ABD Ulusal Sağlık Enstitüleri'nin (NIH) araştırmasına göre, deterjan, parfüm ve kişisel bakım ürünlerinde bulunan bazı kimyasallar, kız çocuklarının ergenliğe daha erken girmesine neden oluyor. Bilim insanları, bu kimyasalların ergenlik sürecinde kilit rol oynayan belirli reseptörleri tetiklediğini tespit etti. Özellikle parfümlerde bulunan 'misk amberi' gibi bileşiklerin tehlikeli olabileceği belirtildi. Erken ergenliğin psikososyal sorunlar, obezite, diyabet, kardiyovasküler hastalık ve meme kanseri riskini artırabileceği vurgulandı.
11 Eylül 2024

NP İstanbul Beyin Hastanesi'nde yapılan toplantıda uzmanlar, sınavlara hazırlanan çocukların performans artırıcı ilaçlar kullanmasının uzun vadede bağımlılığa yol açabileceği konusunda ebeveynleri uyardı. Prof. Dr. Nevzat Tarhan, kontrol edilebilen stresin başarıyı artırabileceğini, ancak kontrol edilemeyen stresin öğrenme hızını yavaşlattığını belirtti. Ayrıca, ebeveynlerin çocuklarını başkalarıyla kıyaslamamaları ve onlara destek olmaları gerektiği vurgulandı. Uzmanlar, sınav kaygısının yönetilebilir olduğunu ve gerektiğinde medikal tedavilerin uygulanabileceğini ifade etti.
23 Mayıs 2024

Developmental Cognitive Neuroscience dergisinde yayımlanan bir araştırma, bağırsak mikrobiyotasının insan sağlığı üzerindeki önemini vurguluyor. Araştırma, bağırsaklardaki iltihaba neden olan kötü bakterilerin oranıyla yaşlanma etkileri ve spor performansı arasında güçlü bir bağ olduğunu gösteriyor. Bağırsakların durumu iyiyse, saç beyazlaması, saç dökülmesi, deride görülen kırışıklıklar ve kronik rahatsızlıklar en asgari seviyede görülürken, bedenin zindelik durumu da belirli oranda korunuyor. Araştırmayı yapan takımın sorumlusu Zsolt Radak, probiyotiklerin önemini vurgulayarak, bu dost bakterilerin beslenmesi ve güçlendirilmesi için fermente ürünlerin tüketilmesini önerdi.
5 Eylül 2023

ABD'nin Alabama eyaletinde yaşayan Kelsey Hatcher, uterus didelfis adı verilen ve her bin kadından üçünde görülen çift rahim rahatsızlığına sahip. Şu an 32 yaşında olan Hatcher, her iki rahminden de hamile kalmış durumda, bu durum milyonda bir ihtimal olarak değerlendiriliyor. Çift rahimli kişilerde düşük yapma, erken doğum gibi riskler daha yüksek olabiliyor. Hatcher'in doğum tarihi normal şartlarda Noel'i gösteriyor ve bu hamilelikle birlikte çiftin beş çocuğu olacak.
18 Kasım 2023

Nature dergisinde yayımlanan bir araştırmaya göre, yüksek yağlı besinlerle beslenen erkek farelerin sperminde bazı RNA türlerinin seviyeleri yükseldi ve bu farelerin yavrularında glukoz intoleransı gibi metabolik sorunlar gözlendi. Epidemiyolojik analizler, kilolu erkeklerin oğullarında da benzer sorunların ortaya çıktığını gösterdi. Utah Üniversitesi'nden araştırmacı Qi Chen, sağlıklı spermler için sağlıklı beslenmenin önemini vurguladı ve sağlıksız beslenmenin hem babanın hem de çocuğunun hayatını etkilediğini belirtti.
9 Haziran 2024

Harvard Üniversitesi tarafından yapılan bir araştırma, fiziksel işlerde çalışan 'mavi yakalı' erkeklerin sperm sayısının masa başı çalışan 'beyaz yakalı' erkeklere göre %50 daha fazla olduğunu ortaya koydu. Araştırma, 2005-2019 yılları arasında doğurganlık tedavisi görmek isteyen 377 erkekten alınan 950 sperm örneği üzerinde yapıldı. Fiziksel işlerde çalışan erkeklerin testosteron seviyelerinin de yüksek olduğu belirlendi. Araştırmanın genel nüfusa uygulanabilirliği konusunda bazı sınırlılıklar olduğu, ancak fiziksel aktivitenin erkek üreme sağlığını olumlu etkilediği vurgulandı.
1 Mart 2023

20 araştırmacı, 12 yıl süren bir çalışma sonucunda meyve sineğinin 3 bin 16 nöron ve 548 bin sinaps içeren beyninin detaylı bir şemasını oluşturdu. Bu çalışmanın sonuçları Science dergisinde yayınlandı. Gelişen görüntüleme teknikleri ve biyolojik bilgiler sayesinde sinirbilimi alanında önemli ilerlemeler kaydediliyor. Meyve sineğinin beyninin bu detaylı haritası, 'Zihin nedir?' ve 'Beyin nasıl düşünce üretir?' gibi sorulara bilimsel yanıtlar bulma yolunda atılmış önemli bir adımdır.
13 Mart 2023

