Avrupa Uzay Ajansı (ESA), Jüpiter'in buzlu uydularını incelemek amacıyla Ariane-5 uzay aracını Fransız Guyanası'ndaki Kourou'dan fırlattı. Sekiz yıl sürecek yolculuğun ardından roket, Callisto, Europa ve Ganymede uydularına ulaşacak. ESA'nın Jüpiter’in Buzlu Ayları Keşfi (Juice) misyonu, bu uydularda yaşam için gerekli koşulların olup olmadığını araştıracak. ESA Bilim Direktörü Prof. Carole Mundell, Dünya'daki ekstrem yaşam formlarına atıfta bulunarak, benzer koşulların başka yerlerde de mikroorganizmalar için yaşanabilir olabileceğini belirtiyor.
15 Nisan 2023

James Webb Uzay Teleskobu'ndan alınan veriler, süper kütleli kara deliklerin galaksilerde yıldız oluşumu için gerekli olan gazı yok ederek galaksileri 'öldürdüğünü' ortaya çıkardı. Cambridge Üniversitesi'nden uluslararası bir ekip, Webb Teleskobu ile 'büyük patlama'dan iki milyar yıl sonrasında oluşan bir galaksiyi inceledi ve bu galaksinin merkezindeki kara deliğin, galaksiden yüksek hızda gaz fırlatarak yeni yıldız oluşumunu durdurduğunu keşfetti. Bu bulgu, kara deliklerin galaksilerde yıldız oluşumunu nasıl durdurduğunu anlamada önemli bir adım olarak değerlendiriliyor.
17 Eylül 2024

Bilim insanları, sismik dalgalar aracılığıyla Dünya'nın dış çekirdeğinde halka benzeri bir yapı keşfetti. Bu yapı, büyük depremlerin oluşturduğu sismik dalgaların analiz edilmesiyle tespit edildi ve 'donut' şeklinde bir yapıya benzetildi. Araştırma, dış çekirdeğin manyetik alanın oluşumunda kritik bir rol oynadığını ve bu bölgenin daha iyi anlaşılmasının önemli olduğunu vurguluyor. Çalışma, Science Advances dergisinde yayınlandı.
1 Eylül 2024

NASA, James Webb Uzay Teleskobu'nun iki yıl önce keşfedilen GJ 486b adlı ötegezegende su buharı bulduğunu açıkladı. GJ 486b, Dünya'dan yüzde 30 daha büyük ve kütlesi üç kat fazla olup, kırmızı bir cüce yıldızın etrafında 1,5 Dünya gününde bir turunu tamamlıyor ve yaklaşık 426,5 derece sıcaklığa sahip. Bu keşfin, gezegenin yaşamı destekleyebilecek bir atmosfere sahip olabileceğine işaret ettiği düşünülüyor. Ancak su buharının gezegenden mi yoksa çevresindeki yıldızdan mı kaynaklandığı konusu henüz netlik kazanmamıştır.
4 Mayıs 2023

2019 Dünya Bilim İnsanları İklim Acil Durum Uyarısı'nı güncelleyen 15 binden fazla bilim insanı, Dünya'daki yaşamın 'kuşatma altında olduğunu' ve bu konuda 'keşfedilmemiş bir alan'a girildiğini belirtti. Raporda, son dönemde kırılan çok sayıda sıcaklık rekorunun gezegenin 'yaşamsal belirtilerine yönelik ciddi tehditler' oluşturduğu ifade edildi. Ayrıca, Covid-19 kapanmalarının kaldırılmasının ardından fosil yakıt kullanımının hızla arttığına dikkat çekildi. Bilim insanları, ekonomik büyüme fikri ile ekolojik hedefler arasındaki çatışmanın en büyük zorluklardan biri olduğunu belirtti.
25 Ekim 2023

NASA'nın Chandrayaan-1 uzay aracındaki Ay Mineraloji Haritalayıcı (M3) verilerini inceleyen bilim insanları, Ay'ın tüm enlemlerinde su ve hidroksil izlerine rastladı. Bu bulgular, Ay'ın yüzeyinde suyun yalnızca kutup bölgelerinde ve derin gölgeli kraterlerde bulunabileceği düşüncesini değiştirdi. Araştırma, Ay'ın yüzeyinde meydana gelen meteor çarpışmalarının su açısından zengin kayalar ortaya çıkardığını ve Güneş rüzgarlarının hidroksil oluşumuna katkıda bulunduğunu gösterdi. Bu keşif, Ay'ın karmaşık bir jeolojiye sahip olduğunu ve gelecekte astronotların Ay'ın ekvatoruna yakın bölgelerde bile su bulabileceğini ortaya koydu.
23 Eylül 2024

