Uluslararası Sınır Tanımayan Gazeteciler (RSF) örgütünün 2024 Dünya Basın Özgürlüğü Endeksi'ne göre Türkiye, 180 ülke arasında 158'inci sırada yer alarak 'çok vahim' durumda olan ülkeler arasında kalmaya devam etti. Türkiye'nin sıralamasındaki bu yükseliş, diğer ülkelerdeki durumun kötüleşmesiyle ilişkilendiriliyor. RSF, Türkiye'de gazetecilere yönelik tutuklamaların devam ettiğini ve medyanın çeşitli baskılar altında olduğunu belirtiyor. Türkiye'nin puanı 2023'te 33,97 iken, 2024'te 31,6'ya düşmüş.
3 Mayıs 2024

Sanayi devriminden bu yana artan karbondioksit seviyeleri, küresel ısınmayı hızlandırıyor ve Hükümetlerarası İklim Değişikliği Paneli (IPCC) tarafından belirlenen kritik eşiklere yaklaşıyoruz. Bu eşikler arasında Grönland Buz Levhası, Permafrost, Okyanus sirkülasyonu ve sıcaklığı, Musonlar, Amazon Yağmur Ormanları, Antarktika Buz Levhaları ve mercan resifleri bulunuyor. Bilim insanları, bu eşiklerin aşılmasının geri dönüşü olmayan çevresel değişikliklere yol açabileceği konusunda uyarıyor ve küresel ısınmayı 1,5 derece altında tutmanın önemine dikkat çekiyor.
31 Mayıs 2024

Çevre, Şehircilik ve İklim Değişikliği Bakanı Mehmet Özhaseki, 2024 yılının şubat ayının son 53 yılın en sıcak ikinci şubat ayı olduğunu açıkladı. Şubat ayı sıcaklık ortalamasının 7,5 derece olduğunu ve sıcaklıkların ortalamaların 3,4 derece üzerinde gerçekleştiğini belirtti. Bu durum, Meteoroloji Genel Müdürlüğü'nün aylık sıcaklık değerlendirmesine dayanarak kaydedildi.
5 Mart 2024

Temiz Hava Hakkı Platformu'nun (THHP) raporuna göre, Türkiye'de nüfusun yüzde 92'sinden fazlası Dünya Sağlık Örgütü (DSÖ) standartlarına göre kirli hava soluyor. 2022'de Türkiye'de hava kirliliğine bağlı ölümler, toplam ölümlerin yüzde 14,2'sini oluşturdu. Raporda, fosil yakıt kullanımının azaltılması ve hava kalitesi izleme çalışmalarının iyileştirilmesi gibi önerilerde bulunuldu. Hava kirliliği, özellikle büyük şehirlerde ve sanayi bölgelerinde ciddi sağlık sorunlarına yol açıyor.
26 Eylül 2024

2023 yılında Türkiye'deki hava kirliliği raporuna göre, Hatay en kirli hava kalitesine sahip il olarak kaydedildi. Greenpeace Akdeniz tarafından yapılan analizde, İskenderun Merkez ilçesi Türkiye'nin en kirli havasına sahip bölgesi olarak belirlendi. Hava kirliliğinde fosil yakıtların yanı sıra, deprem sonucu yıkılan binalardan kaynaklanan asbest tehlikesi de önemli bir faktör olarak vurgulandı. Türk Tabipler Birliği ve uzmanlar asbest tehlikesine dikkat çekse de, yetkililerin bu konuda yeterli önlem almadığı belirtildi.
9 Şubat 2024

Türkiye İstatistik Kurumu (TÜİK), 2022 yılı sera gazı emisyonu verilerini açıkladı. Verilere göre, Türkiye’nin sera gazı emisyonu 2022’de önceki yıla göre yüzde 2,4 azalarak 558,3 milyon ton karbondioksit (CO2) eşdeğeri oldu. Enerji sektörü emisyonları yüzde 1,4 azalırken, endüstriyel işlemler ve ürün kullanımı emisyonları yüzde 6,4 azaldı. Tarım sektörü emisyonları yüzde 5,1 azalırken, atık sektörü emisyonları yüzde 5,5 arttı.
5 Haziran 2024

Küresel Destinasyon Sürdürülebilirlik Endeksi, geri dönüşüm oranları, hava kirliliği seviyeleri, bisiklet yolu miktarı ve çevre dostu sertifikalı otel odalarının yüzdesi gibi 69 göstergeyi inceleyerek dünyanın en sürdürülebilir şehirlerini belirledi. İsveç'in Göteborg şehri, 2016-2021 yılları arasında her yıl endekse liderlik ederken, Oslo ve Glasgow da sırasıyla ikinci ve üçüncü sırada yer aldı. Bu şehirler, toplu taşıma araçlarının yenilenebilir enerjiyle çalışması, bisiklet ve elektrikli araç kullanımının teşvik edilmesi gibi özellikleriyle öne çıkıyor.
5 Nisan 2024

