Danimarka'daki Aarhus Üniversitesi'nden bilim insanları, Birleşik Krallık merkezli Biobank'teki genetik verileri inceleyerek sigara içmenin zihinsel hastalıklara neden olduğunu ve hastaneye yatma riskini yüzde 250 artırdığını belirtti. Araştırmada, sigara içenlerin genellikle 30'larından sonra zihinsel rahatsızlıklar nedeniyle hastanede tedavi gördükleri ve sigaranın özellikle depresyon ve bipolar bozukluğa yol açtığı tespit edildi. Ayrıca, sigarayla ilişkilendirilen genleri taşıyan ancak sigara içmeyen kişilerin, bu genleri taşıyan ve sigara içen kişilere kıyasla ruhsal bozuklukların ortaya çıkma olasılığının daha düşük olduğu gözlemlendi.
2 Eylül 2023

Avrupa Çevre Ajansı tarafından yayınlanan bir raporda, Avrupa'da hava kirliliğinin her yıl 1200'den fazla çocuk ve gencin ölümüne yol açtığı belirtilmiştir. Raporda, hava kirliliğinin uzun vadede hastalık riskini artırdığı ve birçok Avrupa ülkesindeki hava kirleticilerinin seviyelerinin Dünya Sağlık Örgütü'nün belirlediği sınırların üzerinde olduğu uyarısı yapılmıştır. Nitrojen dioksit, ozon ve PM 2.5 partiküllerine maruz kalmak, çocukların akciğer fonksiyonlarını ve gelişimini olumsuz etkileyerek solunum ve kardiyovasküler hastalıklara neden olmaktadır.
24 Nisan 2023

Türk Tabipleri Birliği Pandemi Çalışma Grubu üyesi Güçlü Yaman, TÜİK'in 2020-2021 ölüm istatistiklerine göre pandemi döneminde Türkiye'de 217 bin fazladan ölüm olduğunu belirtti. 2019'da 435 bin kişi ölürken, 2020'de 507 bin 938, 2021'de ise 565 bin 594 kişi hayatını kaybetti. Covid-19 kaynaklı ölümler 2020'de 22 bin 136 iken, 2021'de 65 bin 198'e yükseldi. TÜİK'in iki yıl sonra açıkladığı bu veriler, Sağlık Bakanlığı'nın daha önce açıkladığı ölüm sayılarından çok daha yüksek.
23 Şubat 2023

Avrupa Uyuşturucu ve Uyuşturucu Bağımlılığını İzleme Merkezi'nin (EMCDDA) 2022 raporuna göre, İstanbul metamfetamin kullanımında Avrupa'daki 106 merkez arasında 10'uncu, Adana ise 16'ıncı sırada yer alıyor. Türkiye'de ilk metamfetamin 2009'da İstanbul'da ve İran kaynaklı olarak görüldü. 2016-2021 arasında her geçen yıl yakalanan metamfetamin miktarı arttı. 2022'nin ilk yedi ayında yakalanan miktar 8 bin 600 kilograma ulaştı. Türkiye'de 2016'da yüzde 3,5 olan yatarak metamfetamin tedavisine başvuru oranı, 2021'de yüzde 15,5 oldu.
25 Haziran 2023

KOAH, dünya genelinde yetişkin nüfusun onda birini etkileyen ve en yaygın üç ölüm nedeninden biri olan bir hastalıktır. Türkiye'de KOAH ölüm oranları Avrupa Birliği ortalamasından yüksek seyrediyor. Prof. Dr. Nurdan Köktürk ve Prof. Dr. Aylin Özgen Alpaydın, tütün dumanı, hava kirliliği ve iklim değişikliğinin KOAH için önemli risk faktörleri olduğunu vurguluyor. KOAH Hastaları Derneği Başkanı Prof. Dr. Mecit Süerdem, Türkiye'de 5 milyon KOAH hastası olduğunu ve hastaların üçte birinin geç tanı aldığını belirtiyor. Ayrıca düşük sosyoekonomik koşulların KOAH gelişimine katkıda bulunduğu ve erken tanının önemine dikkat çekiliyor.
17 Kasım 2023