Bilim insanları, demans riskini tahmin edebilecek bir araç geliştirmek amacıyla yapay zeka kullanarak bir milyondan fazla beyin taramasını inceleyecek. Edinburgh ve Dundee Üniversiteleri'ndeki araştırmacılar, NEURii adlı küresel bir araştırma projesi kapsamında İskoçya'daki hastalardan on yılı aşkın süredir elde edilen tomografi ve emar taramalarını analiz edecek. Bu çalışma, doktorların demans riskini daha iyi belirlemesine yardımcı olabilecek kalıpları tespit etmeyi hedefliyor. Ayrıca, toplanan veriler gelecekteki araştırmalar için kullanılacak ve demansın daha iyi anlaşılmasına katkı sağlayacak.
26 Ağustos 2024

Furniture at Work araştırmacıları tarafından yapılan bir çalışma, evden çalışmanın 70 yıl sonra insanların fiziksel görünümünde kalıcı değişikliklere neden olabileceğini öne sürüyor. Araştırmada, evden çalışan bir karakter olan 'Anna'nın, uygun olmayan çalışma koşulları nedeniyle sırtında kamburluk, gözlerinde şişlik ve ellerinde pençe şeklinde deformasyonlar oluşabileceği belirtiliyor. Ayrıca, hareketsiz yaşam tarzı ve yeterli temiz hava alamama durumları bağışıklık sistemi zayıflığı ve ruh sağlığı sorunlarına yol açabilir. Sağlık uzmanları, evden çalışanlara düzenli aralar vererek hareket etmelerini ve özel çalışma alanları oluşturmalarını öneriyor.
18 Haziran 2023

ABD'de North Carolina Üniversitesi tarafından yapılan üç yıllık bir araştırma, gençlerin sosyal medyayı sık kontrol etme alışkanlığının beyin gelişimlerini ve sosyal geri bildirimlere olan hassasiyetlerini etkilediğini ortaya koydu. Araştırmacılar, Kuzey Carolina'daki devlet okullarına giden 169 öğrenciyi takip ederek, sosyal medya kullanım sıklıklarını ve beyin görüntülerindeki değişimleri kaydetti. Bulgular, gençlerin sosyal ödüllere ve cezalara karşı daha hassas hale gelebileceğini ve bu durumun sosyal medya kullanım ihtiyacını artırabileceğini gösteriyor.
6 Ocak 2023

Apple Kadın Sağlığı Araştırması'na göre, menarş olarak bilinen ilk adet dönemine giriş yaşı giderek düşüyor ve adet döngüsünün düzenli hale gelmesi için gereken süre artıyor. Bu eğilim, özellikle ırksal azınlıklar ve düşük sosyoekonomik kökenden gelenler arasında belirgin. Çocukluk çağı obezitesi, beslenme kalıpları, psikolojik stres ve çevresel faktörler bu değişimlerin ardındaki başlıca nedenler olarak öne çıkıyor. Bu durum, sağlık eşitsizliklerini artırarak daha iyi halk sağlığı politikaları ve araştırmalarının önemini vurguluyor.
6 Haziran 2024

Almanya'daki Mainz Johannes-Gutenberg Üniversitesi'nin araştırmasına göre, 2001, 2002 ve 2003 doğumlu gençler, kendilerinden 10 yıl önce doğanlara kıyasla bekarlıktan önemli ölçüde memnun. Araştırma, 2008 ile 2021 yılları arasında yaklaşık 12 bin kişinin katıldığı anketlerin verilerini analiz etti. Psikolog Dr. Tita Gonzalez Aviles, özellikle Batı ülkelerinde bekarlığın sosyal açıdan daha kabul edilebilir hale geldiğini ve gençlerin bireysel yaşamaya daha fazla değer verdiğini belirtti.
26 Haziran 2024

ABD'deki Thomas Jefferson Üniversitesi'nden araştırmacılar, Mozart'ın müziğinin yeni doğmuş bebeklerde ağrı kesici etkisi olduğunu ortaya koydu. Araştırma, New York'taki bir hastanede yaklaşık iki günlük olan 100 bebeğin üzerinde gerçekleştirildi. Bebeklerin yarısına, standart bir topuk kanı alma işlemi öncesinde 20 dakika boyunca Mozart parçaları dinletildi. Sonuçta, Mozart dinletilen bebeklerin Yenidoğan Ağrı Ölçeği puanlamasında istatistiksel ve klinik açıdan anlamlı bir azalma gösterdiği belirlendi.
29 Ağustos 2023

Yeni bir araştırma, göz renginin çekicilik üzerinde hiçbir etkisi olmadığını ortaya koydu. Amsterdam Üniversitesi ve Kaliforniya Üniversitesi'nden araştırmacıların da bulunduğu uluslararası bir ekip, altı deney sonucunda daha küçük göz bebeği ve daha büyük irislere sahip kişilerin daha çekici bulunduğunu belirledi. Araştırma, göz renginin algılanan çekicilikte önemli bir rol oynamadığını gösterdi.
9 Temmuz 2024

