Abdullah Karakuş, ABD, Çin, Hindistan, AB ülkeleri ve Rusya'nın dünyayı en çok kirleten ülkeler olduğunu belirtiyor. Uzmanlar, dünyanın ısısının 2 derece daha artması halinde krizlerin başlayacağını ve bunun gıda kıtlığı, kuraklık ve göçlere yol açacağını öngörüyor. Karakuş, orman yangınlarının artışına dikkat çekerek, insan hatası ve dikkatsizliğin bu yangınların başlıca nedenleri olduğunu vurguluyor. Orman yangınlarını önlemek için alınması gereken önlemler hakkında da önerilerde bulunuyor.
21 Haziran 2024

IMF-Dünya Bankası Bahar dönemi toplantısında sunulan Dünya Ekonomik Görünüm Raporu, 2030 yılına kadar küresel ekonominin yıllık ortalama %2.8 büyüyeceğini öngörüyor, bu oran tarihsel ortalamaların altında. Raporda, teknolojik atılımların ve iyi yönetimin toplam faktör verimliliğine yeterince katkı sağlayamadığı belirtiliyor. 2024 ve 2025 yılları için küresel ve bölgesel büyüme oranları ile enflasyon tahminleri de raporda yer alıyor. Özellikle Türkiye için büyüme ve enflasyon tahminleri dikkat çekici.
23 Nisan 2024

Brezilya Çevre Bakanlığı'nın açıkladığı verilere göre, 2023 yılının ilk altı ayında Amazon yağmur ormanlarında ormansızlaşma oranı yüzde 33,6 düşüş gösterdi. Brezilya Ulusal Uzay Araştırmaları Enstitüsü'nün uydularla elde ettiği veriler de bu azalmayı doğruladı. Devlet Başkanı Luiz Inacio Lula da Silva, hükümetin 2030 yılına kadar sıfır ormansızlaşma hedeflediğini belirtti. Çevre Bakanı Marina Silva, hükümetin yasadışı ağaç kesimine karşı başarılı bir mücadele yürüttüğünü ve bu durumun Lula'nın seçim kampanyası vaatlerinin bir sonucu olduğunu ifade etti.
7 Temmuz 2023

Yaklaşık 5 bin kilometre derinlikte bulunan Dünya'nın iç çekirdeği, sismik ölçümlere göre artık yüzeyden daha yavaş dönüyor. Nature Geoscience dergisinde yayınlanan araştırmaya göre, iç çekirdek 1970'lerin başında gezegenin geri kalanından biraz daha hızlı dönmeye başlamış, ancak 2009 yılı civarında yavaşlamış. Araştırmacılar, iç çekirdeğin dönüş hızındaki bu değişimin, Dünya'nın kendi ekseni etrafında dönmesi için geçen süredeki küçük değişimlerle uyumlu olduğunu belirtiyorlar. Diğer uzmanlar ise bulgular konusunda temkinli yaklaşıyor ve Dünya'nın merkeziyle ilgili gizemlerin devam ettiğini vurguluyorlar.
26 Ocak 2023

Oxford, Bristol, Exeter Üniversiteleri ve Doğu Finlandiya Üniversitesi'nden bilim insanlarının yaptığı ortak araştırma, çocukluk ve gençlik dönemlerindeki hareketsiz yaşam tarzının atardamar sertleşmesini artırdığını ortaya koydu. Araştırmada, 11 ila 24 yaşları arasındaki bin 339 kişi üzerinde 13 yıl boyunca yapılan incelemeler sonucunda, günde 6 saatten 9 saate çıkan hareketsizlik süresinin atardamar sertleşmesini yaklaşık yüzde 10 artırdığı bulundu. Ayrıca, yaşlanmanın atardamar sertliğini artırdığı ve bu durumun yetişkinlerde genç yaşta ölüm riskini yüzde 47 artırabileceği, günde en az 3 saatlik hafif fiziksel aktivitenin ise atardamar sertleşmesi riskini en aza indirebileceği belirtildi.
27 Mart 2024

Bloomberg'e göre, Türkiye Aralık 2022'de Rusya'dan doğalgaz ödemelerinin bir kısmını 2024'e ertelemesini talep etti. Enerji Bakanı Fatih Dönmez, Rusya'ya yapılacak doğalgaz ödemelerinin ertelenmesi için müzakerelerin sürdüğünü doğruladı. Reuters'ın haberine göre, Türkiye'nin 600 milyon dolarlık doğalgaz borcu seçimlerden önce 2024'e ertelendi ve bu miktarın 4 milyar dolara kadar çıkabileceği belirtildi. Türkiye'nin dövizdeki hareketlenmeyi durdurmak için son bir ayda 50 milyar dolarlık 'arka kapı' satışı yaptığı ve net rezervlerin eksi 69 milyar dolara ulaştığı ifade edildi.
10 Mayıs 2023

