Bilim insanları, Aralık 2022'de Kuzey Kutup göklerinde görülen nadir bir 'kutup yağmuru aurora' olayının gizemini çözdü. Bu aurora, genellikle çıplak gözle görülmeyen ve düşük güneş rüzgarı seviyeleri sayesinde gözlemlenebilen bir uzay havası türüdür. Araştırmacılar, bu auroranın doğrudan güneşten gelen supratermal elektronlar tarafından üretildiğini ve 28 saat boyunca gözlemlenebildiğini belirtti. Bu keşif, kutup ışıklarının kökenlerini anlamada önemli bir adım olarak değerlendiriliyor.
23 Haziran 2024

Bilim insanları, kırmızı şarabın baş ağrısı yapmasının nedeninin, şaraba rengini veren 'kuersetin' adlı fenolik flavonoid olduğunu belirledi. Kaliforniya Üniversitesi'nden bir ekip, kuersetin glukuronidin adlı bileşiğin, alkolün vücutta zararsız asetata dönüşümünü sağlayan enzimi bloke ettiğini ve bu durumun toksik asetaldehit birikimine yol açarak baş ağrısı, mide bulantısı gibi semptomlara neden olduğunu keşfetti. Araştırmacılar şimdi bu teoriyi klinik çalışmalarla test etmeye hazırlanıyor. Ayrıca, güneş ışığına daha fazla maruz kalan yüksek kaliteli üzümlerin daha fazla kuersetin ürettiği ve bu nedenle pahalı şarapların baş ağrısına daha yatkın olabileceği belirtiliyor.
25 Kasım 2023

Google, e-posta uygulaması Gmail'e 'emojilerle reaksiyon verme' özelliğini getiriyor. Bu özellik önce Android kullanıcılarına, daha sonra da web ve iOS kullanıcılarına sunulacak. Ancak, bu özellik okul veya iş hesaplarında, grup e-posta listelerine gönderilen mesajlarda ve bcc'ye eklenen durumlarda kullanılamayacak.
4 Ekim 2023

Kaliforniya Üniversitesi tarafından hazırlanan 'Teens & Screens' raporuna göre, Z kuşağı izleyicileri ekranda daha az seks, daha çok arkadaşlık ve platonik ilişkilerin anlatıldığı içerikler görmek istiyor. Ankete katılan gençlerin yüzde 44,3'ü medyada romantizmin aşırı kullanıldığını düşünürken, yüzde 39'u aromantik ve/veya aseksüel karakterlerin daha fazla tasvir edilmesini istiyor. Ayrıca, gençlerin yüzde 47,5'i dizi ve filmlerin çoğunda seksin gerekli olmadığını belirtiyor. Araştırma, Z kuşağında cinsel ilişkinin azalmasıyla da ilişkilendirildi.
26 Ekim 2023

Araştırmalar, kompulsif yemek yiyenlerin bağırsaklarında 'Proteobacteria' olarak bilinen belirli bir bakteri türünün yüksek miktarda bulunduğunu ortaya koydu. Buna karşılık, 'Actinobacteria' ve 'Blautia' bakterilerinin bu kişilerde azaldığı gözlemlendi. Çalışma, bağırsak bileşimi ile beyin gen ifadesi arasında doğrudan bir etkileşim olduğunu ve bu bulguların gıda bağımlılığı ve yeme bozukluklarının tedavisinde yeni yaklaşımlar sunabileceğini gösterdi. Araştırma, Barselona'daki Universitat Pompeu Fabra'da gerçekleştirildi ve sonuçlar Gut dergisinde yayınlandı.
27 Haziran 2024

Harvard Üniversitesi tarafından yapılan bir araştırma, fiziksel işlerde çalışan 'mavi yakalı' erkeklerin sperm sayısının masa başı çalışan 'beyaz yakalı' erkeklere göre %50 daha fazla olduğunu ortaya koydu. Araştırma, 2005-2019 yılları arasında doğurganlık tedavisi görmek isteyen 377 erkekten alınan 950 sperm örneği üzerinde yapıldı. Fiziksel işlerde çalışan erkeklerin testosteron seviyelerinin de yüksek olduğu belirlendi. Araştırmanın genel nüfusa uygulanabilirliği konusunda bazı sınırlılıklar olduğu, ancak fiziksel aktivitenin erkek üreme sağlığını olumlu etkilediği vurgulandı.
1 Mart 2023

Florida Üniversitesi Onkoloji Anabilim Dalı öğretim üyesi Dr. İlyas Şahin, kolorektal kanser vakalarının gençlerde yılda yüzde 1-2 oranında arttığını açıkladı. Türkiye'de 50-70 yaş arası bireyler için gaitada gizli kan testi ve 50 yaş üstü için her 10 yılda bir kolonoskopi öneriliyor. Kolorektal kanser Türkiye'de en sık görülen üçüncü kanser türüdür. Amerikan Kanser Derneği raporuna göre, genç hastalarda kolorektal kanser oranı artıyor ve bu durum çevresel ve beslenme faktörlerine bağlanıyor. Dr. Şahin, erken teşhisin önemini vurgulayarak, aile öyküsü olan bireylerin daha erken yaşta tarama yaptırması gerektiğini belirtti. Ayrıca, sağlıklı beslenme ve yaşam tarzının kanser riskini azaltabileceğini ifade etti.
22 Mart 2023

