında finansman ihtiyaçlarını karşılamak üzere 895,7 milyon avroluk bir kredi anlaşması imzalandığını duyurdu. Bu kredinin 570,75 milyon avrosu tahsisli, 325 milyon avrosu ise Hazine garantili. Dünya Bankası'nın Türkiye için 35 milyar dolarlık bir mali paket sağlayacağını daha önce açıklamıştı.
22 Eylül 2023

ABD merkezli yatırım bankası JPMorgan, Türkiye'de özel bankaların sermaye benzeri tahvillerinin görece cazip olduğunu belirtti. Konstantin Rozantsev liderliğindeki analist ekibi, Türkiye'deki istikrarlı ortamı gerekçe göstererek bu tavsiyede bulundu. Rapor, politika duruşunun çok kısıtlayıcı olmadığını ve yüksek faizlerin kredi talebini tamamen düşürmediğini kaydetti. Garanti, İş Bankası, Akbank, Vakıfbank ve Eximbank'ın belirli vadeli tahvilleri için 'ağırlığını azalt' tavsiyesinden 'nötr'e revize edildi.
6 Şubat 2024

Dünya Bankası, Türkiye ile 2024-2028 yılları arasında gerçekleştirilecek olan mali ve teknik işbirliği programının imzalandığını ve programın detaylarını paylaştı. Program, Türkiye'ye 18 milyar dolarlık finansman sağlayacak ve bu finansmanın büyük bir kısmı özel sektörün geliştirilmesine yönelik olacak. Ülke İşbirliği Çerçevesi (CPF), üretkenlik artışı, istihdam ve kamu hizmet sunumu iyileştirilmesi, doğal afetlere karşı dirençlilik gibi üç ana strateji üzerine kurulu. Ayrıca, dijital teknoloji kullanımının hızlandırılması ve çeşitli sosyal eşitsizliklerin giderilmesine odaklanacak.
11 Nisan 2024

Hazine ve Maliye Bakanı Mehmet Şimşek, Dünya Bankası ile Türkiye arasında beş yıllık bir işbirliği programının başladığını ve bu kapsamda ilk üç yılda 18 milyar dolarlık ilave finansman sağlanacağını açıkladı. Bu finansman, Türkiye'nin enerji arz güvenliğini sağlama ve işletmelerin yeşil dönüşüm sürecini destekleme gibi alanlarda kullanılacak. Dünya Bankası'nın Türkiye'ye olan toplam kaynak aktarımını 35 milyar dolara çıkardığı, bu işbirliğinin Türkiye'nin özel sektörünün geliştirilmesine ve kalkınma hedeflerine ulaşmasına katkı sağlayacağı belirtildi.
10 Nisan 2024

Uluslararası kredi derecelendirme kuruluşu Fitch Ratings, Türk bankalarının kısa vadeli dış borçlarının yüksek seviyede olduğunu ancak genel seçim sonrasında politika değişiklikleriyle yeniden finansman baskılarının azaldığını belirtti. Bankaların toplam dış borcu 2023'ün ilk yarısında 126 milyar dolara ulaştı. Sektörün yabancı para likiditesi azalmış olsa da, kısa vadeli borç ödeme ve yabancı para mevduat çıkışını karşılamaya devam ettiği ifade edildi. Ayrıca, döviz korumalı mevduatların büyüklüğü ve lira istikrarına potansiyel riskler nedeniyle bu mekanizmanın gevşemesinin kademeli olacağı öngörüldü.
13 Kasım 2023

Merkez Bankası, kur korumalı mevduatta (KKM) zorunlu karşılık oranını yükseltti. Altı aya kadar vadelinin zorunlu karşılık oranı 10 puan artırılarak yüzde 25'e çıkarıldı. Bir yıla kadar vadeli ve bir yıl ve daha uzun vadeli olanlar için zorunlu karşılık oranı ise yüzde 5 olarak belirlendi. Bu değişiklikle piyasada oluşan TL likidite fazlasının zorunlu karşılık oran artışıyla sistemden çekilmesi hedefleniyor.
14 Eylül 2023

ABD merkezli yatırım bankası Citi, dolar/TL'deki üç aylık uzun pozisyonlarını yüzde 5,67 karla kapattığını duyurdu. Citi, Türkiye Merkez Bankası'nın faiz oranlarını yüzde 15'e çıkarmasının ardından dolar/TL'de uzun pozisyon almıştı. Şu anda dolar/TL'de beklemeye geçtiklerini ve Türkiye'nin yaz sezonunda turizm gelirleri ve potansiyel finansman anlaşmaları ile desteklenebileceğini belirttiler. Ayrıca, Hazine ve Maliye Bakanı Mehmet Şimşek'in Suudi Arabistan ziyaretinin yeni finansman anlaşmalarını getirebileceğini öngörüyorlar.
12 Temmuz 2023

Bank of America, Türk Lirası'nın 2023 yılının son çeyreğinde dolar karşısında 30 değerini göreceğini tahmin etti. Bu tahmin, dolar/TL ve avro/TL'nin son dönemde artışını sürdürdüğü bir dönemde geldi. 28 Mayıs seçimlerinden sonra serbest bırakılan döviz kurları, seçimden önce 20'nin altında seyreden dolar/TL'nin bir hafta sonra 23'ü aşmasına ve daha sonra 25'in üzerine çıkmasına neden oldu.
27 Eylül 2023

Cumhurbaşkanı Kararı ile kamu alacakları için uygulanan gecikme zammı oranı aylık yüzde 3,5 olarak yeniden belirlendi. Ayrıca, Hazine ve Maliye Bakanlığı Gelir İdaresi Başkanlığının Tahsilat Genel Tebliği ile amme alacaklarında uygulanan tecil faizi oranı yıllık yüzde 24'ten yüzde 36'ya çıkarıldı. Yeni oranlar bugünden itibaren geçerli olacak, ancak daha önce yapılan tecil başvuruları için eski oranlar uygulanmaya devam edecek.
14 Kasım 2023
İşaretlediklerim