2023 yılı, gökyüzünde bir dizi nadir gök olayına ev sahipliği yapacak. Bunlar arasında nadir bir kuyruklu yıldızın geçişi, süper mavi ay ve çeşitli meteor yağmurları bulunuyor. C/2022 E3 kuyruklu yıldızı, yaklaşık 185 bin yıl sonra ilk kez Dünya'ya bu kadar yakın bir mesafeye gelecek ve çıplak gözle gözlemlenebilecek. Ayrıca, Venüs ve Jüpiter'in kavuşumu gibi görsel açıdan etkileyici olaylar da yaşanacak. Yıl boyunca halkalı güneş tutulması ve parçalı ay tutulması gibi olaylar da gözlemcileri bekliyor.
2 Şubat 2023

Elon Musk'a ait SpaceX şirketi, ABD'nin Ulusal Keşif Bürosu (NRO) ile 2021'de imzalanan 1,8 milyar dolarlık sözleşme kapsamında yüzlerce casus uydudan oluşan bir ağ kurdu. Bu ağ, ABD hükümeti ve ordusunun dünyanın neredeyse her yerinde potansiyel hedefleri hızlı bir şekilde tespit etmesine olanak tanıyacak. SpaceX'in Starshield birimi tarafından yürütülen programın başarılı olması, ABD'nin istihbarat kabiliyetini önemli ölçüde artıracak.
16 Mart 2024

Türkiye tarafından geliştirilen İMECE uydusunun uzaya fırlatılma işlemi, hava koşulları nedeniyle 27 saniye kala iptal edildi. Fırlatma etkinliğine Sanayi ve Teknoloji Bakanı Mustafa Varank ve Milli Savunma Bakanı Hulusi Akar da katıldı. ABD merkezli SpaceX firması tarafından gerçekleştirilecek olan fırlatma, rüzgarın olumsuz etkisi sebebiyle gerçekleştirilemedi. Bu olay, İMECE uydusunun üçüncü fırlatma denemesi olarak kayıtlara geçti.
14 Nisan 2023

Earth Commission tarafından yapılan ve Nature dergisinde yayımlanan araştırmada, insan faaliyetlerinin gezegenin güvenliğini ve adaletini tehlikeye attığı belirtildi. Sekiz ekolojik göstergeden yedisinde tehlikeli sınırların aşıldığı, küresel sıcaklık artışının güvenli sınır olan 1 dereceyi geçtiği ve yüzey suyu akışında güvensiz seviyelerin görüldüğü tespit edildi. Ayrıca, gezegenin yalnızca yüzde 45 ila 50'sinin bozulmamış ekosistemlere sahip olduğu ve nitrojen ile fosfor kullanımındaki eşitsizliklerin tehlikeli boyutlara ulaştığı bulgularına ulaşıldı.
31 Mayıs 2023

ABD'de, Güneş'in etrafında 'ateş çemberi' oluşturan halkalı Güneş tutulması görüntülendi. Tutulma, Pasifik zaman dilimiyle saat 09.13'te başlayarak Oregon, Nevada, Utah, New Mexico ve Teksas eyaletlerinden izlendi. Ayrıca California, Idaho, Colorado ve Arizona'nın belirli bölgelerinden de görüldü. ABD Ulusal Havacılık ve Uzay Ajansı (NASA), tutulma sırasında Güneş ışığındaki azalmanın Dünya'nın iyonosfer adı verilen atmosfer tabakasını nasıl etkilediğini incelemek için üç sondaj roketi fırlattı.
14 Ekim 2023

NASA, Mars'ın insanlı keşfi için hazırlıklarını desteklemek amacıyla bir yıl sürecek simüle edilmiş Mars yüzey görevi CHAPEA için gönüllü adaylar arıyor. 2025 ilkbaharında başlayacak olan görev, NASA'nın Houston'daki Johnson Uzay Merkezi'nde, Mars'taki yaşam koşullarını simüle eden 1700 metrekarelik bir alanda gerçekleşecek. Adaylar arasından seçilecek dört kişilik ekip, simüle edilmiş uzay yürüyüşleri, robotik operasyonlar ve habitat bakımı gibi görevleri yerine getirecek. Başvuru için ABD vatandaşı veya daimi oturma iznine sahip, 30-55 yaş arası, İngilizce bilen ve STEM alanında yüksek lisans derecesine sahip kişiler aranıyor.
21 Şubat 2024

