Kanadalı ve ABD'li araştırmacılar, Kuzey Buz Denizi'ndeki buzul erimeleri nedeniyle kutup ayılarının avlanma yöntemlerini adapte etmekte zorlandığını ve bu durumun açlıkla sonuçlandığını belirledi. Üç yıl boyunca 20 kutup ayısının takip edildiği araştırmada, deniz buzullarının erimesiyle avlanma dönemlerinde kutup ayılarının yüzde 11'e varan oranlarda vücut kütlesini kaybettiği gözlemlendi. Araştırma, kutup ayılarının farklı avlanma stratejileri benimsemesine rağmen, bu stratejilerin verimli olmadığını ve hayatta kalma şanslarının azaldığını ortaya koydu.
14 Şubat 2024

İlk Türk astronot Alper Gezeravcı, SpaceX/Axiom-3 uzay aracı ile Uluslararası Uzay İstasyonu'ndan (ISS) ayrılarak Dünya'ya dönüş yolculuğuna başladı. Yolculuk, NASA tarafından sosyal medya platformu X üzerinden canlı yayınlanıyor. Gezeravcı'nın içinde bulunduğu kapsül, Atlas Okyanusu veya Meksika Körfezi'ndeki potansiyel noktalardan birine inecek. Uzay istasyonunda kaldığı süre boyunca 13 deneye imza atan Gezeravcı, Türkiye'nin uzay ve savunma sanayisine katkı sağlayacak çalışmalar yürüttü.
7 Şubat 2024

ABD Ulusal Havacılık ve Uzay Ajansı (NASA) ve diğer gökbilimciler, Dünya'dan 3,8 milyar ışık yılı uzaklıkta bulunan SDSS J1531 galaksi kümesinde, kaydedilen en güçlü kara delik patlamalarından birini tespit etti. Patlama, bir galaksinin merkezindeki süper kütleli kara delikten kaynaklandı ve sonucunda devasa bir boşluk oluştu. Harvard-Smithsonian Astrofizik Merkezi'nden Osase Omoruyi, daha fazla gözlemle durumu kesinleştireceklerini ve boşluğun kökenine dair daha fazla bilgi edinmeyi umduklarını belirtti. Araştırma bulguları, The Astrophysical Journal dergisinde yayınlandı.
22 Şubat 2024

Japonya merkezli Obayashi Corporation, uzayın 96 bin kilometresine ulaşacak bir uzay asansörü projesi üzerinde çalıştığını açıkladı. 100 milyar dolarlık projenin 2025'te başlaması ve 2050'den önce tamamlanması planlanıyor. Uzay asansörü, roket ve yakıt ihtiyacını ortadan kaldırarak uzaya ulaşım maliyetlerini önemli ölçüde düşürecek. Projenin önündeki en büyük engellerden biri, asansörün ipinin veya borusunun yapımında kullanılacak malzemenin belirlenmesi.
6 Haziran 2024

Gökbilimciler, Samanyolu Galaksisi'nde Dünya'ya yaklaşık 2 bin ışık yılı uzaklıkta, Güneş'ten 33 kat büyük bir kara delik keşfetti ve bu kara deliğe 'Gaia-BH3' adı verildi. Bu keşif, Londra Üniversite Akademisi'nden George Seabroke ve ekibi tarafından Gaia teleskobu kullanılarak yapıldı. Gaia-BH3, şu anda aktif olmayan bir durumda ve herhangi bir maddeyi yutmuyor, bu nedenle İngiltere'deki gökbilimciler, boş bir alanın etrafında dönen bir yıldızın garip hareketlerini gözlemleyerek bu kara deliği tespit ettiler.
26 Nisan 2024

SpaceX tarafından Ay'a ve ötesine astronot göndermek amacıyla tasarlanan Starship roketi, test uçuşunda başarıyla havalandı ancak Dünya'ya dönüşünde kayboldu. Roket, içinde insan ya da uydu olmaksızın, alçak yörüngede uzun bir mesafe kat etti ve neredeyse tüm test uçuşunu tamamladı. Ancak, iniş sırasında roketle iletişim kesildi. NASA'nın Ay'a astronot indirme planlarında önemli bir rol oynayan Starship'in başarısı, gelecekteki Ay misyonları için kritik öneme sahip.
14 Mart 2024

James Webb Uzay Teleskobu (JWST), 'Kozmik Şafak' olarak adlandırılan dönemde oluşmuş bilinen en uzak galaksiyi görüntüledi. NASA, bu dönemin büyük patlamadan sonraki ilk birkaç yüz milyon yıl içinde, ilk galaksilerin doğduğu dönem olduğunu açıkladı. JWST'nin Yakın Kızılötesi Spektrografı (NIRSpec) ile Ocak 2024'te yapılan gözlemler sonucunda, galaksinin çapının 1600 ışık yılından fazla olduğu ve ışığın genç yıldızlardan geldiği tespit edildi. Bu keşif, galaksinin 300 milyon yıldan kısa bir sürede nasıl bu kadar parlak ve kütleli hale gelebildiğine dair yeni sorular ortaya çıkardı.
31 Mayıs 2024

