2023 Nobel Tıp Ödülü, mRNA aşılarının geliştirilmesine katkıda bulunan Katalin Kariko ve Drew Weissman'a verildi

2023 Nobel Tıp Ödülü, mRNA aşılarının geliştirilmesine katkıda bulunan Katalin Kariko ve Drew Weissman'a verildi ile benzer, 26 olumlu, 3 olumsuz, ve 25 önemli olmak üzere, toplam 32 olay izlendi.

Britanya Dünya Sağlık Örgütü Covid-19 aşıları Covid-19 Nobel Prize ABD Daron Acemoğlu Almanya BBC Türkçe İspanya Tedros Adhanom Ghebreyesus Alfred Nobel BioNTech John Hopfield Simon Johnson AstraZeneca Uganda mRNA Tyla Pfizer-BioNTech Euronews Türkçe 2024 Nobel Ekonomi Ödülü Avrupa İsveç İsveç Kraliyet Bilimler Akademisi mRNA aşısı Norveç Nobel Komitesi Geoffrey Hinton Moderna
Britanya Dünya Sağlık Örgütü Covid-19 aşıları Covid-19 Nobel Prize ABD Daron Acemoğlu Almanya BBC Türkçe İspanya Tedros Adhanom Ghebreyesus Alfred Nobel BioNTech John Hopfield Simon Johnson AstraZeneca Uganda mRNA Tyla Pfizer-BioNTech Euronews Türkçe 2024 Nobel Ekonomi Ödülü

Almanya'daki Jung Vakfı, immünoloji ve mRNA teknolojilerindeki öncü çalışmaları nedeniyle BioNTech şirketinin kurucularından Özlem Türeci'ye 300 bin euro değerindeki tıp ödülünü verdi. Türeci, dünyada kullanım ruhsatı alan ilk coronavirüs aşısının geliştirilmesine katkıda bulunmanın yanı sıra, kanser hastaları için kişiye özel tedavi yöntemlerinin geliştirilmesine öncülük etti. Ayrıca, genç araştırmacı ödülüne 31 yaşındaki doktor Ahmed Mrestani layık görüldü ve ona epilepsi ve baş ağrısı üzerine araştırmaları için üç yıl boyunca toplam 210 bin avro destek sağlanacak.
4 Mayıs 2023

11 Ocak'ta gerçekleşen Altın Küre Ödül törenine katılan birçok ünlü isim, etkinlik sonrasında Covid-19 testlerinin pozitif çıktığını açıkladı. Bu isimler arasında Colin Farrell, Brendan Gleeson, Jamie Lee Curtis ve Michelle Pfeiffer gibi ünlüler bulunuyor. Artan vakalar sebebiyle Eleştirmenlerin Seçimi Ödülleri'nde Covid-19 testi zorunluluğu getirildi. Pfeiffer, Covid-19 nedeniyle Jeff Bridges'a ödül verme görevini John Goodman'a bırakmak zorunda kaldı.
18 Ocak 2023

Britanya'da, mitokondriyal hastalıkları önlemek amacıyla geliştirilen Mitokondriyal Donasyon Tedavisi (MDT) kullanılarak üç kişinin DNA'sını taşıyan bir bebek dünyaya getirildi. Bu teknik, Newcastle'da geliştirildi ve 2015'te yasal düzenlemelerle uygulanmasının önü açıldı. İlk uygulama 2016'da ABD'de gerçekleşti ve Britanya'da 20 Nisan 2023 itibarıyla beşten az doğum bu teknikle yapıldı. Tekniğin başarılı olması durumunda Britanya'da her yıl yaklaşık 150 doğumda kullanılması mümkün olabilir.
11 Mayıs 2023

