Uluslararası Göç Örgütü (IOM) 2023'te ülke içinde yerinden edilenlerin sayısının 75,9 milyona ulaştığını açıkladı. Bu sayı son beş yılda yüzde 49 artış gösterdi. Yerinden edilenlerin yüzde 30'u Sudan'daki savaş, yüzde 17'si ise Gazze'den kaynaklanıyor. Ayrıca, Freddy Kasırgası, Kahramanmaraş depremleri ve Mocha Kasırgası gibi doğal afetler 26,4 milyon kişiyi yerinden etti. İklim değişikliği nedeniyle gelecekte afetlerin sıklığının artması ve yerinden edilenlerin sayısının yükselmesi bekleniyor.
14 Mayıs 2024

Bilim insanları, Grönland köpekbalıklarının metabolik adaptasyonlarının olağanüstü uzun ömürlerinin sırrı olabileceğini keşfettiler. Manchester Üniversitesi'nden Ewan Camplisson ve ekibi, bu köpekbalıklarının yaşla birlikte enzimatik aktivitede beklenen değişikliklere uyum sağlamadığını buldu. Bu bulgular, köpekbalıklarının kardiyovasküler hastalıklardan etkilenmeden uzun yaşamalarını sağlayan adaptasyonların insanlara uygulanabileceği umudunu doğurdu. Ancak, ısınan okyanusların bu tür için büyük tehdit oluşturduğu belirtildi.
5 Temmuz 2024

Antarktika Yarımadası, iklim değişikliği nedeniyle küresel ortalamadan beş kat daha hızlı ısınıyor ve bu durum bölgenin yeşillenmesine yol açıyor. NASA ve Landsat programının uydu görüntüleri, 1986-2021 yılları arasında bitki örtüsündeki değişimleri analiz etti ve 2016-2021 döneminde yeşillenme hızının yüzde 30 arttığını ortaya koydu. Bilim insanları, bu değişimin insan kaynaklı iklim değişikliğinin etkilerini gösterdiğini ve istilacı türlerin bölgeye girmesiyle doğal yaşamın tehlikeye girebileceğini belirtiyor.
5 Ekim 2024

Yapay zeka teknolojilerinin gelişimi, büyük teknoloji şirketlerinin hisselerini yükseltirken, iklim hedeflerini olumsuz etkiliyor. Google, yapay zeka altyapısının veri merkezlerinin sera gazı emisyonlarını yüzde 48 artırdığını açıkladı. Bu durum, Paris İklim Anlaşması kapsamında belirlenen 'net sıfır emisyon' hedefinde ciddi belirsizlikler yaratıyor. Uzmanlar, yapay zeka sistemlerinin yüksek enerji tüketimi nedeniyle fosil yakıtlara yönelimin arttığını ve yenilenebilir enerji projelerine daha fazla yatırım yapılması gerektiğini belirtiyor.
5 Temmuz 2024

University College London'da yapılan bir araştırma, virüslerin yayılımıyla ilgili genel kabul gören tezi tersine çevirdi. Araştırmacılar, 12 milyon sekans içeren küresel bir veri tabanını kullanarak, virüslerin türler arası geçişini inceledi. Bulgulara göre, insan ve hayvan arasında virüs bulaşma vakalarının %64'ünde virüslerin insanlardan hayvanlara geçtiği tespit edildi. Bu durum, özellikle nesli tükenmekte olan türler için büyük bir tehdit oluşturuyor.
25 Mart 2024

Avrupa Birliği'nin Copernicus İklim Değişikliği Servisi ve Birleşmiş Milletler Dünya Meteoroloji Örgütü'nün hesaplamalarına göre, 2023 yılı sanayi öncesi döneme kıyasla 1,48°C daha sıcak geçti. Bu durum, 2015 Paris İklim Anlaşmaları'nda belirlenen 1,5°C sıcaklık artışı eşiğine tehlikeli derecede yaklaşıldığını gösteriyor. Amerika Birleşmiş Devletleri Ulusal Okyanus ve Atmosfer Birliği, 2024'te daha yüksek sıcaklıklara ulaşma ihtimalinin yüksek olduğunu belirtiyor. BM Genel Sekreteri ve WMO Genel Sekreteri, iklim değişikliğiyle mücadelede acil eylem çağrısında bulunuyor.
24 Mart 2024

Küresel bir araştırmaya göre, ilaçlara dirençli bakteriler 2050 yılına kadar 39 milyon insanın ölümüne neden olabilir. Araştırma, 1990 ile 2021 yılları arasındaki ilaç direncine bağlı ölüm verilerini analiz etti ve özellikle yaşlı nüfusun tehdit altında olduğunu belirtti. Çalışma, AMR'ye bağlı ölümlerin %80 oranında arttığını ve 2050'de bu oranın %146'ya yükseleceğini öngörüyor. En fazla ölümün Güney Asya, Doğu Asya ve Sahraaltı Afrika'da olacağı tahmin ediliyor.
17 Eylül 2024

