Arı popülasyonundaki kayıplar ekosistemi ve gıda üretimini tehdit ediyor

Birleşmiş Milletler'in yayımladığı rapora göre, dünya genelinde göçmen hayvan türlerinin yüzde 44'ünün popülasyonu azalmış durumda. Bu azalmanın başlıca nedenleri arasında iklim krizi ve insan faaliyetleri sonucu doğal yaşam alanlarının tahrip olması gösteriliyor. Raporda, özellikle göç eden ötücü kuşlar, deniz kaplumbağaları, balinalar, köpek balıkları gibi türlerin yaşam alanlarının balıkçılık, yasa dışı avlanma, kirlilik ve iklim değişikliği gibi faktörlerle tehdit altında olduğu belirtiliyor.

Pestisitlerin etkisiyle son 10 yılda böcek popülasyonu yüzde 41 azaldı ve türlerin üçte biri yok oluş tehlikesiyle karşı karşıya. Bu durum, çiçeklerin tozlaşmasını sağlayan ve zararlılarla mücadele eden böceklerin azalması nedeniyle ekosistem için büyük bir tehdit oluşturuyor. Pestisitler, böceklerin yanı sıra bitkiler ve sucul canlılar üzerinde de olumsuz etkiler yaratıyor. Türkiye'de de yoğun bir şekilde kullanılan pestisitlerin kalıntıları, analiz edilen gıda örneklerinin yüzde 49'unda tespit edildi. Zararlı böceklerle mücadelede pestisit kullanımını azaltabilecek yararlı böceklerin üretimi ve satışı ise artıyor.

Son 20 yılda Marmara Denizi'nde 30'a yakın yeni denizanası türü tespit edilmiş ve bu türlerin balık stokları üzerinde olumsuz etkileri olduğu belirtilmiştir. İstanbul Üniversitesi Su Bilimleri Fakültesi Dekanı Prof. Dr. Melek İşinibilir Okyar, denizanalarının ekosistemdeki rolüne değinmiş, ancak denizanalarıyla beslenen deniz canlılarının sayısında azalma olduğunu vurgulamıştır. Aşırı avcılık ve insan kaynaklı faktörlerin denizanası popülasyonunu artırdığı, bu durumun balıkların üremesini ve besin zincirindeki yerini olumsuz etkilediği ifade edilmiştir. Okyar, çözümün kolay olmadığını ve yerel yönetimlerle bakanlıkların iş birliği yapması gerektiğini belirtmiştir.

Abdullah Karakuş, ABD, Çin, Hindistan, AB ülkeleri ve Rusya'nın dünyayı en çok kirleten ülkeler olduğunu belirtiyor. Uzmanlar, dünyanın ısısının 2 derece daha artması halinde krizlerin başlayacağını ve bunun gıda kıtlığı, kuraklık ve göçlere yol açacağını öngörüyor. Karakuş, orman yangınlarının artışına dikkat çekerek, insan hatası ve dikkatsizliğin bu yangınların başlıca nedenleri olduğunu vurguluyor. Orman yangınlarını önlemek için alınması gereken önlemler hakkında da önerilerde bulunuyor.

Trakya bölgesinde yaşanan kuraklık ve aşırı sıcaklar, ayçiçeği üretimini olumsuz etkiliyor. Edirne Ziraat Odası Başkanı Hüseyin Arabacı, yaz aylarındaki aşırı sıcakların bitkiyi kötü etkilediğini ve verim kaybı beklediklerini belirtti. Kırklareli Ziraat Odası Başkanı Ekrem Şaylan da benzer şekilde büyük verim kayıpları öngördüklerini ve üreticilerin zor bir sezon geçireceğini ifade etti. Tarım ve Orman Bakanlığı'ndan destek bekleniyor.