İran'da, İslami değerleri yaymakla görevli Gilan İli Kültür ve İslami İrşat Dairesi Başkanı Rıza Çağati, eşcinsel seks videosu yayıldığı iddiasıyla görevden alındı. Videonun içeriği ve videodaki kişilerin kimlikleri doğrulanmadı ancak yetkililer, olay hakkında başlattıkları soruşturma sürerken Çağati'yi görevden aldıklarını duyurdu. Çağati aynı zamanda dindarlık ve başörtüsüne odaklanan bir kültürel merkezin de kurucuları arasındaydı. İran'daki şeriat hukukuna göre eşcinsel ilişkiye idama varan cezalar verilebiliyor.
30 Temmuz 2023

İran'da 21 yaşındaki Astiazh Hakiki ve 22 yaşındaki nişanlısı Emir Muhammed Ahmedi, Tahran'daki Azadi Kulesi'nin yanında dans ettikleri bir videoyu Instagram hesaplarında paylaştıktan sonra gözaltına alındı ve 'yolsuzluk ve fuhuşa teşvik etmek, ulusal güvenliğe karşı işbirliği ve düzen aleyhine propaganda yapmak' suçlamalarıyla toplam 10 yıl hapis cezasına çarptırıldı. Çift ayrıca iki yıl sosyal medya kullanma ve ülkeyi terk etme yasağı ile de karşı karşıya kaldı. Mahkumiyetlerin onanması durumunda, cezalar indirimsiz olarak infaz edilecek.
1 Şubat 2023

Oscar ödüllü 'Satıcı' filmiyle tanınan İranlı oyuncu Terane Alidusti, Mehsa Emini'nin ölümünden sonra başlayan protestolara destek vermek için başörtüsüz fotoğrafını sosyal medyada paylaşmış ve 'rejim karşıtı gösterilere destek vermek', 'yanlış içerikler paylaşmak' ve 'eylemleri kışkırtmak' suçlamalarıyla 17 Aralık'ta gözaltına alınmıştı. Dünya çapında ünlü sanatçılar Alidusti'nin serbest bırakılması çağrısında bulunmuştu. Alidusti'nin annesi Nadire Hekimullahi, kızının şartlı tahliyeyle serbest bırakıldığını Instagram hesabından duyurdu.
4 Ocak 2023

İranlı oyuncu ve tercüman Shailin Asadollahi, İstanbul'da gözaltına alındı ve Geri Gönderme Merkezi'nde tutuluyor. Asadollahi, daha önce kendisinden şikayetçi olan bir kişi tarafından şikayet edilmesi sonucu gözaltına alındığını belirtti. İran'a sınır dışı edilmesi durumunda hayatının tehlikede olabileceği ifade ediliyor, zira Asadollahi siyasi bir aileden geliyor ve kardeşleri Evin Cezaevi'nde siyasi aktivist olarak tutuluyor. Arkadaşları ve destekçileri, Asadollahi'nin serbest bırakılması için dayanışma çağrısında bulunuyor.
24 Kasım 2023

İran asıllı rapçi Asya Alizade, kliplerinde uyuşturucu madde kullanımını özendirdiği gerekçesiyle gözaltına alındı ve serbest bırakıldıktan sonra sınır dışı edilmek üzere geri gönderme merkezine teslim edildi. Alizade'nin gözaltına alınması, kliplerinin incelenmesi sonucu uyuşturucuya özendirdiği iddiasıyla başlatılan bir soruşturma kapsamında gerçekleşti. İranlı şarkıcı, ifadesinin alınmasının ardından serbest bırakılsa da, ülkesine gönderilmek üzere işlemleri başlatıldı.
27 Mayıs 2023

İran'da örtünme kurallarına uymadığı gerekçesiyle ahlak polisi tarafından dövülerek komaya sokulan 16 yaşındaki Armita Geravand'ın beyin ölümü gerçekleşti. İnsan hakları örgütü Hengaw, Geravand'ın ahlak polisleri tarafından ciddi bir fiziksel saldırıya maruz kaldığını duyurdu. Ancak yetkililer, Geravand'ın metroda kan basıncının düşmesiyle bayılıp kafasını çarptığını iddia etti. Geravand'ın ölümü, geçen sene aynı sebeple hayatını kaybeden Mehsa Emini'nin ölümünü anımsattı.
23 Ekim 2023

