Van'ın Çatak ilçesindeki Kaniya Bekan Nekropolü'nde yürütülen arkeolojik kazılarda, 3 bin 200 yıl öncesine ait olduğu değerlendirilen iskeletlerin kafataslarında beyin ameliyatı izleri tespit edildi. Yaklaşık 400 insan iskeletinden 30'unda görülen bu izler, antik çağlarda kullanılan dört farklı cerrahi tekniği gösteriyor. Van Yüzüncü Yıl Üniversitesi'nden Doç. Dr. Hakan Yılmaz'ın açıklamalarına göre, ameliyat edilen bireylerin yüzde 60'ı iyileşmiş, bu da dönemin cerrahi başarısını ortaya koyuyor.
27 Kasım 2023

Bilim insanları, yaklaşık 247 milyon yıl önce Avustralya'da yaşadığı düşünülen yeni bir amfibi türü keşfetti. Araştırmacılar, 1990'lı yıllarda Yeni Güney Galler eyaletinde bulunan hayvanın fosilleşmiş kalıntıları üzerinde neredeyse 30 yıldır çalışıyor. Yeni keşfedilen türe, Latince'de 'kumda sırt üstü ilerleyen' anlamına gelen Arenaepeton supinatus ismi verildi. Bilim insanları, etobur olduğu düşünülen amfibinin bir zamanlar Sydney'in tatlı su göllerinde ve akarsularında yaşadığını söylüyor.
10 Ağustos 2023

Arkeologlar, 1845'te Kuzeybatı Geçidi'ni bulmak üzere yola çıkan ve kaybolan HMS Erebus gemisinin enkazında yüzlerce iyi durumda eşya buldu. Buluntular arasında bir termometre, deri ciltli bir kitap kapağı, pirinç makaralı bir olta, deri bir ayakkabı, saklama kavanozları ve ilaç şişesi gibi eşyalar yer alıyor. Geminin ve mürettebatının akıbeti, Britanya kutup araştırmaları tarihindeki en büyük felaketlerden biri olarak kabul ediliyor. Şimdiye kadar insan kalıntılarına rastlanmadı.
29 Ocak 2024

Kuzey ve batı Avrupa'da 15 bin yıl önce yaşayan Magdaleniyen kültüründe yamyamlık, yaygın bir cenaze ritüeliymiş. İnsanlar ölülerini zorunluluktan değil, kültürlerinin bir parçası olarak yiyordu. Araştırmada, çeşitli Avrupa ülkelerindeki 59 Magdaleniyen bölgesi incelendi ve 25'indeki mezar kültürü yorumlandı. Araştırmacılar, 15 bölgede çiğneme izleri olan insan kalıntıları, kesik izleri olan kafatası kemikleri ve iliğini çıkarmak için kasıtlı olarak kırılmış kemiklere rastladı. Bu bulgular, yamyamlığın Magdaleniyen kültüründe yaygın olduğunu ve beslenme amaçlı değil, bir gömme ritüeli olarak benimsendiğini gösteriyor.
6 Ekim 2023

Nebraska-Lincoln Üniversitesi'nden 21 yaşındaki bilgisayar mühendisliği öğrencisi Lufe Farritor, Herculaneum belgelerindeki bir kelimeyi çözen ilk insan oldu. Farritor, papirüslerdeki kömürleşmiş antik harfleri tespit eden bir yapay zeka programı geliştirdi ve 10 kadar harfi bulmayı başardı. Papirüs uzmanları, daha sonra, antik Yunanca'da imparatorluk rengi olarak kabul edilen, mor ve kızıl karışımı renk için kullanılan 'porfiro/πορφυρας' kelimesini bulmayı başardı.
23 Ekim 2023

Glasgow Müzesi, Fransız heykeltıraş Auguste Rodin’e ait 3 milyon sterlin değerindeki bir heykelin kaybolduğunu duyurdu. Heykel, Rodin’in ünlü ‘Les Bourgeois de Calais’ grubunun bir parçasıydı ve şu anda Glasgow’un sanat koleksiyonlarında bulunmuyor. 1901 yılında Rodin’den satın alınan alçı heykel, 1949 yılında Kelvingrove Park’ta sergilendi. Şu anda kayıp veya çalıntı olarak listelenen yaklaşık bin 750 parça arasında yer alıyor.
19 Ekim 2023

