2024'ün ilk çeyreğinde Türkiye'nin dış ticaret açığı, önceki yılın aynı dönemine göre 16,5 milyar dolar azalarak, bu düşüşün büyük bir kısmı ithalatın azalmasından kaynaklandı. Hazine ve Maliye Bakanlığı'nın işlenmemiş altın ithalatına getirdiği kotalar ve tahsisler, altın ithalatında spekülasyon, karaborsa ve kaçak ticaret iddialarını gündeme getirdi. Türkiye'nin uzun süredir devam eden dış ticaret ve cari açık sorunları, ekonomik istikrarsızlığa ve yoksullaşmaya yol açıyor. Yazar, dış açıkların çözümü için üretimde kullanılan ithal girdi oranını azaltma ve aramalı ile hammadde ithalatını düşürme önlemlerini öneriyor.
1 Mayıs 2024

Türkiye İstatistik Kurumu ve Ticaret Bakanlığı'nın açıkladığı verilere göre, Türkiye'nin ihracatı Mart 2024'te bir önceki yılın aynı ayına göre %4,1 azalarak 22 milyar 251 milyon dolara, ithalatı ise %6,3 azalarak 29 milyar 912 milyon dolara düştü. Dış ticaret açığı %12,4 azalışla 7 milyar 341 milyon dolara gerilerken, ihracatın ithalatı karşılama oranı %75,5'e yükseldi. İlk çeyrekte dış ticaret açığı %41,5 azalarak 20 milyar 343 milyon dolara düşmüş, ihracatın ithalatı karşılama oranı ise %75,8'e çıkmıştır.
30 Nisan 2024

Rusya Başbakan Yardımcısı Aleksandr Novak, Rusya'nın benzin ihracatına yönelik olası bir yasağın planlanandan önce iptal edilebileceğini belirtti. Novak, Rusya'daki petrol ürünü piyasasının istikrarlı olduğunu ve şu an için bir arz açığı olmadığını ifade etti. Olası yasağın, yalnızca benzin ihracatını kapsayacağını ve 1 Mart'tan itibaren altı ay süreyle uygulanacağını, ancak piyasa koşullarına göre bu süre içinde yasağın kaldırılabileceğini açıkladı. Daha önce Rusya'da benzin ve motorin fiyatlarının artması nedeniyle benzin ihracatı yasaklanmış, ancak yaklaşık iki ay sonra yasak kaldırılmıştı.
29 Şubat 2024

Türkiye, İsrail ile olan ticari ilişkilerini geçici olarak durdurdu ve bu karar, İsrail'e ihracat yapan Türk firmalarını zor durumda bıraktı. Firmalar, taahhütlerini yerine getirebilmek için Mısır ve Lübnan gibi üçüncü ülkeler üzerinden mal sevkiyatı yapmayı değerlendiriyor. Türkiye İhracatçılar Meclisi ve diğer sektör temsilcileri, bu durumun ihracat rakamlarına olumsuz yansıyacağını ve firmaların büyük kayıplar yaşayabileceğini belirtiyor. Ayrıca, Avrupalı firmaların Türk ihracatçılarına İsrail'e ürün gönderme konusunda aracılık teklifleri yaptığı bildiriliyor.
6 Mayıs 2024

ABD Ticaret Bakanlığı, ulusal güvenlik ve dış politika çıkarlarına aykırı faaliyetlerde bulundukları gerekçesiyle 37 Çinli şirkete yaptırım uygulayacağını açıkladı. Bu şirketler arasında kuantum teknolojileri, nükleer enerji ve insansız havacılık alanlarında faaliyet gösterenler bulunuyor. Yaptırımlar, Çin'in bu teknolojileri ABD'den elde etme çabaları ve bazı şirketlerin Rusya ile olan ilişkileri nedeniyle uygulanıyor. Çin Dışişleri Bakanlığı ise ABD'nin bu adımlarını eleştirerek, şirketlerinin haklarını koruyacaklarını belirtti.
12 Mayıs 2024

Almanya'dan Türkiye'ye yapılan ihracat Mart ayında yüzde 26,4 oranında düşüş göstererek 2 milyar 288 milyon avroya geriledi. Aynı dönemde Türkiye'den Almanya'ya yapılan ithalat da yüzde 15,1 azalarak 1 milyar 923 milyon avroya indi. Bu durum, Almanya'nın global ihracatındaki genel artışa rağmen, Türkiye ile olan ticaretinde gözlemlenen düşüşü öne çıkarıyor. Almanya'nın diğer büyük ticaret ortakları olan ABD ve Çin ile olan ticaretinde ise artışlar kaydedildi.
7 Mayıs 2024