Sakarya Üniversitesi'nde 41 öğrenci, Prof. Dr. Ali Arslan'ı kadın öğrencinin şortuna karışmakla suçlayarak rektörlüğe şikayet etti. Öğrenciler, Arslan'ın şort giyen bir kadın öğrencisine 'Sen neden böyle giyiniyorsun?' diye sorduğunu iddia etti. Ayrıca, Arslan'ın derslerinde sosyoloji ve psikoloji biliminin öğretilerine sürekli hadislerle ve dini ibadetlere dair örnekler anlattığı öne sürüldü. Arslan ise bu iddiaları 'iftira' olarak nitelendirdi ve böyle bir olay yaşamadığını belirtti.
26 Ekim 2023

İran'da Mehsa Emini'nin 'ahlak polisi' tarafından gözaltına alınmasının ardından yaşamını yitirmesi sonucu başlayan protestolara destek veren spor muhabiri İhsan Pirbornaş, 'protestolara katılmak, İran rejimi aleyhine propaganda yapmak ve ulusal güvenliği bozmak' suçlamalarıyla 18 yıl hapis cezasına çarptırıldı. Pirbornaş'ın eşi, hapishane doktorunun İhsan'ın hasta olduğunu ve hapishanede tutuklu kalmasının uygun olmadığına dair raporuna rağmen cezanın verildiğini belirtti. İran'da devam eden protestolarda en az 481 kişi hayatını kaybetti ve en az 109 kişi idam cezasına çarptırıldı veya suçlamayla karşı karşıya kaldı.
10 Ocak 2023

Aydın'da bir KYK yurdunda asansör kazası sonucu öğrenci Zeren Ertaş'ın hayatını kaybetmesinin ardından Türkiye genelinde protestolar düzenlendi. Mardin KYK Kız Öğrenci Yurdu'nda gerçekleştirilen protestoya katılan öğrencilere KYK tarafından soruşturma açıldı. Öğrencilerden savunma yapmaları istenirken, bazılarına KYK'ya hakaret ve öğrencileri protesto için örgütlemek suçlamaları yöneltildi. Mardin Şahmaran Kadın Platformu'nun düzenlediği bir etkinliğe katılan öğrencilere de soruşturma açıldığı ve disiplin soruşturması geçiren öğrenci sayısının 40'ı aştığı belirtildi.
11 Kasım 2023

İranlı ünlü yönetmen ve senarist Cafer Penahi, Evin Cezaevi'nde tutuklu bulunduğu süre boyunca açlık grevine başladığını duyurdu. Yeniden yargılanma talebi kabul edilmesine rağmen kefaletle serbest bırakılmayan Penahi, bu kararı protesto etmek amacıyla açlık grevine başladığını açıkladı. Penahi, serbest bırakılana kadar yiyecek, su ve ilaç kullanmayı reddettiğini belirtti.
2 Şubat 2023

Norveç merkezli İran İnsan Hakları Örgütü (IHR), İran'da Mehsa Emini'nin ölümü üzerine başlayan ve devam eden protestolarda hayatını kaybedenlerin sayısının 481'e yükseldiğini duyurdu. Raporlara göre, ölenler arasında 35 kadın ve 64'ü 18 yaş altında olan gençler bulunuyor. En fazla ölümün yaşandığı bölge Sistan-Beluçistan eyaleti. Ayrıca, protestolarla ilgili olarak gözaltına alınan en az 109 kişinin idam istemiyle yargılandığı ve şu ana kadar dört kişinin idam edildiği belirtildi.
9 Ocak 2023

İran’ın başkenti Tahran ve Elburz eyaletinde aşırı sıcaklar nedeniyle tüm kamu kurumları bir gün tatil edildi. Hükümet, bu kararın halkın sağlığını korumak ve enerji tüketimini azaltmak amacıyla alındığını belirtti. Ülkenin güneyinde bazı bölgelerde hava sıcaklıkları 50 dereceye yaklaşırken, Tahran’da 41 dereceye ulaşması bekleniyor. Daha önce de 26-27 Temmuz tarihlerinde aşırı sıcaklar nedeniyle tatil kararı alınmıştı.
7 Ağustos 2024

İran'da eski cumhurbaşkanı Ali Ekber Haşimi Rafsancani'nin kızı Faize Haşimi, rejime karşı propaganda yapmak ve mukaddesata hakaret etmek suçlarından toplam 52 ay hapis cezasına mahkum edildi. Faize Haşimi, Mehsa Emini'nin ölümü sonrası başlayan protestolarda gözaltına alınmış ve göstericileri kışkırtmakla suçlanmıştı. Haşimi, geçmişte yaptığı açıklamalarla da İran rejimine karşı sert eleştirilerde bulunmuş ve tepki çekmişti. Avukatı Nida Şems, Haşimi'nin beş yıl hapis cezasına çarptırıldığını duyurdu.
18 Ocak 2023

