Dubai'de Birleşik Arap Emirlikleri'nin ev sahipliğinde iklim zirvesi başladı

Birleşmiş Milletler Genel Sekreteri Antonio Guterres, Dubai'de düzenlenen COP28'de yaptığı konuşmada, dünyanın küresel ısınmayı 1,5 derecede tutma hedefine olan kararlılığının azaldığını ifade etti. Gelişmekte olan ülkelerin yenilenebilir enerjiye geçiş için yeterli desteği alamadıklarını vurgulayan Guterres, iklim değişikliğiyle mücadelenin başarısının yerel liderlerin önderliğindeki şehir ve eyaletlerde görüleceğini belirtti. Ayrıca, fosil yakıtların azaltılması ve sürdürülebilir çözümlerin artırılması gerektiğini ve yerel liderlerin bu süreçte önemli bir rol oynadığını kaydetti.

Türkiye, Birleşik Arap Emirlikleri'nin ev sahipliğinde gerçekleşen COP 28 İklim Zirvesi'nde, yenilenebilir enerji ve enerji verimliliği taahhütleri de dahil olmak üzere birçok deklarasyona imza atmadı ve kömürden çıkış taahhüdünde bulunamadı. Bunun yerine, iklim değişikliği kaynaklı afetler için oluşturulan Kayıp Zarar Fonu'ndan yararlanmak istediğini belirtti. Türkiye'nin sera gazı emisyonlarını 2030'a kadar yüzde 30'dan fazla artırmayı öngören iklim hedefi güncellenmediği ve 2053'te net sıfır emisyon hedefine ulaşması gerektiği vurgulandı. Zirvede birçok ülke çeşitli iklim taahhütlerinde bulunurken, Türkiye bu girişimlerin dışında kaldı.

Birleşmiş Milletler İklim Konferansı'nda (COP28) ilk kez fosil yakıtlardan uzaklaşma çağrısı yapıldı ve bu çağrıyı içeren anlaşma taslağı onaylandı. Metin, küresel sıcaklık artışlarını 1.5 dereceyle sınırlandırmak için derin, hızlı ve sürekli azaltmalara ihtiyaç olduğunu kabul ediyor. Yeni taslak, ülkeleri enerji sistemlerinde fosil yakıtlardan kademeli geçiş yapmaya çağırıyor ve sera gazı salımlarının 2025'e kadar tepe noktasına ulaşması gerektiğini belirtiyor. Gelişmekte olan ülkelerin farklı ekonomik koşulları göz önünde bulundurularak, tüm ülkelerin salımlarını aynı anda düşürmeye başlamalarının beklenmemesi gerektiği vurgulanıyor.

2023 yılında Türkiye, iklim krizinin etkilerini yaşamış ve aşırı sıcaklık ile sel felaketleri gibi doğal afetlerle karşılaşmıştır. Ancak ülke, kömür ve nükleer enerji kullanımında ısrar etmekte ve COP 28 İklim Zirvesi'nde kömürden çıkış taahhüdü verememiştir. Sivil toplum kuruluşları, Türkiye'nin iklim alanında attığı adımları değerlendirerek olumlu ve olumsuz yönleri belirtmişlerdir. Enerji ve Tabii Kaynaklar Bakanlığı'nın 2023-2035 Ulusal Enerji Planı, yenilenebilir enerji hedefleri içermesine rağmen kömürden çıkış kararı içermemektedir. İklim Kanunu taslağı, sivil toplumun görüşleri alınmadan hazırlanmış ve yeterli hedefler koymamıştır. Türkiye'nin iklim hedefi, emisyonları 2030'a kadar yüzde 30'tan fazla artırma öngörüsünü korumaktadır ve adil geçiş planı net değildir.

Dünya Meteoroloji Örgütü İklim İzleme Başkanı Omar Baddour, iklim değişikliğinin insanları göçe zorladığını belirtti. Baddour, aşırı doğa olaylarının artışına ve bu olayların insan yaşamına etkilerine dikkat çekti. Akdeniz bölgesi ve Türkiye'deki aşırı sıcaklar ve kuraklığa işaret eden Baddour, 21'inci yüzyılda iklim değişikliğinin Akdeniz bölgesinde yoğunlaşmasının beklendiğini kaydetti. Ayrıca, Akdeniz'deki su seviyesinin gelecek yıllarda daha da yükseleceği ve bu durumun kıyı şeridinde taşkın risklerini artıracağı uyarısında bulundu.