Çin ana karası nüfusu 2023'te 1 milyar 409 milyona düşerek, 2022'de başlayan düşüş eğilimini sürdürdü. Doğum oranı 1949'dan bu yana en düşük seviyeye indi ve ölüm oranı artış gösterdi. Uzmanlar, Çin'in yaşlanan nüfusu ve daralan çalışma çağındaki nüfus payı ile uzun vadeli demografik değişim yaşayacağını öngörüyor. Çin hükümetinin nüfus artışını teşvik etmek için aldığı önlemlere rağmen, ekonomik ve sosyal faktörler nedeniyle yeni nesillerin çocuk yapmaktan çekindiği belirtiliyor. Ayrıca, Hindistan'ın Çin'i geçerek dünyanın en kalabalık nüfusuna sahip ülkesi olduğu tahmin ediliyor.
17 Ocak 2024

Çin Ulusal İstatistik Bürosu'nun verilerine göre, Çin'in nüfusu 2022'de 800 bin kişi azalarak 1 milyar 411 milyon 800 bine düştü. Bu düşüş, 1961'den bu yana ilk kez yaşanıyor. Doğum oranları 1949'dan beri en düşük seviyeye indi ve ölüm oranları nüfus artış hızını eksiye çekti. Ekonomik büyümenin yavaşlaması, yaşam maliyetlerinin artması ve Covid-19 tedbirleri nüfus azalmasında etkili oldu. Çin hükümeti, nüfus artışını teşvik etmek için 'tek çocuk' politikasını gevşetmişti. Birleşmiş Milletler'in tahminlerine göre, Hindistan bu yıl Çin'i geçerek dünyanın en kalabalık ülkesi olacak.
17 Ocak 2023

Alman Max Planck Demografik Araştırmalar Enstitüsü'nün yaptığı araştırma, dünya genelinde ailelerin küçüldüğünü ve insanların hayattaki akraba sayısının azaldığını ortaya koydu. 1950'de 65 yaşında bir kadının ortalama 41 akrabası varken, 2095'te bu sayının 25'e düşeceği tahmin ediliyor. Akraba sayılarının en çok Güney Amerika ve Karayip bölgelerinde azalacağı, Kuzey Amerika ve Avrupa'da ise bu değişimin daha az olacağı belirtiliyor. Ayrıca, akrabaların yaşlanmasıyla birlikte sosyal destek sistemlerine yatırım yapılmasının önemi vurgulanıyor.
10 Ocak 2024

Yeni bir araştırma, kedi ve köpek sahibi olmanın, yalnız yaşayan yaşlılarda bilişsel gerilemeyi yavaşlatabileceğini ortaya koydu. Araştırmacılar, Britanya'da 50 yaş üstü bireylerin kelime hafızası ve sözel akıcılığını test etti. Çin'deki Sun Yat-sen Üniversitesi'nden Dr. Yanzhi Li, evcil hayvan sahiplerinin sosyal olarak daha az izole olduğunu ve bu durumun beyin sağlığı için faydalı olduğunu belirtti. Araştırma, evcil hayvan sahibi olmanın yalnız yaşayan kişilerde bilişsel gerilemeyi yavaşlattığını, ancak başkalarıyla yaşayanlarda bu etkiyi göstermediğini buldu.
1 Ocak 2024

Bilim insanları, yaklaşık 247 milyon yıl önce Avustralya'da yaşadığı düşünülen yeni bir amfibi türü keşfetti. Araştırmacılar, 1990'lı yıllarda Yeni Güney Galler eyaletinde bulunan hayvanın fosilleşmiş kalıntıları üzerinde neredeyse 30 yıldır çalışıyor. Yeni keşfedilen türe, Latince'de 'kumda sırt üstü ilerleyen' anlamına gelen Arenaepeton supinatus ismi verildi. Bilim insanları, etobur olduğu düşünülen amfibinin bir zamanlar Sydney'in tatlı su göllerinde ve akarsularında yaşadığını söylüyor.
10 Ağustos 2023

Avrupa Kardiyoloji Derneği'nin yayımladığı bir araştırmaya göre, çocukların ve gençlerin uzun süre hareketsiz kalmasının ilerleyen yaşlarda kalp hasarlarına neden olabileceği belirlendi. Araştırmada 766 çocuğun 11, 15 ve 24 yaşlarındaki hareketsiz kalma süreleri ve kalp ölçümleri karşılaştırıldı. Araştırmacılar, 11 ila 24 yaşları arasında hareketsiz geçirilen her dakikanın, kalp ağırlığında artışa neden olduğunu tespit etti. Araştırma yazarlarından Dr. Andrew Agbaje, gençlerin ekran başında geçirdikleri sürenin daha ağır bir kalbe yol açtığını ve bu durumun kalp krizi ve inme ihtimalini artırdığını belirtti.
23 Ağustos 2023

