İskoçya, Danimarka ve ABD'den bilim insanları tarafından yürütülen bir araştırmada, şişe burunlu yunus dişilerinin yavrularıyla iletişim kurarken ıslıklarının tonunu ve aralığını artırarak 'bebek dili' kullandıkları belirlendi. Florida'daki Sarasota Koyu'nda 19 yunus üzerinde yapılan çalışmada, anne yunusların yavrularına özgü tonlarda ıslık çaldıkları gözlemlendi. Araştırmanın sonuçları Proceedings of the National Academy of Sciences dergisinde yayımlandı.
7 Temmuz 2023

Harvardlı liderlik koçu Shadé Zahrai, insanların gereksiz yere özür dilediklerinde zayıf ve güvensiz algılanabileceklerini ve bu durumun itibarlarına zarar verebileceğini belirtiyor. Zahrai, özür dilemek yerine takdir ifade etmenin daha olumlu bir izlenim bırakacağını savunuyor ve beş yaygın 'özür' cümlesini ve bunların yerine kullanılabilecek alternatif ifadeleri sıralıyor. Bu ifadeler, yardım için teşekkür etmek, dinleyenlere minnettarlık göstermek, duygusal ifadeler için özür dilemek yerine anlayış için teşekkür etmek, gecikmelerde sabır için teşekkür etmek ve hatalar karşısında rehberlik ve destek için minnettarlık ifade etmek şeklinde öneriliyor.
22 Mayıs 2023

ABD'li bir araştırma ekibi, Florida ve Louisiana'daki yunusların nefes örneklerinde mikroplastik tespit etti. Bu bulgu, mikroplastiklerin deniz memelilerinin ciğerleri üzerindeki potansiyel zararlı etkilerine dikkat çekiyor. Mikroplastiklerin çoğu, kıyafet yapımında kullanılan polyesterden geliyor ve bu parçacıkların hava yoluyla taşındığı düşünülüyor. Araştırma, yunusların insanlardan daha fazla mikroplastiğe maruz kalabileceğini öne sürüyor.
17 Ekim 2024

Yeni bir araştırma, dişi hayvanların ayırt edici özelliklere sahip erkekleri eş olarak seçmeyi diğer dişilerden öğrendiğini ortaya koydu. Araştırmacılar, dişi hayvanların büyüklerinin veya akranlarının eş seçimlerini kopyalayabileceğini ve ayırt edici erkekler için bir tercih geliştirebileceğini belirtti. Ancak genç dişilerin hataları, erkeklerde tek bir çekici özelliğin diğerlerini geride bırakarak öne çıkmasını engelliyor ve zaman içinde dişilerin tercihlerinde değişikliklere bile yol açabiliyor.
9 Ekim 2023

Tokyo Üniversitesi'nden bir ekip, tavukların duygusal durumlarını anlayabilen bir yapay zeka sistemi geliştirdi. Sistem, 'derin duygusal analiz öğrenme' adı verilen ve değişen ses kalıplarına uyum sağlayabilen bir teknik üzerine kurulu. Araştırma, tavukların açlık, korku, öfke, memnuniyet, heyecan ve sıkıntı gibi duygusal durumlarını tercüme edebildiğini gösterdi. Araştırma henüz hakem değerlendirmesinden geçmedi.
22 Eylül 2023

Queensland ve Stirling üniversitelerinin yürüttüğü bir araştırma, flört aşamasında insanların kendilerine benzer yüz özelliklerine sahip kişileri daha çekici bulduğunu gösterdi. Araştırma için 682 katılımcı birbiriyle üç dakika etkileşimde bulundu ve sonrasında çekicilik ve kişilik özellikleri hakkında sorular yanıtlandı. Katılımcıların fotoğrafları çekilerek cevaplar değerlendirildi. Araştırma sonuçları, benzer yüz özelliklerine sahip kişilerin birbirlerini daha nazik bulduğunu da gösterdi.
11 Temmuz 2023

Baltık Denizi'nde yalnız yaşayan bir Afalina türü yunus, yalnızlıktan dolayı kendi kendine konuşmaya başladı. Danimarka'daki Svendborgsund kanalında yaşayan ve 'Delle' adı verilen bu yunus, sosyal bir tür olmasına rağmen yalnız kalmış durumda. Araştırmacılar, Delle'nin çıkardığı seslerin diğer deniz canlıları üzerindeki etkilerini incelemek için sualtı kayıt cihazları kullandı. Delle'nin seslerinin belirli bir hedefi olmadığı, ancak oldukça konuşkan olduğu belirlendi. Uzmanlar, bu seslerin duygusal sinyaller olabileceğini ve sosyal etkileşim ihtiyacından kaynaklanabileceğini düşünüyor.
20 Kasım 2024