Gök bilimciler, Hawaii ve Şili'deki teleskoplar aracılığıyla Neptün ve Uranüs'ün yörüngelerinde daha önce bilinmeyen uyduları keşfetti. Neptün etrafında iki, Uranüs etrafında ise bir yeni uydu tespit edildi, bu keşiflerle Neptün'ün uydu sayısı 16'ya, Uranüs'ünki ise 28'e yükseldi. Washington'daki Carnegie Bilim Enstitüsünden gök bilimci Scott Sheppard, bu uyduların keşfiyle ilgili detayları paylaştı ve henüz keşfedilmemiş daha fazla küçük uydu olabileceğini belirtti.
24 Şubat 2024

Çin'in keşif aracı Chang’e 6, Ay’ın az keşfedilmiş uzak tarafından kaya ve toprak örnekleriyle Dünya’ya dönerek bir ilke imza attı. Araç, topladığı örnekleri Çin’in kuzeyindeki İç Moğolistan bölgesine indirdi. Çinli bilim insanları, bu örneklerin Ay’ın iki yakasındaki coğrafi farklılıklarla ilgili soruları yanıtlayabileceğini umuyor. Bu keşif, Ay bilimi araştırmalarındaki temel sorulardan birine ışık tutmayı amaçlıyor.
25 Haziran 2024

ABD merkezli Intuitive Machines şirketi tarafından geliştirilen ve SpaceX'in Falcon 9 roketiyle uzaya gönderilen 'Odysseus' adlı uzay aracı, Ay'ın güney kutbuna yakın bir bölgeye başarılı bir şekilde indi. Bu iniş, 1972'deki 'Apollo 17' misyonundan bu yana ABD'nin Ay yüzeyine gerçekleştirdiği ilk yumuşak iniş olarak kayıtlara geçti. NASA, bu başarıyı ticari ortaklıklarının gücünü ve vaadini gösteren bir gün olarak nitelendirdi ve Ay'a insan gönderme planları kapsamında bu tür misyonların önemli bir parçası olduğunu belirtti.
23 Şubat 2024

Türkiye'nin ilk astronotu Alper Gezeravcı'nın da yer aldığı Axiom-3 (Ax-3) ekibini taşıyan Dragon kapsülü, ABD'nin Florida eyaleti açıklarında okyanusa başarıyla indi. Ax-3 mürettebatı, Uluslararası Uzay İstasyonu'ndan (ISS) 7 Şubat'ta ayrılmış ve yaklaşık 36 saat süren bir yolculuğun ardından Dünya'ya dönüş yapmıştır. Kapsülün, yer ekibi tarafından gemiye alınması beklenmektedir. Bu olay, Türkiye için önemli bir kilometre taşı olarak kaydedilmiştir.
9 Şubat 2024

Çin, 3 Mayıs'ta Ay'ın karanlık yüzünden kaya ve toprak örnekleri toplamak üzere uzaya gönderdiği 'Çang'ı 6' keşif aracının Ay yörüngesine giriş yaptığını duyurdu. Araç, Ay'a yaklaşırken gerçekleştirdiği fren manevrası ile yörüngeye oturdu ve 'Çüeçiao-2' adlı aktarım uydusu yardımıyla irtifa ve eğim ayarlamalarını tamamladı. Misyonun sonraki aşamasında, Ay'ın Güney Kutbu-Aitken Çanağı'ndaki Apollo Çanağı kraterine yumuşak iniş yapılması ve yüzeyden örneklerin toplanması planlanıyor.
8 Mayıs 2024

Araştırmacılar, DVD ile aynı boyut ve şekle sahip ancak 1.6 petabit veri depolayabilme kapasitesine sahip bir optik depolama cihazı üretti. Bu kapasite, 40 binden fazla DVD'nin depolanabileceği veya 100 yıldan fazla süreyle her gün bir film izlenebilecek kadar büyük bir veri miktarını temsil ediyor. Bu teknoloji, mevcut en yüksek kapasiteli sabit disklerin yaklaşık 24 katı kapasiteye sahip olup, veri merkezlerinin boyutunu önemli ölçüde küçültebilme potansiyeline sahip.
5 Mart 2024

