DEHB ilaçları, metilfenidat ve atomoksetin, dikkat, hafıza ve problem çözme gibi bilişsel işlevleri artırarak mental aktiviteyi güçlendiriyor. Bu ilaçlar, özellikle sınav dönemlerinde, performans artırmak amacıyla kötüye kullanılıyor. DEHB tanısı olmayan bireylerde bu ilaçların kullanımı bağımlılık gibi ciddi sorunlara yol açabiliyor. Uzmanlar, ilaçların gereksiz yere kullanımının 'mental doping' olduğunu ve etik dışı bir davranış olduğunu belirtiyor. Ayrıca, bu ilaçların yanlış kullanımı yoğun anksiyete ve kaygı gibi yan etkilere neden olabiliyor.
11 Şubat 2024

Leicester Üniversitesi'nden bir ekip, sigara içmenin insan iskeletinde moleküler değişikliklere yol açtığını keşfetti. Araştırma, sigara tüketiminin etkilerinin yüzyıllar sonra bile iskelet kalıntılarında gözlemlenebileceğini gösterdi. Bu bulgular, sigara içenlerin kemik örneklerinden tespit edilmesine olanak tanıyor ve sigara tüketiminin iskelet sistemi üzerindeki uzun vadeli etkilerini ortaya koyuyor.
20 Ekim 2024

Akıllı telefonların aşırı kullanımı sonucu 'Smartphone Pinky' adı verilen yeni bir rahatsızlık ortaya çıktı. Bu durum, akıllı telefonu desteklemek için serçe parmağının aşırı kullanılmasından kaynaklanıyor ve parmakta girintilere neden olabiliyor. Mesleki terapist Andrew Bracken, bu durumun resmi bir tıbbi teşhis olmadığını, ancak uzun vadede karpal tünel sendromu gibi ciddi sorunlara yol açabileceğini belirtiyor. Bracken, akıllı telefon kullanımını azaltmak ve katlanabilir telefon kulpları kullanmayı öneriyor.
22 Şubat 2024

Bilim insanları, Grönland köpekbalıklarının metabolik adaptasyonlarının olağanüstü uzun ömürlerinin sırrı olabileceğini keşfettiler. Manchester Üniversitesi'nden Ewan Camplisson ve ekibi, bu köpekbalıklarının yaşla birlikte enzimatik aktivitede beklenen değişikliklere uyum sağlamadığını buldu. Bu bulgular, köpekbalıklarının kardiyovasküler hastalıklardan etkilenmeden uzun yaşamalarını sağlayan adaptasyonların insanlara uygulanabileceği umudunu doğurdu. Ancak, ısınan okyanusların bu tür için büyük tehdit oluşturduğu belirtildi.
5 Temmuz 2024

İsveç'teki Karolinska Enstitüsü tarafından yapılan bir araştırma, düzenli olarak yeterli uyku alan kişilerin kendilerini olduklarından yaklaşık 6 yaş genç hissettiklerini gösterdi. Araştırma, 18-70 yaş arası 429 kişi üzerinde yapıldı ve uykusuzluğun hissedilen yaş üzerindeki etkileri incelendi. Ayrıca, 'sabah kuşları' ile 'gece kuşları' arasında uykusuzluğa verilen tepkilerin farklı olduğu gözlemlendi. Araştırmanın sonuçları, uykunun insanların kendilerini kaç yaşında hissettiklerine dair önemli bir etkiye sahip olduğunu ve daha genç hissetmenin sosyal ve fiziksel aktiviteye katılımı artırabileceğini ortaya koydu.
27 Mart 2024

Göz rengini kalıcı olarak değiştiren 'keratopigmentasyon' veya 'kornea dövmesi' adı verilen kozmetik cerrahi yöntem, popülerlik kazanmaya başladı. Bu işlem, gözün korneasına özel bir boya enjekte edilerek gerçekleştiriliyor ve kalıcı hasar riski taşıyor. Uzmanlar, bu tür ameliyatların bulanıklık ve boya sızması gibi komplikasyonlara yol açabileceği konusunda uyarıyor. Amerikan Oftalmoloji Akademisi, bu tür işlemler yerine renkli kontakt lenslerin tercih edilmesini öneriyor.
22 Kasım 2024

Edinburgh Üniversitesi'nden Neil Turok ve ekibi, Annals of Physics dergisinde yayınladıkları araştırmada, zamanın geriye doğru aktığı bir 'ayna evren' olabileceğini öne sürdü. Bu teori, karanlık madde gibi açıklanması zor olguları ve evrende standart fizik kurallarına uymayan diğer özellikleri açıklayabilir. Araştırma, Büyük Patlama'nın bir ayna noktası olarak düşünülebileceğini ve öncesinde bir ayna evrenin var olabileceğini iddia ediyor. Ancak, bu teorinin matematiksel ve fiziksel olarak gerçekçi olduğunu göstermek için daha fazla çalışmaya ihtiyaç duyuluyor.
2 Kasım 2024

Bilim insanları, 10 dakikalık bir beyin taraması ile demansı, gözle görülür semptomlar ortaya çıkmadan yıllar önce tespit edebilecek bir yöntem geliştirdi. Londra Queen Mary Üniversitesi'nden Prof. Charles Marshall liderliğindeki araştırma, fonksiyonel MRI (fMRI) taramaları kullanarak beynin varsayılan mod ağındaki (DMN) değişiklikleri inceledi. Yapay zeka algoritmaları ile riskli kişileri teşhisten dokuz yıl öncesine kadar yüzde 80 doğrulukla tespit edebilen model geliştirildi. Araştırma sonuçları Nature Mental Health dergisinde yayınlandı ve daha fazla araştırma yapılması gerektiği belirtildi.
8 Haziran 2024

