Türkiye, tütünle mücadele amacıyla Tütün Kontrolü Çerçeve Sözleşmesi'ni imzalamasına rağmen, Ocak 2019 ile Ağustos 2022 arasında tütün endüstrisine çeşitli teşvikler sağlamıştır. Bu durum, tütün ve ürünlerinin yol açtığı sağlık sorunları ve ölümlerle çelişmektedir. Tütün kullanımı Türkiye'de yıllık yaklaşık 100 bin ölüme neden olmakta ve erkeklerdeki kanser ölümlerinin %35'ini, kadınlarda ise %15'ini oluşturmaktadır. Araştırmacılar, tütün endüstrisine verilen yatırım teşviklerinin tütün kontrolüne zarar verdiğini ve Tütün Kontrolü Çerçeve Sözleşmesi'ne aykırı olduğunu belirtmektedirler. Ayrıca, tütün endüstrisine verilen teşviklerin sağlık ve tütün kontrolü çalışmalarına ayrılması gereken vergi gelirlerinin endüstriye aktarılması anlamına geldiği vurgulanmaktadır.
5 Temmuz 2023

Dünya Sağlık Örgütü'nün 2000 ile 2030 yılları arasındaki tütün kullanım eğilimlerini incelediği yeni raporuna göre, dünya genelinde tütün kullanımı azalıyor. 2000 yılında her üç yetişkinden biri tütün kullanırken, 2022'de bu oran her beş yetişkinden birine düştü. Türkiye'de 15 yaş üstü sigara içenlerin sayısı 20 milyon civarında iken, Almanya'da bu sayı 13 milyon. DSÖ, tütün kullanım oranları düşse de tütüne bağlı ölümlerin yüksek seyretmeye devam edeceği konusunda uyarıyor. 2010-2025 arasında tütün kullanımında %30'luk bir düşüş hedeflenmiş olmasına rağmen, bu hedefin gerçekleşmeyeceği belirtiliyor.
16 Ocak 2024

Buğday Ekolojik Yaşamı Destekleme Derneği tarafından yayımlanan rapora göre, Türkiye'de her yıl 128 milyon ton bitkisel üretim gerçekleşirken, 19 milyon ton gıda israf ediliyor. Dünya genelinde ise yıllık üretilen gıdanın üçte biri, yaklaşık 1,3 milyar ton, tarladan tezgaha ulaşana kadar heba oluyor. Gıda krizinin temel nedenleri arasında gıda paylaşımındaki adaletsizlik, gıda israfı, besin değeri düşük gıdalar ve savaşlar, çatışmalar, iklim değişikliği gibi faktörler yer alıyor. Rapor, toprak ve mera onarımı, çiftçi refahı, tohumdan pazarlamaya tekelleşmenin engellenmesi, suyun verimli kullanımı, pestisit ve sentetik gübre kullanımının azaltılması gibi çözüm önerileri sunuyor.
2 Ocak 2024

Dünya Sağlık Örgütü'nün raporuna göre, dünya genelinde yaklaşık 5 milyar kişi trans yağların olumsuz sağlık etkilerine karşı korumasız durumda. 43 ülke, gıdalardaki trans yağlarla mücadelede etkili önlemler alarak 2,8 milyar insanı koruma altına almış. Ancak hala trans yağ tüketimi, her yıl yaklaşık 500 bin erken ölüme yol açıyor. DSÖ, 2018'de endüstriyel olarak üretilen trans yağların küresel olarak ortadan kaldırılması çağrısında bulunmuştu ve bu konuda ilerleme kaydedilmesine rağmen tam anlamıyla bir koruma sağlanamadığı belirtiliyor.
24 Ocak 2023