İçişleri Bakanlığı Nüfus ve Vatandaşlık İşleri Genel Müdürlüğü'nün verilerine göre, 2022 yılında Türkiye'de toplam 1 milyon 22 bin 737 bebek doğdu. Bu bebeklerden erkeklerde en popüler isim 8 bin 366 tercih ile Alparslan olurken, kızlarda ise 8 bin 870 tercih ile Zeynep en popüler isim oldu. Ayrıca 15 bin 836 ikiz, 373 üçüz, yedi dördüz ve bir beşiz doğum gerçekleşti. Bazı nadir isimler ise sadece birer bebeğe verildi.
1 Ocak 2023

Birleşmiş Milletler Uluslararası Göç Örgütü Genel Direktörü Amy Pope, iklim değişikliği nedeniyle göçlerin artacağını ve resmi olarak iklim göçü çağına girildiğini belirtti. Pope, Afrika'da 2022'de 7,5 milyondan fazla kişinin doğal afetler nedeniyle yerinden edildiğini ve eğer etkin ve sürdürülebilir eylemlere geçilmezse, 2023 yılına kadar sadece Afrika'da 105 milyon kişinin iklim değişikliği nedeniyle göçmen haline gelebileceğini ifade etti. Pope, 1 Ekim'den itibaren 5 yıllık bir dönem için Genel Direktörlük görevini Antonio Vitorino'dan devralacak.
2 Eylül 2023

Kuzey ve batı Avrupa'da 15 bin yıl önce yaşayan Magdaleniyen kültüründe yamyamlık, yaygın bir cenaze ritüeliymiş. İnsanlar ölülerini zorunluluktan değil, kültürlerinin bir parçası olarak yiyordu. Araştırmada, çeşitli Avrupa ülkelerindeki 59 Magdaleniyen bölgesi incelendi ve 25'indeki mezar kültürü yorumlandı. Araştırmacılar, 15 bölgede çiğneme izleri olan insan kalıntıları, kesik izleri olan kafatası kemikleri ve iliğini çıkarmak için kasıtlı olarak kırılmış kemiklere rastladı. Bu bulgular, yamyamlığın Magdaleniyen kültüründe yaygın olduğunu ve beslenme amaçlı değil, bir gömme ritüeli olarak benimsendiğini gösteriyor.
6 Ekim 2023

Sağlıklı beslenme ve düzenli egzersizle birlikte kişilik özelliklerinin de uzun ve mutlu bir yaşam üzerinde etkili olduğu tartışılıyor. 'İkigai: Uzun ve mutlu bir yaşamın Japon sırrı' kitabı ve 2012 tarihli bir araştırma, 100 yaşına yakın insanların olumlu tutum ve yüksek duygusal farkındalık gibi benzer kişilik özelliklerine sahip olduğunu vurguluyor. Araştırmacılar bu özelliklerin uzun ömre katkıda bulunup bulunmadığını anlamak için daha fazla çalışma yapılması gerektiğini belirtiyor.
4 Haziran 2023

Nebraska-Lincoln Üniversitesi'nden 21 yaşındaki bilgisayar mühendisliği öğrencisi Lufe Farritor, Herculaneum belgelerindeki bir kelimeyi çözen ilk insan oldu. Farritor, papirüslerdeki kömürleşmiş antik harfleri tespit eden bir yapay zeka programı geliştirdi ve 10 kadar harfi bulmayı başardı. Papirüs uzmanları, daha sonra, antik Yunanca'da imparatorluk rengi olarak kabul edilen, mor ve kızıl karışımı renk için kullanılan 'porfiro/πορφυρας' kelimesini bulmayı başardı.
23 Ekim 2023

Fransa'da doğan ilk panda olan Yuan Meng, neslinin devamı için Çin'e gönderildi. Yuan Meng, 2012'de Çinli yetkililerce Fransa'ya ödünç verilen ilk pandalar Yuan Zi ve Huan Huan'ın erkek yavrusu. Covid-19 salgını nedeniyle Çin’e gidişi ertelenen Yuan Meng'i uğurlamaya yüzlerce kişi geldi. 12 saat sürecek yolculuk boyunca bir veteriner Yuan Meng'e eşlik edecek ve yanına 90 kilogram bambu ağacı bitkisi konuldu.
25 Temmuz 2023

Çin'de evlilik oranları, 2024'ün ilk üç çeyreğinde bir önceki yıla göre yüzde 16,6 düşerek tarihin en düşük seviyesine geriledi. Bu durum, doğum oranlarının da düşmesine yol açarak nüfus azalması endişelerini artırıyor. Çin hükümeti, nüfus azalmasını önlemek için çeşitli teşvikler sunmasına rağmen, artan yaşam maliyetleri nedeniyle çiftler çocuk sahibi olmayı erteliyor veya vazgeçiyor. Benzer nüfus sorunları Japonya ve Güney Kore gibi diğer Asya ülkelerinde de gözlemleniyor.
5 Kasım 2024

