10 Avrupa Birliği ülkesi 2035'e kadar fosilsiz elektrik üretimi için taahhütte bulundu

10 Avrupa Birliği (AB) ülkesi, 2035 yılına kadar elektrik sistemlerinden fosil yakıtları çıkarma konusunda anlaşmaya vardı. Bu ülkeler, AB'nin elektrik üretim kapasitesinin yüzde 60'tan fazlasını temsil ediyor. Ancak, bazı ülkelerin taahhütleri, fosil yakıtların elektrik sektöründen çıkarılması konusunda yeterince açık olmadığı veya yanlış elektrik üretim teknolojilerine güvendikleri için eleştiriliyor. Uluslararası Enerji Ajansı, Avrupa'nın Paris Anlaşması hedeflerine ulaşabilmesi için 2035'e kadar elektrik sektörlerini karbonsuzlaştırması gerektiğini belirtiyor.

Avrupa Birliği'nde mayıs ayında rüzgar ve güneş enerjisi kaynaklarından üretilen elektrik, fosil yakıtlarla üretilen elektriği geçti. Enerji alanında çalışan düşünce kuruluşu Ember'a göre, AB'de üretilen elektriğin üçte biri yenilenebilir kaynaklardan sağlandı ve fosil yakıtların payı yüzde 27'ye düştü. Kömürle enerji üretimi tarihin en düşük seviyesine indi ve bazı AB ülkeleri kömür kullanımını azaltma eğiliminde. İtalya, doğal gaz fiyatları düşük kalırsa 2024'te kömürle çalışan termik santralleri erken kapatacağını duyurdu.

Avrupa Birliği, elektrikli araç sahiplerinin hayatını kolaylaştırmak ve sera gazı salımını azaltmak amacıyla bölgede her 60 kilometrede bir hızlı şarj istasyonu kurulması kararı aldı. Elektrikli araçlar Avrupa'da hızla popülerlik kazanıyor ve Avrupa Birliği, 2035'e kadar tüm yeni otomobillerin sıfır emisyonlu olmasını hedefliyor. Bu hedefe ulaşmak için AB, yasal düzenlemeler için harekete geçmişti. Yeni düzenlemeyle Avrupa otoyollarındaki şarj altyapısının genişletilmesi hedefleniyor.

Uluslararası Yenilenebilir Enerji Ajansı, iklim değişikliğiyle mücadele için yenilenebilir enerji yatırımlarının 2030'a kadar üç katına çıkması gerektiğini belirtti. Bu hedefe ulaşmak için her yıl 1,5 trilyon dolarlık yatırım yapılması gerektiği vurgulandı. Yenilenebilir enerji kaynaklarının fosil yakıtların yerini alması ve enerji verimliliği ile elektrifikasyon uygulamalarının yaygınlaştırılması gerektiği ifade edildi. Türkiye'de elektrik üretiminin yüzde 42'sinin yenilenebilir enerjiden sağlandığı belirtilirken, Avrupa'da yenilenebilir enerji kaynaklarının elektrik fiyatlarını düşürdüğü kaydedildi.

Türkiye, 2053 yılında net sıfır emisyon hedefine rağmen kömür kapasitesini artırmaya devam ediyor ve Avrupa'da termik santral kapasitesini artıran tek ülke oldu. 2022'de üretilen elektriğin %35'i termik santrallerden sağlandı. Almanya'nın aksine, Türkiye kömürden enerji üretiminde Avrupa'da ilk sıraya yükseldi ve 2030'a kadar tüm termik santrallerini kapatma planı olmadığı görülüyor. Ember Türkiye, Ukrayna ve Batı Balkanlar Bölge Lideri Ufuk Alparslan'a göre, Türkiye'deki bazı termik santrallerin lisans süreleri 2050 sonrasına kadar uzanıyor ve devlet bu santrallere tazminat ödemek istemiyor.