NASA, Mars'ın insanlı keşfi için hazırlıklarını desteklemek amacıyla bir yıl sürecek simüle edilmiş Mars yüzey görevi CHAPEA için gönüllü adaylar arıyor. 2025 ilkbaharında başlayacak olan görev, NASA'nın Houston'daki Johnson Uzay Merkezi'nde, Mars'taki yaşam koşullarını simüle eden 1700 metrekarelik bir alanda gerçekleşecek. Adaylar arasından seçilecek dört kişilik ekip, simüle edilmiş uzay yürüyüşleri, robotik operasyonlar ve habitat bakımı gibi görevleri yerine getirecek. Başvuru için ABD vatandaşı veya daimi oturma iznine sahip, 30-55 yaş arası, İngilizce bilen ve STEM alanında yüksek lisans derecesine sahip kişiler aranıyor.
21 Şubat 2024

Çin, 'Çang'ı 6' adlı keşif aracı ile Ay’ın karanlık yüzünden kaya ve toprak örnekleri toplamayı başardı. Çin Ulusal Uzay İdaresi, aracın 2 Haziran'da Ay yüzeyine indiğini ve topladığı örnekleri konteynerle yükseltme aracına aktardığını duyurdu. Bu başarı, Çin'i Ay’ın karanlık yüzeyinden materyal toplayan ilk ülke yaparak tarihe geçti.
4 Haziran 2024

Avustralya ve Şili'den bilim insanları, Şili'nin Atacama Çölü'nde bulunan teleskoplar yardımıyla 'J0529-4351' isimli, Güneş'ten 500 trilyon kat daha parlak bir kuasar keşfetti. Bu kuasar, Dünya'dan 12 milyar ışık yılı uzaklıkta bulunuyor ve merkezindeki kara deliğin kütlesi Güneş'in 17 ila 19 milyar katı olarak tespit edildi. Araştırma sonuçları Nature Astronomy dergisinde yayımlandı.
19 Şubat 2024

Britanya merkezli JET laboratuvarında yapılan bir deneyde, nükleer füzyon kullanılarak rekor seviyede enerji üretildi. Bu süreç, atomların birleşmesiyle oluşuyor ve Güneş ile diğer yıldızların enerji üretiminde de kullanılıyor. Bilim insanları, bu süreci yeryüzünde tekrar ederek temiz ve atmosferi ısıtmayan, yüksek miktarda nükleer enerji üretmeyi hedefliyor. JET deneyinde 5 saniye boyunca 69 megajul enerji üretildi, bu miktar yalnızca 4-5 banyoyu ısıtmaya yeterli olacak kadar az.
8 Şubat 2024

Britanya, Trident nükleer füze sistemini test etmek amacıyla HMS Vanguard denizaltısından bir deneme atışı gerçekleştirdi ancak bu atış ikinci kez başarısızlıkla sonuçlandı. Füze, Atlantik Okyanusu'na düşmeden önce planlanan mesafeyi kat edemedi. Deneme atışlarında nükleer savaş başlıkları kullanılmıyor. Her bir deneme atışının maliyeti 21,5 milyon dolar olup, bu son başarısızlık hem Britanya hem de Trident füze üreticisi ABD için utanç verici olarak değerlendiriliyor. Nükleer silahlara karşı kampanya yürüten CND grubu, bu tür harcamaların durdurulması gerektiğini vurguluyor.
21 Şubat 2024

Maya uygarlığı, MS 250 civarında zirveye ulaşmış ancak MS 900 civarında büyük şehirlerinin neredeyse tamamı terk edilmişti. Illinois Üniversitesi'nden Profesör Lisa Lucero, Mayaların tamamen yok olmadığını, sadece siyasi sistemlerinin çöktüğünü belirtiyor. NASA'nın araştırmaları ve Jared Diamond'ın çalışmaları, kuraklığın ve ormansızlaşmanın Maya uygarlığının çöküşünde önemli rol oynadığını gösteriyor. Ormansızlaşma sonucu artan sıcaklıklar ve azalan yağışlar, mahsüllerin kalitesizleşmesine ve sosyal karışıklıklara yol açarak uygarlığın sonunu getirdi.
19 Nisan 2024

NASA'nın James Webb Uzay Teleskobu (JWST), evrenin en eskilerinden olduğu düşünülen üç galaksiyi inceledi ve galaksi oluşumunu ilk kez doğrudan gözlemledi. Araştırmada, galaksilerin yaydığı ışığın büyük miktardaki nötr hidrojen gazı tarafından emildiği ve bu gazın galaksileri beslediği tespit edildi. Bu gözlem, evrenin ilk yıldız sistemlerinin oluşumuna tanıklık edilmesi açısından önemli bir adım olarak değerlendiriliyor. Araştırmacılar, galaksilerde genç yıldızların varlığını da belirledi ve bu gazın galaksilerin merkezine nasıl dağıldığını anlamak için çalışmalarını sürdüreceklerini açıkladı.
27 Mayıs 2024
İşaretlediklerim