Hatay'da hava kirliliği limit değerlerin çok üzerinde

Temiz Hava Hakkı Platformu'nun 'Kara Rapor 2022: Hava Kirliliği ve Sağlık Etkileri' raporuna göre, Türkiye'de 2021 yılında hava kirliliği sebebiyle en az 42 bin kişi öldü. İstanbul, Ankara, Bursa ve İzmir'de hava kirliliğine bağlı hastalıklar nedeniyle binlerce kişi yaşamını yitirdi. Raporda, Türkiye'nin hava kalitesi izleme çalışmalarının yetersiz olduğu, yasal limitlerin Dünya Sağlık Örgütü'nün önerilerinin çok üstünde olduğu ve özellikle termik santrallerin çevresinde hava izleme istasyonlarının bulunmadığı belirtildi. Hava kirliliğinin ölüm nedenleri arasında beşinci sırada olduğu ve özellikle yoksul ve yoksun nüfusu etkilediği vurgulandı.

Greenpeace Akdeniz, Hatay'ın Samandağ ve Defne ilçelerinde gerçekleştirdiği partikül madde ölçümlerinde, Dünya Sağlık Örgütü'nün belirlediği limitlerin 5.2 kat üstünde hava kirliliği saptadı. Deprem sonrası enkaz kaldırma işlemleri sırasında oluşan toz bulutları, sağlık için ciddi riskler oluşturuyor. Ölçümler, özellikle akşam saatlerinde ve çadır bölgelerinde hava kirliliğinin arttığını gösteriyor. Hava kirliliği, çocuklar, yaşlılar ve hamileler için daha büyük risk taşıyor ve kronik hastalıkların alevlenmesine yol açabiliyor.

Türk Tabipleri Birliği Deprem Kriz Masası'na göre, depremden en fazla etkilenen şehirlerden biri olan Hatay'da durum vahimdir. Arama-kurtarma çalışmaları yetersiz kalmış, birçok hastane hasar görmüş ve sağlık hizmetlerinde ciddi aksaklıklar yaşanmaktadır. Elektrik, su ve iletişim hizmetleri kesintiye uğramış, insanlar soğuk hava koşullarında açık alanlarda ve arabalarda gecelemek zorunda kalmıştır. Hataylı doktor Ali Çerkezoğlu, kentte büyük bir yıkım ve koordinasyon eksikliği olduğunu, birçok eczanenin ilaçlarının çalındığını veya el konulduğunu belirtmiştir. Ayrıca, bölgede yaşanan sıkıntılar halk sağlığı sorunlarına yol açabilecek durumdadır.

Ankara'da hava kirliliği, Çevre Yönetimi Genel Müdürlüğü'nün NEFES uygulamasıyla takip edilerek yüzde 55 ile yüzde 85 arasında 'orta seviyede' olarak ölçüldü. Sabah saatlerinde oluşan sis görüş mesafesini düşürdü. Çankaya ilçesinde öğle saatlerinde yüzde 55 olan hava kirliliği, Ulus'ta öğleden sonra yüzde 85'e yükseldi. Hava kalitesi endeksi, partikül madde miktarına göre belirleniyor ve 51-100 arası değerler orta seviye olarak kabul ediliyor.

Türkiye'de hava kirliliğinin tehlikeli bileşenlerinden PM2.5, yeterince ölçülmüyor ve ulusal bir sınır değeri bulunmuyor. Çevre, Şehircilik ve İklim Değişikliği Bakanlığı'nın hava kalitesi izleme istasyonlarının sadece %35'inde PM2.5 izleniyor. Depremden etkilenen illerdeki izleme istasyonlarının büyük bir kısmında da PM2.5 ölçümü yapılmıyor. Hava kirliliği, dünya genelinde yılda 7,5 milyon kişinin ölümüne neden oluyor ve PM2.5 partikülleri, akciğer kanseri gibi ciddi sağlık sorunlarına yol açabiliyor.