Stanford Üniversitesi'nde görev yapan psikolog Michal Kosinski, geliştirdiği yapay zekanın insanların yüzlerini tarayarak zekalarını, cinsel tercihlerini ve siyasi eğilimlerini büyük oranda doğru tahmin edebildiğini iddia ediyor. Ancak bu çalışma, etik sorunları da beraberinde getiriyor. Kosinski, bulgularının mahremiyet ve medeni hakların korunması açısından kritik olduğunu belirtiyor. Çalışmalarının kötü niyetli ve ayrımcı araçlara ilham verebileceği konusunda uyarılarda bulunuyor.
10 Ağustos 2024

Northeastern ve Glasgow üniversiteleri ile MIT iş birliğiyle yapılan bir araştırma, evde yalnız yaşayan papağanların dokunmatik ekranlar aracılığıyla diğer papağanlarla görüntülü arama yaparak daha mutlu bir yaşam sürdüğünü gösterdi. Araştırmada, 18 papağan sahibine ve papağanlarına tablet kullanımı eğitimi verildi ve kuşların seçtikleri 'arkadaşlarıyla' görüşmeleri sağlandı. 1000 saatlik video analizi sonucunda, papağanların daha fazla ötüş, konuşma ve oyun oynama gibi mutluluk belirtileri gösterdiği belirlendi. Araştırma, evcil papağanların izolasyon ve can sıkıntısının azaltılmasında teknolojinin potansiyel bir rol oynayabileceğini ortaya koydu.
26 Nisan 2023

Uzmanlar, Z kuşağının para dismorfisi adı verilen finansal güvensizlik eğiliminden muzdarip olduğunu belirtiyor. Finansal terapist Amanda Clayman, bu durumu kişinin kendi finansal refahı veya durumu hakkında olumsuz ve gerçekçi olmayan bir algı olarak tanımlıyor. Gençlerin maddi kaygılarla boğuştuğu ve ebeveynlerinden maddi yardım aldıkları belirtiliyor. Ayrıca, sosyal medya baskılarının ve siber ödemelerin bu durumu daha da kötüleştirdiği ifade ediliyor.
27 Temmuz 2024

Britanya'da yapılan bir araştırma, arıların sosyal öğrenme yoluyla sorun çözme becerileri kazandığını ortaya koydu. Londra Queen Mary Üniversitesi'nden uzmanlar, bir grup arıyı şeker ödüllü bir kutuyu açmayı öğretti ve bu arılar bilgilerini kolonilerindeki diğer arılara aktardı. İzleyici arılar, alternatif yöntemleri keşfetmelerine rağmen, eğitilen arıların kullandığı yöntemi yüzde 98 oranında tercih etti. Araştırma, arıların davranışlarının sosyal olarak öğrenildiğini ve bu davranışların gruplar arasında yayılabileceğini gösterdi.
9 Mart 2023

Deniz Zeyrek, ODTÜ, Boğaziçi, İTÜ, Hacettepe ve Bilkent gibi üniversitelerin başarılarından gurur duyduğunu belirtiyor. Ancak, üniversitelerin sadece akademik sıralamalarda yer almakla değerlendirilmemesi gerektiğini vurguluyor. Zeyrek, özgürlük ortamının, fikirlerin özgürce ifade edilmesinin ve üniversite yönetiminde öğrenciler ile akademisyenlerin yer almasının üniversiteleri daha da ileriye taşıyacağını savunuyor. Ayrıca, Amerikan üniversitelerinin İsrail'in katliamlarına karşı yapılan protestolara müdahale etmeleri nedeniyle prestij kaybettiklerini örnek gösteriyor.
8 Haziran 2024

Siber dolandırıcılar, büyük şirketlerin ve toplumda itibarı olan kişilerin güvenilirliğini kullanarak vatandaşları tuzağa düşürmeye devam ediyor. Küçük bir yatırım ile büyük kâr vaadi sunan dolandırıcılar, yapay zekâ ile üretilmiş videolar ve taklit internet siteleri aracılığıyla insanları kandırıyorlar. Uzmanlar, sosyal medyada yapay zekâ ile cirit atan bu dolandırıcılara itibar edilmemesi ve bu tür hesapların engellenmesi gerektiği konusunda uyarıda bulunuyor. Şeref Oğuz, bu tür aldatıcı paylaşımlara karşı dikkatli olunması gerektiğini vurguluyor.
2 Ağustos 2024

Brand Week Istanbul etkinliğinde Kızılcık Şerbeti dizisinin oyuncuları Müjde Uzman, Doğukan Güngör ve Ceren Karakoç, dizinin kendi önyargılarını nasıl yıktığını ve toplumsal etkilerini tartıştı. Müjde Uzman, dizinin birleştirici gücüne inandığını ve karakterinden çok şey öğrendiğini belirtti. Doğukan Güngör, karakteri aracılığıyla farklı fikirleri anlamaya çalıştığını ifade etti. Ceren Karakoç ise, dizinin kendisine farklı kültürler ve aile yapıları hakkında yeni perspektifler kazandırdığını söyledi.
10 Kasım 2023