Japonya merkezli Obayashi Corporation, uzayın 96 bin kilometresine ulaşacak bir uzay asansörü projesi üzerinde çalıştığını açıkladı. 100 milyar dolarlık projenin 2025'te başlaması ve 2050'den önce tamamlanması planlanıyor. Uzay asansörü, roket ve yakıt ihtiyacını ortadan kaldırarak uzaya ulaşım maliyetlerini önemli ölçüde düşürecek. Projenin önündeki en büyük engellerden biri, asansörün ipinin veya borusunun yapımında kullanılacak malzemenin belirlenmesi.
6 Haziran 2024

NASA’nın Curiosity keşif aracı, Mars'ta daha önce hiç görülmemiş sarımsı yeşil renkte saf kükürt kristalleri buldu. Bu keşif, Curiosity'nin Gediz Vadisi kanalını araştırırken bir kaya yığınının üzerinden geçip birini çatlatması sonucunda gerçekleşti. Bilim insanları, bu bulgunun Mars'ın kozmik tarihi ve potansiyel olarak gelecekteki kolonizasyon çabaları için önemli olabileceğini belirtiyor. Saf kükürt, Dünya'da yalnızca volkanik süreçler veya sıcak su kaynakları gibi aşırı koşullar altında oluşur.
23 Temmuz 2024

Uluslararası Uzay İstasyonunda görev yapan astronot Frank Rubio, 366 günle uzayda en uzun süre kalan ABD’li astronot olarak kayıtlara geçti. 27 Eylül’de Dünya’ya dönecek olan Rubio, bu tarihe kadar kesintisiz olarak 371 gün uzay görevinde bulunmuş olacak. Rubio'nun bu rekoru, görevi için gittiği Uluslararası Uzay İstasyonuna dönüş kapsülünün arızalanması sonucu gerçekleşti. Ancak, dünya rekoru 437 günle Rus kozmonot Valeri Polyakov’a ait.
12 Eylül 2023

Türkiye'nin gelişmiş özelliklere sahip yeni yer gözlem uydusu İMECE, ABD'nin Kaliforniya eyaletinde bulunan Vandenberg Uzay Kuvvetleri Üssü'nden uzaya başarıyla fırlatıldı. Daha önce üç kez iptal edilen fırlatma sonrası Cumhurbaşkanı Erdoğan, uydunun milli savunma, afet yönetimi ve diğer birçok alanda kullanılacağını belirtti. İMECE'nin yörüngedeki testlerinin tamamlanmasının ardından Hava Kuvvetleri Komutanlığı envanterine dahil edileceği ve tasarım görev ömrünün beş yıl olduğu açıklandı. Ayrıca, Cumhurbaşkanı Erdoğan'ın daha önce Ay'a sert iniş yapma hedefinden bahsedilerek, bu hedefin henüz gerçekleştirilemediği ifade edildi.
15 Nisan 2023

2019 Dünya Bilim İnsanları İklim Acil Durum Uyarısı'nı güncelleyen 15 binden fazla bilim insanı, Dünya'daki yaşamın 'kuşatma altında olduğunu' ve bu konuda 'keşfedilmemiş bir alan'a girildiğini belirtti. Raporda, son dönemde kırılan çok sayıda sıcaklık rekorunun gezegenin 'yaşamsal belirtilerine yönelik ciddi tehditler' oluşturduğu ifade edildi. Ayrıca, Covid-19 kapanmalarının kaldırılmasının ardından fosil yakıt kullanımının hızla arttığına dikkat çekildi. Bilim insanları, ekonomik büyüme fikri ile ekolojik hedefler arasındaki çatışmanın en büyük zorluklardan biri olduğunu belirtti.
25 Ekim 2023

ABD Enerji Bakanı Jennifer Granholm, ülkesinin 10 yıl içerisinde nükleer füzyonla enerji üreten bir tesisi kurmayı hedeflediğini belirtti. Granholm, temiz enerjiye geçiş sürecinde nükleer füzyon teknolojisinden yararlanmak istediklerini ifade etti. Ayrıca, radyoaktif atıkların depolanması konusunda hükümetin, ülke çapında geçici depolama alanlarına ev sahipliği yapmayı kabul edebilecek topluluklar belirleme çalışmaları başlattığını aktardı. Ek olarak, Granholm, Joe Biden yönetiminin ekim ayında 8 milyar dolarlık bir hidrojen merkezi programına dair detayları açıklayabileceğini ve temiz hidrojenin kilosunu 10 yıl içerisinde 1 dolara düşürmeyi amaçladıklarını söyledi.
26 Eylül 2023