Avrupa Birliği’ne bağlı Copernicus İklim Değişikliği Servisi, Haziran 2024'ün üst üste ortalama sıcaklık rekorunun kırıldığı 13’üncü ay olduğunu açıkladı. Haziran 2024'teki küresel ortalama sıcaklık, sanayi öncesi seviyelerin 1,5 derece üzerinde seyretti. Copernicus verilerine göre, Temmuz 2023 ile Haziran 2024 arasındaki dönem, sanayi öncesi ortalamanın 1,64 derece üzerine çıktı. İklim bilimciler bu durumu olağan dışı olarak değerlendiriyor ve sera gazı emisyonlarının azaltılmaması halinde yeni rekorların kaçınılmaz olduğunu belirtiyor.
8 Temmuz 2024

Leeds Üniversitesi'nin hazırladığı Küresel İklim Değişikliği Göstergeleri raporuna göre, insan faaliyetlerinden kaynaklanan küresel ısınma her 10 yılda 0,26 derece artışla tüm zamanların en yüksek seviyesine ulaştı. 2013-2022 döneminde sanayi öncesi döneme göre 1,14 derece olan küresel sıcaklık artışı, 2014-2023 döneminde 1,19 dereceye yükseldi. Fosil yakıt emisyonları, iklim değişikliğinin başlıca nedeni olarak gösterilirken, çimento üretimi, tarım ve ormansızlaşma gibi diğer kirlilik kaynaklarının da ısınmaya katkıda bulunduğu belirtildi. BM, küresel ısınmayı 1,5 derecede tutma kararlılığının azaldığını vurguladı.
5 Haziran 2024

Mehmet Altan, Türkiye'nin İnsani Gelişmişlik Endeksi'nde Yunanistan'dan 69 basamak geride olmasının nedenlerini tartışıyor. Altan, Yunanistan'ın 1981'den beri AB üyesi olmasının, vatandaşlarının refah ve özgürlüğünü artırdığını belirtiyor. Türkiye'de ise yönetenlerin, yönetilenlerin yaşam kalitesini göz ardı ettiğini ve milliyetçi söylemlerle bu durumu gizlemeye çalıştığını savunuyor. Altan, AB kriterlerinin vatandaşların yaşam kalitesini yükseltmeye odaklandığını vurguluyor.
16 Mayıs 2024

Sertaç Eş'in yazısında, Türkiye'nin gelir dağılımı ve servet eşitsizliği konularında Avrupa'daki en kötü durumda olan ülkelerden biri olduğu belirtiliyor. Gini katsayısına göre Türkiye, Letonya ve İsveç'ten sonra gelir dağılımı en kötü üçüncü ülke konumunda. Ayrıca, Türkiye'de en zengin yüzde 1'lik kesim, ülke servetinin yüzde 39.5'ini elinde bulunduruyor. Türkiye'deki yetişkinlerin yüzde 70.6'sının serveti ise 10 bin doların altında.
26 Nisan 2024

Ipsos tarafından gerçekleştirilen bir ankete göre, 17 G20 ülkesindeki vatandaşların yaklaşık üçte ikisi, ekonomide ve yaşam tarzında büyük değişiklikleri finanse etmek için varlıklı kişilerden servet vergisi alınmasını destekliyor. Türkiye'de bu destek oranı yüzde 78 olarak belirlenmiş. Ankete katılanların çoğunluğu ayrıca daha yüksek karbon vergileri ve büyük işletmeler için daha yüksek vergi oranlarını da destekliyor. İklim değişikliği ve doğanın korunması konusunda da büyük eylemler yapılması gerektiğine inanılıyor.
25 Haziran 2024

Ember'in raporuna göre, 2024'ün ilk dört ayında Türkiye, Avrupa'da kömürden elektrik üretiminde birinci sıraya yükseldi. Bu dönemde Türkiye'nin kömür yakıtlı santrallerinden kaynaklanan toplam karbondioksit emisyonu 36 milyon metrik tonun üzerine çıktı. Almanya ve Polonya'nın kömür kullanımını azaltması, Türkiye'nin bu alandaki yükselişinin ana nedeni olarak gösteriliyor. Aynı dönemde Almanya ve Polonya'nın kömür yakıtlı üretimi önemli ölçüde azalırken, Türkiye'nin kömür yakıtlı üretimi 2019'un ilk dört ayına göre yaklaşık yüzde 6 arttı.
21 Mayıs 2024

El Nino'nun etkileri nisan ortalarında sona ermiş olmasına rağmen, dünya genelinde sıcaklık rekorlarının temmuz ortalarına kadar devam etmesi bekleniyor. 2023 yılı, tüm zamanların en sıcak yılı olarak kaydedildi ve bu sıcaklık artışının ana nedenlerinden biri El Nino hava olayı olarak gösteriliyor. Boğaziçi Üniversitesi'nden Prof. Dr. Levent Kurnaz, iklim değişikliğinin etkisiyle sıcaklıkların sürekli olarak arttığını ve El Nino'nun bu artışı daha da belirgin hale getirdiğini belirtti. Türkiye de son 53 yılın en sıcak nisan ayını yaşadı.
27 Mayıs 2024