Anadolu yer sincabı olarak da bilinen gelengilerin nesli, artan kentleşme ve azalan besin kaynakları nedeniyle tehlikede. Dünya Doğayı ve Doğal Kaynakları Koruma Birliği'nin (IUCN) kırmızı listesine giren gelengilerin popülasyonu son 10 yılda yüzde 25 azaldı. Türkiye'de üç türü bulunan gelengiler, doğal bitki örtüsünün yok edilmesi ve yanlış tarım uygulamaları gibi nedenlerle yaşam alanlarını kaybediyor.
20 Ağustos 2024

Dünya Sağlık Örgütü (DSÖ) Avrupa Direktörü Hans Kluge, İstanbul'da yaptığı açıklamada ruh sağlığı sorunlarını 'bir sonraki pandemi' olarak adlandırdı. Kluge, özellikle COVID-19 sürecinde gençlerin tecrit altında kalmasının ruh sağlıklarını olumsuz etkilediğini belirtti. Ayrıca, teknoloji kullanımının artması ve küresel çapta yaşanan çevresel ve politik krizlerin insanların ruh sağlığı üzerinde baskı oluşturduğunu ifade etti. DSÖ'nün bu konuda daha fazla önlem alınması gerektiğini vurguladı.
7 Mayıs 2024

University College London'da yapılan bir araştırma, virüslerin insanlardan hayvanlara bulaşma oranının, hayvanlardan insanlara bulaşma oranından daha yüksek olduğunu gösterdi. Araştırmacılar, yaklaşık 12 milyon sekans içeren küresel bir veri tabanını kullanarak, virüslerin türler arası hareketini inceledi ve vakaların yüzde 64'ünde insanların hayvanları enfekte ettiğini buldu. Bu bulgular, özellikle Covid-19 salgını sırasında popüler olan hayvanlardan insanlara virüs bulaşma tezini tersine çeviriyor ve insanların hayvanlara virüs yayma kapasitesinin, hayvanların insanlara virüs bulaştırma kapasitesinden daha fazla olduğunu gösteriyor.
25 Mart 2024

Washington Üniversitesi Sağlık Ölçümleri ve Değerlendirme Enstitüsü tarafından yürütülen uluslararası bir araştırma, Covid-19 salgınının 2019 ile 2021 yılları arasında dünya genelinde beklenen yaşam süresini 1,5 yılı aşkın süreyle azalttığını ortaya koydu. Araştırmacı Dr. Austin E. Schumacher, salgının yetişkinler üzerinde derin etkiler bıraktığını ve ülkelerin yüzde 84'ünde beklenen yaşam süresinin azaldığını belirtti. Bu durum, yeni patojenlerin potansiyel yıkıcı etkilerini gözler önüne seriyor.
13 Mart 2024

İsviçre ve diğer ülkelerden araştırmacılar, gıda ambalajlarında inceledikleri yaklaşık 14 bin kimyasaldan 3 bin 600 tanesinin kan, saç ve anne sütünde bulunduğunu keşfetti. Bu kimyasallar arasında metaller, uçucu organik bileşikler ve kansere neden olduğu bilinen diğer kimyasallar yer alıyor. Yüksek sıcaklıklar ve ambalajın türü, kimyasalların gıdaya sızma hızını etkileyebiliyor. Araştırma, geri dönüştürülmüş kağıt ve kartonun da tehlikeli olabileceğini belirtiyor.
17 Eylül 2024

Bilim insanları, sismik dalgalar aracılığıyla Dünya'nın dış çekirdeğinde halka benzeri bir yapı keşfetti. Bu yapı, büyük depremlerin oluşturduğu sismik dalgaların analiz edilmesiyle tespit edildi ve 'donut' şeklinde bir yapıya benzetildi. Araştırma, dış çekirdeğin manyetik alanın oluşumunda kritik bir rol oynadığını ve bu bölgenin daha iyi anlaşılmasının önemli olduğunu vurguluyor. Çalışma, Science Advances dergisinde yayınlandı.
1 Eylül 2024

Uluslararası Göç Örgütü'nün (IOM) 2014 ile 2023 arasını kapsayan raporuna göre, dünya genelinde 62 bin 285 düzensiz göçmenin öldüğü ya da kaybolduğu açıklandı. Raporda, göçmenlerin büyük bir kısmının boğularak hayatını kaybettiği ve ölenlerin önemli bir bölümünün Afrika veya Asya'dan gelip Akdeniz'i geçmeye çalışırken yaşamını yitirdiği belirtildi. Kimliği belirlenebilenlerin üçte birinden fazlası silahlı çatışmaların yaşandığı Afganistan, Burma, Suriye ve Etiyopya gibi ülkelerin vatandaşları. 2023, 8 bin 541 göçmenin hayatını kaybettiği ile en ölümcül yıl olarak kaydedildi.
26 Mart 2024