Türkiye'nin iki ayda 13 milyar dolar dış ticaret açığı verdiği, bu rakamın geçen yılın aynı dönemine göre yüzde 50 daha az olduğu belirtiliyor. İhracatın ithalatı karşılama oranının yüzde 59'dan yüzde 75'e yükseldiği ifade ediliyor. Bu iyileşmenin temel nedenleri olarak altın ithalatındaki azalma ve enerji faturasının hafiflemesi gösteriliyor. Altın ve enerji kalemleri dış ticaret açığı hesaplamalarından çıkarıldığında, dış ticaret açığının 1.7 milyar dolara düştüğü ve ihracatın ithalatı karşılama oranının yüzde 96.1'e yükseldiği vurgulanıyor.
4 Mart 2024

Türkiye, Rusya ve İran ile olan doğalgaz sözleşmelerinin sona ermesi yaklaşırken, enerji tedarikini çeşitlendirmek amacıyla Amerikan enerji şirketi ExxonMobil ile 2,5 milyon ton LNG temini için 1,1 milyar dolarlık bir anlaşma üzerinde görüşüyor. Enerji ve Tabii Kaynaklar Bakanı Alparslan Bayraktar, anlaşmanın 10 yıllık olabileceğini ve ticari şartlar üzerindeki görüşmelerin devam ettiğini belirtti. Türkiye'nin diğer ABD'li doğalgaz üreticileriyle de benzer görüşmeler yaptığı, bu adımların Türkiye'nin enerji bağımlılığını azaltmayı hedeflediği ifade edildi.
29 Nisan 2024

Akif Beki'nin yazısında, Hollanda'nın İsrail'e silah ambargosu uygulaması ve Avrupa Birliği'nin İsrail'e yönelik tutumunun eleştirildiği bir girişin ardından, Türkiye'nin de İsrail'e ticari kısıtlamalar getirdiği belirtiliyor. Bu kısıtlamalar arasında Mescid-i Aksa'ya dikenli tel, jet yakıtı, savaş makinesine palet ve yağla demir, çelik satışlarının kısıtlanması yer alıyor. Yazıda, daha önce bu tür ticaretin yapılmadığı yönündeki iddiaların yanlış olduğu ve Türkiye'nin İsrail'e karşı somut adımlar attığı vurgulanıyor.
11 Nisan 2024

Türkiye'nin doğal gaz ithalatında Rusya'ya olan bağımlılığını azaltma çabası içinde, ABD'den LNG ithalatı artmış ve ExxonMobil ile yeni bir anlaşma yapılmıştır. Bu anlaşma, Türkiye'nin enerji kaynaklarını çeşitlendirme çabasının bir parçası olarak görülse de, bazı eleştirilere göre ABD'ye olan bağımlılığı artırıyor. Ayrıca, Türkiye'nin ABD ile olan ilişkileri, son dönemde NATO üyelikleri, F-16 satışı ve bölgesel politikalar açısından da yoğunlaşmış durumda. ExxonMobil anlaşması, bu geniş çerçevede Türkiye'nin ABD'den aldığı 'ev ödevlerinden' biri olarak değerlendiriliyor.
10 Mayıs 2024

Rusya Devlet Başkanı Vladimir Putin, Cumhurbaşkanı Erdoğan'ın Karadeniz'de ticaret güvenliği önerisini inceleyeceğini belirtti. Erdoğan, BRICS zirvesi dönüşünde Putin ile Karadeniz Tahıl Koridoru'nun canlandırılması ve mayınların temizlenmesi konularını görüştüğünü açıklamıştı. Türkiye, Rusya ve Ukrayna arasında Temmuz 2022'de varılan Tahıl Koridoru anlaşmasının ardından, Rusya'nın anlaşmadan çekilmesiyle yeni bir anlaşma için tarafları ikna etmeye çalışıyor. Moskova, Rus çiftçisinin ürünlerinin de ticarete dahil edilmesini talep ediyor.
25 Ekim 2024

Türkiye, İsrail'e ihraç edilen 54 ürüne kısıtlama getirdi. Bu karara İsrail Dışişleri Bakanı Israel Katz'dan tepki geldi. Katz, Türkiye'nin bu adımını 'tek taraflı bir ihlal' olarak nitelendirerek, İsrail'in de benzer şekilde karşılık vereceğini belirtti. Ayrıca, Katz Türkiye'nin bu kararını Cumhurbaşkanı Erdoğan'ın Hamas'ı destekleme çabası olarak değerlendirdi.
9 Nisan 2024

Cumhurbaşkanı Tayyip Erdoğan, İsrail ile yapılan ticaretin, İsrail Devlet Başkanı Binyamin Netanyahu'yu ateşkese zorlamak amacıyla durdurulduğunu belirtti. Bu karar, Türkiye'de ve uluslararası alanda tartışmalara neden oldu. Hükümet, İsrail ile ticarette belirli ürünlere kısıtlamalar getirmiş, bu durum eleştirilere yol açmıştı. Ticaret Bakanlığı, ticaretin tamamen durdurulduğunu resmi olarak duyurdu.
3 Mayıs 2024

