ABD'deki Florida Üniversitesi araştırmacıları, glioblastoma adı verilen agresif beyin kanseri türü için bağışıklık sistemini tetikleyen yeni bir mRNA kanser aşısı geliştirdi. Aşı, hastanın kendi tümöründen alınan hücreleri kullanarak kişiselleştirilmiş bir tedavi oluşturuyor ve Covid-19 aşılarında kullanılan mRNA teknolojisine benzer bir yöntemle çalışıyor. İlk klinik deneyler dört hasta üzerinde yapıldı ve şimdi aşı, 24 yetişkin ve pediyatrik hastada daha geniş çaplı testler için kullanılacak.
10 Mayıs 2024

Türkiye'de, özellikle kanser tedavisinde kullanılan ilaçların temininde ciddi sıkıntılar yaşanıyor. Tüm Eczacı İşverenler Sendikası Genel Başkanı Nurten Saydan, ilaç fiyatlandırma politikaları ve yurt dışından ilaç temininde yaşanan sorunlar nedeniyle kanser hastalarının tedavisinin aksadığını belirtti. Saydan, ilaç sektörüne ekonomik olarak ağır bir yük getiren bu durumun halk sağlığını olumsuz etkileyen ciddi bir sorun olduğunu ve en kısa sürede yeni bir sisteme geçilmesi gerektiğini vurguladı.
4 Şubat 2024

Türk Klinik Mikrobiyoloji ve İnfeksiyon Hastalıkları Derneği (KLİMİK) Yönetim Kurulu Üyesi Prof. Dr. Alpay Azap, yeni koronavirüs varyantları Eris ve XXB’den korunmak için risk grubundakilere maske takmayı önerdi. Azap, Covid-19'un henüz mevsimsel bir hastalığa dönüşmediğini, ancak önümüzdeki yıllarda bu durumun değişebileceğini belirtti. Ayrıca, risk grubundakilerin test yaptırmalarının önemini vurguladı ve antibiyotik kullanımının gereksiz olduğunu ifade etti. Üçüncü nesil mRNA aşısının Türkiye'ye henüz gelmediğini belirten Azap, risk grubunda olmayanların eski aşıyı olmalarına gerek olmadığını, ancak yüksek riskli gruptakilerin mRNA aşısını yaptırabileceklerini söyledi.
23 Eylül 2023

Lancet Demans Komisyonu'nun 2024 güncellemesine göre, tedavi edilmeyen görme kaybı ve yüksek LDL kolesterol seviyeleri Alzheimer riskini artıran yeni faktörler olarak belirlendi. Türkiye Alzheimer Derneği, demansın önemli bir halk sağlığı sorunu olduğunu ve risk faktörlerinin iyi yönetilmesiyle vakaların yarısının önlenebileceğini vurguluyor. Ayrıca, sosyal bağların güçlendirilmesi ve sağlıklı yaşlanma stratejilerinin demans riskini azaltmada etkili olduğu belirtiliyor. Yeni Alzheimer ilaçlarının yan etkileri ve Türkiye'deki onay süreçleri de tartışılıyor.
21 Eylül 2024

Londra'daki University College'tan bilim insanları tarafından yapılan bir araştırma, Viagra ve benzeri sertleşme ilaçlarını kullanan erkeklerde Alzheimer görülme oranının daha düşük olduğunu ortaya koydu. Araştırma, 260 binden fazla erkeğin reçete kayıtlarını inceleyerek, ilacı kullananlarda demans gelişme ihtimalinin yüzde 18 daha az olduğunu belirledi. Viagra'nın başlangıçta yüksek tansiyon ve kalp ilacı olarak tasarlandığı, ancak vücuttaki genel kan dolaşımını arttırdığı ve beyin hücrelerini koruyucu etkileri olduğu bilgisi paylaşıldı. Araştırmacılar, bulguların doğrulanması ve ilacın Alzheimer üzerindeki direkt etkisinin belirlenmesi için daha fazla çalışma yapılması gerektiğini vurguladı.
8 Şubat 2024

Britanya'da binlerce kanser hastası, kişiye özel aşılarla yeni bir tedavi türünün denemelerine başlayacak. Bu denemeler, mRNA teknolojisini kullanarak kanser hücrelerini tanıyıp yok etmeyi ve hastalığın tekrarlama riskini azaltmayı amaçlıyor. İlk hasta olan 55 yaşındaki Elliot Pfebve, bağırsak kanserine karşı kişiye özgü bir aşıyla tedavi ediliyor. Denemeler, 2027'ye kadar sürecek ve aşıların geleneksel kemoterapiye göre daha az yan etki yaratması bekleniyor.
31 Mayıs 2024

ABD Ulusal Sağlık Enstitüleri'nde yapılan bir araştırmada, Covid-19 nedeniyle hayatını kaybeden ve aşı olmayan 44 kişinin otopsi sonuçları incelendi. Araştırmacılar, cesetlerin çoğunun kan plazmasında SARS-CoV-2 virüsünü buldu. Ayrıca, 11 cesedin sinir sistemine ait dokularından alınan örneklerde, birkaçında SARS-CoV-2 RNA'sı tespit edildi. Ancak, virüsün beyne verdiği zararın az olduğu sonucuna varıldı ve Covid-19'un öncelikle solunum yolları ile akciğer dokusuna zarar verdiği doğrulandı.
1 Ocak 2023