2024 Nobel Tıp Ödülü, mikroRNA'nın keşfi ve transkripsiyon sonrası gen düzenlemesindeki rolü üzerine yaptıkları çalışmalar nedeniyle ABD'li bilim insanları Victor Ambros ve Gary Ruvkun'a verildi. MikroRNA, gen düzenlemesinde önemli bir rol oynayan küçük bir RNA molekülü olarak tanımlanmış ve bu keşif, organizmaların gelişimi ve işleyişi için kritik bir öneme sahip olduğunu göstermiştir. Nobel Ödülleri, Alfred Nobel'in vasiyeti üzerine insanlığa hizmet edenlere verilen prestijli ödüllerdir.
7 Ekim 2024

ABD'deki Florida Üniversitesi araştırmacıları, glioblastoma adı verilen agresif beyin kanseri türü için bağışıklık sistemini tetikleyen yeni bir mRNA kanser aşısı geliştirdi. Aşı, hastanın kendi tümöründen alınan hücreleri kullanarak kişiselleştirilmiş bir tedavi oluşturuyor ve Covid-19 aşılarında kullanılan mRNA teknolojisine benzer bir yöntemle çalışıyor. İlk klinik deneyler dört hasta üzerinde yapıldı ve şimdi aşı, 24 yetişkin ve pediyatrik hastada daha geniş çaplı testler için kullanılacak.
10 Mayıs 2024

2024 Nobel Fizik Ödülü, yapay sinir ağlarıyla makine öğrenimini mümkün kılan çalışmaları nedeniyle ABD'li John Hopfield ve İngiliz Geoffrey Hinton'a verildi. İsveç Kraliyet Bilimler Akademisi, bu iki bilim insanının makine öğrenimi alanında temel keşifler ve icatlar yaptığını belirtti. Ödül, yapay zeka ve makine öğrenimi teknolojilerinin gelişimine katkı sağlayan bu önemli çalışmaları onurlandırmak amacıyla verildi.
8 Ekim 2024

BioNTech tarafından üretilen ve BNT116 olarak bilinen mRNA akciğer kanseri aşısı, Türkiye dahil yedi ülkede klinik denemelere başladı. Aşı, küçük hücreli olmayan akciğer kanserini tedavi etmeyi hedefliyor ve yaklaşık 130 hasta bu denemelere dahil edilecek. Aşı, bağışıklık sistemine tümör belirteçlerini ileterek kanser hücreleriyle savaşmasını sağlıyor ve kemoterapiye göre daha güvenli bir tedavi süreci sunuyor.
23 Ağustos 2024

Harvard Tıp Fakültesi kardiyoloji uzmanı Dr. Ozan Ünlü'nün açıklamalarına göre, Covid-19 aşıları kalp yetmezliği, atardamar ve toplardamar pıhtıları, beyin kanamaları gibi ciddi sağlık sorunlarına karşı koruyucu etkiye sahip. İngiltere, İspanya ve Estonya'dan 20 milyon kişinin verilerinin analiz edildiği bir araştırma, aşıların hem akut hem de uzun vadeli komplikasyon risklerini azalttığını gösterdi. Araştırma, endüstri desteği olmadan gerçekleştirildi ve aşılanmış bireylerde ciddi sağlık sorunlarının riskinde önemli düşüşler saptandı. Ayrıca, Covid-19'un kalp ve damar sağlığı üzerindeki olumsuz etkilerine karşı aşıların koruyucu olduğu vurgulandı.
19 Mart 2024

Milyonlarca kişi üzerinde yapılan bir araştırma, Covid-19 aşılarının kalp rahatsızlıklarına neden olmadığını, aksine koruma sağladığını ortaya koydu. Araştırma, 20 milyon kişi üzerinde gerçekleştirilmiş ve bulgular Heart dergisinde yayınlanmıştır. Oxford Üniversitesi'nden Profesör Daniel Prieto-Alhambra'nın da katkıda bulunduğu çalışma, AstraZeneca, Pfizer-BioNTech ve Moderna gibi aşıların kalp yetmezliği ve kan pıhtılaşmasına karşı koruyucu olduğunu gösterdi. Ayrıca, aşılanan kişilerin kalp yetmezliği ve kan pıhtılaşması riskinin aşı olmayanlara göre önemli ölçüde daha düşük olduğu belirlendi.
13 Mart 2024