Yeni bir araştırmaya göre, kutup buzullarının erimesi Dünya'nın dönüşünü yavaşlatarak günlerin uzamasına neden oluyor. İnsan kaynaklı küresel ısınma nedeniyle Grönland ve Antarktika'daki buz tabakalarının erimesi, suyun ekvator çevresindeki denizlere dağılmasına yol açıyor ve bu da Dünya'nın dönüş hızını yavaşlatıyor. Araştırma, 1900 ile 2000 yılları arasında gün uzunluğundaki yavaşlama oranının yüzyılda 0.3-1.0 milisaniye arasında değiştiğini, ancak 2000'den bu yana bu oranın 1.3 ms/cy'ye yükseldiğini gösteriyor. Emisyonlar azaltılmazsa, yavaşlama oranının 2100 yılına kadar yüzyılda 2.6 milisaniyeye ulaşacağı öngörülüyor.
16 Temmuz 2024

The Lancet dergisinde yayınlanan 'Küresel Hastalık Yükü 2021' araştırması, Covid-19 pandemisinin 2019-2021 yılları arasında dünya genelinde beklenen yaşam süresini bir yıl altı ay azalttığını ortaya koydu. Bu durum, 1950'den bu yana yaşam süresindeki ilk düşüş olarak kaydedildi. Araştırma, pandeminin yaklaşık 16 milyon insanın ölümüne yol açtığını ve pandemi döneminde ölümlerin ortalama yüzde 5,1 arttığını belirtti. Ayrıca, dünya nüfusunun yaşlanması ve bu değişimin sağlık ve sosyal güvenlik sistemleri üzerindeki etkilerine dikkat çekildi.
13 Mart 2024

University College London'da yapılan bir araştırma, virüslerin yayılımıyla ilgili genel kabul gören tezi tersine çevirdi. Araştırmacılar, 12 milyon sekans içeren küresel bir veri tabanını kullanarak, virüslerin türler arası geçişini inceledi. Bulgulara göre, insan ve hayvan arasında virüs bulaşma vakalarının %64'ünde virüslerin insanlardan hayvanlara geçtiği tespit edildi. Bu durum, özellikle nesli tükenmekte olan türler için büyük bir tehdit oluşturuyor.
25 Mart 2024

Harvard Üniversitesi'nden bilim insanları, Güney Afrika'daki meteor kalıntılarını inceleyerek 3,26 milyar yıl önce Dünya'ya çarpan dev bir göktaşının erken yaşamı tetiklemiş olabileceğini öne sürdü. Araştırma, bu çarpmanın Dünya'da yaşamın gelişmesine elverişli koşullar yarattığını ve demir açısından zengin derin suların yüzeye çıkmasına neden olan tsunamiler oluşturduğunu belirtiyor. Bu bulgular, göktaşı çarpmalarının sadece yıkım getirmediği, aynı zamanda yaşamın gelişmesine katkıda bulunduğu fikrini destekliyor.
22 Ekim 2024

Gıda Güvenliği Bilgi Ağı (FSIN) tarafından yayımlanan 2023 gıda krizi raporuna göre, dünya genelinde açlık çeken insan sayısı 282 milyona ulaştı. Bu sayı, 2022 yılına göre 24 milyon kişilik bir artış gösteriyor. Gazze ve Sudan'daki çatışmalar, küresel ısınmanın yol açtığı aşırı hava olayları ve ekonomik krizler, gıda güvensizliği sorununu derinleştiren başlıca faktörler arasında yer alıyor. 2023, akut gıda güvensizliği yaşayanların sayısının arttığı beşinci yıl olarak kayıtlara geçti.
24 Nisan 2024

Maya uygarlığı, MS 250 civarında zirveye ulaşmış ancak MS 900 civarında büyük şehirlerinin neredeyse tamamı terk edilmişti. Illinois Üniversitesi'nden Profesör Lisa Lucero, Mayaların tamamen yok olmadığını, sadece siyasi sistemlerinin çöktüğünü belirtiyor. NASA'nın araştırmaları ve Jared Diamond'ın çalışmaları, kuraklığın ve ormansızlaşmanın Maya uygarlığının çöküşünde önemli rol oynadığını gösteriyor. Ormansızlaşma sonucu artan sıcaklıklar ve azalan yağışlar, mahsüllerin kalitesizleşmesine ve sosyal karışıklıklara yol açarak uygarlığın sonunu getirdi.
19 Nisan 2024

Birleşmiş Milletler'in yayımladığı rapora göre, dünya genelinde göçmen hayvan türlerinin yüzde 44'ünün popülasyonu azalmış durumda. Bu azalmanın başlıca nedenleri arasında iklim krizi ve insan faaliyetleri sonucu doğal yaşam alanlarının tahrip olması gösteriliyor. Raporda, özellikle göç eden ötücü kuşlar, deniz kaplumbağaları, balinalar, köpek balıkları gibi türlerin yaşam alanlarının balıkçılık, yasa dışı avlanma, kirlilik ve iklim değişikliği gibi faktörlerle tehdit altında olduğu belirtiliyor.
12 Şubat 2024
İşaretlediklerim