Finlandiya'da yapılan bir araştırma, 40 yaşından önce menopoza giren kadınların otoimmün hastalıklara yakalanma riskinin arttığını ortaya koydu. Araştırma, 20 bin kadının sağlık verilerini en az 12 yıl boyunca takip etti ve erken menopoza giren kadınların otoimmün hastalıklara 2,6 kat daha yatkın olduğunu belirledi. Araştırma sonuçları, Britanya'da Oxford Üniversitesi'nin Human Reproduction dergisinde yayınlandı. Uzmanlar, doktorların bu artan riskin farkında olması gerektiğini vurguladı.
26 Eylül 2024

Geniş çaplı bir araştırma, çocukların yemek seçme alışkanlıklarının ebeveynlik tarzından ziyade genetik etkenlerden kaynaklandığını ortaya koydu. Çocuk Psikolojisi ve Psikiyatri Dergisi'nde yayınlanan çalışmada, tek ve çift yumurta ikizlerinin beslenme alışkanlıkları karşılaştırıldı ve genetik faktörlerin etkisi belirlendi. Araştırma, yemek seçmenin 16 aylıkken yüzde 60 oranında genetik etkenlere bağlı olduğunu ve bu oranın 3 ile 13 yaş arasında yüzde 74'e yükseldiğini gösterdi.
28 Eylül 2024

ABD'nin Los Angeles kentindeki Smidt Kalp Enstitüsü'nde yapılan bir araştırma, kalp krizinin bir gün önce uyarı verebileceğini belirtti. Araştırmada, 18 ve 85 yaşları arasındaki hastaların verileri incelendi ve kalp krizinden önce belirgin semptomlar tespit edildi. Bulgulara göre, kadınlarda nefes darlığı, erkeklerde ise göğüs ağrısı kalp krizinin belirgin işaretleri olarak görülüyor. Araştırmacılar, bu işaretlerin anlaşılmasının, yüzde 90 oranında ölümcül olan ani kalp krizlerini önlemede doktor ve hastalara yardımcı olabileceğini belirtiyor.
2 Eylül 2023

Türk Tabipleri Birliği Kadın Hekimlik ve Kadın Sağlığı Kolu'ndan Dr. Aslı Davas, deprem bölgesindeki kötü koşullar ve travmalar nedeniyle erken doğumlar, düşükler ve anne-bebek ölümlerinin artabileceği konusunda uyarıda bulundu. Hatay, Adıyaman ve Malatya'da 35 binin üzerinde gebe olduğu ve bu gebelerin sağlık hizmetlerine acil ihtiyaç duyduğu belirtildi. Sağlık Bakanlığı'ndan sahadaki doğumlar için gerekli ekipmanların dağıtılması ve günlük olarak doğum yapılacak merkezlerin bilgilerinin paylaşılması talep edildi. Ayrıca afetlerde zarar görebilecek gruplar için güvenlik ve cinsel şiddetin önlenmesi konusunda önlemler alınması gerektiği vurgulandı.
11 Şubat 2023

ABD Brown Üniversitesi'nden araştırmacılar, Kenya'daki Afrika fillerinin yeme alışkanlıklarını inceledi. GPS tasmaları ve dışkı örnekleri kullanarak yapılan araştırmada, fillerin 367 bitki çeşidi tükettiği ve yağışlı aylarda otları, kurak mevsimde ise ağaç yapraklarını tercih ettiği belirlendi. Ayrıca, dişi fillerin hamilelikleri sırasında bazı bitkileri aşerdiği gözlemlendi. Araştırma sonuçları, fillerin farklı yeme alışkanlıkları sayesinde rekabete girmeden sürüyle birlikte yaşadığını, ancak iklim değişikliği nedeniyle azalan kaynakların türün hayatta kalma şansını azalttığını ortaya koydu.
5 Temmuz 2023

Alzheimer hastalığının erken dönemlerinde kullanılan antikor tedavisi Donanemab, hastalığın ilerlemesini yüzde 30 oranında yavaşlatıyor. JAMA tıp dergisinde yayımlanan sonuçlar, Alzheimer tedavisinde yeni bir döneme işaret ediyor ve Britanya denetleme kurumu ilacı değerlendirmeye aldı. İlaç, günlük yaşam aktivitelerini sürdürmeyi kolaylaştırıyor ancak beyinde şişme gibi ciddi yan etkilere neden olabiliyor ve iki gönüllünün ölümüne yol açtı. Donanemab'in fiyatı ve piyasaya sürülme tarihi henüz belirsiz.
18 Temmuz 2023