Bilim insanları, 66 milyon yıl önce dinozorları yok eden devasa asteroitin yanı sıra, aynı dönemde daha küçük bir asteroidin de Dünya'ya çarptığını keşfetti. Bu ikinci asteroit, Batı Afrika kıyılarında denize çarparak Nadir Krateri'ni oluşturdu. Araştırmacılar, bu çarpmanın büyük bir tsunamiye ve depreme neden olduğunu düşünüyor. İki asteroitin neden birbirine yakın zamanlarda Dünya'ya çarptığı ise henüz bilinmiyor.
4 Ekim 2024

Avrupa Birliği'nin Copernicus uydu izleme sistemi tarafından yapılan ölçümlere göre, geçen ay tarihte kaydedilen en sıcak ocak ayı olarak belirlendi. Ortalama yüzey hava sıcaklığı 13,14 derece olarak ölçüldü, bu da 1991-2020 ocak ayı ortalamasının 0,70 derece ve 2020'de kaydedilen bir önceki en sıcak ocak ayının 0,12 derece üzerinde olduğunu gösteriyor. Bu durum, küresel ısınma ve iklim değişikliğinin somut bir göstergesi olarak değerlendiriliyor.
8 Şubat 2024

World Wildlife Fund (WWF) tarafından organize edilen 'Dünya Saati' etkinliği, artan doğa kayıpları ve iklim krizine dikkat çekmek amacıyla dünya genelinde bir saatliğine ışıkların söndürülmesini içeriyor. Etkinlik, her ülkenin yerel saatiyle 20.30-21.30 arasında gerçekleştiriliyor. Yeni Zelanda ve Avustralya'da başlayan etkinlik, Ankara Çankaya'daki Atakule gibi simge yapıların ışıklarının kapatılmasıyla Türkiye'de de destek buldu. Bu hareket, 2007'den bu yana her yıl mart ayının son cumartesi günü düzenleniyor.
23 Mart 2024

30 Mart Uluslararası Sıfır Atık Günü dolayısıyla, Birleşmiş Milletler'in New York'taki genel merkezi başta olmak üzere dünya genelinde bir hafta boyunca çeşitli etkinlikler düzenlendi. Emine Erdoğan'ın video mesajıyla katıldığı ve BM'nin üst düzey isimlerinin konuşma yaptığı bu etkinliklerde, atık yönetimi sorunu global düzeyde ele alındı. BM ve Uluslararası Katı Atık Birliği tarafından hazırlanan Global Atık Yönetim Görünümü Raporu'na göre, atık miktarının 2050 yılına kadar önemli ölçüde artacağı ve bu durumun maliyetler üzerinde büyük bir yük oluşturacağı belirtiliyor. Ancak, alınacak önlemlerle bu maliyetlerin önemli ölçüde azaltılabileceği ve döngüsel ekonomi modeline geçişin maliyet tasarrufu sağlayabileceği vurgulanıyor.
30 Mart 2024

Küresel bir enerji raporuna göre, 2023 yılında fosil yakıt tüketimi rekor seviyeye ulaşarak emisyonların 40 gigaton CO2’nin üzerine çıkmasına neden oldu. Yenilenebilir enerji kullanımındaki artışa rağmen, gelişmekte olan ülkelerde kömür, gaz ve petrole olan bağımlılık devam etti. Avrupa'da fosil yakıtların enerji kullanımındaki payı düşerken, Hindistan'da fosil yakıt tüketimi önemli ölçüde arttı. Bu durum, küresel enerji talebinin fosil yakıtlara olan bağımlılığını sürdürdüğünü gösteriyor.
20 Haziran 2024

NASA'nın yayınladığı görüntüler, Sahra Çölü'nün bazı bölgelerinin normalden çok daha yeşil olduğunu gösterdi. Bu durum, Atlantik'teki kasırga sezonunun beklenenden daha ılımlı geçmesi ve Afrika kıyılarındaki fırtınaların kuzeye kaymasıyla ilişkilendirildi. Bilim insanları, yağış bölgesinin kuzeye kaymasını küresel ısınmanın etkilerine bağlıyor. Yeşillikteki en büyük artış Nijerya, Sudan, Etiyopya ve genel olarak Kuzey-Orta Afrika'da görülürken, güneyde Kamerun, Gine ve Gana gibi ülkelerde düşüş gözlendi.
25 Eylül 2024
İşaretlediklerim