Senex: Yaşlanma Çalışmaları Derneği'nin raporuna göre, Aralık ayında Türkiye genelinde 165 yaşlı şiddet, istismar, ihmal, hak ihlali ve ayrımcılığa maruz kaldı. Dernek başkanı Doç. Dr. Özgür Arun, yaş ayrımcılığının Türkiye'de arttığını belirtti. Rapor, medyaya yansıyan haberlerin analizine dayanıyor ve yaşlılara yönelik ihlallerin önlenmesi için farkındalık oluşturmayı amaçlıyor. Araştırmalar, yaşlılara yönelik şiddet ve ihlallerin yaygın olduğunu ve çoğunlukla yoksul yaşlıları etkilediğini gösteriyor.
30 Ocak 2023

Britanya'da en az 130 kişinin intiharına yol açan zehri satan Leonid Zakutenko adlı kişinin kimliği, BBC muhabirinin gizli bir alıcı olarak yaptığı araştırma sonucu deşifre edildi. Zakutenko, Britanya'ya haftada beş koli zehir gönderdiğini itiraf etti ancak ölümcül kimyasalı sattığını reddetti. Söz konusu kimyasal, küçük dozlarda bile ölümcül olabiliyor ve Britanya'da sadece meşru amaçlar için kullanılan şirketlere satılabiliyor. Londra Queen Mary Üniversitesi'nden Profesör Amrita Ahluwalia'nın analizlerine göre, bu kimyasal 2019'dan bu yana Britanya'da 130'dan fazla ölümle bağlantılı olabilir.
2 Mart 2024

Mustafa Aşkın, borsaya yapılan yüklemenin dopingli bir atlete benzediğini ve bu durumun sürdürülebilir olup olmadığı konusunda şüpheler olduğunu belirtti. Kahramanmaraş merkezli depremler sonrası borsanın açık tutulması ve hükümetin aldığı önlemlerle borsada yaşanan yükselişe değindi. Aşkın, orta vadeli olarak borsadan olumlu beklentilere sahip olduğunu, ancak kısa vadeli seviyeleri yüksek ve spekülatif bulduğunu ifade etti.
22 Şubat 2023

Columbia Üniversitesi'nden bir araştırma ekibi, 60 yaş ve üstü 3 bin beş yüzden fazla gönüllü üzerinde multivitaminlerin hafıza ve düşünme becerileri üzerindeki etkisini inceledi. Katılımcılar rastgele iki gruba ayrılarak birine multivitamin diğerine plasebo verildi. Üç yıl süren çalışmada, multivitamin alan grup anında hatırlama testinde plasebo grubuna göre daha iyi sonuçlar elde etti. Özellikle kardiyovasküler hastalık öyküsü olan katılımcılarda multivitamin kullanımının bilişsel puanları iyileştirdiği gözlendi.
17 Haziran 2023

Bilim insanları, ortalama 47 yaşındaki 6 bin 500'den fazla yetişkin üzerinde yapılan bir araştırmaya dayanarak, vücudun yaşlanma sürecini altı yıl yavaşlatabilecek sekiz sağlık önlemi saptadı. Bu önlemler arasında sağlıklı beslenme, fiziksel aktivite artışı, sigarayı bırakma, yeterli uyku, sağlıklı kilo, kolesterol kontrolü, kan şekeri ve kan basıncı yönetimi bulunuyor. Araştırmacılar, bu önlemleri 'Hayatın Sekiz Esası' olarak adlandırıyor ve kardiyovasküler sağlığı iyi olan kişilerin biyolojik olarak gerçek yaşlarından daha genç olduklarını belirtiyor.
6 Kasım 2023