Aksaray Üniversitesi öğretim üyesi Prof. Dr. Alptekin Karagöz, buğday ve genetiği değiştirilmiş organizmalar (GDO) hakkında bilgi verdi. Karagöz, dünyada genetiği değiştirilmiş buğday satışının olmadığını, Türkiye'de de GDO buğday ve buğday ürünlerinin bulunmadığını belirtti. Türkiye'nin genetiği değiştirilmiş ürün üretimini yasakladığını ancak ithalatına izin verdiğini söyledi. Ayrıca, buğdayın geleneksel ıslah yöntemleriyle geliştirildiğini ve GDO olmadığını ifade etti. Gluten konusunda ise, glutenin sadece Çölyak hastalığı ve gerçek Çölyak dışı gluten hassasiyeti olan kişiler için problem oluşturduğunu, diğer kişilerin buğday içeren gıdalardan kaçınmasına gerek olmadığını belirtti.
30 Eylül 2023

Türk, Suriyeli ve Filistinli kadınlardan oluşan Ahenk Kooperatifi, afet durumlarında kullanılmak üzere özel gıdalar tasarladı. İhtiyaç Haritası, Inogar, IDEMA, bir beslenme uzmanı ve şefin işbirliğiyle geliştirilen bu gıdalar, afetzedelerin günlük enerji ihtiyaçlarını karşılayacak şekilde yerel kaynaklar kullanılarak hazırlanacak. Ürünler, bitkisel protein açısından zengin olup, yetişkin bir insanın günlük kalori ihtiyacını karşılayacak ve sağlık sorunları olan bireyler tarafından da tüketilebilecek şekilde tasarlandı. 'Mezoik' markası altında piyasaya sürülecek olan bu gıdalar, afet öncesinde hazırlanabilecek ve üç-beş yıl saklanabilecek.
13 Kasım 2023

Dünya Sağlık Örgütü'ne bağlı Uluslararası Kanser Araştırma Ajansı, 2050 yılına kadar kanser vakalarının yüzde 77 oranında artabileceğini belirtti. Artışın nedenleri arasında tütün ve alkol kullanımı, obezite, hava kirliliği ve çevresel risk faktörleri gösterildi. Ayrıca, artan ve yaşlanan dünya nüfusu da kanser vakalarındaki artışı etkileyecek. En büyük artışın ve kanser yükünün, Birleşmiş Milletler'in İnsani Gelişme Endeksi'nin alt sınırında yer alan gelişmemiş ülkelerde olacağı vurgulandı.
1 Şubat 2024

Avrupa'daki 74 mutfakta yapılan bir araştırma, mutfaklarda bulunan bakterilerin çoğunun zararsız olduğunu ortaya koydu. Araştırma sonuçları Applied and Environmental Microbiology dergisinde yayımlandı. Hastalık yapan patojenlerin genellikle kontamine yiyeceklerle mutfağa geldiği belirlendi. Araştırma, mutfak hijyeni ve tasarımının hastalıkları önlemede yardımcı olabileceğini gösteriyor.
15 Temmuz 2023

ABD'de bir mahkeme, Roundup bitki ilacının bir kullanıcıda kansere yol açtığı iddiasıyla üretici firma Monsanto ve ana şirketi Bayer'e 2,25 milyar dolar tazminat ödemesine karar verdi. Kullanıcı John McKivison, ürünü yirmi yıl kullandıktan sonra Hodgkin dışı lenfoma teşhisi aldı ve şirkete dava açtı. Bayer, karara itiraz edeceğini ve tazminat miktarının azaltılmasını sağlamak istediğini belirtti. Glifosat içeren Roundup'ın kanserojen olup olmadığı konusunda farklı kurumlar arasında görüş ayrılıkları bulunuyor.
1 Şubat 2024