Britanya, Trident nükleer füze sistemini test etmek amacıyla HMS Vanguard denizaltısından bir deneme atışı gerçekleştirdi ancak bu atış ikinci kez başarısızlıkla sonuçlandı. Füze, Atlantik Okyanusu'na düşmeden önce planlanan mesafeyi kat edemedi. Deneme atışlarında nükleer savaş başlıkları kullanılmıyor. Her bir deneme atışının maliyeti 21,5 milyon dolar olup, bu son başarısızlık hem Britanya hem de Trident füze üreticisi ABD için utanç verici olarak değerlendiriliyor. Nükleer silahlara karşı kampanya yürüten CND grubu, bu tür harcamaların durdurulması gerektiğini vurguluyor.
21 Şubat 2024

NASA ve SpaceX'in 2030'larda Mars'a astronot gönderme planları kapsamında yapılan bir araştırma, ilk mürettebatın tamamen kadınlardan oluşmasının avantajlı olabileceğini ortaya koydu. Mekansal Fizyoloji Tıp Enstitüsü'nden Jonathan P. R. Scott liderliğindeki ekip, erkek ve kadın astronotların uzay görevlerindeki oksijen tüketimi, enerji harcaması, karbondioksit ve ısı üretimi ile su gereksinimlerini inceledi. Erkek astronotların bu ölçümleri artırdığı, kadınların ise daha az beslenme gereksinimi ve oksijen tüketimi olduğu bulgulandı. Ayrıca, kadınlar için Mars'ta daha küçük yaşam alanı modülleri kurulabileceği belirtildi. Bu tür araştırmalar daha önce de yapılmış ve kadın astronotların avantajları vurgulanmıştı.
4 Mayıs 2023

50 yaşındaki İspanyol dağcı Beatriz Flamini, sosyal izolasyonun ve oryantasyon bozukluğunun insanların zaman algısı üzerindeki etkilerini incelemek amacıyla başladığı bilimsel bir deney kapsamında, İspanya'nın Granada şehri yakınlarındaki bir mağarada 500 gün geçirerek dünya rekoru kırdı. Flamini, bu süre zarfında kimseyle temas etmedi ve zamanının nasıl geçtiğini anlamadığını belirtti. Teknik bir sorun nedeniyle deneyi sekiz gün süreyle durdurmak zorunda kaldı ve bu süreyi çadırda geçirdi. Deneyin bilimsel sonuçları henüz açıklanmadı.
15 Nisan 2023

Gökbilimciler, Samanyolu Galaksisi'nde Dünya'ya yaklaşık 2 bin ışık yılı uzaklıkta, Güneş'ten 33 kat büyük bir kara delik keşfetti ve bu kara deliğe 'Gaia-BH3' adı verildi. Bu keşif, Londra Üniversite Akademisi'nden George Seabroke ve ekibi tarafından Gaia teleskobu kullanılarak yapıldı. Gaia-BH3, şu anda aktif olmayan bir durumda ve herhangi bir maddeyi yutmuyor, bu nedenle İngiltere'deki gökbilimciler, boş bir alanın etrafında dönen bir yıldızın garip hareketlerini gözlemleyerek bu kara deliği tespit ettiler.
26 Nisan 2024

NASA, Güneş yüzeyinde meydana gelen güçlü bir patlamanın fotoğrafını yayınladı. ABD'deki Ulusal Okyanus ve Atmosfer İdaresi (NOAA), bu patlamanın neden olduğu şiddetli jeomanyetik fırtınayı tespit etti ve elektronik cihazlar ile elektrik şebekelerinde kesintilere yol açabileceği konusunda uyarıda bulundu. Jeomanyetik fırtınalar, Dünya'nın manyetik alanı ile Güneş rüzgarları arasındaki etkileşimden kaynaklanır ve GPS, radyo frekansları, uydu operasyonları gibi teknolojik sistemleri etkileyebilir.
10 Mayıs 2024

Kuzey Atlantik'te, Titanik enkazını turistlere göstermek üzere dalış yapan ve içinde beş kişinin bulunduğu bir turist denizaltısıyla irtibat kesildi. Denizaltı, son sinyalini pazar sabahı gönderdikten sonra 24 saatten fazla süredir kayıp durumda. ABD ve Kanada'dan ekiplerin katılımıyla arama çalışmaları sürüyor. Denizaltının 70 ila 96 saatlik oksijen kapasitesi olduğu belirtiliyor. İngiliz milyarder Hamish Harding'in de denizaltıda olduğu iddia edilmiş, ancak bu bilgi daha sonra gizlilik gerekçesiyle paylaşımdan kaldırılmıştır.
19 Haziran 2023
İşaretlediklerim