Fransa Atom Enerjisi ve Alternatif Enerjiler Kurumu (CEA), dünyanın en güçlü manyetik rezonans görüntüleme (MRI) cihazı olan Iseult ile insan beyninin en net görüntüsünü yayınladı. Bu cihaz, 11,7 Tesla manyetik gücüne sahip olup, hastanelerde kullanılan cihazlara kıyasla çok daha hızlı ve detaylı görüntüler elde edebiliyor. 20 gönüllü üzerinde test edilen cihaz, neredeyse 4 dakikada en net beyin görüntüsünü elde etti. Iseult Projesi, nörodejeneratif hastalıklar ve psikiyatrik bozukluklar üzerine araştırmalar yapmayı hedefliyor ve bu ultra detaylı görüntülerin, Alzaymır ve Parkinson gibi hastalıkların teşhisinde önemli bir rol oynaması bekleniyor.
4 Nisan 2024

Boston Üniversitesi ekonomi profesörleri Tayfun Sönmez ve Utku Ünver, optimizasyon ve iktisadi tasarım prensiplerinden yararlanarak dünyanın ilk karaciğer çapraz nakil sistemini geliştirdi. Sistem, organın en efektif şekilde hastalara ulaştırılmasını sağlamak amacıyla tasarlandı. Sistem, ilk kez Malatya'daki İnönü Üniversitesi Turgut Özal Tıp Merkezi'nde kullanıldı ve dünyanın şimdiye kadarki en büyük karaciğer çapraz naklini gerçekleştirdi. Sönmez ve Ünver, ayrıca canlı vericiden alınan akciğerlerin de en doğru hastalara dağıtılmasının formülü ve bilgisayar yazılımını geliştirdi.
13 Ağustos 2023

Yapay zekâ modelleri, köpeklerin havlamalarına dayanarak cinsiyet, duygu ve cins belirleme konusunda ilerleme kaydediyor. Wav2Vec2 gibi modeller, insan konuşması kullanılarak eğitildiğinde daha başarılı sonuçlar veriyor. Çalışmada 74 köpeğin havlamaları kullanılarak modellerin doğruluğu test edildi ve insan konuşmasıyla eğitilen modelin daha başarılı olduğu görüldü. Bu çalışmalar, köpeklerin gizli dilini çözme yolunda önemli bir adım olarak değerlendiriliyor.
8 Haziran 2024

Stanford Üniversitesi'ndeki bir araştırma ekibi, binlerce orta yaş ve üstü kişide yaptıkları kan testleriyle, sağlıklı görünen 50 yaş ve üstü beş yetişkinden birinde en az bir organın diğerlerine göre daha hızlı yaşlandığını tespit etti. Araştırma, 11 ana organ ve doku üzerinde yoğunlaşarak, bu organlardan kaynaklanabilecek hastalıkları öngörmeye yardımcı olabilir. Araştırmacılar, bulguların daha geniş bir örnekleme ile teyit edilmesi durumunda, hızlı yaşlanan organlar için önleyici tedavilerin başlatılabileceğini belirtiyor.
7 Aralık 2023

Türkiye Sağlık Enstitüleri Başkanlığı'nın (TÜSEB) Teknofest 2024 kapsamında düzenlediği Sağlıkta Yapay Zekâ Yarışması'na son üç yılda başvuru sayısı 10 kat artarak 5 bin 393 takıma ulaştı. Sağlıkta İşbirliği Platformu'nun kurucusu Prof. Dr. Melih Bulut, yapay zekanın sağlık alanında önemli bir potansiyel taşıdığını ve daha fazla desteklenmesi gerektiğini belirtti. Ayrıca, Türkiye'de yapay zeka destekli sağlık uygulamalarının 2024-2028 Stratejik Planı'na dahil edildiği ve 2030'da dijital sağlık iş hacminin 11 milyar dolar olacağı tahmin ediliyor. Sanayi ve Teknoloji Bakanlığı'nın Turcorn 100 Programı'na seçilen 15 Turcorn adayından ikisi sağlık alanında faaliyet gösteriyor.
16 Mart 2024

Tokyo Üniversitesi'ndeki bilim insanları, laboratuvar ortamında insan cildine benzeyen, kendi kendini onarabilen ve gülümseyebilen bir robot yüz üretti. Bu sentetik deri, kolajen bazında insan derisi hücresinden yapılarak robota yapışıyor ve insan bağlarını taklit ediyor. Araştırmacılar, ileride ter bezleri, gözenekler ve sinir gibi özellikler ekleyerek cildi gerçek cilde en yakın hale getirmeyi hedefliyor. Bu gelişme, insansı robotların geliştirilmesi ve kozmetik ürünlerin test edilmesinde yenilikçi uygulamalara fırsat verebilir.
1 Temmuz 2024