Sağlık Bilimleri Üniversitesi Gülhane Tıp Fakültesi göğüs hastalıkları uzmanı Doç. Dr. Yakup Arslan, tütün kullanımının adı konulmamış bir pandemi olduğunu belirtti. Dünya genelinde her yıl 8.2 milyon, Türkiye'de ise 80 bin-100 bin insan tütün ve tütün ürünlerine bağlı olarak hayatını kaybediyor. Sigara bağımlılığı, hem biyolojik hem de psikososyal bağımlılık yaparak insanların hayatını olumsuz etkiliyor. Sigara bırakma tedavileri, kısa hekim müdahalesi ve yoğunlaştırılmış tedavi olarak iki aşamada uygulanıyor ve devlet bazı ilaçları ücretsiz karşılıyor.
15 Eylül 2024

Türkiye, tütün kullanımında Avrupa'daki 27 ülke arasında artış gösteren tek ülke olarak dikkat çekiyor. 2012'den sonra tütün kullanım sıklığı ve yasal sigara tüketimi önemli ölçüde arttı. Çocuklar arasında da tütün kullanımı alarm verici düzeylere ulaştı. Sağlık Bakanlığı ve diğer kurumların raporları, tütünle mücadelenin yetersiz kaldığını gösteriyor. İstanbul Tabip Odası, Türk Toraks Derneği ve Sağlığa Evet Derneği gibi kuruluşlar bu duruma dikkat çekerek, mevcut yasaların kararlılıkla uygulanması gerektiğini vurguluyor.
2 Nisan 2024

Birleşmiş Milletler İnsan Hakları Yüksek Komiseri Volker Türk, dünyada 735 milyon insanın açlık çektiğini açıkladı. Gıda ve Tarım Örgütü yetkilileri, 2023 yılında yaklaşık 733 milyon kişinin açlıkla karşı karşıya kaldığını belirtti. Türk, dünya genelinde yeterince gıda olduğunu ancak bunun israf edildiğini vurguladı ve gıda hakkının sağlanabilmesi için gıda sistemlerinin sürdürülebilirliğe odaklanması gerektiğini ifade etti.
21 Ekim 2024

Cumhurbaşkanı Recep Tayyip Erdoğan, Türkiye'nin tütün ürünlerine karşı en etkili mücadeleyi yürüttüğünü iddia etse de, resmi veriler bu iddiayı desteklemiyor. Türkiye, 27 Avrupa ülkesi arasında tütün kullanım sıklığı artan tek ülke olarak öne çıkıyor. 2012-2020 yılları arasında tütün kullanım sıklığı genel olarak %20, kadınlarda ise %38 arttı. Ayrıca, e-sigara ve diğer tütün ürünlerinin yaygınlaşması, tütünle mücadeledeki eksiklikleri gözler önüne seriyor.
14 Haziran 2024

Gıda krizinin yapısal sebepleri göz önünde bulundurulduğunda, 1 Mayıs'ta küçük çiftçiler ve köylülerin acil ihtiyaçları ile kentli emekçi sınıfların ihtiyaçlarının ortaklaştığı belirtiliyor. Çiftçiler için en büyük sorunlardan biri devlet desteklerinin yetersizliği ve enflasyon karşısında yeterince artırılmaması. Bu durum, üretim ve yaşam koşullarını zorlaştırıyor ve çiftçileri borçlanmaya itiyor. Geçen sene fındık üreticileri, düşük referans fiyatlarına tepki olarak fındık ağaçlarını kesmiş ve isyan etmişler.
30 Nisan 2024

Türkiye'de hem e-sigara hem de esrar satışı yasak olmasına rağmen, e-ticaret siteleri üzerinden kenevirli e-sıvılar satılmaktadır. Sağlığa Evet Derneği'nin yaptığı çalışmaya göre, 300'den fazla yasadışı ürün internet üzerinden pazarlanmaktadır. İstanbul Tabip Odası, Türk Toraks Derneği ve Sağlığa Evet Derneği, tütün ve e-sigara kullanımının halk sağlığı üzerindeki olumsuz etkilerine dikkat çekmek için ortak bir toplantı düzenledi. Prof. Dr. Elif Dağlı, e-sigara ve kenevir kullanımının özellikle gençler arasında hızla yayıldığını ve bu ürünlerin beyin gelişimine zarar verdiğini belirtti.
4 Nisan 2024