Harvard Üniversitesi'nden bilim insanları, Güney Afrika'daki meteor kalıntılarını inceleyerek 3,26 milyar yıl önce Dünya'ya çarpan dev bir göktaşının erken yaşamı tetiklemiş olabileceğini öne sürdü. Araştırma, bu çarpmanın Dünya'da yaşamın gelişmesine elverişli koşullar yarattığını ve demir açısından zengin derin suların yüzeye çıkmasına neden olan tsunamiler oluşturduğunu belirtiyor. Bu bulgular, göktaşı çarpmalarının sadece yıkım getirmediği, aynı zamanda yaşamın gelişmesine katkıda bulunduğu fikrini destekliyor.
22 Ekim 2024

Bilim insanları, Hawaii'de keşfedilen tek hücreli bir organizma olan Chromosphaera perkinsii'yi inceleyerek, yumurtaların hayvanlardan çok önce ortaya çıktığını belirlediler. Bu organizmanın, hayvan embriyolarıyla benzerlik gösteren çok hücreli yapılar oluşturduğu tespit edildi. Araştırma, çok hücreli yaşam formlarına geçişin arkasındaki mekanizmalar hakkında önemli bilgiler sunuyor. Çalışma, Nature dergisinde yayınlandı ve bilim insanları, bu bulguların evrimsel süreçlerin daha iyi anlaşılmasına katkı sağlayacağını umuyor.
18 Kasım 2024

Bilim insanları, Büyük Patlama'dan 470 milyon yıl sonra oluşmuş ve şimdiye kadar keşfedilmiş en eski kara deliği tespit etti. Araştırma ekibi, NASA'nın James Webb Uzay Teleskobu ve Chandra X-ışını Gözlemevi verilerini kullanarak, Dünya'dan 13,2 milyar ışık yılı uzaklıkta bir kara delik buldu. Bu keşif, erken evrenin anlaşılması ve ilk süper kütleli kara deliklerin oluşumu hakkındaki teorilerin geliştirilmesine katkı sağlayabilir. Yale Üniversitesi astrofizikçisi Priyamvada Natarajan, bulguyu büyük gaz bulutlarından oluşan kara delikler için şimdiye kadar elde edilen en iyi kanıt olarak değerlendirdi.
6 Kasım 2023

NASA'nın Curiosity aracı, Mars'ta daha önce hiç görülmemiş sarımsı yeşil renkte saf kükürt kristalleri keşfetti. Bu keşif, Curiosity'nin Gediz Vadisi kanalını araştırırken bir kaya yığınının üzerinden geçip birini çatlatması sonucunda gerçekleşti. Bilim insanları, bu bulgunun Mars'ın kozmik tarihi ve potansiyel kolonizasyonu için önemli olabileceğini belirtiyor. Saf kükürt, Dünya'da yalnızca volkanik süreçler veya sıcak su kaynakları gibi aşırı koşullar altında oluşur.
23 Temmuz 2024

Avrupa Uzay Ajansı'na (ESA) ait Jupiter Icy Moons Explorer (JUICE) uzay aracı, Jüpiter'e yolculuğu sırasında Ay ve Dünya'nın yanından geçerek tarihi bir geçiş yapacak. Bu geçiş, yerçekimi desteği kullanarak uzay aracının rotasını düzeltmek için yapılacak. ESA, bu manevranın küçük bir hata ile uzay aracını rotadan çıkarabileceğini belirtiyor. JUICE, 2031'de Jüpiter'e ulaşmak için Dünya ve Venüs'ün yerçekiminden yararlanarak enerji kazanacak.
18 Ağustos 2024

NASA’nın Curiosity keşif aracı, Mars'ta daha önce hiç görülmemiş sarımsı yeşil renkte saf kükürt kristalleri buldu. Bu keşif, Curiosity'nin Gediz Vadisi kanalını araştırırken bir kaya yığınının üzerinden geçip birini çatlatması sonucunda gerçekleşti. Bilim insanları, bu bulgunun Mars'ın kozmik tarihi ve potansiyel olarak gelecekteki kolonizasyon çabaları için önemli olabileceğini belirtiyor. Saf kükürt, Dünya'da yalnızca volkanik süreçler veya sıcak su kaynakları gibi aşırı koşullar altında oluşur.
23 Temmuz 2024

NASA’nın Parker Güneş Sondası, saatte 635 bin 266 kilometre hıza ulaşarak en hızlı insan yapımı nesne olarak kayda geçti. 2018'de fırlatılan sonda, Güneş’in dış tabakasını gözlemlemek amacıyla kullanılıyor. Parker, Venüs’ün yörüngesiyle hizalanarak gezegenin yer çekimiyle hız kazanıyor ve Güneş’e 6,12 milyon kilometreye kadar yaklaşmayı hedefliyor. Sonda, 2 bin 500 dereceye kadar sıcaklığa dayanabilen karbon kompozit kalkanla korunuyor.
12 Temmuz 2024