Psikoloji alanında yapılan yeni bir araştırma, ahlaki kaygılar nedeniyle insanların daha az affedici olabileceğini ve kendi değerlerine aykırı davranışlar sergileyen insanları hızla reddedebileceğini gösteriyor. Araştırmada, katılımcılara ahlaki ikilemlerle karşı karşıya kalan insanlar hakkında bir dizi senaryo sunuldu ve katılımcıların kendi manevi değerleri hakkında da bilgi sahibi olundu. Araştırma sonuçları, ahlaki durumların genellikle esneklik gerektirdiğini ve zaman zaman kendi ahlaki eğilimlerimize aykırı hareket eden insanlara karşı daha bağışlayıcı olmanın ahlakla daha uyumlu olabileceğini gösteriyor.
10 Ağustos 2023

Biyolog David Sinclair ve ekibi, yaşlanma sürecinin ileri ve geri götürülebilen bir süreç olduğunu deneylerle kanıtladı. Yapılan deneylerde yaşlı ve kör farelere görme yetisi geri kazandırıldı, beyin gençleştirilerek bilişsel beceriler artırıldı ve daha sağlıklı kas ve böbrek dokusu oluşturuldu. Ayrıca genç fareler üzerinde yapılan müdahalelerle yaşlanma süreci hızlandırıldı. Bu bulgular, yaşlanmanın DNA hasarından kaynaklandığına dair bilimsel inanca meydan okuyor ve yaşlanmanın bir bilgi kaybı olduğu teorisini öne sürüyor.
13 Ocak 2023

Yapay zekâ modelleri, köpeklerin havlamalarına dayanarak cinsiyet, duygu ve cins belirleme konusunda ilerleme kaydediyor. Wav2Vec2 gibi modeller, insan konuşması kullanılarak eğitildiğinde daha başarılı sonuçlar veriyor. Çalışmada 74 köpeğin havlamaları kullanılarak modellerin doğruluğu test edildi ve insan konuşmasıyla eğitilen modelin daha başarılı olduğu görüldü. Bu çalışmalar, köpeklerin gizli dilini çözme yolunda önemli bir adım olarak değerlendiriliyor.
8 Haziran 2024

ABD'li girişimci Elon Musk'ın sahibi olduğu Neuralink firması, beyin çipleri üzerinde insan deneylerine başlamak için ABD Gıda ve İlaç İdaresi'nden (FDA) onay aldığını duyurdu. Bu onay, felç ve körlük gibi nörolojik rahatsızlıkları tedavi etmeyi ve engelli kişilerin hayat kalitesini artırmayı amaçlayan projenin önemli bir adımı olarak görülüyor. Daha önce primatlar üzerinde test edilen çipler, beyindeki sinyalleri başarıyla yorumlayıp cihazlara aktarabildi. Ancak uzmanlar, teknik ve güvenlik endişeleri nedeniyle ön çalışmaların dikkatli ve geniş kapsamlı yapılması gerektiği konusunda uyarıda bulunuyor.
26 Mayıs 2023

İstanbul ve Tekirdağ'da düzenlenen operasyonlar sonucunda, bebekler üzerinden haksız kazanç sağlayan ve aralarında doktorların da bulunduğu bir şebeke ortaya çıkarıldı. Toplam 300 şüpheli belirlenirken, somut delil bulunan 41 kişi gözaltına alındı. Şebekenin, özel hastanelerin yeni doğan yoğun bakım ünitelerine bebek yönlendirerek yüklü miktarda menfaat sağladığı ve SGK tarafından bu hastanelere yapılan ödemelerin maksimum süre boyunca devam ettirildiği belirlendi. Ayrıca, yoğun bakım ünitelerinde bulunması gereken doktorların kimliklerinin kiralandığı ve hemşirelerin doktor olarak tanıtıldığı tespit edildi.
27 Nisan 2024

Tokyo Üniversitesi'nden bir ekip, tavukların duygusal durumlarını anlayabilen bir yapay zeka sistemi geliştirdi. Sistem, 'derin duygusal analiz öğrenme' adı verilen ve değişen ses kalıplarına uyum sağlayabilen bir teknik üzerine kurulu. Araştırma, tavukların açlık, korku, öfke, memnuniyet, heyecan ve sıkıntı gibi duygusal durumlarını tercüme edebildiğini gösterdi. Araştırma henüz hakem değerlendirmesinden geçmedi.
22 Eylül 2023