Florida Üniversitesi Onkoloji Anabilim Dalı öğretim üyesi Dr. İlyas Şahin, kolorektal kanser vakalarının gençlerde yılda yüzde 1-2 oranında arttığını açıkladı. Türkiye'de 50-70 yaş arası bireyler için gaitada gizli kan testi ve 50 yaş üstü için her 10 yılda bir kolonoskopi öneriliyor. Kolorektal kanser Türkiye'de en sık görülen üçüncü kanser türüdür. Amerikan Kanser Derneği raporuna göre, genç hastalarda kolorektal kanser oranı artıyor ve bu durum çevresel ve beslenme faktörlerine bağlanıyor. Dr. Şahin, erken teşhisin önemini vurgulayarak, aile öyküsü olan bireylerin daha erken yaşta tarama yaptırması gerektiğini belirtti. Ayrıca, sağlıklı beslenme ve yaşam tarzının kanser riskini azaltabileceğini ifade etti.
22 Mart 2023

Türkiye'de yapılan bir araştırma, ülkedeki kalp yetersizliği hastalığının durumunu ortaya koydu. 2016-2022 yılları arasında 2 milyon 722 bin 151 kişi üzerinde yapılan çalışma, Türkiye'de her yüz kişiden ikisinin kalp yetmezliği hastası olduğunu ve hastalığın Avrupa ülkelerine kıyasla 8-10 yıl daha genç yaşta başladığını gösterdi. Araştırma, kalp yetersizliği sıklığının kadınlarda erkeklere göre daha yüksek olduğunu ve genç hastaların prevalansının endişe verici olduğunu belirtti. Ayrıca, düşük sosyoekonomik koşullarda yaşayan hastaların hayatta kalma oranının yüksek olduğu ve sağlık sigortası sisteminin (SGK) bu durumda kritik bir rol oynadığı tespit edildi.
9 Şubat 2024

Türkiye'de hem e-sigara hem de esrar satışı yasak olmasına rağmen, e-ticaret siteleri üzerinden kenevirli e-sıvılar satılmaktadır. Sağlığa Evet Derneği'nin yaptığı çalışmaya göre, 300'den fazla yasadışı ürün internet üzerinden pazarlanmaktadır. İstanbul Tabip Odası, Türk Toraks Derneği ve Sağlığa Evet Derneği, tütün ve e-sigara kullanımının halk sağlığı üzerindeki olumsuz etkilerine dikkat çekmek için ortak bir toplantı düzenledi. Prof. Dr. Elif Dağlı, e-sigara ve kenevir kullanımının özellikle gençler arasında hızla yayıldığını ve bu ürünlerin beyin gelişimine zarar verdiğini belirtti.
4 Nisan 2024

Türkiye, tütün kullanımında Avrupa'daki 27 ülke arasında artış gösteren tek ülke olarak dikkat çekiyor. 2012'den sonra tütün kullanım sıklığı ve yasal sigara tüketimi önemli ölçüde arttı. Çocuklar arasında da tütün kullanımı alarm verici düzeylere ulaştı. Sağlık Bakanlığı ve diğer kurumların raporları, tütünle mücadelenin yetersiz kaldığını gösteriyor. İstanbul Tabip Odası, Türk Toraks Derneği ve Sağlığa Evet Derneği gibi kuruluşlar bu duruma dikkat çekerek, mevcut yasaların kararlılıkla uygulanması gerektiğini vurguluyor.
2 Nisan 2024

CHP Yalova Milletvekili Tahsin Becan, Türkiye'de son 20 yılda 15 yaşından küçük 1673 çocuğun intihar ettiğini açıkladı. Ekonomik krizin derinleştiği son iki yılda 15 yaş ve altı çocuk intiharları yüzde 40 arttı. Becan, intihar eden çocukların yüzde 53'ünün kız olduğunu ve bu durumun dikkate alınması gerektiğini belirtti. Ayrıca, intihar eden her 33 kişiden birinin 15 yaşından küçük olduğunu ve bu durumun çocukların maruz kaldığı olumsuz etkilerin, stresin, baskının, travmaların veya psikososyal sorunların arttığını gösterdiğini ifade etti.
23 Temmuz 2023