Fransa'da yapılan bir araştırma, kafein tüketiminin demans ve Alzheimer hastalığının ilerleme riskini azaltabileceğini ortaya koydu. 2010-2015 yılları arasında hafif bilişsel bozukluk veya Alzheimer teşhisi almış 263 kişinin verileri incelendi. Araştırma, düşük kafein tüketiminin hafif bilişsel gerileme riskini artırdığını ve beta-amiloid protein birikimiyle ilişkili olduğunu buldu. Ancak, kafein tüketiminin Alzheimer semptomları üzerindeki etkilerini tam olarak anlamak için daha fazla araştırmaya ihtiyaç olduğu belirtildi.
15 Ekim 2024

Türkiye'de bazı ebeveynler, çocuklarının aşılanmasına karşı çıktıkları gibi şimdi de yenidoğan bebeklerinden topuk kanı alınmasını reddediyorlar. Topuk kanı taraması, fenilketonüri (PKU), konjenital hipotiroidi gibi ciddi sağlık sorunlarının erken teşhis edilmesini sağlayarak tedavi şansını artırıyor. Sağlık Bakanlığı verilerine göre, yenidoğan tarama programları her yıl 12 binden fazla çocuğun sağlıklı bir yaşama başlamasına yardımcı oluyor. Akraba evliliklerinin yaygın olduğu Türkiye'de genetik hastalıkların görülme sıklığı artıyor. Türk Tabipleri Birliği ve diğer sağlık profesyonelleri, aşı ve topuk kanı taramalarının önemini vurgulayarak, ebeveynlerin bu konudaki yanlış bilgilendirilmelerine ve dirençlerine dikkat çekiyorlar.
26 Ocak 2023

ABD Gıda ve İlaç İdaresi (FDA), doğum sonrası depresyonu tedavi eden ilk ağızdan alınan ilaca onay verdi. Bu ilaç, lohusalıkta düşen progesteron hormonunun vücuttaki açığını telafi eden kimyasalı içeriyor ve 14 gün boyunca, günde bir kez alınıyor. Türkiye'de bu ilaç henüz bulunmuyor. Doğum sonrası depresyon, annelerin işlevselliğini önemli ölçüde azaltır ve tıbbi tedavi gerektirir. Türkiye'de annelerin yüzde 6.3-50.7'sinde postpartum depresyon belirtileri bulunuyor.
16 Ağustos 2023

Biyolog David Sinclair ve ekibi, yaşlanma sürecinin ileri ve geri götürülebilen bir süreç olduğunu deneylerle kanıtladı. Yapılan deneylerde yaşlı ve kör farelere görme yetisi geri kazandırıldı, beyin gençleştirilerek bilişsel beceriler artırıldı ve daha sağlıklı kas ve böbrek dokusu oluşturuldu. Ayrıca genç fareler üzerinde yapılan müdahalelerle yaşlanma süreci hızlandırıldı. Bu bulgular, yaşlanmanın DNA hasarından kaynaklandığına dair bilimsel inanca meydan okuyor ve yaşlanmanın bir bilgi kaybı olduğu teorisini öne sürüyor.
13 Ocak 2023

Oxford, Bristol, Exeter Üniversiteleri ve Doğu Finlandiya Üniversitesi'nden bilim insanlarının yaptığı ortak araştırma, çocukluk ve gençlik dönemlerindeki hareketsiz yaşam tarzının atardamar sertleşmesini artırdığını ortaya koydu. Araştırmada, 11 ila 24 yaşları arasındaki bin 339 kişi üzerinde 13 yıl boyunca yapılan incelemeler sonucunda, günde 6 saatten 9 saate çıkan hareketsizlik süresinin atardamar sertleşmesini yaklaşık yüzde 10 artırdığı bulundu. Ayrıca, yaşlanmanın atardamar sertliğini artırdığı ve bu durumun yetişkinlerde genç yaşta ölüm riskini yüzde 47 artırabileceği, günde en az 3 saatlik hafif fiziksel aktivitenin ise atardamar sertleşmesi riskini en aza indirebileceği belirtildi.
27 Mart 2024

Danimarka'da Aarhus Üniversitesi araştırmacıları tarafından yürütülen bir çalışma, 1996-2018 yılları arasındaki sağlık kayıtlarını inceleyerek migren hastalarının iskemik inme ve kalp krizi riskinin daha yüksek olduğunu ortaya koydu. Araştırma, migren hastası kadın ve erkeklerde iskemik inme riskinin eşit olduğunu, ancak migreni olan kadınlarda hemorajik inme ve kalp krizi riskinin daha yüksek olabileceğini belirtti. İskemik inme, kan pıhtısının beyne giden damarı tıkamasıyla, hemorajik inme ise beyindeki bir damarın patlaması sonucu meydana geliyor.
15 Haziran 2023
İşaretlediklerim