Daron Acemoğlu, Simon Johnson ve James A. Robinson ile birlikte 2024 Nobel Ekonomi Ödülü'ne layık görüldü. Ödül, kurumların oluşumu ve refah üzerindeki etkileri konusundaki çalışmaları nedeniyle verildi. Acemoğlu, teşekkür mesajında demokrasinin saldırı altında olduğu zamanlardan geçildiğini belirtti ve güçlü kurumların önemine dikkat çekti. Ayrıca, yapay zeka, ekonomik eşitsizlikler ve iklim değişimi gibi konularla başa çıkmak için toplumsal mutabakatın gerekliliğini vurguladı.
18 Ekim 2024

2024 Nobel Ekonomi Ödülü, Türk ekonomist Daron Acemoğlu ile Simon Johnson ve James A. Robinson'a verildi. İsveç Kraliyet Bilimler Akademisi, bu ödülü 'kurumların nasıl oluştuğu ve refahı nasıl etkilediği konusundaki çalışmaları' nedeniyle bu üç ekonomiste layık gördü. Bu ödül, Acemoğlu'nun uluslararası alanda tanınmış bir ekonomist olarak Türkiye'yi temsil etmesi açısından önem taşıyor.
14 Ekim 2024

Britanya'da, cilt kanserinin en ölümcül türü olan melanoma karşı dünyanın ilk kişiselleştirilmiş mRNA aşısı denemeleri gerçekleştiriliyor. 52 yaşındaki Steve Young, bu aşının denendiği ilk hastalardan biri olarak kaydedildi. Aşı, bağışıklık sisteminin kalan kanserli hücreleri tanıyıp yok etmesine yardımcı olmayı amaçlıyor ve Moderna ile Merck Sharp and Dohme (MSD) tarafından üretiliyor. Ayrıca, aşı Avustralya'da da dahil olmak üzere diğer ülkelerde de denemeleri sürdürülüyor.
26 Nisan 2024

Google DeepMind'ın kurucu ortağı Demis Hassabis, Nobel Kimya Ödülü'nü kazandı. Hassabis ve John Jumper, yapay zeka kullanarak protein yapılarını tahmin eden AlphaFold2 adlı aracı geliştirdiler. Bu araç, dünya çapında 200 milyon protein için kullanılıyor ve kimyada devrim niteliğinde bir gelişme olarak değerlendiriliyor. Aynı ödüle layık görülen David Baker ise yeni protein tasarımıyla ilaç ve aşı geliştirilmesine katkı sağladı.
9 Ekim 2024

Dünya Sağlık Örgütü (DSÖ) Genel Direktörü Tedros Adhanom Ghebreyesus, küresel aşılamaların son 50 yılda yaklaşık 154 milyon hayat kurtardığını belirtti. Ghebreyesus, çiçek hastalığının ortadan kaldırılması ve kızamık, zatürre gibi hastalıkların önlenmesinde aşıların büyük rol oynadığını vurguladı. Ayrıca, DSÖ'nün Genişletilmiş Aşılama Programı (EPI) sayesinde dünya genelinde çocukların yüzde 84'üne difteri, tetanos ve boğmacaya karşı aşı yapıldığını ifade etti. DSÖ, aşılamaları desteklemek için 'İnsanca Mümkün' adlı bir kampanya başlattı.
25 Nisan 2024

Britanya'da binlerce kanser hastası, kişiye özel aşılarla yeni bir tedavi türünün denemelerine başlayacak. Bu denemeler, mRNA teknolojisini kullanarak kanser hücrelerini tanıyıp yok etmeyi ve hastalığın tekrarlama riskini azaltmayı amaçlıyor. İlk hasta olan 55 yaşındaki Elliot Pfebve, bağırsak kanserine karşı kişiye özgü bir aşıyla tedavi ediliyor. Denemeler, 2027'ye kadar sürecek ve aşıların geleneksel kemoterapiye göre daha az yan etki yaratması bekleniyor.
31 Mayıs 2024