Türkiye'de bir zamanlar genç nüfusa sahip olmanın bir özelliği olarak kabul edilen durum, doğurganlık oranındaki düşüşle değişmek üzere. 2022 yılında 15-44 yaş arası kadın başına düşen canlı doğum oranı 1.61'e düşmüş ve 2023'te bu oranın daha da azalması bekleniyor. Bu düşüşün ana sebepleri arasında ekonomik koşullar ve gelecek kaygısı gösteriliyor. İnsanlar, maddi zorluklar ve kaliteli eğitim gibi konularda endişe duydukları için daha az çocuk sahibi olmayı tercih ediyorlar.
8 Şubat 2024

ABD Gıda ve İlaç İdaresi (FDA), Biogen ve Sage Therapeutics tarafından geliştirilen ve doğum sonrası depresyonu tedavi etmek için kullanılacak olan 'Zurzuvae' adlı ilacı onayladı. Şirketler, ilacın ABD'de bu yılın son çeyreğinde piyasaya sürülmesini bekliyor. 2021'de ABD'de doğum yapan her yedi kadından birinde postpartum depresyon görüldüğü belirtiliyor.
5 Ağustos 2023

Toronto Üniversitesi'nden araştırmacılar, yaşları 60 ve üstü 7 bin 600 kişinin yaşlanma bulgularını inceledi. Araştırma, evli erkeklerin bekar erkeklere kıyasla iki kat daha iyi yaşlandığını tespit etti. Buna karşılık, bekar kadınların evli ve boşanmış kadınlardan daha sağlıklı yaşlandığı ortaya çıktı. Araştırma, çiftlerin birbirini sağlıklı davranışları benimsemeye teşvik edebileceğini öne sürüyor.
23 Ağustos 2024

İngiltere'de yapılan bir araştırma, uzun süreli Covid-19 geçiren kişilerin ana organlarında hasar görülme olasılığının daha yüksek olduğunu ortaya koydu. Araştırmada, hastaneye kaldırılan 259 Covid-19 hastasının ana organları MRI yöntemiyle incelendi ve sonuçlar, Covid-19 geçirmemiş bir grupla karşılaştırıldı. Uzun süreli Covid-19 geçiren hastaların akciğer, beyin ve böbrek gibi organlarında anormalliklere sahip olma olasılığının üç kat daha fazla olduğu bulundu. Araştırmanın, uzun süreli Covid-19 için etkili tedavilerin geliştirilmesine yardımcı olacağı düşünülüyor.
23 Eylül 2023

Psikolog John Gruda'nın Psychology Today'de yayınlanan yazısına göre, olgunluk yaş veya deneyim zenginliğiyle değil, deneyimler üzerinde derinlemesine düşünme ve içgörüler çıkarma becerisiyle gelişiyor. Araştırmalar, kişisel gelişime odaklanan ve deneyimlerinden dersler çıkaran bireylerin daha olgun olduğunu gösteriyor. İşe alım süreçlerinde de deneyimlerin ötesinde adayların düşünce yapısının ve duygusal zekasının derinliğinin önem kazandığı belirtiliyor. Bu bulgular, kişisel ve mesleki gelişim için iç gözlem ve derin düşünmenin önemini vurguluyor.
26 Kasım 2023

Havva Erdem, Akdeniz Üniversitesi Tıp Fakültesi'nde Prof. Dr. Ömer Özkan tarafından yapılan rahim nakli sonrası tüp bebek tedavisiyle anne oldu. Dünyada ve Türkiye'de ilk rahim nakli 2011'de gerçekleştirilmişti. Erdem, doğuştan rahmi olmadığını 14 yaşında öğrenmiş ve 2021'de kadavradan rahim nakli yapılmıştı. Tedavi sürecinde, gebeliğe engel olabilecek risk faktörleri değerlendirildi ve özel bir yol haritası izlendi. Bebeğin adı, Akdeniz Üniversitesi Rektörü Prof. Dr. Özlenen Özkan'dan alındı.
27 Ocak 2023

Genetik mutasyonlar ebeveynden çocuğa geçerek kansere yol açabiliyor. Teksas Üniversitesi MD Anderson Kanser Merkezi'nden Prof. Dr. Banu Arun, meme kanseri tanısı alan hastaların genetik test yaptırması gerektiğini belirtti. Genetik testler, kanser riskini belirlemede ve tedavi planlamasında önemli rol oynuyor. Türkiye'de de yapılabilen bu testler, kişiye özgü tarama fırsatı sunuyor ve erken tanı ile koruyucu önlemler alınmasını sağlıyor.
10 Eylül 2024