Meksika'nın düşük gelirli bir mahallesinde büyüyen ve otizmli olan Adhara Pérez Sánchez, okulda zorbalığa maruz kaldıktan sonra Yeteneklere Dikkat Merkezi'ne (CEDAT) gönderildi ve burada IQ'sunun 162 olduğu tespit edildi. Bu skor, Albert Einstein ve Stephen Hawking'in 160 IQ puanından daha yüksek. Adhara, ilkokulu beş, ortaokul ve liseyi altı yaşında tamamladı ve şu anda mühendislik alanında yüksek lisans yapıyor. Ayrıca Meksika Uzay Ajansı ile iş birliği yaparak genç kızların uzay araştırmalarına katılımını teşvik ediyor ve NASA'da astronot olmayı hedefliyor.
12 Mayıs 2023

James Webb Uzay Teleskobu (JWST), 19 spiral galaksinin son derece ayrıntılı görüntülerini çekti. Oxford Üniversitesi'ndeki bilim insanları, bu görüntülerin şimdiye kadar elde edilmiş en keskin uzay görüntüleri olduğunu belirtiyor. JWST, iki yıl önce yörüngeye fırlatılmış ve uzak nesneleri görüntüleyebilmek için hassas aletlerle donatılmıştı. Görüntüler, galaksilerin yapısı ve evrimi, yıldız oluşumu gibi konularda bilgi eksikliklerini tamamlamada önemli bir rol oynayacak.
1 Şubat 2024

Mısır'ın Aswan kentinde, 'Ölüler Şehri' olarak bilinen alanda 300'ü aşkın mumyanın bulunduğu bir mezarlık keşfedildi. Bu mezarlık, M.Ö. 6'ncı yüzyıl ile MS 9'uncu yüzyıl arasında yaklaşık 900 yıl boyunca kullanılmış. Kazılar sonucunda her mezarda 30 ila 40 cesedin kalıntısı bulundu ve bunların yüzde 30 ila 40'ı bebek ve gençlere ait. En iyi korunmuş mumyalar müzelere gönderilecek, diğerleri ise incelendikten sonra yerine konulacak.
1 Temmuz 2024

Bilim insanları, Avustralya'nın Yeni Güney Galler bölgesinde 'ekidnapus' adı verilen antik bir yaratığın fosilleşmiş çene kemiği parçalarını keşfettiler. Bu yeni tür, ornitorenk ve dikenli karıncayiyenlere benzerliği nedeniyle 'Opalios splendens' olarak adlandırıldı. Yaklaşık 100 milyon yıllık olduğu tahmin edilen fosiller, paleontolog Elizabeth Smith ve kızı Clytie tarafından bulundu ve Avustralya Müzesi'ne bağışlandı. Araştırma ekibi, bu keşfin bölgede daha fazla kazı yapılması için fon sağlanmasını teşvik edeceğini umuyor.
16 Haziran 2024

Panama'nın Cocle eyaletinde yer alan El Cano arkeolojik sahasında, 1300 yıldan daha eski olduğu tahmin edilen bir mezar bulundu. Panama Kültür Bakanlığı Kültür Mirası Ulusal Direktörü Linette Montenegro tarafından yapılan açıklamaya göre, mezar İspanyol öncesi döneme ait ve içerisinden iki ceset, çeyiz eşyaları, altın, seramik, göğüs kemeri, boncuklar, bilezikler, küpeler, altın kaplamalı çanta ve çeşitli kolyeler çıkarıldı. Mezarın dönemin hükümdarına ait olduğu öngörülüyor. Bölgede 2008 yılından bu yana arkeolojik kazılar devam ediyor.
5 Mart 2024

4 bin yıllık bir kafatası üzerinde yapılan araştırmalar, eski Mısırlı doktorların kanserli lezyonları cerrahi olarak çıkarmaya çalıştıklarına dair kanıtlar ortaya koydu. İspanya, Britanya ve Almanya'dan bilim insanları, Cambridge Üniversitesi'nin Duckworth Koleksiyonu'nda saklanan iki kafatası üzerinde çalışarak, kanserli lezyonların çevresinde kesik izleri buldular. Bu bulgular, insanlık tarihinde cerrahi kanser tedavisinin belgelenmiş ilk örneği olabilir. Araştırma sonuçları, Frontiers in Medicine dergisinde yayınlandı.
31 Mayıs 2024