2024 Nobel Barış Ödülü, nükleer silahlardan arındırılmış bir dünya için çalışan Japon Nihon Hidankyo organizasyonuna verildi. Bu organizasyon, Hiroşima ve Nagazaki'den atom bombasından kurtulan insanların oluşturduğu bir hareket olarak, nükleer silahların bir daha asla kullanılmaması gerektiğini tanıklıklarıyla ortaya koyuyor. Nobel Barış Ödülü, her yıl ulusların ve halkların kardeşliği, silah ve orduların azaltılması için en çok çaba sarf eden kişi veya kuruluşlara veriliyor.
11 Ekim 2024

Dünya Sağlık Örgütü (DSÖ), M çiçeği (mpox) virüsüne karşı ön yeterlilik alan ilk aşının 'MVA-BN' olduğunu duyurdu. Aşı, Danimarka merkezli ilaç şirketi Bavarian Nordic tarafından üretildi ve 18 yaşın üzerindeki kişilerde dört hafta arayla iki doz olarak uygulanabilecek. DSÖ, aşının bebekler, çocuklar, ergenler, hamileler ve bağışıklık sistemi zayıf kişilerde de kullanılabileceğini belirtti. DSÖ Genel Direktörü Tedros Adhanom Ghebreyesus, aşının Afrika'daki mevcut salgınlar ve gelecekteki salgınlar için önemli bir adım olduğunu vurguladı.
13 Eylül 2024

Lenacapavir adlı enjekte edilebilir HIV tedavisinin, enfeksiyona karşı neredeyse yüzde 100 etkili olduğu belirlendi. Güney Afrika ve Uganda'da yaklaşık 5 bin kişi üzerinde yapılan çalışmada, aşı olan kadınlarda enfeksiyon görülmedi. Amerikan ilaç üreticisi Gilead tarafından üretilen bu aşı, Amerika Birleşik Devletleri, Kanada, Avrupa ve diğer ülkelerde HIV tedavisi için onaylanmış durumda. Kadınlarda elde edilen sonuçlar New England Journal of Medicine’de yayınlandı ve Almanya’nın Münih kentinde düzenlenen bir AIDS konferansında tartışıldı.
25 Temmuz 2024

Dünya Sağlık Örgütü (DSÖ), 17 endemik patojen türü için acilen yeni aşıların geliştirilmesi gerektiğini açıkladı. Bu patojenler arasında A Grubu Streptokok, Klebsiella pneumoniae, HIV-1 ve Hepatit C gibi hastalıklara neden olan organizmalar bulunuyor. DSÖ, bu araştırmanın endemik patojenlerin bölgesel ve küresel sağlık üzerindeki etkilerini önceliklendirmeye yönelik ilk küresel çaba olduğunu belirtti. Yetkililer, bulguların uzun süredir bilinen aşı önceliklerini tasdik ettiğini ifade etti.
5 Kasım 2024

Türk doktor Prof. Dr. Ahmet Oğuzhan Özen, ölümcül bir bağışıklık sistemi kusuru olan CHAPLE Sendromu'nu tanımlayarak dünya tıp literatürüne kazandırdı. Hastalığın tanı ve tedavi süreci Marmara Üniversitesi Pendik Eğitim ve Araştırma Hastanesi'nde gerçekleştirildi. Prof. Özen, bu çalışmasıyla Avrupa İmmünoloji Dernekleri Federasyonu tarafından Doğu Yıldızı Ödülü'ne layık görüldü. Tedavi, dünya genelinde çocukların hayatını değiştirme potansiyeline sahip.
9 Ağustos 2024
İşaretlediklerim