ABD'de yapılan bir araştırma, 26 hafta boyunca her gün bir avokado yemenin, katılımcıların Amerikalılar için beslenme kurallarına daha sıkı bağlı kalmasını sağladığını ortaya koydu. Araştırmaya 1.008 katılımcı dahil edildi ve bu kişilerin yaş ortalaması 50 idi. Avokado tüketen grup, sodyum, rafine tahıl ve ilave şeker tüketiminde olumlu değişiklikler yaşarken, aynı zamanda toplam protein tüketiminde de bir değişiklik gözlemlendi. Araştırma, diyetimize daha fazla işlenmemiş gıda eklemenin sağlıklı beslenmeyi teşvik etmenin bir yolu olduğunu vurguluyor.
10 Nisan 2024

Osman Müftüoğlu, D vitamininin insan sağlığı için vazgeçilmez olduğunu ve neredeyse bedenimizdeki her hücre ve fonksiyon için yaşamsal öneme sahip olduğunu belirtiyor. Son yıllarda yaşam şartları nedeniyle artan D vitamini eksikliğine dikkat çekiyor ve bu eksikliğin önemli bir nedeninin güneş ışığından yeterince faydalanamamak olduğunu vurguluyor. Besinlerle D vitamini ihtiyacının sadece küçük bir kısmının karşılanabildiğini, geri kalanının güneş ışığına maruz kalarak veya takviyelerle sağlanması gerektiğini ifade ediyor.
15 Nisan 2024

Kanadalı ve ABD'li araştırmacılar, Kuzey Buz Denizi'ndeki buzul erimeleri nedeniyle kutup ayılarının avlanma yöntemlerini adapte etmekte zorlandığını ve bu durumun açlıkla sonuçlandığını belirledi. Üç yıl boyunca 20 kutup ayısının takip edildiği araştırmada, deniz buzullarının erimesiyle avlanma dönemlerinde kutup ayılarının yüzde 11'e varan oranlarda vücut kütlesini kaybettiği gözlemlendi. Araştırma, kutup ayılarının farklı avlanma stratejileri benimsemesine rağmen, bu stratejilerin verimli olmadığını ve hayatta kalma şanslarının azaldığını ortaya koydu.
14 Şubat 2024

TikTok'ta uyku hakkında bilgiler veren Dr. Dustin Portela ve Uyku Araştırmaları Dergisi'nde yayınlanan bir makale, sabahları alarmı ertelemenin uyku kalitesini kötüleştirmediğini veya kişiyi daha yorgun hale getirmediğini belirtiyor. Araştırmalar, alarmı ertelemenin aslında kişinin daha dinç uyanmasına yardımcı olabileceğini ve sabahları 30 dakika ertelemenin uyku kalitesini bozmadığını gösteriyor. Uzmanlar, alarmı bir yarım saat erkene kurmanın, ertelemenin keyfini çıkarırken gecikmeyi önleyebileceğini öneriyor.
26 Şubat 2024

Bilim insanları, solaklığın genetik kökenlerini araştıran yeni bir çalışma gerçekleştirdi. Çalışma, nadir genetik varyantların solaklıkta önemli bir rol oynadığını ortaya koydu. Özellikle TUBB4B adlı bir gendeki nadir varyantların, solaklarda sağ elini kullananlara göre 2,7 kat daha yüksek oranda bulunduğu tespit edildi. Bu bulgular, solaklık ile vücudun sol-sağ farklılaşması arasında bir bağlantı olabileceğini düşündürüyor.
26 Mayıs 2024

Harvard Üniversitesi'nden bir grup bilim insanı, stresin saç rengini değiştirdiğini bilimsel olarak kanıtladı. Çalışma, stresin saç foliküllerine norepinefrin salınımına neden olduğunu ve bu kimyasalın melanosit kök hücrelerini etkileyerek hızla pigment hücrelerine dönüşmesine yol açtığını gösterdi. Bu süreç sonucunda yeni pigment hücreleri oluşturulamadığında, saçlar gri veya beyaz çıkıyor. Çalışmanın başındaki Dr. Ya-Chieh Hsu, stresin vücut üzerindeki zararlı etkilerinin beklenenden çok daha büyük olduğunu belirtti.
13 Ağustos 2024

Dünyanın en uzun boylu erkeği Sultan Kösen ve en kısa boylu kadını Jyoti Amge, Kaliforniya'da yeniden bir araya geldi. İki farklı kıtada yaşayan bu iki özel insan, altı yıl önce Mısır'da bir fotoğraf çekimi sırasında tanışmıştı. Sultan Kösen'in boyunun uzunluğu hipofiz bezlerinden kaynaklanan yüksek dozda büyüme hormonuna, Jyoti Amge'nin kısalığı ise genellikle gen mutasyonu veya akondroplazi hastalığına bağlanıyor. Bu buluşma, insan vücudunun farklılıklarını bir kez daha gözler önüne serdi.
23 Şubat 2024

Kenya'nın Turkana Havzası'nda bulunan 1,5 milyon yıllık fosilleşmiş ayak izleri, Homo erectus ve Paranthropus boisei adlı iki farklı insan türünün aynı dönemde yaşadığını ortaya koydu. Araştırma, bu iki türün aynı yaşam alanını paylaştığını ve çevrelerinde nasıl hareket ettiklerini gösteriyor. Çalışma, insan anatomisi ve hareketinin evrimine dair yeni bilgiler sunuyor ve fosil akrabalarımızın yaşam tarzlarına dair canlı bir bakış açısı sağlıyor.
1 Aralık 2024
İşaretlediklerim