Sidney Üniversitesi tarafından yapılan bir araştırmaya göre, eşcinsel erkekler şirketlerdeki üst düzey pozisyonlarda yer bulmakta zorlanıyor ve bu durum eşcinsel erkeklerin kendileri tarafından da destekleniyor. Araştırmada, katılımcılara erkeksi ve kadınsı tavırları olan eşcinsel erkek oyuncuların videoları izletildi ve hangi oyuncunun daha çok beğenileceği ve lider olarak düşünüleceği soruldu. Sonuçlar, katılımcıların, eşcinsel erkekler de dahil, erkeksi tavırlı oyuncuyu tercih ettiğini gösterdi. Araştırma, eşcinsel erkeklerin kadınsı tavırlı eşcinsel erkeklere karşı önyargılı olduğunu ve işyerinde 'cam tavan' engelinin varlığını ortaya koydu.
31 Ocak 2023

Mehmet Özyazanlar, Milli Takım galibiyetlerinin ardından medyada ve tribünlerde savaş ve fetih söylemlerinin yaygınlaştığını eleştiriyor. Özellikle bir oyuncunun bozkurt işareti yaparak tribünleri selamlaması, yazar tarafından ırkçı ve faşist bir hareket olarak değerlendiriliyor. Özyazanlar, spor karşılaşmalarının Türk'ün gücünü gösterme fırsatı olarak görülmesinin ve galibiyetlerin Türklüğün propagandasına dönüştürülmesinin aşılması gereken bir kompleks olduğunu vurguluyor.
4 Temmuz 2024

Bilim insanları, şempanzelerin insanlar gibi sırayla konuştuğunu ve iletişim kurarken jest ve mimiklerini kullandığını keşfetti. Uganda ve Tanzanya'da beş yaban şempanze topluluğu gözlemlendi ve 250'den fazla bireyden 8 binden fazla jest kaydedildi. Bu jestlerin, şempanzelerin çatışmadan kaçınmasını ve koordine olmasını sağladığı belirtildi. Şempanzelerin bilgi alışverişi yaparken hızlı dönüşler aldığı ve bazen birbirinin iletişimini kestiği görüldü.
23 Temmuz 2024

Yöneylem Sosyal Araştırma Merkezi'nin 26-29 Eylül tarihlerinde 27 ilde 2 bin 398 kişiyle yaptığı araştırmada, katılımcıların siyasi konular hakkında hissettikleri duygular incelendi. Ankete katılanların yüzde 25,5'i bıkkın, yüzde 22'si öfkeli ve yüzde 27,7'si çaresiz olduğunu belirtti. Umutlu olanların oranı yüzde 16,1, heyecanlı olanların oranı ise yüzde 5,4 olarak belirlendi. Ankete katılan CHP'li seçmenlerin yüzde 95'i, İYİ Partili seçmenlerin yüzde 94,5'i ve Yeşil Sol Parti'ye oy verenlerin yüzde 90'ı bıkkın, öfkeli ya da çaresiz olduğunu ifade etti.
19 Ekim 2023

Kaliforniya Üniversitesi tarafından hazırlanan 'Teens & Screens' raporuna göre, Z kuşağı izleyicileri ekranda daha az seks, daha çok arkadaşlık ve platonik ilişkilerin anlatıldığı içerikler görmek istiyor. Ankete katılan gençlerin yüzde 44,3'ü medyada romantizmin aşırı kullanıldığını düşünürken, yüzde 39'u aromantik ve/veya aseksüel karakterlerin daha fazla tasvir edilmesini istiyor. Ayrıca, gençlerin yüzde 47,5'i dizi ve filmlerin çoğunda seksin gerekli olmadığını belirtiyor. Araştırma, Z kuşağında cinsel ilişkinin azalmasıyla da ilişkilendirildi.
26 Ekim 2023

1996 ile 2010 yılları arasında doğan Z kuşağı bireylerinin önemli bir kısmı, sosyal medyanın psikolojileri üzerinde olumsuz etkileri olduğunu düşünerek sosyal medya detoksu yapmaya başladı. HMD Global ve McKinsey Sağlık Enstitüsü tarafından yapılan araştırmalar, Z kuşağı katılımcılarının büyük bir kısmının sosyal medyayı azaltarak gerçek dünyayla yeniden bağlantı kurmaya çalıştığını ve bu sayede ruh sağlıklarının iyileştiğini gösteriyor. Cardiff Üniversitesi öğrencisi Iwan Kellet, sosyal medya detoksu yaparak daha iyi hissettiğini belirtiyor. Bangor Üniversitesi öğretim görevlisi Donna Dixon, sosyal medyanın gençler üzerindeki hem olumlu hem de olumsuz etkilerine dikkat çekiyor ve sağlıklı teknoloji kullanımının teşvik edilmesi gerektiğini vurguluyor.
26 Kasım 2023
İşaretlediklerim