Birleşmiş Milletler Çevre Programı'nın (UNEP) 2022 raporuna göre, dünya genelinde 780 milyondan fazla insan açlıkla mücadele ederken, her gün bir milyardan fazla öğün israf ediliyor. Gıda israfının büyük bir kısmı evlerde gerçekleşirken, gastronomi sektörü ve perakende satış yerleri de önemli oranda israfa katkıda bulunuyor. Dünya genelinde kişi başına yıllık ortalama 132 kilogram gıda israf edilirken, bu israfın toplam değeri 1 trilyon doları aşıyor.
27 Mart 2024

Tarım ve Orman Bakanlığı, sağlığı tehlikeye düşürebilecek yağ ve zeytinyağlarının listesini kamuoyuna duyurdu. Listede, gıdada kullanımına izin verilmeyen boya tespiti ve tohum yağları karıştırılması gibi uygunsuzluklar bulunan ürünler yer alıyor. İzmir, Aydın ve Gaziantep gibi illerdeki firmaların ürünleri bu listede yer aldı. Bakanlık, bu bilgileri 5996 Sayılı Kanun'un ilgili maddesi uyarınca kamuoyuna sunma yetkisine sahip.
16 Ekim 2024

Meteoroloji Genel Müdürlüğü, Marmara ve Ege bölgelerinde çöl tozları nedeniyle olumsuz koşulların beklendiğini ve tedbirli olunması gerektiğini duyurdu. Çöl tozları, hava kirliliğini artırarak solunum ve dolaşım sistemi sorunlarını şiddetlendirebiliyor. Sahra Çölü başta olmak üzere dünyanın çeşitli çöllerinden yıllık yaklaşık 2 milyar ton toz atmosfere karışıyor. Türkiye, Afrika ve Orta Doğu kaynaklı çöl tozlarının etkisi altında bulunuyor. Halk sağlığı uzmanı Prof. Dr. Çağatay Güler, toz taşınımının özellikle sahil bölgelerinde yaşayanlar için solunum sorunlarını artırabileceğini belirtti.
1 Nisan 2024

Tarım ve Orman Bakanlığı, taklit ve tağşiş yapılan, sağlığı tehlikeye atabilecek 519 gıda ürününü tespit ederek kamuoyuna duyurdu. Bu ürünler arasında tekstil boyasının gıdada kullanılması ve gıdaya ilaç etken madde katılması gibi ciddi uygunsuzluklar bulunuyor. Liste, bakanlığın internet sitesinde 'Gıda Kamuoyu Duyurusu' başlığı altında paylaşıldı ve anlık olarak güncellenecek. Bakan İbrahim Yumaklı, tüketicilerin 'Tarım Cebimde' uygulaması üzerinden işletmelerin denetim durumuna erişebileceğini belirtti.
2 Ekim 2024

Tarım ve Orman Bakanlığı'nın 2024 yılına yönelik hayvan ithalatı kararları, gıda enflasyonuyla mücadelede kısa vadeli bir çözüm olarak görülse de, uzun vadede yerel üretimi zayıflattığı ve küçük çiftçilerin tasfiyesine yol açtığı belirtiliyor. Türkiye'de gıda fiyatlarındaki artışın devam ettiği, Birleşmiş Milletler Gıda ve Tarım Örgütü'nün (FAO) küresel gıda fiyatlarında düşüş raporlarına rağmen, yerel politikalara odaklanılması gerektiği vurgulanıyor. Gıda enflasyonunu kontrol altına almak için ithalata dayalı stratejiler yerine, gıda sistemini yerel ölçekte küçük çiftçiler ve köylüler lehine dönüştürecek çözümlerin hedeflenmesi gerektiği ifade ediliyor.
12 Mart 2024
İşaretlediklerim