Avrupa Birliği (AB), florlu sera gazları ve ozon tabakasını incelten maddelerin kullanımını aşamalı olarak düşürecek. Bu kapsamda, hidroflorokarbonların tüketimi 2050'ye kadar tamamen sonlandırılacak. Ayrıca, hidroflorokarbon üretmek üzere tahsis edilen haklar, 2036'dan itibaren aşamalı olarak düşürülecek. Florlu sera gazları içeren ürünlerin satışı da kademeli olarak sona erecek.
5 Ekim 2023

Doğan Tılıç, Türkiye'nin doğurganlık oranının mevcut seviyede kalması durumunda 2050 yılında nüfusunun 93 milyona ulaşacağını belirtiyor. Avrupa'nın önümüzdeki 30 yılda yüzde 7 oranında bir nüfus azalması yaşayacağını ve bu durumu büyük bir sorun olarak görmediklerini ifade ediyor. Tılıç, düşük doğurganlığın her zaman olumsuz bir durum olarak değerlendirilmemesi gerektiğini, ekolojik denge ve kaynakların sürdürülebilir kullanımı açısından olumlu sonuçlar doğurabileceğini vurguluyor. Ayrıca, doğru yönetilen politikalarla toplumun refahının artırılabileceğini savunuyor.
13 Temmuz 2024

Woods Hole Oşinografi Enstitüsü uzmanları, okyanusun derinliklerine dalmanın uzay keşiflerine göre daha zor ve maliyetli olduğunu ifade etti. İnsanlık, okyanus yüzeyini binlerce yıldır keşfetmesine rağmen deniz tabanının sadece yüzde 20'sini haritalayabildi. Derin deniz keşiflerinin sınırlı olmasının nedenleri arasında yüksek basınç, karanlık ve soğuk koşullar yer alıyor. Derin okyanus çukurları 11 bin metre derinliğe kadar ulaşabiliyor ve bu bölgelerdeki yaşam, güneş ışığı yerine hidrotermal sızıntılardan elde edilen kimyasal enerjiyle sürdürülüyor.
22 Haziran 2023

Sanayi devriminden bu yana artan karbondioksit seviyeleri, küresel ısınmayı hızlandırıyor ve Hükümetlerarası İklim Değişikliği Paneli (IPCC) tarafından belirlenen kritik eşiklere yaklaşıyoruz. Bu eşikler arasında Grönland Buz Levhası, Permafrost, Okyanus sirkülasyonu ve sıcaklığı, Musonlar, Amazon Yağmur Ormanları, Antarktika Buz Levhaları ve mercan resifleri bulunuyor. Bilim insanları, bu eşiklerin aşılmasının geri dönüşü olmayan çevresel değişikliklere yol açabileceği konusunda uyarıyor ve küresel ısınmayı 1,5 derece altında tutmanın önemine dikkat çekiyor.
31 Mayıs 2024

Goldman Sachs’in eski ekonomisti ve Uluslararası Finans Enstitüsü başekonomisti Robin Brooks, dolar/TL'nin serbest bırakılması durumunda 21'e düşeceğini belirtti. Brooks, Twitter hesabından yaptığı paylaşımda, dolar/TL için gerçeğe yakın değerinin 21 olduğunu ve liranın serbest bırakılması durumunda keskin bir düşüş yaşayacağını, ancak bu durumun yalnızca ilk tepki olacağını ve liranın daha sonra güçleneceğini ifade etti.
1 Kasım 2023

Britanya merkezli varlık yönetim şirketi Eurizon SLJ Capital, ABD Merkez Bankası'nın (Fed) enflasyonla mücadelede faiz indirimine gitmesiyle birlikte dolar endeksinin yüzde 10-15 arası değer kaybedebileceğini öngördü. Dolar endeksi, diğer para birimlerine karşı doların değerini ölçen bir göstergedir ve 2021'de 89,7'ye düşmüş, Eylül 2022'de ise 114'e yükselmişti. Şirketin stratejistleri Stephen Jen ve Joana Freire, dolar endeksinin 12-15 aylık bir dönemde düşüşünü sürdürebileceğini belirtiyorlar.
5 Nisan 2023

Yaz aylarında buzun üretiminde kullanılan suyun kirli olması ve hijyenik olmayan koşullarda saklanması, buz kaynaklı gıda zehirlenmelerine yol açabiliyor. Buzun Salmonella, E. coli, Listeria gibi bakteriler veya Norovirus gibi virüslerle kontamine olması ciddi sindirim sistemi sorunlarına neden olabiliyor. Gıda mühendisi Ebru Akdağ, buzun da gıda maddesi gibi muamele görmesi gerektiğini ve hijyen kurallarına uyulmasının önemini vurguluyor. Tüketicilerin kirli buza karşı önlem alması zor olduğundan, asıl sorumluluk buz üretenler ve kullananlara düşüyor.
16 Temmuz 2024