Türkiye, iklim kriziyle mücadele kapsamında 2024-2030 dönemini kapsayan yeni bir eylem planı açıkladı. Birleşmiş Milletler Kalkınma Programı tarafından desteklenen plan, fosil yakıtların azaltılmasına yönelik somut adımlar içermiyor ve özellikle kömür santrallarının kapatılması ya da sayısının azaltılması konusunda herhangi bir taahhüt bulunmuyor. Plan, yenilenebilir enerji ve nükleer enerjinin kapasitesinin artırılmasını öngörüyor ve karbon yakalama teknolojilerine odaklanıyor. Ancak, bu teknolojilerin maliyeti ve etkinliği konusundaki endişeler nedeniyle, Türkiye'nin fosil yakıtlardan vazgeçmeye yönelik net bir planının olmadığı eleştiriliyor.
31 Mart 2024

İstanbul Planlama Ajansı'nın hazırladığı şeffaflık raporuna göre, Türkiye son on yılda yolsuzlukla mücadelede 180 ülke arasında 115’inci sıraya geriledi. Raporda, Türkiye'nin şeffaflık ve hesap verebilirlik karnesi değerlendirildi ve ciddi bir şeffaflık kaybı yaşandığı vurgulandı. İPA Başkanı Dr. Buğra Gökce, hukukun üstünlüğü ve demokrasinin güçlenmesi için hesap verebilirlik ve şeffaflığın daha yüksek seviyede uygulanması gerektiğini belirtti. Ayrıca, ifade özgürlüğü alanında da gerilemenin sürdüğü ifade edildi.
7 Ağustos 2024

Küresel enerji tüketiminin yüzde 81,2'si fosil yakıtlardan karşılanıyor ve bu oran azalmıyor, aksine artıyor. 2023 yılında kömür ve petrol kullanımındaki artış, sera gazı emisyonlarını rekor seviyelere çıkardı. Enerji Enstitüsü'nün raporuna göre, fosil yakıt tüketimi bir önceki yıla göre yüzde 1,5 arttı ve enerji kaynaklı emisyonlar ilk kez 40 gigaton karbondioksiti geçti. Fosil yakıtların artan kullanımı, iklim değişikliğinin etkilerini daha da şiddetlendiriyor.
22 Ağustos 2024

Türk Toraks Derneği'nin yıllık kongresinde sunulan araştırma, Türkiye'de sigara içme sıklığının ekonomik göstergeler, sağlık ölçütleri ve sosyal haklarla doğrudan ilişkili olduğunu ortaya koydu. Araştırma, ülkelerin özgürlük, demokrasi ve ekonomik eşitlik düzeylerinin yükselmesiyle sigara içme oranlarının azaldığını gösterdi. Ayrıca, Türkiye'nin MPOWER politika paketini uygulamasına rağmen sigara içme oranlarında bir artış gözlemlendiği, bu durumun diğer ülkelerle karşılaştırılarak incelenmesi gerektiği belirtildi.
5 Mayıs 2024

Türkiye, Avrupa'dan en çok plastik atık ithal eden ülke konumunda olup, dünya genelinde altıncı, Avrupa'da ise ikinci sırada yer alıyor. Plastik sektörü, yıllık 44 milyar dolar gelirle büyük bir ekonomik güç oluştururken, çevreci tedbirler bu sektörün tepkisiyle karşılaşıyor. Örneğin, 2021'de getirilen plastik atık ithalatı yasağı sekiz gün sonra kaldırılmış ve tek kullanımlık içecek ambalajlarına depozito uygulaması sürekli ertelenmiştir. Çevre Bakanlığı, depozito uygulamasının 2024'te zorunlu hale geleceğini belirtmiş, ancak alınan tedbirler sınırlı kalmıştır.
25 Nisan 2024

Yapay zeka teknolojilerinin gelişimi, büyük teknoloji şirketlerinin hisselerini yükseltirken, iklim hedeflerini olumsuz etkiliyor. Google, yapay zeka altyapısının veri merkezlerinin sera gazı emisyonlarını yüzde 48 artırdığını açıkladı. Bu durum, Paris İklim Anlaşması kapsamında belirlenen 'net sıfır emisyon' hedefinde ciddi belirsizlikler yaratıyor. Uzmanlar, yapay zeka sistemlerinin yüksek enerji tüketimi nedeniyle fosil yakıtlara yönelimin arttığını ve yenilenebilir enerji projelerine daha fazla yatırım yapılması gerektiğini belirtiyor.
5 Temmuz 2024
İşaretlediklerim