Austin, Texas Üniversitesi'ndeki araştırmacılar, MRI taramalarını analiz ederek insan düşüncelerini metne dönüştürebilen bir yapay zeka geliştirdiler. Nature dergisinde yayınlanan makaleye göre, bu yapay zeka hayal edilen konuşmayı metne çevirebiliyor. Araştırma, beyin aktiviteleri MRI ile taranarak ve büyük bir dil modeli kullanılarak gerçekleştirildi. Araştırmanın lideri sinirbilimci Alexander Huth, bu çalışmanın düşüncenin kendisini yakaladığını ve bu olasılığın heyecan verici olduğunu belirtti.
2 Mayıs 2023

İstanbul'un Büyükçekmece ilçesinde, artan hava sıcaklıklarıyla birlikte denizde yoğun alg oluşumu gözlemlendi. Bu durum, bazı bölgelerde deniz renginin kızıla ve sarıya dönmesine neden oldu ve dronla görüntülendi. İstanbul Üniversitesi Su Bilimleri Fakültesi Öğretim Üyesi Prof. Dr. Meriç Albay, bu renk değişiminin lokal bir artık girdisinden kaynaklanabileceğini belirtti. Tekne sahibi Murat Kömürcü ise bu durumun endişe verici olduğunu ifade etti.
2 Haziran 2024

Opinium araştırma firmasının yaptığı bir ankete göre, artan yaşam maliyetleri nedeniyle insanlar flört ederken daha maliyet bilinçli ve seçici davranıyor. Araştırma, özellikle gençler arasında bu eğilimin daha belirgin olduğunu gösteriyor. İnsanlar, emin olmadıkları ilişkilerde para ve zaman harcamaktan kaçınıyorlar. Flört uygulamaları kullanıcıları da benzer bir eğilim gösteriyor ve daha pragmatik bir yaklaşım sergiliyorlar.
11 Mayıs 2024

Sidney Üniversitesi tarafından yapılan bir araştırmaya göre, eşcinsel erkekler şirketlerdeki üst düzey pozisyonlarda yer bulmakta zorlanıyor ve bu durum eşcinsel erkeklerin kendileri tarafından da destekleniyor. Araştırmada, katılımcılara erkeksi ve kadınsı tavırları olan eşcinsel erkek oyuncuların videoları izletildi ve hangi oyuncunun daha çok beğenileceği ve lider olarak düşünüleceği soruldu. Sonuçlar, katılımcıların, eşcinsel erkekler de dahil, erkeksi tavırlı oyuncuyu tercih ettiğini gösterdi. Araştırma, eşcinsel erkeklerin kadınsı tavırlı eşcinsel erkeklere karşı önyargılı olduğunu ve işyerinde 'cam tavan' engelinin varlığını ortaya koydu.
31 Ocak 2023

Londra'daki University College'tan bilim insanları tarafından yapılan bir araştırma, Viagra ve benzeri sertleşme ilaçlarını kullanan erkeklerde Alzheimer görülme oranının daha düşük olduğunu ortaya koydu. Araştırma, 260 binden fazla erkeğin reçete kayıtlarını inceleyerek, ilacı kullananlarda demans gelişme ihtimalinin yüzde 18 daha az olduğunu belirledi. Viagra'nın başlangıçta yüksek tansiyon ve kalp ilacı olarak tasarlandığı, ancak vücuttaki genel kan dolaşımını arttırdığı ve beyin hücrelerini koruyucu etkileri olduğu bilgisi paylaşıldı. Araştırmacılar, bulguların doğrulanması ve ilacın Alzheimer üzerindeki direkt etkisinin belirlenmesi için daha fazla çalışma yapılması gerektiğini vurguladı.
8 Şubat 2024

Barbie bebekler, ideal beden algısını dayattığı yönündeki eleştiriler sonrasında Mattel tarafından yeniden tasarlandı. Yeni Barbie bebekler, okul öncesi çocukların ihtiyaçlarına uygun olarak daha büyük boyutlarda, yumuşak gövdeli ve belirgin eklemlere sahip olarak üretildi. Bebeklerin elleri, küçük çocukların giydirip çıkarmasını kolaylaştırmak amacıyla tasarlandı ve dört farklı ten rengi ile cırt cırtlı kıyafetler ve aksesuarlarla piyasaya sürüldü. Yeni Barbie'lerin fiyatı 20 dolar olarak belirlendi.
13 Ocak 2023

Prof. Dr. Muhammad Mohiuddin, domuzdan insana kalp nakli çalışmalarının gelecekte rutin hale geleceğini belirtti. Mohiuddin, bu tür nakillerin yüksek maliyetli olduğunu ve bağışıklık sistemi sorunları nedeniyle zorluklar yaşandığını ifade etti. Domuzlardan alınan organların genetik olarak insan vücuduna uyumlu hale getirildiğini ve bu alandaki çalışmaların devam ettiğini vurguladı. FDA onayı ile iki hastada denenen domuz kalbi nakillerinde hastalar kısa süre sonra hayatını kaybetti, ancak bilim dünyası umutla çalışmalarını sürdürüyor.
29 Mayıs 2024
İşaretlediklerim