Rusya-Ukrayna savaşı küresel iklim acil durumunu hızlandırdı

Rusya'nın petrol ve doğalgaz gelirleri, yılın ilk 8 ayında geçen yılın aynı dönemine göre yüzde 38 azalarak 4,8 trilyon rubleye geriledi. Ağustos ayında gelirler bir önceki aya göre yüzde 20 daha azalarak 642,7 milyar rubleye düştü. Bu düşüş, bazı Batılı ülkelerin Ukrayna savaşı nedeniyle Rus petrol ve doğalgaz ithalatını durdurması ve bazı ülkelerin ithalatı önemli oranda azaltması sonucu gerçekleşti.

Rusya'nın bütçesi sadece petrol ve doğalgaz gelirlerine dayanmazken, vergiler, devlete ait işletmelerin kârları ve enerji dışı ihracat gelirleri de önemli katkılar sağlıyor. 2023 yılında Rusya'nın petrol ve doğalgaz dışı gelirleri yüzde 16 artış gösterdi. İhracat yüzde 28 düşüşle 425 milyar dolar civarında gerçekleşirken, ithalattaki gerileme ile 140 milyar dolara yakın ticaret fazlası verildi. Batılı ülkelerin yaptırımlarının etkisi tartışılırken, Rusya'nın mevcut küresel konjonktürü lehine kullanarak ekonomik bedeli hafifletmeye çalıştığı belirtiliyor.

Rusya Devlet Başkanı Vladimir Putin'in Ortadoğu ziyareti, bölgede ve enerji piyasalarında yarattığı etkiler nedeniyle tartışma konusu oldu. Putin, Ukrayna savaşı sonrası tecrit edilmişken, Birleşik Arap Emirlikleri'nde sıcak bir karşılama aldı. Bu durum, Batı ile Arap toplumları arasındaki ilişkilerdeki makasın Gazze'deki durum nedeniyle açılmasına bağlandı. Ancak Rusya'nın Ortadoğu'daki etkisi sınırlı ve önceliği Ukrayna ve Kafkaslar ile Orta Asya'da etkisini yeniden göstermek. Putin'in ziyaretinin asıl amacı, enerji piyasalarındaki konumları ve silah satışları nedeniyle Körfez ülkeleriyle koordinasyonu güçlendirmek olarak görülüyor. Petrol piyasasında OPEC+ üyesi olmamakla birlikte Rusya'nın koordinasyona dahil edilmesi gerektiği ve ABD'nin kayaç petrolü üretimiyle piyasayı sürüklediği belirtiliyor. Ayrıca, İklim Zirvesi'nde fosil yakıtların geleceği ve Uluslararası Enerji Ajansı Başkanı Dr. Fatih Birol'un çevre dostu enerjiye geçişteki çabaları ve aldığı ödül de ele alınıyor.

Uluslararası Enerji Ajansı Başkanı Fatih Birol, enerji krizinin Ukrayna savaşı, Batı'nın Rusya'ya yaptırımları ve Rusya'nın Avrupa'ya gaz ihracatını azaltması sonucu derinleştiğini belirtti. Ayrıca, Çin ekonomisinin büyümesi ve kışın sert geçmesi durumunda doğalgaz fiyatlarında ciddi artışlar olabileceği ve bu durumun tüketicileri zorlayabileceği konusunda uyarıda bulundu. Birol, bu kış pek çok ülkede elektrik kesintileri yaşanabileceğini de ifade etti.

Küresel enerji tüketiminin yüzde 81,2'si fosil yakıtlardan karşılanıyor ve bu oran azalmıyor, aksine artıyor. 2023 yılında kömür ve petrol kullanımındaki artış, sera gazı emisyonlarını rekor seviyelere çıkardı. Enerji Enstitüsü'nün raporuna göre, fosil yakıt tüketimi bir önceki yıla göre yüzde 1,5 arttı ve enerji kaynaklı emisyonlar ilk kez 40 gigaton karbondioksiti geçti. Fosil yakıtların artan kullanımı, iklim değişikliğinin etkilerini daha da şiddetlendiriyor.