Fas'ta, 66 milyon yıl önce okyanuslarda avlanan ve boyu bir katil balinaya yakın olan yaklaşık 8 metre uzunluğundaki 'Khinjaria acuta' isimli deniz kertenkelesinin fosili bulundu. Bu tür, hançeri andıran dişlere sahip olup, Tyrannosaurus rex ve Triceratops gibi dinozorlarla aynı dönemde yaşamış olabilir. 'Khinjaria acuta', mosasaur olarak bilinen dev deniz kertenkeleleri ailesinin bir üyesi ve günümüzde Komodo ejderlerinin ve anakondalarının uzaktan akrabasıdır. Araştırmacılar, bu canlıların yok oluşunun modern deniz besin zincirlerinde süper avcı türlerinin azalmasına yol açtığını belirtiyor.
6 Mart 2024

Avustralya ve Şili'den bilim insanları, Şili'nin Atacama Çölü'nde bulunan teleskoplar yardımıyla 'J0529-4351' isimli, Güneş'ten 500 trilyon kat daha parlak bir kuasar keşfetti. Bu kuasar, Dünya'dan 12 milyar ışık yılı uzaklıkta bulunuyor ve merkezindeki kara deliğin kütlesi Güneş'in 17 ila 19 milyar katı olarak tespit edildi. Araştırma sonuçları Nature Astronomy dergisinde yayımlandı.
19 Şubat 2024

İspanya'nın Carmona kentindeki bir antik Roma mezarında, 2 bin yıllık şarap bulundu. Bu keşif, şimdiye kadar sıvı halde bulunan en eski şarap olarak kabul ediliyor. Şarabın kimyasal analizleri Cordoba Üniversitesi'nden araştırmacılar tarafından yapıldı ve bu keşif, Roma cenaze uygulamaları ve cinsiyet rollerine dair yeni bilgiler sunuyor. Ayrıca, antik şarabın bileşimi, eski koruma teknikleri ve tarımsal uygulamalar hakkında da önemli ipuçları veriyor.
23 Haziran 2024

Güney Afrika Cumhuriyeti, nesli tükenme tehdidi altındaki gergedan türlerinin korunması konusunda öncü ülkelerden biri olmasına rağmen, 2023 yılında 499 gergedanın kaçak avcılar tarafından öldürüldüğü bildirildi. Ülkede kaçak avcılıkla mücadele amacıyla ciddi tedbirler alınmış ve avcılar ağır hapis cezalarına çarptırılmış olmasına rağmen, kaçak avcılıkta bir artış gözlemlendi. Güney Afrika, Afrika kıtasındaki gergedan nüfusunun yaklaşık üçte ikisine ev sahipliği yapmakta ve bu nüfus, 15 binden fazla gergedanı içermektedir.
28 Şubat 2024

NASA'nın James Webb Uzay Teleskobu, erken evren dönemine ait iki büyük kara deliğin birleştiğini ortaya çıkardı. Bu kara deliklerden biri Güneş'ten 50 milyon kat daha büyükken, diğeri ona yakın büyüklükte. Birleşmenin, Büyük Patlama'dan 740 milyon yıl sonra gerçekleştiği tespit edildi. Bu bulgu, bilinen en eski tarihli kara delik birleşmesi olarak kaydedildi.
17 Mayıs 2024

Galler'in Powys bölgesinde, Hay-on-Wye kasabası yakınlarında bir tepede parıldayan gümüş rengi bir monolit ortaya çıktı. Yaklaşık 3 metre boyundaki bu yapı, hafta sonu yürüyüş yapanlar tarafından fark edildi. Yapının kim veya ne tarafından yerleştirildiği konusunda net bir bilgi olmaması, sosyal medyada çeşitli spekülasyonlara yol açtı. Dünya genelinde benzer gizemli monolitlerin daha önce de görüldüğü ve bu tür olayların insanları hem şaşırttığı hem de meraklandırdığı belirtildi.
13 Mart 2024

Baobab ağaçlarının kökeni ve yayılımı üzerine yapılan DNA çalışmaları, bu ikonik ağaçların ilk olarak 21 milyon yıl önce Madagaskar'da ortaya çıktığını ve tohumlarının okyanus akıntılarıyla Avustralya ve Afrika'ya taşınarak farklı türlere dönüştüğünü ortaya koydu. Araştırmacılar, iklim değişikliği ve ormansızlaşma nedeniyle yok olma tehlikesiyle karşı karşıya olan baobabların korunması gerektiğini vurguladı. Baobablar, yerel kültürlerle derinden iç içe geçmiş olup, binlerce yıl yaşayabilen ve kurak mevsimlerde hayatta kalabilmek için gövdelerinde su depolayabilen ağaçlardır.
16 Mayıs 2024
İşaretlediklerim