Bilim insanları, Büyük Patlama sırasında ortaya çıkan ve daha sonra 'kayıplara karışan' anti-maddenin, yer çekimi karşısında madde gibi hareket ettiğini tespit etti. İsviçre'deki Avrupa Nükleer Araştırma Merkezi'nde (CERN) yapılan deneyler, anti-maddenin aşağı doğru hareket ettiğini gösterdi. Araştırmacılar, antihidrojen atomlarının hareket yönünü tespit eden sensörlerle anti-maddenin aşağı doğru hareket ettiğini belirledi. Bilim insanlarının bir sonraki adımı, madde ile anti-maddenin yer çekimi karşısında aynı hızda hareket edip etmediğini tespit etmek olacak.
27 Eylül 2023

Bilim insanları, Hawaii'de keşfedilen tek hücreli bir organizma olan Chromosphaera perkinsii'yi inceleyerek, yumurtaların hayvanlardan çok önce ortaya çıktığını belirlediler. Bu organizmanın, hayvan embriyolarıyla benzerlik gösteren çok hücreli yapılar oluşturduğu tespit edildi. Araştırma, çok hücreli yaşam formlarına geçişin arkasındaki mekanizmalar hakkında önemli bilgiler sunuyor. Çalışma, Nature dergisinde yayınlandı ve bilim insanları, bu bulguların evrimsel süreçlerin daha iyi anlaşılmasına katkı sağlayacağını umuyor.
18 Kasım 2024

Rusya'nın doğusunda yaşayan 80 yaşındaki bir kadının beyninde 3 cm uzunluğunda bir iğne olduğu ortaya çıktı. İğne, doktorların tomografi çekmesiyle fark edildi. Doktorlar, durumunun kötüleşmesinden korktukları için iğnenin çıkarılmamasına karar verdi. Kadının ebeveynleri tarafından gerçekleştirilen başarısız bir çocuk düşürme girişimi sonucu bu durumda olduğu düşünülüyor.
5 Ekim 2023

Birleşmiş Milletler Nüfus Fonu verilerine göre Türkiye'deki deprem bölgesinde 214 bin 325 gebe kadın bulunmakta ve bunlardan 23 bin 814'ünün bir ay içinde doğum yapması bekleniyor. Türk Tabipleri Birliği, deprem bölgesindeki sağlık hizmetlerinde yaşanan sorunlara dikkat çekerek, güvenli doğum, anne ve bebek sağlığının korunması için gerekli önlemlerin acilen alınması gerektiğini belirtiyor. Ayrıca, bölgede tuvalet ve hijyen tesislerinin yetersizliği, kırılgan grupların korunması ve mültecilerin cinsel şiddet riskinin artması gibi konulara da vurgu yapılıyor.
16 Şubat 2023

Elon Musk'ın kurucusu olduğu nöroteknoloji şirketi Neuralink, beyin çipi yerleştirilen Noland Arbaugh isimli hastanın düşünce yoluyla satranç oynadığını duyurdu. Arbaugh, sekiz yıl önce geçirdiği bir kaza sonucu elleri ve ayakları felçli kalmıştı. Neuralink, Mayıs 2023'te ABD Gıda ve İlaç İdaresinden insan deneyleri için onay almıştı. Şirket, beyin çipleri sayesinde felç ve körlük gibi nörolojik rahatsızlıkları tedavi etmeyi ve engelli kişilerin hayat kalitesini artırmayı hedefliyor.
21 Mart 2024

ABD'deki Rush Üniversitesi'nin yaptığı araştırma, geceleri dış mekanda yapay ışığa maruz kalmanın 65 yaş altındakilerde Alzheimer hastalığına yakalanma riskini artırdığını ortaya koydu. Araştırma, ülke genelinde 48 eyalette ışık kirliliği oluşturan etkenleri inceledi ve yapay ışığın biyolojik saati ve uyku düzenini bozarak bilişsel gerilemeye yol açabileceğini belirtti. Uzmanlar, yapay ışığın olumsuz etkilerini azaltmak için karartma perdesi veya göz bandı kullanılmasını öneriyor.
6 Eylül 2024

Kahramanmaraş merkezli büyük depremlerin ardından Hatay'da yaşanan artçı depremler sırasında, çadır bulunamadığı için 'az hasarlı' evlerinde kalmak zorunda kalan vatandaşlar arasında Suriye uyruklu hamile Culya Keykuni de bulunuyordu. Deprem anında panikle dışarı çıkan Keykuni, jandarma ekiplerinin yardımıyla sahra hastanesine götürüldü ve burada erken doğum yaptı. Anne ve kız bebeğin sağlık durumu iyi olup, daha sonra Adana Şehir Hastanesi'ne sevk edildiler.
21 Şubat 2023
İşaretlediklerim