İran'ın güneydoğusundaki Sistan-Beluçistan eyaletinde meydana gelen kum ve toz fırtınası nedeniyle 733 kişi hastanelere başvurdu. Bu kişilerden 58'i hastanede tedavi edildi. Fırtına nedeniyle görüş mesafesi düştü ve devlet kurumları ile bankalar tatil edildi. Geçen ay da aynı eyalette kum fırtınası nedeniyle yüzlerce kişi hastanelere kaldırılmıştı.
13 Ağustos 2023

İran İnsan Hakları Derneği, 2023'ün ilk 26 gününde İran'da en az 55 kişinin idam edildiğini, bunlardan 37'sinin uyuşturucu suçları nedeniyle olduğunu bildirdi. Ayrıca, Mahsa Emini'nin ölümünden sonra başlayan protestolarda en az 488 kişinin güvenlik güçleri tarafından öldürüldüğü, 64'ü çocuk ve 39'u kadın olmak üzere, ve en az 107 protestocunun ölüm veya hapis cezası alma riskiyle karşı karşıya olduğu belirtildi. İdam edilenlerin yasal süreç ve adil yargılanma haklarından mahrum bırakıldığı ifade edildi.
28 Ocak 2023

İran Yeni Dalgası'nın tanınmış isimlerinden yönetmen Cafer Penahi, açlık grevine başladığını duyurduktan kısa bir süre sonra kefaletle serbest bırakıldı. Penahi'nin avukatı Yusuf Mulayi, yönetmenin sağlık durumunun iyi olduğunu ve eve döndüğünü belirtti. Penahi, 2010 yılında 'sistem karşıtı propaganda' suçlamasıyla altı yıl hapis cezasına çarptırılmış ve Temmuz ayında yeniden tutuklanmıştı. İran yargı erki serbest bırakılma ile ilgili henüz bir açıklama yapmadı.
4 Şubat 2023

İranlı Azeri rapçi Asya Alizade, kliplerinde uyuşturucu madde kullanımını özendirdiği suçlamasıyla iki ay önce başlatılan soruşturma kapsamında bugün tekrar gözaltına alındı. İstanbul başsavcılığı tarafından başlatılan soruşturma sonucunda, Alizade'nin bir klibinde 'esrar gibi' ifadesi kullanması tespit edilmişti. Daha önce serbest bırakılan Alizade, yabancı olduğu ve suça karıştığı gerekçesiyle sınır dışı edilmek üzereyken, polis merkezine her gün imza atmadığı için yeniden gözaltına alındı ve emniyet işlemlerinin ardından il göç idaresine teslim edileceği bildirildi.
5 Temmuz 2023

Uçan Süpürge Kadın Filmleri Festivali'nin konuğu İranlı yönetmen Manya Ekberi, sinemada kadınların güçten uzaklaştırıldığını ve temsilinin yok edildiğini belirtti. Ekberi, kadın bedeninin önce cinsel bir obje olarak kullanıldığını, sonra ise görüntülerden tamamen silindiğini ifade etti. İran'da kadınların zihinlerinin de savaşlar ve politikalarla kapatılmaya çalışıldığını söyledi. Kendi filmlerinde kadınları dayatılan güzellik algısının dışında tasvir etmeye çalıştığını ve İran sinema tarihinin rejim tarafından yok edildiğini dile getirdi.
2 Haziran 2023

İran'da Mahsa Emini'nin ölümünü protesto eden altı kişiye daha idam cezası verildi. Bu karar, İran Devrim Mahkemesi tarafından oy çokluğuyla alındı ve itiraz yolu açık bırakıldı. Mahsa Emini'nin ölümünün ardından başlayan ve ülke geneline yayılan protestolar sırasında birçok kişi gözaltına alınmış ve bazıları idamla yargılanmıştı. Daha önceki yargılamalarda en az 17 kişiye idam cezası verilmiş ve bunlardan yedisinin cezası infaz edilmişti.
14 Kasım 2024

İstanbul Kadıköy'de mayoyla dolaştığı için sosyal medyada görüntüleri yayılan ve gözaltına alınan bir kadın, 'ahlak ve toplum değerleri' ile ilgili kitaplar okuması şartıyla serbest bırakıldı. Anadolu Başsavcılığı, kadının sosyal medyada yayılan görüntüleri üzerine soruşturma başlatmıştı. Kadın, 'zincirleme olarak hayasız hareketlerde bulunmak' suçundan adli kontrol tedbirleri uygulanması istemiyle nöbetçi hakimliğe sevk edildi.
22 Eylül 2023
İşaretlediklerim