Meta, OpenAI ve Google arasındaki yapay zeka rekabetine katılarak Bukalemun adlı yeni çok modlu yapay zeka modelini tanıttı. Bu model, metinler, resimler, ses kayıtları ve videolar gibi çeşitli medya biçimlerini işleyebiliyor. Bukalemun, erken füzyon belirteci tabanlı karma modeller dizisinden oluşuyor ve birden fazla girdiyi bir araya getirebiliyor. Meta, bu modelin kötü amaçlı kullanımını önlemek için yapay zeka görsellerini etiketleyeceğini de belirtti.
23 Mayıs 2024

ABD'deki Mayo Clinic, Google tarafından geliştirilen ve tıbbi bilgilerle ilgili soruları yanıtlamak üzere tasarlanmış yapay zeka sohbet robotu Med-PaLM 2'yi nisandan beri test etmektedir. The Wall Street Journal'ın haberine göre, bu robot özellikle doktorlara sınırlı erişimi olan ülkeler için yararlı olabilir. Ancak Med-PaLM 2'nin şu an için mükemmel olmadığı, doktorların verdiği cevaplara kıyasla daha fazla yanlışlık ve alakasız bilgi içerdiği belirtilmiştir. Yine de muhakeme ve kanıt gösterme gibi konularda doktorlarla benzer performans sergilediği ifade edilmiştir.
10 Temmuz 2023

Sydney Üniversitesi araştırmacıları, günlük 4,5 dakikalık yoğun fiziksel aktivitenin bazı kanser türlerine yakalanma riskini yüzde 32’ye varan oranda azaltabileceğini ortaya koyan bir araştırma yaptı. Araştırmada, 22 binden fazla kişi yedi yıl boyunca gözlemlendi ve fiziksel aktiviteyle ilintili 13 kanser türü incelendi. Araştırmada, yoğun ev işi, hızlı yürüyüş ve merdiven çıkma gibi kısa süreli aktivitelerin kanser riskini azalttığı belirlendi.
31 Temmuz 2023

Covid-19’a karşı aşı geliştiren BioNTech’in kurucularından Uğur Şahin, kanser için geliştirdikleri ilacın üç sene sonra piyasaya sürülebileceğini ifade etti. Şahin ve eşi Prof. Dr. Özlem Türeci, özellikle bağırsak kanseri olmak üzere çeşitli kanser türlerini hedefleyen tedaviler üzerinde uzun yıllardır çalışıyorlar. İlaçların vücudun kansere karşı kendi savunma reaksiyonunun güçlendirilmesini hedeflediğini belirten Şahin, Covid-19 pandemisi sonrasında çalışmalarının yüzde 80’inini kanserle mücadeleye ayırdığını da ekledi.
23 Ağustos 2023

1990'lı yıllardan bu yana kanser ölüm oranları, çeşitli önleme programları ve tedavi yöntemleri sayesinde düşüş göstermiş ve son 30 yılda %33'lük bir azalma yaşanmıştır. Ancak pandemi döneminde sağlık sistemine erişimde yaşanan zorluklar nedeniyle ileri evre kanser tanılarında artış beklenmektedir. Türkiye'de her yıl yaklaşık 200 bin kişi kanser teşhisi almaktadır ve en sık görülen kanser türleri arasında meme, tiroid, rahim ve akciğer kanserleri bulunmaktadır. Ayrıca, HPV aşısının rahim ağzı kanserini azalttığı ve Türkiye'de DSÖ'nün önerdiği kolorektal, meme ve rahim ağzı kanserleri için ücretsiz tarama programları bulunduğu belirtilmiştir.
4 Şubat 2023

ABD merkezli yapay zeka şirketi Anthropic, Claude 3.5 Sonnet adlı en hızlı yapay zeka modelini tanıttı. Bu model, karmaşık talimatları kavrama, mizahı anlama ve yüksek kaliteli içerik yazma konularında önemli gelişmeler gösteriyor. Ayrıca, Claude 3.5 Sonnet, bağımsız olarak kod yazma ve düzenleme yeteneğine sahip. Anthropic, Amazon ve Google tarafından destekleniyor ve eski OpenAI çalışanları tarafından kuruldu.
20 Haziran 2024

Bilim insanları, 10 dakikalık bir beyin taraması ile demansı, gözle görülür semptomlar ortaya çıkmadan yıllar önce tespit edebilecek bir yöntem geliştirdi. Londra Queen Mary Üniversitesi'nden Prof. Charles Marshall liderliğindeki araştırma, fonksiyonel MRI (fMRI) taramaları kullanarak beynin varsayılan mod ağındaki (DMN) değişiklikleri inceledi. Yapay zeka algoritmaları ile riskli kişileri teşhisten dokuz yıl öncesine kadar yüzde 80 doğrulukla tespit edebilen model geliştirildi. Araştırma sonuçları Nature Mental Health dergisinde yayınlandı ve daha fazla araştırma yapılması gerektiği belirtildi.
8 Haziran 2024

Çin'in Zhejiang eyaletinde iki yıldır geçmeyen öksürük şikayetiyle hastaneye başvuran 54 yaşındaki Xu'nun akciğerinde kötü huylu tümör olduğu sanıldı. Yapılan testler sonucunda, akciğerindeki kitlenin aslında iki yıl önce yemek yerken boğazına kaçan bir acı biber parçası olduğu anlaşıldı. Bu olay, yanlış teşhis ve tedavi süreçlerinin önemini bir kez daha gözler önüne serdi.
24 Temmuz 2024