University College London'da yapılan bir araştırma, virüslerin yayılımıyla ilgili genel kabul gören tezi tersine çevirdi. Araştırmacılar, 12 milyon sekans içeren küresel bir veri tabanını kullanarak, virüslerin türler arası geçişini inceledi. Bulgulara göre, insan ve hayvan arasında virüs bulaşma vakalarının %64'ünde virüslerin insanlardan hayvanlara geçtiği tespit edildi. Bu durum, özellikle nesli tükenmekte olan türler için büyük bir tehdit oluşturuyor.
25 Mart 2024

Türkiye'de 6 Şubat depremlerinin ardından, HDP İstanbul Milletvekili Ali Kenanoğlu, ülkede bulunan 13 volkanik dağ ve volkan patlama ihtimalinin yüzde 70 olduğu iddiasıyla Meclis araştırma komisyonu kurulmasını teklif etti. Jeofizik Uzmanı Dr. Oğuz Gündoğdu, Türkiye'deki volkanların çoğunun eski ve aktif olmadığını, ancak Ege'deki volkanların aktif olabileceğini belirtti. Ayrıca volkanik hareketlerin büyük depremleri değil, küçük sıralı depremleri tetikleyebileceğini ifade etti.
15 Mart 2023

2023 yılı, gökyüzünde bir dizi nadir gök olayına ev sahipliği yapacak. Bunlar arasında nadir bir kuyruklu yıldızın geçişi, süper mavi ay ve çeşitli meteor yağmurları bulunuyor. C/2022 E3 kuyruklu yıldızı, yaklaşık 185 bin yıl sonra ilk kez Dünya'ya bu kadar yakın bir mesafeye gelecek ve çıplak gözle gözlemlenebilecek. Ayrıca, Venüs ve Jüpiter'in kavuşumu gibi görsel açıdan etkileyici olaylar da yaşanacak. Yıl boyunca halkalı güneş tutulması ve parçalı ay tutulması gibi olaylar da gözlemcileri bekliyor.
2 Şubat 2023

NASA'nın InSight iniş aracının kaydettiği bir deprem verileri kullanılarak Mars kabuğunun ortalama 45 ila 56 kilometre kalınlıkta olduğu tespit edildi. Bu kalınlık, Dünya'nın kabuğundan yaklaşık yüzde 70 daha fazla. Ayrıca, Mars'ın kuzey yarımküresinin kabuğunun güney yarımküresine göre daha ince olduğu ve gezegenin kuzey yarımküresinin güney yarımküresinden daha alçak olduğu belirlendi. Zürih ETH Üniversitesi'nden sismoloji uzmanı Doyeon Kim ve ekibi, bu verileri kullanarak gezegenin kabuk kalınlığını tahmin etti.
29 Mayıs 2023

Çin'in Zhurong keşif aracı, Mars'ın yüzeyinde eski bir okyanusa ait izler buldu. Bu izler arasında delikli koniler, çokgen çukurlar ve oymalı akıntılar yer alıyor. Araştırmacılar, bu okyanusun yaklaşık 3.7 milyar yıl önce meydana gelen bir sel sonucu oluştuğunu tahmin ediyor. Ancak bazı bilim insanları, Mars'taki rüzgarın ve erozyonun bu izleri yok etmiş olabileceğini öne sürerek bulgulara şüpheyle yaklaşıyor.
8 Kasım 2024

NASA ve ESA astronomları, Samanyolu Galaksisinde, gezegenlerin senkronize hareket ettiği bir güneş sistemi gözlemledi. Bu sistem, Dünya'dan 100 ışık yılı uzaklıkta yer alıyor ve içinde yaşam olmadığı tahmin ediliyor. Sistemin merkezindeki yıldız HD 110067'nin etrafında dönen gezegenlerin yörünge süreleri 9 ile 54 gün arasında değişiyor. Araştırmacılar, bu tür senkronize hareket eden sistemlerin nadir olduğunu ve keşfedilenler arasında HD 110067'nin en fazla gezegene sahip olduğunu belirtiyor.
29 Kasım 2023

Çin'in Chang’e-6 görevi, Ay'ın karanlık yüzünden aldığı örneklerde Güney Kutbu-Aitken havzasında geniş kapsamlı yer altı magmatik faaliyetleri tespit etti. Bu faaliyetler, Ay'ın kabuğunun orta kalınlıkta olduğu bölgede çeşitli formlarda görülüyor ve Ay'ın jeolojik yapısının derinlemesine anlaşılmasına katkı sağlıyor. Araştırmacılar, bu bulguların Ay'ın erken dönemdeki jeolojik faaliyetlerine dair önemli ipuçları sunduğunu belirtiyor. Çin, Ay'ın uzak tarafından örnekler getiren ilk ülke oldu.
17 Ekim 2024
İşaretlediklerim