Rusya'nın bütçesi sadece petrol ve doğalgaz gelirlerine dayanmazken, vergiler, devlete ait işletmelerin kârları ve enerji dışı ihracat gelirleri de önemli katkılar sağlıyor. 2023 yılında Rusya'nın petrol ve doğalgaz dışı gelirleri yüzde 16 artış gösterdi. İhracat yüzde 28 düşüşle 425 milyar dolar civarında gerçekleşirken, ithalattaki gerileme ile 140 milyar dolara yakın ticaret fazlası verildi. Batılı ülkelerin yaptırımlarının etkisi tartışılırken, Rusya'nın mevcut küresel konjonktürü lehine kullanarak ekonomik bedeli hafifletmeye çalıştığı belirtiliyor.
6 Haziran 2024

Rusya Dışişleri Bakanı Sergey Lavrov, Türkiye'nin satın aldığı S-400 hava savunma sistemlerinin sözleşmesinde 'nihai kullanıcı' ifadesinin bulunduğunu ve bu nedenle Türkiye'nin bu sistemleri üçüncü ülkelere satabilmesi için Rusya'nın onayını alması gerektiğini belirtti. Lavrov, Türkiye'nin çıkarlarını gözeterek kararlar aldığını vurguladı. Bu açıklama, Türkiye'nin S-400'leri Hindistan veya Pakistan gibi ülkelere satma olasılığı üzerine yapılan bir soru üzerine geldi. ABD ise Türkiye'nin F-35 programına dönüşü için S-400 endişesinin giderilmesini talep ediyor.
28 Eylül 2024

4458 sayılı Gümrük Kanununun Bazı Maddelerinin Uygulanması Hakkında Kararda Değişiklik Yapılmasına Dair Karar ile yurt dışından kargoyla gelen alışverişlerde gümrük vergileri artırıldı. Avrupa Birliği’nden gelen siparişlerde gümrük vergisi yüzde 20’den yüzde 30’a, diğer ülkelerden gelen siparişlerde ise yüzde 30’dan yüzde 60’a yükseltildi. Ayrıca, vergisiz yurt dışı alışverişinde maksimum tutar 150 avrodan 30 avroya düşürüldü. Bu karar, yayın tarihinden 15 gün sonra yürürlüğe girecek.
6 Ağustos 2024

Ticaret Bakanlığı tarafından yapılan açıklamaya göre, Türkiye ve İsrail arasındaki ticari faaliyetler tamamen durdurulmuştur. Bu kararın detayları henüz açıklanmamış olup, ilerleyen zamanlarda daha fazla bilgi verileceği belirtilmiştir.
2 Mayıs 2024

Çin, Türkiye'nin Çin'de üretilen elektrikli araçlara uyguladığı ek gümrük vergileri ve ithalat lisansı önlemleri nedeniyle Türkiye'yi Dünya Ticaret Örgütü'ne şikayet etti. Çin Ticaret Bakanlığı, bu önlemleri 'ayrımcı' ve 'korumacı' olarak nitelendirerek, Türkiye'nin DTÖ kurallarını ihlal ettiğini iddia etti. Türkiye, eylül ayında Çin'den ithal edilen elektrikli araçlar için uygulanan katı şartları genişletmişti. İki ülke arasındaki bu ticaret anlaşmazlığı, DTÖ'nün uyuşmazlık çözüm mekanizması tarafından değerlendirilecek.
9 Ekim 2024

Ticaret Bakanı Ömer Bolat, Türkiye İhracat Seferberliği Zirvesi'nde yaptığı konuşmada, stokçuluk yapan firmalara kapatma cezası uygulanacağını duyurdu. Bolat, geçen yıl haksız fiyat ve stokçuluk denetimlerinde yaklaşık 1 trilyon lira ceza kesildiğini belirtti. Ayrıca, tüketici korunması kapsamında zararlı ürünler ve aldatıcı reklamlara yönelik denetimlerde 1.2 milyar lira ceza kesildiğini ifade etti. Yeni düzenlemelerle stokçuluk yapan firmalara bir takvim yılı içinde üç defa yakalanmaları durumunda altı güne kadar kapatma cezası verileceğini açıkladı.
17 Mayıs 2024

Boru Hatları Petrol Taşıma A.Ş (BOTAŞ) ve ExxonMobil, sıvılaştırılmış doğalgaz (LNG) ticareti konusunda bir işbirliği anlaşması imzaladı. Bu anlaşma, Türkiye'nin Rusya'ya olan enerji bağımlılığını azaltma stratejisinin bir parçası olarak görülüyor. Enerji ve Tabii Kaynaklar Bakanı Alparslan Bayraktar, Washington'da yapılan görüşmeler sırasında anlaşmayı duyurdu. Anlaşmanın, Türkiye'nin enerji kaynaklarını çeşitlendirmesi açısından uzun vadeli faydalar sağlaması bekleniyor.
9 Mayıs 2024
İşaretlediklerim