KLİMİK Derneği, Türkiye'de Kraken olarak bilinen XBB.1.5 varyantının dalgasının başladığını tahmin ediyor, ancak Sağlık Bakanlığı'ndan resmi bir açıklama yapılmadı. Dernek, SARS-CoV-2 virüsünün mutasyonlarla yeni varyantlar oluşturmaya devam ettiğini ve mevcut varyantların klinik bulgularının öncekilerden farklı olmadığını belirtiyor. Ayrıca, mRNA aşılarının Omicron alt varyantlarına karşı en etkili olduğu ve aşı şemalarının güncellenmesi gerektiği vurgulanıyor. Dünya genelinde yapılan 13 milyar doz aşının güvenli olduğu ve ciddi yan etkilerinin olmadığı ifade ediliyor.
30 Ocak 2023

1990'lı yıllardan bu yana kanser ölüm oranları, çeşitli önleme programları ve tedavi yöntemleri sayesinde düşüş göstermiş ve son 30 yılda %33'lük bir azalma yaşanmıştır. Ancak pandemi döneminde sağlık sistemine erişimde yaşanan zorluklar nedeniyle ileri evre kanser tanılarında artış beklenmektedir. Türkiye'de her yıl yaklaşık 200 bin kişi kanser teşhisi almaktadır ve en sık görülen kanser türleri arasında meme, tiroid, rahim ve akciğer kanserleri bulunmaktadır. Ayrıca, HPV aşısının rahim ağzı kanserini azalttığı ve Türkiye'de DSÖ'nün önerdiği kolorektal, meme ve rahim ağzı kanserleri için ücretsiz tarama programları bulunduğu belirtilmiştir.
4 Şubat 2023

Lenacapavir adlı enjekte edilebilir HIV tedavisinin, enfeksiyona karşı neredeyse yüzde 100 etkili olduğu belirlendi. Güney Afrika ve Uganda'da yaklaşık 5 bin kişi üzerinde yapılan çalışmada, aşı olan kadınlarda enfeksiyon görülmedi. Amerikan ilaç üreticisi Gilead tarafından üretilen bu aşı, Amerika Birleşik Devletleri, Kanada, Avrupa ve diğer ülkelerde HIV tedavisi için onaylanmış durumda. Kadınlarda elde edilen sonuçlar New England Journal of Medicine’de yayınlandı ve Almanya’nın Münih kentinde düzenlenen bir AIDS konferansında tartışıldı.
25 Temmuz 2024

BBC'nin haberine göre, Türkiye'de sağlık turizmi kapsamında zayıflama ameliyatı yaptıran çok sayıda Britanyalı bulunuyor. Türk Lirası'ndaki değer kaybı ve Britanya'daki uzun bekleme süreleri Türkiye'yi cazip hale getiriyor. Sosyal medya etkisiyle artan bu eğilim sonucunda, 2019'dan bu yana yedi Britanyalının ameliyat sonrası hayatını kaybettiği iddia ediliyor. BBC'nin Türkiye'deki kliniklerle yaptığı gizli müşteri araştırmasında, bazı kliniklerin düşük vücut kitle endeksine sahip kişileri bile ameliyat için kabul ettiği ve kilo almaya teşvik ettiği belirtiliyor.
21 Mart 2023

Hatay Erzin Devlet Hastanesi Başhekimi Dr. Ersin Mahmutluoğlu, Covid-19 ile uyumlu klinik bulgularla tedavi gördüğü hastanede hayatını kaybetti. Türk Tabipleri Birliği (TTB), Eris varyantına karşı etkili aşılar için harekete geçilmesi gerektiğini belirtti. TTB ayrıca, halk sağlığı önlemlerinin sürdürülmesinin önemini hatırlattı. Sağlık Bakanı Fahrettin Koca'nın yeni varyantlara karşı koruyan güncel Covid-19 aşılarıyla ilgili açıklaması tepkilere yol açtı.
30 Eylül 2023

Amerikan Gıda ve İlaç Kurumu (FDA), Alzheimer hastalığının tedavisinde kullanılmak üzere 'Lecanemab' adlı yeni bir ilaca hızlandırılmış onay verdi. Bu ilaç, beyinde biriken beta amiloidin protofibril formuna karşı etkili olan bir monoklonal antikordur. Faz 3 çalışmasında, ilacın kullanıldığı grupla kullanılmadığı grup arasında zihinsel gerileme oranında yüzde 27'lik bir yavaşlama gözlemlendi. Alzheimer hastalığının erken teşhis ve tedavisindeki önem artarken, ilacın yan etkileri ve kullanım koşulları da dikkate alınmaktadır. Avrupa İlaç Kurumu (EMA) henüz Aducanumab'a onay vermedi ve ilaç Türkiye'de ruhsatlandırılmadı.
7 Ocak 2023