Humane şirketi tarafından geliştirilen yapay zeka destekli Ai Pin, ekranı ortadan kaldırarak lazer mürekkebinin yansıdığı eller üzerinde çalışan bir teknoloji sunuyor. Akıllı saat boyutundaki bu cihaz, avuç hareketleriyle menüler ve deneyimler oluşturabiliyor, fotoğraf ve video çekimi gibi özellikler sunuyor, ayrıca sesli komutlar ve tercümanlık hizmeti gibi işlevlere sahip. Ai Pin, Mobil Dünya Kongresi'nde tanıtıldı ve Microsoft, OpenAI gibi büyük şirketlerle ortaklık kurdu. Cihaz, ABD'de 699 dolar başlangıç fiyatı ve aylık 24 dolarlık abonelik ücretiyle satışa sunulacak.
28 Şubat 2024

Türkiye'nin ilk robotik jiroskopik radyocerrahi cihazı, Hacettepe Üniversitesi Tıp Fakültesi Onkoloji Hastanesi'nde hizmete girdi. Prof. Dr. Gökhan Özyiğit, cihazın baş, boyun kanserleri ve beyin bölgesindeki hastalıkların yanı sıra bazı iyi huylu tümörlerin tedavisinde de kullanılacağını belirtti. Cihaz, genel anestezi gerektirmeden, hastaların bilinci açıkken tedavi imkanı sunuyor ve tedavi süresi hastalığın durumuna göre 20 dakika ile 1 saat arasında değişiyor. X ışınlarının yüksek enerjisi sayesinde, tümörlü hücreler hedef alınırken sağlıklı hücreler korunabiliyor.
20 Şubat 2024

New York Üniversitesi Grossman Tıp Okulu'ndan araştırmacılar, fareler üzerinde yaptıkları çalışmada, kök hücrelerin kıl köklerinde hareket edebildiğini keşfettiler. İnsanlarda da bulunan melanosit kök hücrelerine odaklanan ekip, sıkışmış kök hücrelerin hareketini sağlayarak saç beyazlamasını tersine çevirebilecek veya önleyebilecek potansiyel bir yol bulabileceklerini belirttiler. Araştırma ekibi, kök hücrelere hareketliliği geri kazandırma veya onları hareket ettirme yollarını araştırmayı planlıyor.
20 Nisan 2023

OpenAI, GPT-4 büyük dil modelini, hiçbir izin almadan bir milyon saatten fazla YouTube videosunun metne çevrilmiş halleriyle gizlice eğitti. Bu durum, yapay zeka şirketlerinin telif haklarını ihlal ederek modellerini nasıl eğittiklerini ve hak sahiplerine adil bir tazminat ödemeden veri topladıklarını gözler önüne seriyor. New York Times, bu konuda bir makale yayınladı ve OpenAI ile Microsoft'u telif hakkı ihlaliyle suçlayan bir dava ile karşı karşıya. Yapay zeka şirketlerinin bu tür eylemleri, telif hakkı yasalarının gri alanlarını ve adil kullanımı tartışmaya açıyor.
12 Nisan 2024

Almanya Havacılık ve Uzay Merkezi'nden bir ekip, robotların dahili sensörlerinden aldığı sinyalleri yorumlayarak dışarıdan uygulanan güç ve baskıyı tespit edebilmesi için yapay zeka kullandı. Bu yeni yaklaşım, maliyeti yüksek biyometrik deri ve sensörlere olan ihtiyacı ortadan kaldırıyor. Araştırmacılar, robotların özel dokunma sensörlerine ihtiyaç duymadan fiziksel etkileşimleri algılayabilmesini sağlayan sanal düğmeler geliştirdi. Bu gelişme, insanların robotlarla etkileşimi için yeni potansiyel yöntemler sunabilir.
27 Ağustos 2024

Sunday Times gazetesi, Covid-19 virüsünün Vuhan Viroloji Enstitüsü'nden kaza sonucu sızdığına dair bulgulara ulaştığını iddia etti. ABD'li yetkililer, virüsün Çin tarafından biyolojik silah olarak kullanılma amacıyla geliştirildiğini öne sürdü. Vuhan'daki laboratuvarda yarasalardan elde edilen corona virüsler üzerinde işlev kazandırma çalışmaları yapıldığı, bu çalışmaların ABD Ulusal Sağlık Enstitüsü tarafından finanse edildiği ve ABD'li virolog Ralph Baric'in bu teknikler konusunda yol gösterici olduğu belirtildi. Ayrıca, Çin'in bilinmeyen bir virüse işlev kazandırarak ölümcül hale getirme ve ardından aşı geliştirme çalışmalarının biyolojik silah kullanma niyetine işaret ettiği iddia edildi.
12 Haziran 2023
İşaretlediklerim