Kripto para piyasaları yeni bir satış dalgasını yaşarken, Bitcoin'deki Nisan 2024'teki yarılanma (halving) olayına odaklanılmıştır. Yarılanma, madencilik ödüllerinin yarıya düşürülmesi anlamına gelir ve Bitcoin'in fiyatını olumlu yönde etkileyebilir. Geçmişteki yarılanmalar sonrası Bitcoin fiyatı rekor seviyelere ulaşmıştır. Bloomberg analisti Jamie Douglas Coutts ve diğer analistler, yarılanma sonrasında Bitcoin'in 50 bin doların üzerine çıkabileceğini öngörüyorlar. Bloomberg Intelligence ve Matrixport, Bitcoin'in yarılanma ile en az yüzde 78'lik bir yükseliş yaşayabileceğini belirtiyor.
24 Nisan 2023

ABD Uzay Kuvvetleri, 1974 yılında fırlatılan ve daha sonra kaybolan S73-7 Kızılötesi Kalibrasyon Balonu (IRCB) adlı uydunun yerini tespit etti. Uydu, KH-9 Hexagon keşif uydusundan ayrıldıktan sonra şişirilemeyerek uzay çöpü haline gelmiş ve bir süre sonra gözden kaybolmuştu. 1999'da kısa bir süreliğine bulunan uydu, 25 yıl sonra yeniden keşfedildi. Uydu şu anda ilk fırlatıldığı yerden 14 kilometre alçalmış durumda ve atmosferde yanması için daha fazla zaman gerekiyor.
5 Mayıs 2024

Kandilli Rasathanesi Bölgesel Deprem Tsunami İzleme ve Değerlendirme Merkezi Müdürü Prof. Doğan Kalafat, 6 Şubat'tan bu yana kaydedilen 11 bin 20 artçı sarsıntının bir yıl içinde azalarak biteceğini belirtti. Vatandaşların hasarlı binalardan uzak durmalarının önemine dikkat çekti. Ayrıca, Marmara'da beklenen büyük depremle ilgili olarak, 2030 yılına kadar %64, 2050 yılına kadar %75 ve 2090 yılına kadar %95 olasılıkla 7,2 büyüklüğünde bir deprem beklendiğini ifade etti.
1 Mart 2023

1980'lerde uyuşturucu baronu Pablo Escobar'ın Kolombiya'ya getirdiği ve sayıları şu an 166 olan hipopotamların bir kısmı öldürülebilir. Bu hipopotamlar, doğal bir avcının bulunmadığı Güney Amerika'da hızla üremekte ve yerel ekosistemi olumsuz etkilemektedir. Çevre Bakanı Susana Muhamad, hayvanlardan 20'sinin kısırlaştırılacağını, diğerlerinin yurtdışına gönderileceğini ve bazılarının öldürüleceğini belirtti. Eğer hiçbir önlem alınmazsa, su aygırı nüfusunun 2035'e kadar 1000'e kadar ulaşabileceği tahmin ediliyor.
3 Kasım 2023

50 yaşındaki İspanyol dağcı Beatriz Flamini, sosyal izolasyonun ve oryantasyon bozukluğunun insanların zaman algısı üzerindeki etkilerini incelemek amacıyla başladığı bilimsel bir deney kapsamında, İspanya'nın Granada şehri yakınlarındaki bir mağarada 500 gün geçirerek dünya rekoru kırdı. Flamini, bu süre zarfında kimseyle temas etmedi ve zamanının nasıl geçtiğini anlamadığını belirtti. Teknik bir sorun nedeniyle deneyi sekiz gün süreyle durdurmak zorunda kaldı ve bu süreyi çadırda geçirdi. Deneyin bilimsel sonuçları henüz açıklanmadı.
15 Nisan 2023

ABD'li Genel Cerrah Vivek Murthy, 1997 ile 2012 arasında doğan Z kuşağının, çoğu kişinin orta yaşa kadar yaşamadığı zorlukları sosyal medya yüzünden yaşadığını belirtti. 2024 Dünya Mutluluk Raporu'na göre, ABD'deki gençler dünya genelinde mutsuluk sıralamasında düşük bir konumda yer alıyor. Wellbeing Araştırma Merkezi direktörü Jan-Emmanuel De Neve, özellikle Kuzey Amerika ve Batı Avrupa'da gençlerin mutluluğunda ciddi düşüşler olduğunu ve bu durumun acil politika eylemleri gerektirdiğini ifade etti.
6 Mayıs 2024

Bir grup bilim insanının yaptığı araştırmaya göre, 2022'de okyanus sıcaklıkları insan kaynaklı emisyonların etkisiyle rekor düzeye çıktı. St. Thomas Üniversitesi'nden Prof. John Abraham, küresel ısınmanın büyük bir kısmının okyanuslara gittiğini ve bu durumun aşırı hava koşullarına yol açtığını belirtti. 1958'den beri tutulan kayıtlar, 1990'dan sonra okyanus sıcaklıklarında önemli bir artış olduğunu gösteriyor. Araştırma, insanlık net sıfır emisyona ulaşana kadar okyanusların ısınmasının ve aşırı hava koşullarının etkilerinin artacağını öngörüyor.
12 Ocak 2023
İşaretlediklerim