Türkiye'de aile hekimleri, aşılar, doğum kontrol malzemeleri ve kanser tarama kitleri gibi temel sağlık hizmetleri malzemelerinin eksikliği nedeniyle zorluklar yaşadıklarını ifade ediyor. Sağlık Bakanlığı'nın özel sağlık sermayesi için sağlık turizmine odaklanmasının eleştirildiği ve koruyucu sağlık hizmetlerinin aksamadan yürütülmesinin önemi vurgulanıyor. Aile hekimleri, ilaç fiyatlarındaki artış ve piyasada ilaç bulunamaması gibi sorunlara da dikkat çekiyor. İstanbul Tabip Odası yetkilileri, enfeksiyon hastalıklarının yayılma riskine karşı aşılamada yaşanan aksaklıkların giderilmesi gerektiğini belirtiyor.
17 Ocak 2023

Türk Tabipleri Birliği (TTB), Sağlık Bakanı Fahrettin Koca'nın Covid-19'un Eris varyantının Türkiye'de dokuz kişide görüldüğüne dair açıklamasına yanıt verdi. TTB, salgının yönetimindeki eksikliklerin endişe verici olduğunu belirtti. Ayrıca, salgının yeniden alevlenme riskine karşı bir hazırlık yapılmaması, bakanlığın internet sitesinde Covid-19'a ilişkin paylaşılan son verilerin 6 ay önceye ait olması ve sağlık otoritesinin aşı kararsızlığını/karşıtlığını gidermeye yönelik yeterli çabaya girişmemesi konularını eleştirdi. Dünya Sağlık Örgütü ise, Eris varyantının diğer varyantlardan daha fazla sağlık tehdidi oluşturmadığını belirtti.
15 Eylül 2023

Gluten, buğday, çavdar ve arpada bulunan bir protein olup, hamur işlerinin yapısını iyileştiren bir bileşendir. Çoğu insan için zararsız olan gluten, Çölyak hastalığı gibi bazı durumlar nedeniyle bazı bireyler tarafından tüketilmemelidir. Gluten intoleransı, alerjisi veya duyarlılığı olan kişiler, glutensiz diyetlerden fayda görebilir. Son zamanlarda gluten ve kanser ilişkisi konusu, glutenin sağlık üzerindeki etkilerini yeniden gündeme getirmiştir.
4 Nisan 2024

Yeni bir araştırma, düzenli balık yağı takviyesi kullanımının sağlıklı bireylerde inme ve kalp hastalığı riskini artırabileceğini ortaya koydu. Britanya’daki Biobank biyomedikal veri tabanında 40 ile 69 yaş arasındaki 415 binden fazla kişinin sağlık verileri analiz edildi. Araştırma, kalp rahatsızlığı bulunmayan kişilerde balık yağı takviyesinin ritim bozukluğu ve inme riskini artırdığını gösterdi. Bu bulgular, balık yağı takviyesinin sadece kalp rahatsızlığı olan bireyler için faydalı olabileceğini işaret ediyor.
22 Mayıs 2024

Alzheimer hastalığının erken dönemlerinde kullanılan antikor tedavisi Donanemab, hastalığın ilerlemesini yüzde 30 oranında yavaşlatıyor. JAMA tıp dergisinde yayımlanan sonuçlar, Alzheimer tedavisinde yeni bir döneme işaret ediyor ve Britanya denetleme kurumu ilacı değerlendirmeye aldı. İlaç, günlük yaşam aktivitelerini sürdürmeyi kolaylaştırıyor ancak beyinde şişme gibi ciddi yan etkilere neden olabiliyor ve iki gönüllünün ölümüne yol açtı. Donanemab'in fiyatı ve piyasaya sürülme tarihi henüz belirsiz.
18 Temmuz 2023

İlaç fiyatlandırmasında kullanılan avro kurunun yıl içinde iki kez artırılmasına rağmen, ilaç sıkıntısı devam ediyor. Özellikle Parkinson, diyabet, kalp damar hastalıkları, astım gibi hastaların sürekli kullanmak zorunda olduğu ilaçlara ulaşmak zorlaştı. Tüm Eczacı İşverenler Sendikası Genel Başkanı Nurten Saydan, ilaç fiyatlarındaki düzenlemenin gerekenin altında kaldığını ve ilaç tedarik sorununun daha da artacağını belirtti. Saydan, ilaçta dışa bağımlılığın azalması için yerli ilaç sanayinin güçlendirilmesi ve desteklenmesi gerektiğini vurguladı.
18 Ağustos 2023

Avrupa İlaç Ajansı (EMA), Alzheimer hastalarında bilişsel zayıflamayı yavaşlatan lecanemab adlı ilaca ruhsat vermedi. Deneylerde ilacın erken dönem Alzheimer hastalarında bilişsel zayıflamayı yüzde 25 oranında yavaşlattığı tespit edilmişti. Ancak EMA, ilacın beyinde ödem ve kanamaya neden olabileceği gerekçesiyle faydalarının, yan etki risklerini bertaraf etmediğine karar verdi. Bu karar, Alzheimer üzerine çalışan uzmanlar tarafından hayal kırıklığı olarak değerlendirildi.
30 Temmuz 2024
İşaretlediklerim