Ankara'nın Keçiören ilçesinde bir apartmanda böcek ilacı kullanımı sonucu iki kişi hayatını kaybetti ve biri ağır olmak üzere 10 kişi etkilendi. Olayla ilgili gözaltına alınan beş kişiden üçü serbest bırakılırken, iki ilaçlama firması çalışanı 'taksirle ölüme ve yaralanmaya neden olma' suçlarından tutuklandı. Zehirlenme sonrası AFAD ve diğer ekiplerin çalışmaları devam ediyor ve apartmandaki kimyasal oranının hala yüksek olduğu belirlendi.
17 Haziran 2023

Türk Tabipleri Birliği Aile Hekimliği Kolu'nun yaptığı çalışmaya göre, Türkiye'nin birçok bölgesinde kızamık vakaları artış gösteriyor. Son altı ayda en çok vaka Bursa ve İstanbul'da bildirildi. Çalışmaya katılan aile hekimlerinin %6'sı 2023'te kızamık hastası gördüklerini belirtirken, aşı reddi nedeniyle son bir yılda 64 bin çocuğun aşısı yapılmadı. Sağlık Bakanı Fahrettin Koca, kızamığa bağlı ölüm iddialarını yalanladı ve durumun kontrol altında olduğunu ifade etti. Ancak TTB Başkanı Prof. Dr. Şebnem Korur Fincancı, ölüm belgelerinde gerçek sebeplerin yazılmadığını ve kızamık salgınının var olduğunu belirtti.
7 Temmuz 2023

Alzheimer hastalığının erken dönemlerinde kullanılan antikor tedavisi Donanemab, hastalığın ilerlemesini yüzde 30 oranında yavaşlatıyor. JAMA tıp dergisinde yayımlanan sonuçlar, Alzheimer tedavisinde yeni bir döneme işaret ediyor ve Britanya denetleme kurumu ilacı değerlendirmeye aldı. İlaç, günlük yaşam aktivitelerini sürdürmeyi kolaylaştırıyor ancak beyinde şişme gibi ciddi yan etkilere neden olabiliyor ve iki gönüllünün ölümüne yol açtı. Donanemab'in fiyatı ve piyasaya sürülme tarihi henüz belirsiz.
18 Temmuz 2023

Çin'de 60 yaş ve üzeri 29 bin kişi üzerinde yapılan 10 yıllık bir araştırma, sağlıklı yaşam tarzı faktörlerinin Alzheimer risk geni taşıyan bireylerde dahi hafıza kaybını yavaşlattığını ortaya koydu. Araştırmada, sağlıklı beslenme, düzenli fiziksel egzersiz, aktif sosyal ilişkiler, aktif bilişsel aktivite, sigara içmeme ve alkol kullanmama gibi altı faktör incelendi. Araştırma sonuçları 'British Medical Journal' dergisinde yayınlandı.
28 Ocak 2023

Türkiye'de bazı ebeveynler, çocuklarının aşılanmasına karşı çıktıkları gibi şimdi de yenidoğan bebeklerinden topuk kanı alınmasını reddediyorlar. Topuk kanı taraması, fenilketonüri (PKU), konjenital hipotiroidi gibi ciddi sağlık sorunlarının erken teşhis edilmesini sağlayarak tedavi şansını artırıyor. Sağlık Bakanlığı verilerine göre, yenidoğan tarama programları her yıl 12 binden fazla çocuğun sağlıklı bir yaşama başlamasına yardımcı oluyor. Akraba evliliklerinin yaygın olduğu Türkiye'de genetik hastalıkların görülme sıklığı artıyor. Türk Tabipleri Birliği ve diğer sağlık profesyonelleri, aşı ve topuk kanı taramalarının önemini vurgulayarak, ebeveynlerin bu konudaki yanlış bilgilendirilmelerine ve dirençlerine dikkat çekiyorlar.
26 Ocak 2023
İşaretlediklerim